1
NERİMAN İRFAN AKÇA MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ DERS PLANI
BÖLÜM I
Dersin Tarihi 30.03.2020
Dersin Adı TEMEL ANATOMİ VE FİZYOLOJİ
Sınıf GÜZ / 10A /B/C
Ünitenin Adı/No MODÜL: VÜCUT SİSTEMLERİNİN YAPI VE İŞLEVLERİ
Konu SİNDİRİM SİSTEMİ
Önerilen Süre/ dakika 40 DAKİKA
BÖLÜM II
Öğrenci Kazanımları/ Hedef ve Davranışlar
Kazanım: Sindirim sisteminin yapı ve işlevlerini ayırt eder.
Başarım Ölçütleri:
1. Sindirim sistemi organlarının görevlerini açıklar.
2. Afiş üzerinde sindirim sistemini organları gösterir.
Öğretme-Öğrenme-Yöntem ve Teknikleri Web üzerinden gösterim, Soru Cevap (Ödevlendirme) Kullanılan Eğitim Teknolojileri-Araç, Gereç ve
Kaynakça :
*Öğretmen Ders kitabı
*Öğrenci Günlük Ders Planı
2
KONU ANLATIMI:
MODÜL: VÜCUT SİSTEMLERİNİN YAPI VE İŞLEVLERİ SİNDİRİM SİSTEMİ
A) Sindirim Sistemi Organlarının Görevleri:
1) Ağız: Sindirim ağızda başlar. Ağızda, sindirime yardımcı olan dişler ile ağız içi ortamına açılan tükürük bezleri bulunur. Aldığımız besinlerin sindirimi mekanik ve kimyasal faaliyetler ile gerçekleşir.
Mekanik ( Fiziksel ) Sindirimi: Besinlerin çiğneme ve kas hareketleri ile küçük parçalara ayrılmasıdır.
Kimyasal Sindirim: Besinlerin enzimler yolu ile parçalanmasıdır.
Ağızda, yiyeceklerin mekanik parçalanması (dil ve dişler), tükrük salgısı ile bir miktar sulandırılması ve sınırlı hidrolizi yapılmaktadır. Çiğneme ile besinler küçük parçalara ayrılır ve tükrükle karıştırılıp yumuşatılarak yutmaya hazır hale getirilir.
2) Yutak: Ağızdan sonra gelen boşluğa yutak adı verilir.
Yutak; burun boşluğu, yemek ve soluk borusu arasındadır. Başlangıcında, bademcik ve küçük dil bulunur.
Ağız yolu ile alınan besinler çiğnendikten sonra, dil yardımı ile yutağa doğru itilmektedir. Yutakta yer alan kasların yardımı ile de yemek borusuna doğru kaydırılmaktadır.
3
3) Yemek Borusu: Yemek borusu, yutak ve mide arasında bulunur.
Yutağın devamı şeklinde olan yemek borusu, iki akciğer arasında, kalp ve soluk borusunun arkasında bir boru şeklinde uzanıp, midede son bulur.
Yemek borusu, ağızdan yutağa geçen yiyeceklerin mideye itilmesini sağlar.
Yemek borusunun orta tabakasındaki kaslar, kasılıp gevşeyerek besinleri mideye doğru iterler.
Yemek borusunun bu hareketine peristaltik hareket denir.
Peristaltik hareket, ağızdan mideye doğru olur. Eğer bu olay tersine olursa kusma meydana gelir.
4) Mide: Mide, sindirim borusunun genişlemiş parçasıdır ve kese şeklinde bir organımızdır.
Gelen besinler önce midede depolanır.
Kaslar vasıtası ile besinler karıştırılarak bulamaç haline getirilir.
Mide salgısıyla kimyasal sindirim başlar ve ince bağırsağa gönderilir.
5) İnce Bağırsak: İnce bağırsak, mide ile kalın bağırsak arasında uzanan boru şeklinde bir yapıdır.
