Türk Deniz Araştırmaları Vakfı (TÜDAV) tarafından hazırlanan "Küresel Isınma ve Türkiye" konulu rapora göre küresel ısınma nedeniyle Batı Akdeniz’de tropikalleşme başladı.
Deniz suyunun ısınmasıyla Hint Okyanusu'ndan geldiği tespit edilen 30'un üzerinde yeni tür renkli balı keşfedildi. Raporda, halen 300 civarında Kızıldeniz kökenli denizel türün Akdeniz’de yaşadığı belirtilerek, şu ifadelere yer veriliyor:
"Ülkemiz sularında tespit edilen Hint Okyanusu kökenli balıkların sayısı şimdiden 30’un üzerindedir ve bunların arasında ticari değere sahip olanlar balıkçılarımızca avlanmaktadır. Sadece İskenderun Körfezi’nde avlanan yabancı türler toplam avın yüzde 20’sini oluştururken, bu oranın yakın zamanda artması bekleniyor. Akdeniz'de av türleri değişmiş, Hint Okyanusu kökenli, çok renkli birçok yabancı tür ticari değerinden dolayı avlanır hale gelmiştir. Bunun nedenlerinden biri Akdeniz’deki su sıcaklığının artışıdır. Daha şimdiden, tropikal türlerden olan ve ’katil yosun’ olarak bilinen ’Caulerpa taxifolia’ türü yosun ile birçok balık havzada başarılı bir şekilde gelişmekte, hatta alan kazanmaktadır. Akdeniz’de bulunduğu bilinen 650 balık türünden 90 tanesi havzanın yeni müdavimleri. Bunlardan 59’u Süveyş Kanalı yoluyla Akdeniz’e girererken, bazıları da Atlantik Okyanusu’ndan gelerek yeni ortama uymaya çalışıyorlar."
Isınma kıyıları vuracak
Rapora göre, küresel ısınmayla yaşanması beklenen değişimler şunlar:
- Deniz kıyısında bulunan 27 ilde kıyı yapıları, balıkçılık, turizm gibi ticari faaliyetler ciddi zarar görecek.
Denizlerimizde daha farklı bir rüzgar ve akıntı sistemi ortaya çıkacak, bazı limanlarımızda ulaşım aksayacak, balıkçı filolarımızın ve her türlü deniz araçlarının seyri zorlaşacak, balık çiftlikleri şiddetli dalgalara maruz kalacak, adalara ulaşım aksayacak, deniz ortamı kara alanından daha riskli bir hal alacaktır.
- Akdeniz'de son 10 yılda 0.2 derece artan yüzey sıcaklığı daha da yükselirse buna duyarlı türlerin dağılım alanları alt üst olacak. Son yıllarda Orta Akdeniz ve Ege Denizi’nde görülen yumuşak mercanların ölümü de küresel ısınmayla ilintili. Akdeniz’de yaşayan, Karadeniz ve Marmara’da 20 yıl önce nadir görülen sardalya, kupes ve salpa gibi balıklar bu denizlerde sıkça görülmeye başlandı.
- Küresel ısınma sonucu Karadeniz’de hamsi göçleri azalabilir, hatta durabilir. Soğuk su seven mersin balığı ve alabalık başta olmak üzere birçok türü de olumsuz etkileyecektir.
- Yılda ortalama 7 milimetrelik deniz seviyesi artışı olduğu görülüyor. Bunun da kıyısal eko-sistemde başta erozyon olmak üzere tuzlanma ve diğer değişim ve tahribatlara yola açacağı aşikardır. Özellikle dalga zonunda yaşayan deniz yosunlarının ve bunlarla birlikte yaşayan omurgalı ve omurgasız canlıların su seviyesi yükselmelerinden etkilenmeleri kesindir.
- Deniz suyunun ısınması sonucunda yüksek sıcaklıkta yaşayan bakterilerin artması ve bunların hastalık oluşturma kapasiteleri daha da artacaktır.
