Komisyon KPSS ÖĞRENME PSİKOLOJİSİ TAMAMI ÇÖZÜMLÜ 20 DENEME ISBN

(1)

Tamamı Çözümlü

DENEME 20

ÖĞRENME PSİKOLOJİSİ

EĞİTİM BİLİMLERİ

66

80

(2)

Komisyon

KPSS ÖĞRENME PSİKOLOJİSİ TAMAMI ÇÖZÜMLÜ 20 DENEME

ISBN- 978-605-241-981-6

Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarına aittir.

Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri, kapak tasarım; mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik, kayıt ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz.

Bu kitap T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı bondrolü ile satılmaktadır.

Okuyucularımızın, bondrolü olmayan kitaplar hakkında yayınevimize bilgi vermelerini ve bondrolsüz yayınları satın almamalarını diliyoruz.

6. Baskı: 2020, Ankara Yayın-Proje: Ümit Dilaver Dizgi-Grafik Tasarım: Gülnur Öcalan Kapak Tasarımı: Pegem Akademi Baskı: Vadi Grup Basım A.Ş.

İvedik Organize Sanayi 28. Cadde 2284 Sokak No:105 Yenimahalle/ANKARA (0312 394 55 91) Yayıncı Sertifika No: 36306 Matbaa Sertifika No: 26687

İletişim Karanfil 2 Sokak No: 45 Kızılay / ANKARA Yayınevi: 0312 430 67 50 - 430 67 51 Dağıtım: 0312 434 54 24 - 434 54 08 Hazırlık Kursları: 0312 419 05 60 İnternet: www.pegem.net E-ileti: pegem@pegem.net WhatsApp Hattı: 0538 594 92 40

(3)

Ön Söz

Değerli Okuyucularımız,

Akademik platformda ve sınav yayıncılığı alanında tartışılmaz lider ve temel başvuru kaynağı olan PEGEM Yayınları’nın zengin yayın yelpazesine eklenen Eğitim Bilimleri 20 Deneme setimiz, yine eğitim bilimleri alanında tanınmış ve otorite kabul edilen eğitimciler tarafından hazırlanmıştır.

Hem öğrencinin süre performansını artıracak hem de bilgi açığını ka- patacak nitelikte hazırlanan deneme setinizdeki sorular, özenle seçilmiş olup size kapsamlı bir tekrar imkânı sağlayacaktır. Bu sayede eksiklerinizi sağlıklı bir şekilde tespit edebilme ve sınavdan önce bunları giderme fırsatınız olacaktır.

Öğretmen adayları için olmazsa olmaz bölümlerden biri olan eğitim bi- limleri oturumundan tam verim alabilmeniz için hazırlanan deneme setinizin sizlere faydalı olacağına inanıyor, meslek hayatınızda şimdiden başarılar dili- yoruz.

Pegem Akademi

(4)

İçindekiler

Ön Söz ...iii

İçindekiler ...iv

Deneme 01 ...1

Deneme 02 ...8

Deneme 03 ... 13

Deneme 04 ... 19

Deneme 05 ... 26

Deneme 06 ... 33

Deneme 07 ... 38

Deneme 08 ... 44

Deneme 09 ... 52

Deneme 10 ... 61

Deneme 11 ... 69

Deneme 12 ... 74

Deneme 13 ... 79

Deneme 14 ... 86

Deneme 15 ... 91

Deneme 16 ... 98

Deneme 17 ...105

Deneme 18 ...113

Deneme 19 ...119

Deneme 20 ...125

Cevap Anahtarı ...131

(5)

Deneme - 01

1. Yıllarca düz (manuel) vitesli araç kullanan Cezmi Bey, arabasını de- ğiştirerek otomatik vitesli bir araba almıştır. Ancak ilk günlerde sanki debriyaj pedalı varmış gibi sol ayağı vites değiştirmek için hareketlen- mektedir.

Cezmi Bey’in yaşadığı olumsuz aktarım durumu aşağıdakilerden hangisinin sonucudur?

