Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri-
II
Gündelik ve akademik araştırma arasındaki farklar
Sezgisel
Kendiliğinden
Anlık ihtiyaçlar
Kişisel karar alma
Seçici
Arzu ve hedefler
Kuram temelli
Sistematik
Planlı
Bilgiye odaklı
Nesnel
Bilimsel düşünce
Toplumsal araştırma şöyle tanımlanmaktadır:
“Araştırmacıların toplumsal dünya hakkında bilimsel temelli bilgi üretmek için sistematik olarak uyguladığı yöntem ve
yöntembilimlerin bir toplamıdır.”
Toplumsal araştırma nedir?
•
Otorite
•
Gelenek
•
Sağduyu
•
Medya mitleri
•
Kişisel deneyim
Toplumsal araştırmanın
alternatifleri
Gerçek doğa bilimi ya da sosyal bilim gibi görünen sahte bilime karşı dikkatli olmak gerekir.
Sahte bilim, bilimsel terminolojiyle süslenmiştir, kimi zaman kısmen bilimsel bilgi içeriyor da
olabilir. Sahte bilimin ayırt edici özelliği
kullandığı terminolojiden ziyade metodolojiyle ilgilidir. Nitekim sahte bilim, bilimsel olduğunu iddia etmesine rağmen bilimsel metodolojiyi benimsememiş ya da kullanmaktan kaçınan uygulamalar olarak değerlendirilir.
Bilim, sahte bilim, yararsız bilim
Kısacası, sahte bilim savunucuları bilimsel bir terminoloji kullanmakla birlikte bilimsel
değildir.
Savunucularının akademik dereceleri genellikle ilgisiz akademik alanlardandır.
Önermeleri yanlışlanabilir değildir. Zira
iddialarının sınanmasını ve çürütülmesini de istemezler.
Akademik hakemli dergiler yahut konferanslar yerine popüler mecraları (özellikle de
televizyonu) tercih ederler.
Bilim, sahte bilim, yararsız bilim
Yararsız bilim terimi, 1980’lerin sonlarında kullanılmaya başlandı.
Büyük şirketlerin halkla ilişkiler faaliyetleri çerçevesinde çevre, halk sağlığı ve kamusal çıkar gruplarının mahkemelerde kendilerine karşı sunduğu bilimsel kanıtları karalamak için ortaya atıldı.
Bilim, sahte bilim, yararsız bilim
Bir başka ifadeyle, yararsız bilim, doğru biçimde yürütülmüş olsa bile bir grubun karşı çıktığı bulgular üreten bilimsel
araştırmaları eleştirmek üzere kullanılan bir halkla ilişkiler terimidir.
Örneğin, tütün endüstrisinin yararsız bilimi, pasif içicilikle ilgili araştırmaları eleştirmek için kullanması.
Bilim, sahte bilim, yararsız bilim
Geray, Haluk (2006). Toplumsal
Araştırmalarda Nicel ve Nitel Yöntemlere Giriş. Ankara: Siyasal Kitabevi.
