“KÜTÜPHAN-E TÜRKİYE” PLANLAMA VE PİLOT UYGULAMA PROJESİ
KÜTÜPHANE VERİ TOPLAMA
FORMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ
01 TEMMUZ 2014
Bu rapor, Hacettepe Teknokent – Teknoloji Transfer Merkezi ve T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü’nün ortaklığı ile T.C. Cumhurbaşkanlığı’nın himayelerinde yürütülmekte ve Bill ve Melinda Gates Vakfı Küresel Kütüphaneler Girişimi tarafından desteklenmekte olan “Kütüphan-e Türkiye” Planlama ve Pilot Uygulama Projesi ekibi tarafından projenin ihtiyaç analizi çalışmaları kapsamında hazırlanmıştır.
Giriş
Bu raporda 28 aylık çalışmamız kapsamında pilot olarak seçilen 26 ildeki (illerin coğrafik olarak ne şekilde dağıldığı Şekil 1’de gösterilmektedir) 78 halk kütüphanesi hakkında bilgilere yer verilmektedir. “Kütüphan-e Türkiye”
Planlama ve Pilot Uygulama Projesi kapsamında bu bilgilerin elde edilmesi 28 ay sürecek pilot uygulama ve gelecekte yapılması muhtemel ülke planı için son derece önemlidir. Söz konusu 78 kütüphaneye genel bilgiler, kütüphanenin fiziksel durumu, bilgi ve iletişim teknolojileri kullanımı, kütüphane personeli hakkında bilgiler ve kütüphanenin ilişki kurduğu yapılar olmak üzere beş grup altında toplam 62 soru yöneltilmiştir. Sorular ücretsiz bir anket platformu olan LimeSurvey aracılığıyla çevrimiçi anket haline getirilmiş ve kütüphane sorumluları tarafından çevrimiçi olarak yanıtlanmıştır. Anketin yanıtlanma sürecinde kütüphanelerin karşılaştıkları sorunlar kimi zaman elektronik posta aracılığıyla, kimi zaman yapılan telefon görüşmeleriyle giderilmeye çalışılmıştır. Anket çalışmasına yönelik ilk girişler 2013 yılının Kasım ayı içerisinde başlamış, 15 Ocak 2014 tarihinde en son kütüphanenin söz konusu anketi yanıtlaması ile anket erişime kapatılmıştır.
Anketlerin yanıtlanması süreci tahmin edilenden biraz daha uzun sürmüştür.
Bu durumun önemli nedeni olarak kimi kütüphane personelinin elektronik ortamda anket doldurmaya aşina olmaması gösterilebilir. Yanıtların gecikmesinin bir başka nedeni de bazı kütüphanelerin Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü ile “Kütüphan-e Türkiye” Planlama ve Pilot Uygulama Projesi yönetim biriminin ortak kararıyla anket uygulaması esnasında başka kütüphanelerle değiştirilmesidir. Söz konusu kütüphaneler anket sürecine sonradan katılmış ve doğal olarak bu durum 78 kütüphanenin tamamının anketi tamamlama sürecinde gecikmeye neden olmuştur.
Raporumuz anketin tasarımında da yer alan beş başlığa (genel bilgiler, kütüphanenin fiziksel durumu, bilgi ve iletişim teknolojileri kullanımı,
kütüphane personeli hakkında bilgiler ve kütüphanenin ilişki kurduğu yapılar) dayalı olarak yapılandırılmıştır.
Şekil 1. Pilot çalışmanın uygulanmakta olduğu iller1
Kütüphaneler Hakkında Genel Bilgiler
Ankete verilen yanıtlar incelendiğinde, çalışmamız kapsamındaki pilot kütüphanelerin üçte birinin (78 kütüphanenin 26’sı) geçerli bir web adresi olduğu görülmektedir. Öte yandan dört kütüphane, kütüphaneye ait herhangi bir elektronik posta adresi olmadığını belirtmektedir.
