Herhangi bir konuyu incelemek amacıyla çalışmanın/araştırmaların planlanmasını, verilerin toplanmasını, değerlendirilmesini ve
bir karara varılmasını sağlayan bilimdir.
İstatistik
İstatistik alanında geliştirilen bilimsel yöntemleri Veteriner hekimlik, Tıp, diş
hekimliği, eczacılık gibi alanlarda
uygulamasını sağlayan bir bilim dalıdır.
Biyoistatistik
Tanımlayıcı istatistik: Elde edilen verilerin
sınıflandırılması, ortalama ve yaygınlık ölçülerinin
hesaplanması, tablo ve grafiklerle sunulmasını içerir.
Çıkarımsal istatistik: Örneklemden elde edilen bulgular yardımıyla evren hakkında kestirimde bulunma, hipotezleri test etme ve karara varma gibi konuları içerir.
İstatistik konu olarak
tanımlayıcı istatistik ve çıkarımsal istatistik olmak üzere iki ana gruba ayrılır.
Araştırma kapsamına giren aynı özellikleri taşıyan birimlerin tümüne denir.
Populasyonun büyüklüğü araştırmanın özelliğine göre değişir.
Bir populasyondan, örnekleme yöntemlerinden yararlanarak seçilen aynı özellikleri taşıyan bir grup birimin oluşturduğu topluluğa denir.
Örneklem
Populasyon (Evren)
Örnekleme
Populasyondan örnek seçmek amacıyla geliştirilen çeşitli yöntemler vardır. Uygun
yöntemlerle evrenden örneklem seçme işlemine
“örnekleme” denir.
Parametre
Populasyonu tanımlamak için kullanılan ölçülere parametre denir.
İstatistik
Örneklemi tanımlamak için kullanılan ölçülere
istatistik denir.
Evren ve Örneklem için Tanımlayıcı İstatistiklerin Gösterimi
N n
Gözlem Sayısı Standart Hata Sx
22 S2
Varyans
S
Standart Sapma
p P
Oran
µ Ortalama
Populasyon (Parametre) Örneklem
(İstatistik) Tanımlayıcı Ölçüler
x
Değişik değerler alan herhangi bir özelliğe değişken denir. Örneğin, boy uzunluğu, ağırlığı, dk. Nabız sayısı, hayvanın yaşı, ırkı
vb. denekten deneğe değişen değerler olduğu için değişken olarak adlandırılır.
Değişken
İncelenen konuya açıklık getirmek amacıyla toplanan bilgiler,
belgeler, ölçümler, ... vb.
Veri
1. Nitelik veriler
Bireylerin sahip olduğu belli özelliklerin sınıflara ayrılarak belirtildiği verilerdir. Örneğin, cinsiyet,
medeni durum, başarılı-başarısız gibi. Nitelik verilerde belli bir sıralama söz konusu ise (kötü-orta-iyi-
mükemmel gibi) bu tür verilere sıralanabilir (ordinal) nitelik veriler denir.
Böyle bir sıralama yoksa bu tür verilere sınıflanabilir (nominal) nitelik veriler denir.
Veri Tipleri
Veriler genel olarak nitelik veriler ve sayısal veriler şeklinde iki gruba ayrılarak incelenirler.
2. Sayısal Veriler
Sayısal veriler kesikli ve sürekli sayısal veriler olarak iki alt gruba ayrılır.
Kesikli sayısal veriler, belirli bir aralıktaki tam sayıları alan veri türüdür.
Örnek: koyunun gebelik sayısı, tohumlama sayısı, yaş.
Sürekli sayısal veriler, ölçümle belirtilirler ve bir aralıktaki bütün değerleri alırlar.
Örnek: Vücut uzunluğu uzunluğu, canlı ağırlık, günlük süt verim miktarı(1,650 g) gibi.
Nitelik Veriler ve Sayısal Veriler Arasındaki İlişki Hem kesikli sayısal veriler hem de sürekli sayısal veriler bazen nitelik veri olarak ifade edilebilirler.
Örneğin sürekli sayısal bir veri olan vücut kitle indeks verisini
Biçiminde sınıflandırarak nitelik veriye dönüştürebiliriz 10,0 - 19,9
20,0 - 27,5 27,6 - 30,0 30,1 - 40,0 40,1 ve üzeri
Düşük kilolu Normal kilolu Hafif kilolu
Orta kilolu Aşırı kilolu
Sokak Hayvanları sayısı?
Sorun: Ankara’da bazı ilçelerde görülen kuduz vakası
Merak: Ankara Büyükşehir ve bağlı ilçelerinde sahipsiz ne kadar sokak hayvanı bulunmakta?
ARAŞTIRMA
İSTATİSTİK -Planlama
-Verilerin Toplanması
-Verilerin Değerlendirilmesi -Karar
Planlama
Populasyon: ?
Örneklem/Örneklem Genişliği: Ne kadarlık bir örneklem üzerinde çalışmalı?
Örnekleme Yöntemi: Hangi örnekleme yöntemi tercih edilmeli?
Veri Toplama
Hayvanların sayımı nasıl yapılacak?
-Barınaklardaki sokak hayvanları -Aşı Kayıtları
Verilerin Değerlendirilmesi
Karar
Ankara’da 2012 yılı Ekim-Aralık ayları arasında
yapılan çalışma sonucu sokak hayvanı (köpek) sayısı
%95 güven sınırları içerisinde tahmin edilmiştir.