A) Sönme

B) Kademeli yaklaştırma C) Geçmiş alışkanlıklar D) Uyarana alışma E) Ayırt etme

2. Aşağıdakilerden hangisi içsel gü- dülenme ile ilgilidir?

A) 5 yaşındaki Orhun’un, annesi oyuncak alacak diye uslu dur- ması

B) Üniversite öğrencisi Selçuk’un sınıfta kalmamak için ders ça- lışması

C) Lise öğrencisi Furkan’ın takdirname almak için sınavlarına çok iyi hazırlanması

D) Bir fizik profesörünün merakını gidermek için yeni yayınları ta- raması

E) Fabrika işçisinin maaşı kesilme- sin diye hasta hasta işe gitmesi

3. “Barış Öğretmen Osmanlı tarihini anlatırken öğrencisi Sevgi yaz tati- li hayalleri kurmaktadır. Öğretmen Sevgi’nin anlamsız gözlerle kendine baktığını görür ve anlattıkları ile ilgili bir soru sorar. Sevgi, öğretmenin söylediklerine dair hiçbir şey hatırla- madığını fark eder. Hatta hangi ünite- deydik diye düşünmeye başlar.”

Yukarıdaki paragrafla ilgili aşağı- daki ifadelerden hangisi doğru- dur?

A) Sevgi’nin hayal kurduğu anda kısa süreli belleğinde içsel uya- rıcılar bulunmaktadır.

B) Öğretmenin sözleri Sevgi’nin al- dığı düşsel uyarıcılardan dolayı duyusal kayda girememiştir.

C) Sevgi’nin yaşadığı problem algı- lama ile değil, kodlama ile ilgilidir.

D) Sevgi’nin öğretmeninin soruları- na doğru cevap vermemesi kod- lamanın ezbere dayanmasından kaynaklanmaktadır.

E) Derste yaşananlar Sevgi’nin öğ- renme kapasitesinin düşük oldu- ğunu göstermektedir.

(6)

4. Zararsız bir uyaranla birkaç kez kar- şılaşan bir kişi bu uyaranla ilk karşı- laştığında ilk olarak bu uyarana tepki verecektir ancak herhangi bir önemi olmadığı için bu uyarana daha sonra vereceği tepki azalacaktır. Örneğin gece uyurken bir ses duyup uyanır ve bu sesin mobilyalardan gelen çıtırtılar olduğunu fark edersek sesi artık önemsemeyiz.

Yukarıda anlatılan durum aşağı- daki kavramlardan hangisine ör- nek verilebilir?

A) Duyusal adaptasyon B) Alışma

C) Duyarlılık kazanma D) Alışkanlık kazanma E) Ketlenme

5. “Edimsel koşullanma ilkelerine göre bir davranışın dışarıdan pekiştiril- memesi süreç içinde sönmeye neden olur. Davranış devam ediyorsa mutlaka dışsal bir uyaran (pekiştireç) davranışa eşlik ediyordur.”

Edimsel koşullanmanın yukarıda savunulan argümanı sosyal öğ- renme teorisinin hangi kavramı ile tezat oluşturmaktadır?

A) Karşılıklı belirleyicilik B) İçsel pekiştirme

C) Dolaylı öğrenme kapasitesi D) Dışsal denetim

E) Öz düzenleme kapasitesi

6. Bilgi işleme kuramındaki “bilginin kodlanması”, Bandura’nın sosyal öğrenme kuramındaki hangi kav- ramla eş değer olarak görülebilir?

A) Dikkat B) Performans C) Güdülenme D) Dolaylı pekiştirme E) Sembolleştirme

7. Aşağıdaki durumlardan hangisi öğrenilen bilgiler arasındaki ket vurma miktarını azaltan, doğru hatırlama olasılığını ise artıran bir faktördür?