Kütüphanelerin yarısından fazlasının (%56) Facebook hesabı bulunmamamaktadır. Twitter hesabı sahipliğine bakıldığında bu oran oldukça düşüktür. 78 kütüphanenin sadece 10’u (%13) Twitter hesapları olduğunu belirtmiştir.
Kütüphanelerin çalışma saatleri ve günleri değişmekle birlikte, çalışma saatleri açısından bakıldığında, genellikle sabah saat sekiz ile akşam saat beş arasında kütüphanelerin açık olduğu görülmektedir. Kütüphanelerin yaklaşık
1 Adana, Ankara, Aydın, Balıkesir, Diyarbakır, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Hatay, Isparta, İstanbul, İzmir, Kars, Kastamonu, Kayseri, Kırklareli, Kocaeli, Konya, Malatya, Manisa, Mardin, Muş, Nevşehir, Samsun, Trabzon, Zonguldak
beşte biri (16 kütüphane) ise akşamları saat yediye kadar hizmet vermektedir. Salı, çarşamba ve cumartesi günleri 78 kütüphanenin tamamı kullanıcılara hizmet sunmaktadır. Perşembe ve cuma günleri açık olmayan bir kütüphane bulunurken, anket sonuçları pazartesi günü 33 kütüphanenin (%42) hizmet vermediğini ortaya koymaktadır.
Ankette kütüphanelerin 31.12.2012 tarihi itibariyle koleksiyon sayısının kaç olduğuna ilişkin soruya verilen yanıtlar incelendiğinde, 78 kütüphanede toplam iki milyonu aşkın (2.364.859) kaynak bulunduğu görülmektedir. Bu kaynakların %29’u 10 kütüphanede (kaynak sayısı sırasıyla; Eskişehir İl Halk Kütüphanesi, Mutasarrıf Ömer Ali Bey İl Halk Kütüphanesi, Erzurum İl Halk Kütüphanesi, Kastamonu İl Halk Kütüphanesi, Kayseri 75.Yıl İl Halk Kütüphanesi, Konya İl Halk Kütüphanesi, Trabzon İl Halk Kütüphanesi, Kars İl Halk Kütüphanesi, Hatay Cemil Meriç İl Halk Kütüphanesi, Isparta Halil Hamit Paşa İl Halk Kütüphanesi) bulunmaktadır.
2012 sonu itibariyle koleksiyon sayısı, 2012 yılında hizmet verilen kullanıcı sayısı ve 2012 yılı itibariyle kayıtlı üye sayısına ilişkin bilgiler Tablo 1’de sunulmaktadır.
Tablo 1. Pilot kütüphanelerin koleksiyon, kullanıcı ve üye sayıları (2012) Toplam
sayı Ortalama Ortanca Standart sapma
Koleksiyon 2.364.859 30.319 27.254 20.354
Hizmet verilen kullanıcı 5.008.632 64.213 29.792 143.347
Kayıtlı üye 210.578 2.700 1.719 3.3336
Ortanca değerlerinin ortalamaya olan uzaklıkları ve standart sapma değerlerinin yüksekliği göz önüne alındığında, 78 kütüphanenin koleksiyon, kullanıcı ve üye sayıları açısından oldukça heterojen bir yapıya sahip olduğu
anlaşılmaktadır. Örneğin, 2012 yılı itibariyle kayıtlı üye sayısı on bini aşan beş kütüphane varken, 29 kütüphanede kayıtlı üye sayısı binden azdır.
Şekil 2’de de görüleceği üzere kütüphanelerin %40’ında şube ya da gezici kütüphane olduğu saptanmıştır. Bünyesinde şube kütüphanesi olduğunu belirten 28 kütüphanenin toplamda 64 şube kütüphanesi bulunmaktadır. Altı kütüphane (Erzurum İl Halk Kütüphanesi, Diyarbakır İl Halk Kütüphanesi, İzmir Atatürk İl Halk Kütüphanesi, Mardin İl Halk Kütüphanesi, Kastamonu İl Halk Kütüphanesi, Kayseri 75.Yıl İl Halk Kütüphanesi) ise gezici kütüphane hizmeti verdiğini belirtmiştir.
