PROGRAMLAM PROGRAMLAM A VE ASSEMBLY A VE ASSEMBLY
DİLİ DİLİ
Mikrodenetleyiciler 1
6.Hafta
6.Hafta
7 Segment Display 7 Segment Display
Mikrodenetleyiciler 2
7 segment display sürmenin iki yolu bulunmaktadır. Ya, gösterilecek bilgiyi kendi tampon hafızasında saklayacak olan bir display sürücüsü kullanmak (7447 – 4511 ) gibi. Bunlara ayrıca 74595 gibi shift registerleri de dahil edebiliriz. Ya da bir mikro kontrolcü yardımı ile multiplex tarama yaptırıp gerekli bilgiyi zaman paylaşımlı olarak ilgli displayler de göstermektir.
7 segment bir displayde 7 adet segment led bulunur. Bu ledlerin birer uçları ortaktır. Ortak uç Anot ise display ortak anot, katod ise display ortak katod diye anılır.
Ortak Anot sistemlerde ortak uçtan pozitif besleme (+) ve segmentlerede negatif besleme verilir (GND).Ortak katod displaylerde ise ortak katod ucuna GND ,
segmentlere ise pozitif besleme tatbik edilir.
Voltaj seviyesi segmentin ihtiva ettiği led adedine göre değişir. Küçük displaylerde her segment de tek led yer alır ve genelde 1,6V-2,0V arasında bir voltaj tatbik edilir.
Büyük displaylerde her segment de birden fazla led yer almaktadır. Bunun bir kısmı seri bir kısmı ise paralel bağlanmıştır. Voltaj seviyesi için displayin data sheetine bakmak en doğrusu olacaktır.
Displayin a – b – c - d – e – f – g şeklinde adlandırılan segmentleri bulunmaktadır.
Bu gösterimde display de A harfini göstermek için a+b+c+e+f+g segmentlerinin aktif hale getirilmesi gerektiği kolaylıkla anlaşılabilmektedir.
Başka bir örnek vermek gerekir ise 2 rakamı için (f+a+b+g+e+d) segmentleri
aktif hale getirilmelidir. Display sürücüleri tam anlamı ile bu işi yaparlar. Bilgi
ABCD girişlerinden binary kodlanmış desimal olarak verilir. Sürücü
gösterilecek harf yada rakama karşılık gelen segment çıkışlarını aktif ederek
ilgili görüntüyü displayde oluşturur.
• 4 haneli bir sayıcımız olduğunu düşünür isek her bir hane için bir display sürücüsü kullanmamız gerekecektir. Halbuki aynı işi yalnızca 4 adet display ve 1 adet işlemci kullanarak yapabilmek mümkündür. Bu işlem tabiiki multiplex tarama yolu ile yapılabilmektedir. Diyelim ki 1234 rakamlarını 4 adet display de göstereceğiz.Multiplex tarama mantığına göre işlem şu şekilde olmaktadır.Hemen belirtelim bütün displaylerin segmentleri bir birine bağlıdır. Yani bütün a lar, bütün b ler ve bütün c ler bir birlerine bağlıdır. Dolayısıyla a segmentini aktif yaparsanız normal olarak 4 adet displaydeki bütün a segmentleri aktif olacaktır. Bunun önüne geçmek ve yalnızca bize lazım olan displayin a segmentini aktif yapabilmek için displaylerin ortak anot yada katodları da kontrol altında tutulur. Böylece sisteme 4 rakamı ile ilgili segment bilgisini verdikten sonra yalnızca ilk displayin ortak ucuna gerekli besleme bir transistörle anahtarlanarak verilir. Böylece, rakam o displayde belirir. Bu görüntü burada bir kaç ms ekranda tutulur ve display ortak ucundan kapatılır.
• Daha sonra segment hattına 3 bilgisi verilir ve bu seferde sağdan 2. displayin ortak ucuna besleme verilir. Böylece sağdan 2. displayde 3 rakamı belirir ve bu görüntü de orada bir kaç ms ekranda tutularak görüntü kapatılır. Bu şekilde diğer displaylerde sırası ile 2 ve 1 bilgisi verilerek bu işlem tekrarlanır. Gözümüz aradaki kesintileri
algılayamayacak ve görüntü olarak ve kesiksiz bir şekilde displaylerde 1234 rakamlarını görecektir.