A) İki kavramın aynı ortam ve bağ- lamda öğrenilmesi

B) İki kavramın benzer zamanlarda öğrenilmesi

C) İki kavram hakkında ayrıntılı bil- giye sahip olunması

D) Her iki uyaranın akustik ve gör- sel kodlamalarının birbirine ben- zemesi

E) Kavramların öğrenme tekrarının yetersiz olması

(7)

8. Genç insanların karşı cinse duygu- sal bağlanmaları güçlü öğrenmelere neden olur. Sevgilisinden, nişanlısın- dan ayrılan bir genç onu unutmadan kolay kolay başka birine karşı aynı duyguları geliştiremez.

Ayrılık sonrası unutma oluşmadan yeni bir kişiye duygusal yakınlık geliştirilememesi klasik koşullan- ma teorisinde hangi kavramla ta- nımlanmaktadır?

A) Ketlenme B) Bastırma C) Gölgeleme

D) Duygusal ön koşullanma E) Engelleme (blocking)

9. Klasik koşullanma teorisinde kendiliğinden geri gelme tepkisini aşağıdaki kavramlardan hangisi ile ilişkilendirebiliriz?

A) Genellenmiş koşulsuz tepkidir.

B) Ayırt edilmiş koşullu tepkidir.

C) Şiddeti azalmış koşullu tepkidir.

D) Ortamda uyaran yokken oluşan koşullu tepkidir.

E) Koşulsuz reflekstir.

10. Aşağıdakilerden hangisi öğren- menin en uygun tanımıdır?

A) Organizmanın uyarıcılar kar- şısında farklı tepkiler vermeye başlaması

B) Bireyin bilgi birikiminde artış ol- ması

C) Yaşantı kazanma nedeniyle or- ganizmanın davranışlarında farklılaşma olması

D) İstenmeyen tepkilerin zamanla azalarak istendik tepkilerin yer- leşmesi

E) İstendik davranış değişikliği oluşturmak için harcanan çaba

(8)

11. Bower ve Glass’ın yaptığı deney- lerde bir kelime listesinin hatırlan- masında ipuçlarının fonksiyonları incelenmiştir. Araştırmacının listede verilen herhangi bir kelimeyi deneğe sunması durumunda ipucu kelime- nin önünde ve arkasında bulunan kelimelerin çok az hatırlandığı ama listede ilgisiz bir sırada bulunan keli- menin ipucu ile çağrışım üretir cins- ten olduğunda daha çok hatırlandığı gözlenmiştir. Örneğin; “balık” ipucu kelimesi, listede ardışık olarak bulunan “sehpa-balık-kalem” kelime- lerini hatırlatmadığı hâlde, listenin sonunda bulunan “kırmızı et” keli- mesini çağrıştırdığı görülmüştür.

Yukarıdaki örnek, çağrışımın han- gi pragnanz ilkesi ile etkinleştiğini göstermektedir?

A) Şekil - zemin B) Benzerlik C) Basitlik D) Süreklilik E) Yakınlık

12. Edimsel koşullanma ile oluşmuş bir davranışın azaltılması;

I. 1. tip ceza II. 2. tip ceza III. Görmezden gelme IV. Olumsuz pekiştirme kavramlarından hangileri ile mümkündür?

A) Yalnız I B) I ve II C) I, II ve III D) II ve IV E) I, II, III ve IV

(9)

Çözümler

4. Koşullu bir tepkiye yol açan bir uya- rıcının organizmada yarattığı koşullu tepkiyi ortaya çıkarma gücünü yavaş yavaş kaybetmesi alışma kavramına örnek verilebilir. İlk kez duyduğunda korku tepkisi verdiği sesin daha sonra kişiyi korkutma gücünün kalmaması alışma kavramına örnektir.

Cevap B

5. Bandura, davranışçı kuramcılardan farklı olarak dışsal pekiştireç olmasa da davranışın devam edebileceğini söyler. Bu durumda davranışın deva- mını sağlayan unsur, bireyin içsel his- sedişidir. Kendi davranışının standart- ları hakkında memnuniyet hissetme, sosyal öğrenme kuramında içsel pe- kiştirme olarak tanımlanmaktadır.