Şekil 2. Kütüphanelerde şube ya da gezici kütüphane olup olmadığı
Hiçbir kütüphaneye para bağışı yapılmamaktadır. Bu durumun temel nedeninin yürürlükte olan ilgili mevzuat olduğu düşünülmektedir.
Kütüphanelerin yaklaşık beşte biri (16 kütüphane) kullanıcılara memnuniyet anketi uygulamıştır. Bir kütüphane dışında tüm kütüphaneler memnuniyet anketlerini paylaşabileceklerini belirtmişlerdir.
Evet 40%
Hayır 60%
Kütüphaneniz bünyesinde şube ya da gezici kütüphane bulunmakta mıdır?
“Kütüphane etkinliklerini tanıtmak için neler yapıyorsunuz” sorusuna verilen yanıtlara ilişkin bilgiler Tablo 2’de sunulmaktadır.
Tablo 2. Kütüphane etkinliklerini tanıtma yolları
Evet Hayır Toplam
Tanıtım yolu N % N % N %
Duyuru panoları 59 75,6 19 24,4 78 100,0
Yerel medya 57 73,1 21 26,9 78 100,0
Sosyal medya 38 48,7 40 51,3 78 100,0
Kullanıcılara yönelik toplantı 31 39,7 47 60,3 78 100,0 Kütüphane web sitesi 27 34,6 51 65,4 78 100,0
Diğer 20 25,6 58 74,4 78 100,0
Kütüphane etkinliklerini tanıtmak için en fazla duyuru panolarından ve yerel medyadan yararlanıldığı görülmektedir. Elektronik ortamdan (kütüphane web sitesi ile Facebook, Twitter, vb. sosyal medya araçları) duyuru panoları ve yerel medyaya oranla kütüphane tanıtım faaliyetlerinde daha az yararlanılmaktadır. Bazı kütüphaneler kütüphane etkinliklerini farklı yerlerde (metro istasyonu, okullar gibi) tanıttıklarını, söz konusu çalışmalarda tanıtım amaçlı bazı materyaller dağıttıklarını ifade etmişlerdir. Bir kütüphane (Tosya İlçe Halk Kütüphanesi) diğer kurumların etkinliklerine ev sahipliği yaptıklarını ve bunun kütüphanenin tanıtımı için faydalı olduğunu belirtmiştir. Ayrıca, basılan afişler ve davetiyeler aracılığıyla tanıtım faaliyetlerinde bulunan kütüphaneler de vardır.
Kütüphanelerde halkla ilişkiler ya da pazarlama ile ilgili konularda ders/kurs alan personel olup olmadığı da sorulmuş, 17 kütüphanede (%22) bu tip bir ders ya da kurs alan personel bulunduğu ortaya çıkmıştır.
Kütüphanelerin Fiziksel Durumu
Kütüphanelerin fiziksel durumu kütüphanelerde verilen hizmetleri doğrudan etkileyen bir konudur. Özellikle proje kapsamında verilecek eğitimlerin
planlanmasında ve projenin sürdürülebilirlik boyutuyla ilgili konularda halk kütüphanelerinin mevcut fiziksel durumunun çeşitli yönlerden incelenmesine gereksinim duyulmaktadır.
Kütüphanelerin fiziksel durumu ile ilgili olarak ilk yöneltilen soru “bina kütüphane olarak mı inşa edilmiştir yoksa başka amaçla yapılmış bir binadan mı dönüştürülmüştür” şeklindedir. Kütüphanelerin %63’ü bulundukları binanın kütüphane olarak inşa edildiğini ifade etmektedir. Binanın mülkiyet durumuna yönelik soruya ilişkin yanıtlar incelendiğinde ise kütüphanelerin
%74’ünün Kültür ve Turizm Bakanlığı’na, %10’unun belediyeye, %8’inin diğer kamu kurum ve kuruluşlarına ait olduğu anlaşılmaktadır. Sayıları az olmakla birlikte halk kütüphanelerinin il özel idare, şahıs ya da vakfa ait binalarda da hizmet verdikleri görülmektedir.