Emilimin olduğu yerdir. Besin maddeleri ince bağırsakta emilerek ihtiyacı olan yerlere ulaştırılmakta, yeterinden fazla veya eksik alındığında insanda ya bir istememe ya da aşırı yemek isteği doğmaktadır.
6) Kalın Bağırsak: Kalın bağırsak, ince bağırsaktan sonra gelen bölümdür. Su ve tuz emer ve atılımı başlatır.
4
7) Pankreas: Midenin alt kısmında bulunur ve iç- dış salgı yapar.
İç salgı: hormon, Dış salgı: öz su
Pankreas, sindirim sisteminde besinlerin parçalanması için gerekli olan enzimlerin üretildiği organımızdır.
8) Karaciğer: Karaciğer, insan vücudunun en büyük organıdır. Karın boşluğunun üst kısmında, diyaframın altında, mide ve bağırsakların alt tarafında yer alır.
Besinleri işler, depolar, kana veriri ve toksik maddeleri etkisiz hale getirir.
Doğum anında kan hücresi yapar.
.
Karaciğer
5
B)AFİŞ ÜZERİNDE SİNDİRİM SİSTEMİNİ ORGANLARI GÖSTERME
6
7
SİSTEMİNİ ORGANLARINI BOYAMA
8
ÖRNEKLER SORULAR VE CEVAPLARI:
1) Aşağıdakilerden hangisi besin maddelerinin su, enzim yardımı ile yapı taşlarına ayrılmasını ifade eder?
a)Kimyasal sindirim b)Mekanik sindirim c)Sindirim sistemi d)Sindirim organları
2) Aşağıdakilerden hangisi sindirim olayının ilk başladığı organdır?
a)Yutak b)Ağız c)Mide d)İnce bağırsak
3) Hangisi kese şeklinde olup, kimyasal sindirim başlatarak besinleri ince bağırsağa gönderen organımızdır?
a)Yemek borusu b)Gırtlak c)Mide d)Karaciğer
4) Besin maddelerinin emilerek ihtiyacı olan yerlere ulaştırmakla görevli olan sindirim organı hangisidir?
a)İnce bağırsak b)Kalın bağırsak c)Pankreas d)Yutak
5) Aşağıdakilerden hangisi vücudumuzda pankreasın görevi arasında yer almaktadır?
a)Enzim salgılar b)Hormon salgılar c)Özsu salgılar d)Hepsi
6) Hangisi sindirim sisteminde besinlerin parçalanması için gerekli olan enzimlerin üretildiği organımızdır?
a)Yutak b)İnce bağırsak c)Pankreas d)Böbrekler
7) Aşağıdakilerden hangisi vücudumuzun en büyük organıdır?
a)Kalp b)Kalın bağırsak c)Akciger d)Karaciğer
8) Aşağıdakilerden hangisi vücudumuzda karaciğerin görevi arasında yer almaktadır?
a)Besinleri işleme b)Toksik maddeleri etkisizleştirme c)Doğumda kan hücresi yapma d)Hepsi
9) Burun boşluğu, yemek ve soluk borusu arasında yutak yer alır.
a)Doğru b)Yanlış
10) Yemek borusu, ağızdan yutağa geçen yiyeceklerin ince bağırsağa itilmesini sağlar.
a)Doğru b)Yanlış
9
CEVAPLAR 1) A 2) B 3) C 4) A 5) D 6) C 7) D 8) D 9) A 10) B
ÖDEV SORULARI:
(Cevaplarınızı genc-selma@hotmail.com posta adresine yollayıp öğretmeniniz tarafından kontrol edilmesini isteyebilirsiniz.)
1) Sindirim sisteminin sağlığını korumak için yapılması gerekenleri maddeler halinde yazınız.
2) Sindirime yardımcı organlar ve görevlerini yazınız.
3) Sindirim sistemi organları afişini inceleyiniz.
4) Sindirim sistemi organlarını (verilen örnek boyama afişini) renkli kalemlerle boyayınız.
Selma KAYA
Ders Öğretmeni
…/…/…
Uygundur
Metin BİLA
Okul Müdürü