Cevap B

6. Sosyal öğrenme kuramında, dikkat edilen gözlemlerin kişiden kişiye de- ğişen şekilde zihinde sembolleştirildi- ğinden söz edilir. Buradaki sembolleş- tirme kavramı bilgi işlem kuramındaki kodlama kavramının eş değeridir.

Cevap E 1. Edimsel koşullanma ile oluşmuş ve

otomatikleşmiş davranış örüntüleri, yeni ve farklı uyaranlar karşısında da otomatikleşen davranışı gösterme eği- limindedir. Yeni ve farklı uyarana karşı da aynı örüntünün gösterilmesi geçmiş alışkanlıklarımıza dayanmaktadır.

Cevap C

2.

A) Annenin oyuncak alması dışsal güdü- lenme oluşturur.

B) Sınıfı geçmek dışsal güdülenme ile ilgilidir.

C) Takdirname dışsal güdülenme ile ilgilidir.

D) Profesörün dışsal bir beklentisi ol- madan kendi merakını gidermek için yeni yayınları taraması içsel güdülen- me ile ilgilidir.

E) Maaş beklentisi dışsal güdülenme ile ilgilidir.

Cevap D

3.

Hayaller İçsel uyaranlar

Öğretmenin sözleri geri dönüyor. Kısa süreli belleğe

girmiyor.

Çünkü konsant- rasyon içsel

hayallerde.

Duyusal kayıt Dikkat

Sevgi'nin yaşa- dığı sorun kısa süreli belleğin başka uyaranlarla meşgul olması ile

ilgilidir.

K.S.B. U.S.B.

_

` a bbb bb

_

` a bbb bb

Cevap A

(10)

7.

A) İki kavramın aynı ortam ve bağlam- da öğrenilmesi ket vurma olasılığını artırır.

B) Aradaki sürenin kısa olması ket vurma olasılığını artırır. (Serpil ve Serap isimleri benzer zamanlarda, benzer ortamlardaki insanlara ait iki isimse kişilerin isimlerini karıştırma olasılığı- mız yüksektir. Oysa Serpil annemiz, Serap iş arkadaşımızsa karışma ola- sılığı daha azdır.)

C) İki şiir veya şarkının sözleri karışa- bilir. Ancak şarkıları yüzlerce defa söylemiş, konu hakkında derin bilgisi olan bir sanatçının karıştırma olasılığı daha azdır.

D) Sercan - Serkan: Akustik kodlamala- rı benzerdir. Karıştırma olasılığı daha yüksektir.

Sercan - Batuhan: Akustik kodlamaları farklıdır. Karışma olasılığı daha düşüktür.

Not: Sizin isminiz de karıştırılmış ve size farklı bir isimle seslenilmiş olabilir. Hatır- layın bakalım! İsminizi karıştıran insanlar size hangi isimle seslendi? Muhtemelen benzeşme göreceksiniz.

E) Karışan kavramları tekrar etmek, ket vurma olasılığını azaltır. (Tarih konuları ne kadar çok tekrar edilirse o denli az karıştırılır.)

Cevap C

8. Önceden oluşmuş bir koşullanmanın, sonradan gelen uyarıcıya koşullanma oluşturmasının önlenmesi, engelleme olarak tanımlanır.

+

salya salya zil + et

zil + ışık + et + salya zil

ışık

Klasik koşullanma (Zil koşullu uyaran hâline dönüşüyor.)

Engelleme (Işık ko- şullu uyaran hâline dönüşemiyor.) Unutulmayan

sevgili yeni kişi

et salya

tepki yok

Bu benzetmede koşulsuz uyarıcı; kişinin olumlu özellikleri, ilgisi, güler yüzü, gü- zelliği olabilir.