Pilot kütüphanelerin %36’sında büyük çaplı onarım ihtiyacı (tadilat, onarım, ek inşaat) vardır (28 kütüphane). Onarım ihtiyacı bulunmayan kütüphaneler ile küçük çaplı onarım ihtiyacı bulunan kütüphaneler ise %32’lik oranlara sahiptir (25’er kütüphane).
Şekil 3. Kütüphanelerin onarım ihtiyacı
Kütüphanelerin fiziksel durumlarına yönelik sorulan bir grup soruya verilen yanıtlar Tablo 3’te birarada gösterilmektedir. Tablo 3’te sadece ilgili sorulara verilen “evet” yanıtları sunulmuştur, sayıların yanındaki yüzdeler 78 kütüphane üzerinden hesaplanmıştır.
Tablo 3. Kütüphanenin fiziksel yapısı ile ilgili durum
Sorular N %
Kütüphaneniz “Kültür Merkezi”nde mi yer almaktadır? 15 19,2 Kütüphanenin elektrik tesisatı bilgisayar kullanımına uygun mudur? 72 92,3
Toprak hattı mevcut mudur? 71 91,0
Gerektiği durumda yeni prizler eklenebilir mi? 69 88,5
Kütüphaneniz sobalı mıdır? 6 7,7
Kütüphaneniz kaloriferli midir? 66 84,6
Kütüphanenizde klima var mıdır? 51 65,3
Kütüphanenizde yeterli aydınlatma var mıdır? 71 91,0 Kütüphanenizde güvenlik alarm sistemi var mıdır? 30 38,4 Kütüphanenizde güvenlik görevlisi var mıdır? 24 30,8
Pencerelerde demir parmaklık var mıdır? 34 43,6
Bilgisayar donanımının bulunduğu bölümlerde çelik kapılar var mıdır? 5 6,4 Kütüphanenizde yangın önleme sistemi var mıdır? 41 52,6
Büyük çaplı onarım ihtiyacı var (tadilat, onarım, ek
inşaat) 36%
Küçük çaplı onarım ihtiyacı var (boya,
badana, kapı- pencere, zemin)
32%
Onarım ihtiyacı bulunmamaktadır
32%
Kütüphane binası onarım ihtiyacı bakımından hangi duruma uygundur?
Anket çalışmasında engelli kulllanıcılara ilişkin olarak kütüphane binasının uygunluğunu test eden bir dizi soru sorulmuştur. Bulgular engelli kullanıcılar için bazı kütüphanelerde uygun koşulların henüz oluşturulamadığını göstermektedir. Engelli kullanıcıların kütüphaneye ve varsa katlara kolay erişimi için rampaya sahip olduğunu belirten kütüphane sayısı 41 (kütüphanelerin %53’ü), trabzan olan kütüphane sayısı 24 (kütüphanelerin
%31’i), asansör olan kütüphane sayısı ise 10’dur (kütüphanelerin %13’ü).
“Kütüphanemizde engelli kullanıcılara uygun mobilya bulunmaktadır”
şeklinde işaretleme yapan kütüphane sayısı ise sadece dokuzdur (kütüphanelerin %12’si).
Kütüphanelerde modern ve rahat mobilyalar bulunup bulunmadığına ilişkin soruya verilen yanıtlar Şekil 4’te verilmektedir. Buna göre kütüphanelerin
%42’si kısmen modern ve rahat mobilyalara sahip olduklarını belirtirken, bu soruya olumsuz yanıt verenlerin oranı (%31) olumlu yanıt verenlerin oranından (%27) biraz daha fazladır.
Şekil 4. Kütüphanelerdeki mobilya durumu
Evet 27%
Hayır 31%
Kısmen 42%
Kütüphaneniz modern ve rahat mobilyalara sahip midir?
15 kütüphanede jeneratör, 19 kütüphanede ise kesintisiz güç kaynağı bulunduğu saptanmıştır. Kesintisiz güç kaynakları bazı kütüphanelerde az sayıda bilgisayarı desteklerken, bazı kütüphanelerde ise çok sayıda bilgisayarı (örneğin, 48) destekleyici kapsiteye sahiptir.
