Harita Okuma ve Yorumlama

(1)

Harita Okuma ve Yorumlama

Doç. Dr. H. Eylem Polat

14. Hafta

(2)

HARİTA YORUMLAMA:

Haritaya baktığımızda bölgeyi üç boyutlu olarak zihnimizde

oluşturabilmemiz en önemli noktadır. Bunu haritadaki eş yükselti çizgileri sayesinde yapabiliriz.

HARİTA: Yer yüzeyinin tümünün ya da bir kısmının, doğal ve yapay özelliklerini bir projeksiyon sistemine göre ve belirli bir ölçekte, özel işaretler ve tamamlayıcı bilgilerle donatarak gösterimidir.

(3)

N

Harita kullanılırken önce kuzey yönü bulunur. Haritanın kuzeyi, bulunulan noktanın kuzeyine yönlendirerek harita konumlandırılır.

Kuzey

Harita Okuma ve Yorumlama

(4)

N

Harita Okuma ve Yorumlama

Kuzey

(5)

N

Harita Okuma ve Yorumlama

Kuzey

(6)

N

Harita Okuma ve Yorumlama

Kuzey

(7)

N

Harita Okuma ve Yorumlama

Kuzey

(8)

N

Böylece harita yönüne oturtulmuş olur. Sonra kendi yerimizi haritada bularak diğer sabit noktaların yerlerini bulabiliriz.

(9)

Lejant

(10)

Harita Okuma ve Yorumlama

(11)

Harita Okuma ve Yorumlama

(12)

Profil Çıkartma

(13)

Profil Çıkartma

(14)

(15)

(16)

Profil Çıkartma

(17)

Hafif eğim Değişken eğim Dik eğim

Harita Okuma ve Yorumlama

(18)

Homojen eğim

(19)

(20)

DAG

Topoğrafik Haritalarda Yeryüzü Şekillerinin Gösterilişi

(21)

(22)

Tepe

Harita Okuma ve Yorumlama

(23)

OVA - TEPE

(24)

Tepe - Kapalı Çanak

(25)

Yükselti çizgilerinin şekli dağın şeklini verirken, yoğunlukları (sıklığı) eğimi verir.

Hafif Eğim

Harita Okuma ve Yorumlama

(26)

Dik Eğim

Harita Okuma ve Yorumlama

(27)

Uçurum

Harita Okuma ve Yorumlama

(28)

(29)

İç Bükey

Tesviye eğrileri yukarıda sık aşağı doğru seyreliyor.

Harita Okuma ve Yorumlama

(30)

Dış Bükey

Tesviye eğrileri yukarıda seyrek aşağı doğru sıklaşıyor.

Harita Okuma ve Yorumlama

(31)

Doruk Çizgisi (Su Ayrım Çizgisi)

(32)

DORUK

• Dağların zirvelerine doruk denir. Tesviye eğrileri buralarda bazen nokta halini alır.

(33)

Doruk Çizgisi (Su Ayrım Çizgisi)

Harita Okuma ve Yorumlama

(34)

Çöküntü

Harita Okuma ve Yorumlama

(35)

Çöküntü

(36)

(37)

VADİLER

• Yükseltisi fazla olan eğriden, yükseltisi az olan eğriye doğru ters “ V ” şekli oluşturur.

(38)

Vadi

(39)

SIRTLAR

• Tesviye eğrileri yükseltisi fazla olan eğriden, yükseltisi az olan eğriye doğru “V” şekli

oluşturur. Vadilerin tersi şeklindedir. Sırtların kenarları da yamaçları oluşturur.

(40)

Derecik

Harita Okuma ve Yorumlama

(41)

BİRİKİNTİ KONİLERİ VE DELTALAR

• Delta ve birikinti konileri akarsuların

alüvyonlarını biriktirerek düzlükler oluşturduğu yerlerdir. Buralarda tesviye eğrileri daha

seyrektir.

(42)

BOYUN

• İki tepenin arasındaki ve iki vadinin üst kısmındaki hafif düzlük yerlerdir.

(43)

BOYUN

(44)

BOYUN

(45)

KAPALI ÇUKUR (ÇANAK)

• Arazide çevrelerine göre kapalı çukur özelliğine sahip yerlerdir. Çukurlaşmanın başladığı yerden çukurlaşma yönünde ok işareti konarak gösterilir. Buralara çanakta denir (Krater, polye, obruk vb.). Kapalı çukurların içerisinde su varsa taranarak gösterilir.

(46)

PLATO

• Akarsular tarafından derince yarılmış yüksek düzlüklerdir.

(47)

OVA

• Akarsular tarafından parçalanmamış geniş düzlüklere denir. Tesviye eğrileri ovalarda seyrekleşir.

(48)

AKARSU

(49)

1.TEPE 2.VADİ 3.SIRT 4.BOYUN 5.ÇÖKÜNTÜ 6.DERİN VADİ 7.OVAYA BAĞLANAN BURUN 8.UÇURUM 9.GEÇİT 10.DOLGU

TEPE

VADİ SIRT

BOYUN

ÇÖKÜNTÜ DERİN VADİ

BURUN UÇURUM

GEÇİT

DOLGU

Harita Okuma ve Yorumlama

(50)

Çatak: İki dağ yamacının kesişmesiyle oluşan dere yatağı

(51)

(52)