Cevap E

(11)

9. Pavlov, “zil + et” ilişkisi ile zile karşı koşullanma sağladıktan sonra sön- me gerçekleşmiştir. Sönmeden sonra Pavlov köpeği dinlendirmiş ve 20 da- kika sonra tekrar zil sesi vermiştir. Sö- nen koşullu tepkinin tekrar oluştuğunu görmüştür. Pavlov bu durumu kendili- ğinden geri gelme olarak tanımlamak- tadır. Dolayısıyla kendiliğinden geri gelen tepki, şiddeti azalmış bir koşullu tepkidir. Ayrıca kendiliğinden geri gelme “zil” uyaranı verildiğinde sönmüş tepkinin tekrar canlanmasıdır. Bu yüz- den (E) seçeneği kuvvetli bir çeldirici olmasına karşın yanlıştır.

+

salya salya zil + et

zilzil

zil zil

zil zil zil zil

zil zil

zil

Ara Ara

Kendiliğinden geri gelme Sönme Klasik koşullanma et

salya

Cevap C

10. Öğrenme organizmanın çevreyle girdi- ği etkileşim sonunda kendisinde kalan ize bağlı olarak (yani yaşantı kazanma nedeniyle) oluşan davranış değişikliği olarak tanımlanır. Bu durumda öğren- menin en uygun tanımı C seçeneğinde ifade edilmiştir. Yani öğrenme organiz- manın davranışlarında yaşantı kazanma sonucu gerçekleşen değişikliktir.

Cevap C

11. Balık ve kırmızı eti diğer kavramlardan ayıran özellikleri; yenilebilir olmaları, protein içermeleri, et olmalarıdır. Dola- yısıyla zihnimizin bu iki kavramı ilişki- lendirmesi ve çağrıştırması, benzerlik pragnanzına dayanmaktadır. Zihnimiz benzerleri otomatik olarak bir araya getirmektedir.

Cevap B

12.

I. I. tip cezalar, davranışı azaltıcı etki üre- tirler.

II. II. tip cezalar, davranışı azaltıcı etki üretirler.

III. Görmezden gelme, sönmeyi aktive ederek davranışı azaltabilir.

IV. Olumsuz pekiştirme, davranışı artır- mak için kullanılan bir yöntemdir.

Cevap C

(12)

Deneme - 02

1. Uyarıcı genellemesi ile ilgili aşa- ğıdaki ifadelerden hangisi doğru- dur?

A) Benzer tepkiler aynı uyarana karşı oluşur.

B) Aynı tepki çok farklı uyaranlara gösterilir.

C) Ayırt edilmemiş tepkiler, geli- şigüzel her türlü uyarana karşı oluşturulur.

D) Benzer uyarıcılara karşı aynı tepki oluşur.

E) Aynı uyarıcıya karşı alternatif tepkiler geliştirilir.

2. Klasik koşullanma teorisinde “biti- şiklik” kavramı iki uyaranın zamansal olarak yakınlığı ile ilgilidir. Watson ve Guthrie’nin kuramlarındaki bitişiklik ise uyarıcı ile tepkinin yakınlığına vurgu yapar.

Yukarıdaki iki “kuramdan” farklı olarak edimsel koşullanma teori- sinde bitişikliğin önemi aşağıdaki olgulardan hangisiyle ilgilidir?

A) İçgüdü ile reflekslerin zamansal yakınlığı

B) Pekiştireç ve cezanın ardı ardına gelme zorunluluğu

C) Uyarana karşı verilen tepkinin ardışık olması

D) Davranıştan sonra pekiştireç veya cezanın gecikmemesi E) Az istenilen ve çok istenilen dav-

ranışların ilişkilenmesi

3. Bu yıl okula başlayan Harun okulda üst sınıftaki birkaç öğrenci tarafın- dan tartaklandıktan sonra okuldan korkmaya başlamış ve okula gitmek istememiştir.

Harun’da meydana gelen davranış değişikliği aşağıdaki öğrenme tür- lerinden hangisi ile açıklanabilir?

A) Sezgisel öğrenme B) Bağ kuramı C) Gestalt yaklaşım D) Tepkisel koşullanma E) Sosyal öğrenme kuramı

4. Arı sokması sonucu canı fena hâlde yanan altı yaşındaki Neşe bu olaydan sonra ne zaman bir arı görse korkuyla ağlamaya başlamaktadır.