Kütüphanelerde Bilgi ve İletişimTeknolojileri Kullanımı
Kütüphanelerde hangi Internet bağlantı türü bulunduğu sorulduğunda, kütüphanelerin %65’inde kablosuz bağlantı (Wi-Fi), %83’ünde TV ya da telefon kablosu üzerinden genişbant ADSL/VDSL olduğu bilgisi elde edilmiştir. Sadece bir kütüphane Internet bağlantı türüne ilişkin soruya “3G bağlantı” yanıtını vermiştir.
Kütüphanelerin %63’ünün Internet bağlantı hızı sekiz Mbps ya da üzerindedir. Anketi cevaplayanların bir kısmı bu soruyu (ankette bilmiyorsanız boş bırakınız denmesinden dolayı) boş bırakmıştır.
Kütüphanelerde yer alan bilgisayar, Internet’e bağlı bilgisayar, yazıcı ve tarayıcı sayıları ile ilgili elde edilen bilgiler Tablo 4’te sunulmaktadır.
Tablo 4. Sayılarla kütüphanelerdeki bilgi ve iletişim teknolojileri
Teknoloji Sayı Ortalama Ortanca S.S.
Kütüphanelerdeki çalışır durumdaki toplam
bilgisayar 1773 22,7 22 14,0
Kütüphanelerdeki kullanıcılara açık çalışır
durumdaki bilgisayar 1048 13,4 13 8,8
Internet’e bağlı çalışır durumdaki toplam
bilgisayar 1603 20,6 20 13,6
Kullanıcılara açık Internete bağlı çalışır
durumdaki bilgisayar 1013 13,0 13 8,4
Çalışır durumdaki toplam yazıcı 298 3,8 3 2,4 Kullanıcılara açık çalışır durumdaki yazıcı 61 0,8 1 1,0 Çalışır durumdaki toplam tarayıcı 98 1,3 1 1,2 Kullanıcılara açık çalışır durumdaki tarayıcı 26 0,3 0 0,5
Kütüphanelerin önemli bir bölümünde kullanıcılara kablosuz Internet hizmeti (Wi-Fi) sunulduğu görülmektedir (bkz. Şekil 5).
Şekil 5. Kullanıcılara sunulan kablosuz Internet hizmeti
Ankette kütüphanelerde bulunan kullanıcılara açık bilgisayarlarda hangi işletim sistemlerinin olduğuna yönelik bir soru yöneltilmiştir. Verilen yanıtlar incelendiğinde, hiç bir kütüphanede kullanıcılara sunulan bilgisayarlarda Linux işletim sisteminin kullanılmadığı görülmektedir. 36 kütüphanede Windows XP, yedi kütüphanede Windows Vista (Starter, Home Basic / Premium), iki kütüphanede Windows Vista (Business, Enterprise, Ultimate), 27 kütüphanede Windows 7 (Professional, Enterprise Ultimate), dokuz kütüphanede Windows 7 (Starter, Home Basic/Premium), dört kütüphanede Windows 8 ve üç kütüphanede Windows 8 (Professional, Enterprise) kullanıldığı belirtilmektedir. Bazı kütüphanelerde kullanıcılara açık bilgisayarlarda birden çok işletim sisteminin kullanıldığı da görülmektedir.
Kütüphanelerin %37’sinde kullanıcılara açık bilgisayarların üzerlerine lisanslı antivirüs yazılımı bulunduğu saptanmıştır.
Evet 74%
Hayır 26%
Kütüphanenizde kullanıcılara kablosuz
Internet hizmeti (Wi- Fi) sunulmakta mıdır?
Kütüphanelerin %62’sinde (48 kütüphane) ise yerel ağ kuruludur. Bu kütüphanelerin 14’ünde ise ayrı bir ağ sunucusu olduğu belirtilmiştir.
Bulundukları yerde, “bilgisayar ağı ya da yerel ağ yönetimi alanında hizmet alınabilecek bir kişi ya da özel şirket mevcut mudur?” sorusuna kütüphanelerin %47’si (37 kütüphane) “evet” yanıtını vermiştir.
