Sayfiye projesi.
M i m a r S e d a t H a k k ı
Bu proje Heybelide deniz kenarnda bir arsa üzerinde İ. H. Bey için düşünülmüş bir sayfiye- dir. Arazi denize doğru hafif meyillidir. Ev de-, nize mümkün olduğu kadar yaklaştırılmıştır.
Bunun için deniz kenarında bir set yapılmıştır ve ev de bu setin üstüne oturtulmuştur.
Ev bir kat üzerine yapılmıştır. Yalnız hiz- met kısmı, zemin katındadır ve arka tarafta, hizmet kısmına ait bahçeden ziya alır. Bunun için bu bahçe diğer bahçelerden daha aşağıda bırakılmıştır. Yani arkadaki arazi tabiî halinde- dir; diğer bahçe kısımlarında ise, deniz kena- rındaki set duvarına kadar doldurulmuştur.
Binanın proğramı şundan ibaretti:
Ev yazın kullanılacak, ve mümkün olduğu kadar bahçe ile sıkı münasebette bulunacak.
İki yatak odası ve bir misafir odası lâzım- dır. Salonlar iç içe olarak ve icabında bir bü- yük salon haline koyulabilecektir.
Bu program şu şekilde tatbik edilmiştir..
Kara tarafından, bahçeyi geçtikten sonra, bir vestibüle girilir. Burası ayni zamanda bekleme cdasıdır. Misafir buradan girer. Misafir için bir de vestier ve halâ vardır. Methal kapısının kar- şısında bir kapı daha vardır, bu da deniz tarafı methalidir.
Vestibülün bir tarafında yazlık ve her ta- rafı pencere bir salon, diğer tarafta oturma yemek ve yatak odaları vardır. Bu kısımlara büyük camlı kapılardan girilir. Bu camlı kapı-
lar içiçe açıldığı zaman umanın her iki kısmı bi- ribirine raptedilmiş olur. Kışın ev kullanılırsa, ısınmıyan salon kısmı evden ayrılabilir.
Salon ayrı bir paviyon şeklindedir. Orta-
sında bir banyo vardır ve döşemesi mermerdir.
Pencereleri duvarın içersine sürmedir. Burada d a h a resmî misafirler evin intim kısımlarına sokulmadan kabul edilir.
Evin intim kısımlarında o t u r m a odası, yemek odası ve yatak odaları vardır. Y a t a k edalarının ayrı bir sofası vardır. Bu s o f a d a n o t a r a f t a k i bahçeye girilebilir. Bu sofada da veya- h u t önündeki terasta, sabah kahvaltısı alınır.
B u n u n için ofis bu sofa ile yemek odası arasına konmuştur.
Bu evin plânı yapılırken, fazla yer kazanmak, ve bunun için her yerden azami istifade etmek meselesi mevcut değildi. İstenilen, evin d a h i - line azamî ferahlık ve yer bolluğu hissi vermek idi.
M l S ^ e : % ^ M » -S Ş e h i r c i l i k
Modern bir şehirin uzviyeti
Urbanist Mimar Burhan Arif
Yukarıda çizilen diyagram dairevi olarak düz bir arazide hayalî bir şelıiri iıae etmektedir.
Bu daire bir takım ikinci derecede kısımlara ayrılmıştır. Bu kısımlardan lıer biri uzvî ve kı- yasi bir vazifeye tahsis edilmiştir. Modeli sun'i olduğu için gayet muııtazamdır.
Bu diyagram şehirlerin inkişafı için sırf bir nümuneden ibarettir; binaenaleyh nihaî bir şehir plânı değildir.
Dairenin merkezi aynı zamanda bütün uz- viyet vazifelerinin iştiıâk noktasını teşkil etmeli- dir.
Her kısım bir vazife mıntıkasını teşkil etmiştir. Daire altıya ayrılmıştır. 2 numara ile
österileıı oturma mıntıkası sağ ve sol tarafta iki defa tekrar edildiğinden hakikatta beş mıntı- ka vardır.
Oturma nuntakası bir şelıirın en mühim uzviyetlerinden birini teşkil etmekte olduğundan iki sahayı işgal etmiştir. Bu ııııntakanın iki
oluşunun bir iyiliği daluı şudurki: Bir kısmı sa- nat sahasında çalışanlar, ikinci kısım ticaret saha- sında çalışanlara ayrılmıştır. Bu iki m m t a k a arasında istirahat için en münasip ol>rak ser- best saha ayrılmıştır.
Oturma sahası: (2 numara) bir cihetten ko- laylıkla teneffüs sahasına, diğer cihetten büyük dükânlarm, mağazaların bulunduğu sanayi saha- sına geçilebilir.
Her salısı en müsait bir tarzda büyülüp küçülebilir, ve altı taksimat müsavi de olmıya- bilir. İstenildiği zaman bunlardan birine fazla ehemmiyet verilir, buna mukabil diğerinin kıy- meti ve ehemmiyeti, küçülür. Nitekim bazı şe- hirlerde ticaret mühimdir. Sanayi daha az ehem- miyeti alır, bazı şehirlerde de sanayi hiç yok gibidir. Buna mukabil olarak istihlâk fazladır.
Bu diyagram ile alış veriş sahasının büyümesini neticelendirir.
Bu şemayı (Toııivn planing) ingiliz şehri