Neşe’de korkuya yol açan arının görüntüsü klasik koşullanmada yer alan hangi kavramla adlandı- rılır?

A) Koşulsuz uyarıcı B) Koşulsuz tepki C) Koşullu uyarıcı D) Koşullu tepki E) Nötr uyarıcı

(13)

5. Bir kimsenin gönül verip taraftarı olduğu futbol kulübüne transfer olan her yeni futbolcuya karşı he- men olumlu duygular beslemeye başlaması klasik koşullanmanın hangi kavramıyla açıklanabilir?

A) Duyusal ön koşullanma B) Üst düzey (dereceli) koşullanma C) Birleşik koşullanma

D) Tepki genellemesi E) Karşıt koşullanma

6. Fen ve teknoloji dersinde kalp ve dolaşım sistemini işleyen bir öğret- menin öğrencilerin zihninde kalıcılık sağlaması için damarları şehrin su borularına kalbi de pompaya ben- zetmesi analoji kurma stratejisi olarak tanılanır.

Yukarıdaki örnekte öğretmenin kurduğu analojik ilişki uzun süreli bellekte öğrenme verimini artır- mak için hangi temel stratejiyi kullanmaktadır?

A) Tekrar B) Askı - Sözcük C) Yerleşim (Loci) D) Eklemleme E) Etkinlik

7.

I. Yeni duyuşsal tutumlar elde etmek

II. Yeni psikomotor beceriler geliş- tirmek

III. Eski psikomotor becerilerimizin ustalaşması

IV. Koşullanmış reflekslerimizin zamanla sönmesi ve ortadan kalk- ması

V. Bilgi dağarcığımızdaki bir bilgi parçasının yanlış olduğunu far- ketmemiz

durumlarından hangilerinde öğ- renme gerçekleşmiş olur?

A) I ve III B) II, III ve V C) I, III ve IV D) II, III, IV ve V E) I, II, III, IV ve V

8. Aşağıdaki durumların hangisinde geriye destekleyici bir etki söz konusudur?

A) Kesirli sayıları bilen öğrencinin daha sonraki ünitede ondalık sayıları kolayca öğrenmesi B) Program geliştirme dersi alan

öğrencinin daha önce öğrendi- ği öğrenme psikolojisinin neden önemli olduğunu kavraması C) Yeni bir öğretmenden tarih dersi

alan öğrencinin eski bildiklerini de karıştırması

D) Arabasını değiştiren kişinin yeni arabaya alışamaması

E) Bilgisayarlara merak salan öğ- rencinin derslerini ihmal etmesi

(14)

9. Skinner kademeli yaklaştırma, zin- cirleme gibi yöntemlerle karmaşık öğrenme süreçlerini başarıyla ger- çekleştirmiştir. Ancak bu yöntem- lerde cezayı değil davranıştan sonra olumlu pekiştirmeyi temel metod olarak kullanmıştır.

Karmaşık davranış öğrenmele- rinde pekiştirmenin cezaya göre daha etkili olması öğrenmeyi etki- leyen faktörler ile nasıl ilişkilendi- rilebilir?

A) Olumlu transferin geri bildirime üstünlüğü

B) Aktif katılımın pasif öğrenmeye üstünlüğü

C) Koşulsuz tepkilerin ceza ile bas- tırılamaması

D) Güdülenmenin öğrenmeye olumlu etkisi

E) Geri bildirimin her zaman düzelt- me oluşturmaması

10. Aşağıda yer alan verimli ders ça- lışma yöntemleri konusunda ve- rilebilecek önerilerden hangisi doğrudan “uyarılmışlık düzeyi” ile ilişkili bir öneridir?