62 kütüphane akıllı tahta, projeksiyon cihazı, notebook, tablet bilgisayar gibi bilgi teknolojileri araçlarının olup olmadığına ilişkin soruya bu tür cihazlara sahip oldukları yanıtını vermiştir. Bu 62 kütüphanenin 59’unda projeksiyon cihazı bulunmaktadır.
Ankette yer alan ve eylem planı içinde ele alınabilecek önemli sorulardan biri
“kütüphanenizde, kullanıcılara açık yeni bilgisayarların kurulabileceği yeterli alan var mıdır? (asgari 1,5 m2/bilgisayar)” sorusudur. Bu soruya kütüphanelerin %35’i (27 kütüphane) “yeni bilgisayar koyacak yerim yok”
şeklinde yanıt vermişlerdir. Yeni bilgisayar konulabilecek yere sahip kütüphanelerin yanıtları topluca değerlendirildiğinde, kütüphanelerde toplamda 681 adet bilgisayar için yer bulunduğu görülmektedir.
Tablo 5’te bilgisayar güvenliği ile ilgili sorular ve sorulara verilen yanıtların sıklıkları verilmektedir. Buna göre, “kütüphanenizde bulunan bilgisayarları Internet’ten gelebilecek saldırılardan korumak için güvenlik duvarı bulunmakta mıdır?” sorusuna kütüphanelerin %40’ı,
“kütüphanenizdeki bilgisayarlarda herhangi bir web sitesine girilmesini engellemek amaçlı kullanılan URL filtreleme cihazı (URL Filter) bulunmakta mıdır?” sorusuna %46’sı, “kütüphanenizde bulunan Internet'e açık bilgisayarlar için Bilişim Güvenliği Yasası (5651) gereği hazırlanmış bir çözüm bulunmakta mıdır?” sorusuna ise kütüphanelerin %22’si “evet” yanıtını vermiştir.
Tablo 5. Kütüphanelerin bilgisayar güvenliği alt yapısı
Sorular Evet Hayır Bilmiyorum
Kütüphanenizde bulunan bilgisayarlarda
güvenlik duvarı bulunmakta mıdır? 31 38 9
Kütüphanenizdeki bilgisayarlarda URL filtreleme
cihazı bulunmakta mıdır? 36 35 7
Kütüphanenizde Bilişim Güvenliği Yasası gereği
hazırlanmış bir çözüm var mıdır? 17 38 23
Kütüphane Personeli Hakkında Bilgiler
Pilot kütüphanelerin %64’ünde üniversitelerin Kütüphanecilik veya Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümlerinden mezun en az bir kütüphaneci çalışmaktadır.
78 kütüphanede toplamda 111 kütüphaneci çalışmaktadır (ortalama: 1,4).
En fazla kütüphanecinin çalıştığı kütüphaneler beşer kütüphaneci ile Kayseri 75.Yıl İl Halk Kütüphanesi, İzmir Atatürk İl Halk Kütüphanesi, Eskişehir İl Halk Kütüphanesi ve Cebeci Halk Kütüphanesidir.
Eğitim düzeyine göre kütüphane personeli sayıları Şekil 6’da sunulmaktadır.
Buna göre kütüphanede çalışan personelin %53,6’sı üniversite, %35,9’u lise,
%10,5’i ise ilköğretim mezunudur.
Şekil 6. Eğitim düzeyine göre kütüphane personeli sayıları
71
242
362
0 50 100 150 200 250 300 350 400
İlköğretim mezunu Lise mezunu Üniversite mezunu Eğitim düzeyine göre kütüphane personeli sayısı
Kütüphane yöneticilerinin doldurduğu ankete göre pilot kütüphanelerde görev yapmakta olan personelin %75’i (675 kişinin 503’ü) ofis programlarını ve Internet’i kullanabilmektedir. Aynı ankette yöneticilerden dört grup altında bilgisayar beceri düzeylerine göre personel sayılarını vermeleri istenmiştir. Bu dört gruba yönelik elde edilen bulgular Tablo 6’da sunulmaktadır.