MULTIPLEXING
MULTIPLEXING
7 segmentli display üzerinde “5” sayısını gösteren program.
tablo:
addwf PCL,f ; PCL + W = PCL retlw 0x3F ;0
retlw 0x06 ;1 retlw 0x5B ;2 retlw 0x4F ;3 retlw 0x66 ;4 retlw 0x6D ;5 retlw 0x7D ;6 retlw 0x07 ;7 retlw 0x7F ;8 retlw 0x6F ;9 retlw 0x77 ;A retlw 0x7C ;B retlw 0x39 ;C retlw 0x5E ;D retlw 0x79 ;E retlw 0x71 ;F retlw 0x80 ; . end
list p=pic16f877a
#include<p16f877a.inc>
org 0x000
goto basla basla:
clrf PORTB ; PortB ye bağlı ledleri söndür bsf STATUS,5 ; Bank1‟e geç
clrf TRISB ; PortB‟nin uçlarını çıkış yap bcf STATUS,5 ;Bank0‟a geç
movlw 0x05 call tablo
movwf PORTB dongu:
goto dongu
Örnek: PORTBnin uçlarına bağlı 7 segment displayde «5» rakamını gösteren program.
tablo:
addwf PCL,f ; PCL + W = PCL
retlw 0x3F ;0
retlw 0x06 ;1
retlw 0x5B ;2
retlw 0x4F ;3
retlw 0x66 ;4
retlw 0x6D ;5
retlw 0x7D ;6
retlw 0x07 ;7
retlw 0x7F ;8
retlw 0x6F ;9
retlw 0x77 ;A
retlw 0x7C ;B
retlw 0x39 ;C
retlw 0x5E ;D
retlw 0x79 ;E
retlw 0x71 ;F
retlw 0x80 ; . gecikme:
movlw 0xFF
movwf sayac1 ;d'255'=M dongu11:
movlw 0xFF
movwf sayac2 ; d'255'=N dongu12:
decfsz sayac2,f goto dongu12 decfsz sayac1,f goto dongu11 return
end
list p=pic16f877a
#include<p16f877a.inc>
sayac1 equ 0x20 sayac2 equ 0x21 say equ 0x22
org 0x000
goto basla
basla:
clrf say ; sayaci sifirla
clrf PORTB ; PortB ye bagli ledleri söndür bsf STATUS,5 ; Bank1 e geç
clrf TRISB ; PortB nin uçlarini cikis yap bcf STATUS,5 ;Bank0 a geç
dongu:
movf say,w ; sayaci w ye tasi
call tablo ; 7 segment karsiligini bul movwf PORTB ; displaye yolla
call gecikme ; gorulebilmesi icin bekle incf say ; sayaci arttir
btfsc say,4 ; 4. bit (t) sifirsa bir komut atla
; 000t xxxx clrf say ; sayaci sifirla goto dongu
Örnek: PORTB nin uçlarına bağlı 7 segment display de 0~F arasında saydıran program.
MULTIPLEXING
MULTIPLEXING
movlw 0x04 ; 3. digit sec
movwf PORTC ; 3. digit sec movlw 0x0A ; 3. digit icin A
call tablo ; 7 segment karsiligini bul movwf PORTB ; displaye yolla
call gecikme ; gorulebilmesi icin bekle clrf PORTB ; Segmentte yana led yok movlw 0x08 ; 4. digit sec
movwf PORTC ; 4. digit sec movlw 0x02 ; 4. digit icin 2
call tablo ; 7 segment karsiligini bul movwf PORTB ; displaye yolla
call gecikme ; gorulebilmesi icin bekle clrf PORTB ; Segmentte yana led yok goto dongu
tablo:
addwf PCL,f ; PCL + W = PCL
retlw 0x3F ;0
retlw 0x06 ;1
….
retlw 0x71 ;F
retlw 0x80 ; . gecikme:
movlw 0x30
movwf sayac1 ;d'255'=M dongu11:
decfsz sayac1,f goto dongu11 return
end
list p=pic16f877a
#include<p16f877a.inc>
sayac1 equ 0x20
org 0x000
goto basla
basla:
clrf PORTB ; Segmentte yana led yok clrf PORTC ; PortC de digit secilmedi bsf STATUS,5 ; Bank1 e geç
clrf TRISB ; PortB nin uçlarini cikis yap clrf TRISC ; PortC nin uçlarini cikis yap bcf STATUS,5 ;Bank0 a geç
dongu: ; 2A9C
movlw 0x01 ; 1. digit sec movwf PORTC ; 1. digit sec movlw 0x0C ; 1. digit icin C
call tablo ; 7 segment karsiligini bul movwf PORTB ; displaye yolla
call gecikme ; gorulebilmesi icin bekle clrf PORTB ; Segmentte yana led yok movlw 0x02 ; 2. digit sec
movwf PORTC ; 2. digit sec movlw 0x09 ; 2. digit icin 9
call tablo ; 7 segment karsiligini bul movwf PORTB ; displaye yolla
call gecikme ; gorulebilmesi icin bekle clrf PORTB ; Segmentte yana led yok
Örnek: PORTB nin uçlarına bağlı 7 segment display e «2A9C» sayısını gösteren program.
C0-C3 e Digit secim bitleri