A) Çalışmayı son güne bırakmayıp düzenli tekrarlar yapmak B) Çalışılan konunun özetini kendi

cümleleriyle yeniden oluşturmak C) Bir masa başında dik oturarak

çalışmak

D) Uzun konuları parçalara bölerek öğrenmeye çalışmak

E) Öğrenme çabalarına ilişkin dö- nütler alarak öğrenme çabalarının sonucu hakkında bilgi edinmek

11 ve 12. soruları aşağıdaki par- çaya göre cevaplayınız.

Gestalt psikologları; benzerlik, basitlik, tamamlama, süreklilik, şekil- zemin, yakınlık ilkelerini prägnanz yasaları olarak tanımlamış ve insan algılayışının yönelimleri olarak say- mışlardır.

11. Klasik koşullanma ile Gestalt psi- kolojisi arasında bir analoji kuru- lacak olursa tepkisel koşullanma yoluyla öğrenme hangi prägnaz yasası ile ilgilidir?

A) Şekil - zemin B) Yakınlık C) Benzerlik D) Tamamlama E) Süreklilik

12. Klasik koşullanma ile Gestalt psi- kolojisi arasında bir analoji kuru- lacak olursa, tepkisel koşullan- madan sonra yaşanabilen uyarıcı genellemeleri hangi prägnanz ya- sası ile ilgilidir?

A) Şekil - zemin B) Yakınlık C) Benzerlik D) Tamamlama E) Süreklilik

(15)

Çözümler

5. Kişinin tuttuğu takıma olan olumlu tutu- mu koşullu bir tepki, takım ise koşullu bir uyarıcıdır. Bu durumda bu takıma transfer olan her yeni futbolcunun da aynı olumlu tutuma yol açması üst dü- zey koşullanmaya örnektir. Çünkü üst düzey koşullanmada nötr uyarıcı (yeni oyuncu) organizmayı etkileme gücünü (taraftarda yol açtığı olumlu tutumu) ko- şullu bir uyarıcıdan (kulüpten) kazanır.

Cevap B

6. Uzun süreli bellekte kalıcılık sağlamak için kullanılan yöntemleri iki genel baş- lığa ayırabiliriz.

Anlamlandırma Stratejileri (Anlamlı

Kodlama Yolları)

Bellek destekleyici ipuçlarından

yararlanma

• Etkinlikler kul- lanma

• Örgütleme

• Gruplandırma vb.

• Akronim

• Akrostiş

• Zincirleme

• 10Cİ (yerleşim)

• Askı sözcük

• Anahtar sözcük vb.

Analojide yeni bilgi eski bilgi üzerine inşa edilir. Analoji genel başlık olarak eklemleme stratejisinin kullanılma yolla- rından biridir.

Cevap D 1. Tavşandan korkan çocuğun annesinin

kürk mantosundan da korkması uyarıcı genellemisidir.

U₁ (tavşan)

T₁ (aynı korku) U₂ (kürk manto)

Uyarıcı genellemesi

Bu olayda benzer uyarıcılara karşı aynı tepki oluşmaktadır.

Cevap D

2. Edimsel koşullanmada doğru davranış- tan sonra pekiştirecinin, yanlış davra- nıştan sonra cezanın hemen verilmesi gerekliliği zamanlama veya bitişiklik olarak tanımlanır. Bu durum Tepki- uyaran bitişikliği ile ilgilidir.

Ders çalışma

(Tepki) (Uyaran)

Karşılığında aferin Cevap D

3. Belli uyarıcılara karşı belli duygusal tep- kilerin ve tutumların oluşması tepkisel koşullanma ile açıklanır. Bu örnekte okul Harun’da korku tepkisini tetikleyen ko- şullu bir uyarıcı hâline gelmiştir.

Cevap D

4. Arının görüntüsü başlangıçta Neşe’de korku tepkisine yol açmayan nötr bir uyarıcıdır. Fakat arı sokması sonucu Neşe’nin canı yandığı için Neşe kork- muş ve ağlamış bu olaydan sonra da ne zaman arı görse ağlamaya başlamıştır.

Bu durumda arının görüntüsü artık Ne- şe’de korku tepkisini tetikleyen koşullu bir uyarıcı hâline gelmiştir.

Cevap C