Tablo 6. Kütüphane çalışanlarının bilgisayar beceri düzeyleri
Düzey Sayı %
Temel düzey 176 28,2
Orta düzey 289 46,3
İleri düzey 139 22,3
En üst düzey 20 3,2
Toplam 624 100,0
Tablo 6’da temel düzey yeni belge oluşturmayı ve Microsoft Windows kullanmayı bilen kişilerin yer aldığı gruptur. Orta düzeyde Microsoft Windows, Word, Internet ve e-posta kullanmayı bilen kişiler, ileri düzeyde Microsoft Windows, Word, Internet, e-posta, PowerPoint, Excel gibi ofis programlarını ve diğer yazılımları kullanmayı bilen kişiler bulunmaktadır. En üst düzey ise bilgisayar ağı yönetimini bilen, ekipman kurulumu ve yeni yazılım kurulumu yapabilen kişileri içermektedir. Tablo 6’daki gruplamalar yorumlanırken bu rakamların anketi dolduran tek bir kişi (kütüphane yöneticisi) tarafından verildiği unutulmamalıdır.
Kütüphanenin İlişki Kurduğu Yapılar
Kütüphanenin ilişki içinde bulunduğu yapılarla ilgili olarak iki soru sorulmuştur. Bunlardan biri kütüphane yöneticisinin kütüphanenin geliştirilmesi ile ilgili konuları ele almak üzere kamu yetkilileri ile hangi sıklıkta görüştüğüne yönelik, diğeri ise kütüphanecilerin tecrübe paylaşımı ve mesleki konuları tartışma amaçlı faaliyetlerde meslektaşları ile görüşme
sıklığının ne olduğuna yöneliktir. Bulgular Tablo 7 ve Tablo 8’de sunulmaktadır.
Tablo 7. Kütüphane yöneticisinin kütüphanenin geliştirilmesi ile ilgili konuları ele almak üzere kamu yetkilileri ile hangi sıklıkta görüştüğü
Görüşme sıklığı Sayı %
Ayda bir defadan daha az sık 28 35,9
Ayda bir defa 26 33,3
Ayda bir defadan daha sık 24 30,8
Toplam 78 100,0
Kütüphane yöneticilerinin yaklaşık üçte ikisi en az ayda bir kez ya da daha kısa aralıklarla kütüphaneyle ilgili konularda kamu yöneticileriyle görüşmektedir (bkz. Tablo 7). Kütüphanecilerin tecrübe paylaşımı amaçlı faaliyetlerde meslektaşları ile görüşme sıklığı da kayda değerdir (bkz. Tablo 8).
Tablo 8. Kütüphanecilerin tecrübe paylaşımı amaçlı faaliyetlerde meslektaşları ile görüşme sıklığı
Görüşme sıklığı Sayı %
Üç ayda bir defadan daha az sık 22 28,2
Üç ayda bir defa 19 24,4
Üç ayda bir defadan daha sık 37 47,4
Toplam 78 100,0
Sonuç
Bu değerlendirmede genel hatlarıyla 26 ilden seçilmiş olan 78 halk kütüphanesine yönelik bulgular ele alınmıştır. Biraz da anket uygulamanın doğasından kaynaklanan ve çelişkili olduğu düşünülen bazı konular (sayıları az olmakla birlikte) projenin ilerleyen zamanlarında kontrol edilmek üzere not edilmiştir. Yine de elde edilen bulgular genel görünüşü fazlasıyla ortaya koymaktadır. Kütüphaneler birçok açıdan birbirlerinden ayrışmaktadır ve bu
durum kütüphanelere yönelik strateji geliştirmede dikkatle ele alınması gereken bir konudur. “Kütüphan-e Türkiye” Planlama ve Pilot Uygulama Projesi’nde yer alan halk kütüphanelerini daha yakından tanımak ve projenin gereksinim analizi için girdi sağlamak amacıyla yapılan bu çalışmada elde edilen kimi bulguların proje kapsamında gelecekte yapılacak çalışmalara yön göstermesi beklenmektedir.
