Organ Bağışı Nedir?
Organ bağışı kişinin hayatta iken kendi
iradesiyle, organlarının bir kısmının veya tamamının ölümünden sonra
başkalarının tedavisi için kullanılmasına izin
vermesidir.
Hangi Organ ve Dokuların Nakli Yapılmaktadır?
Ülkemizde nakli yapılan organlar;
❖böbrek,
❖karaciğer,
❖kalp,
❖akciğer,
❖pankreas ve ince bağırsaktır.
Nakli yapılan dokular ise;
❖kalp kapağı,
❖kornea,
❖lif,
❖kıkırdakla birlikte kemik dokusu ve kan damarlarıdır.
Organ Bağışı İçin Yaş Sınırı Var mıdır?
Organ nakli yasasına göre canlıdan canlıya organ bağışında 18 yaş
altındaki kişilerden organ alınmaz.
Ancak, kadavradan yapılan
bağışlarda yaş sınırı yoktur. Ölen bir yeni doğan bebeğin bağışlanan
organları kullanılacağı gibi doksanlı yaşlardaki bir vericinin de organları kullanılabilir. Aynı şekilde, organ bağış kartı almak için de 18 yaşını doldurmuş olmak gerekir.
Ne Zaman Organlarımı Bağışlayabilirim?
Kişi hayatta iken kendi serbest iradesi ile tıbben yaşamı sona erdikten sonra organ ve
dokularının ihtiyacı olan hastalar için kullanılmasına izin verebilir veya hayatta iken bu konuda bir beyanda bulunmamışsa yine tıbben yaşamı sona erdikten
sonra yakınları tarafından organ ve dokuları bağışlanabilir. Bu işlem ölüden (kadavra) canlıya organ bağışıdır.
Kişi hayatta iken kendi serbest iradesi ile bir böbreğini veya karaciğerinin bir kısmını ihtiyacı
olan bir hasta için bağışlayabilir. Bu işlem de canlıdan canlıya organ bağışıdır.
Beyin Ölümü Nedir?
Beyin ölümü; tüm beyin, beyincik ve hayati
merkezlerin yer
aldığı beyin sapı denilen özel beyin bölgesinin
fonksiyonlarının geri
dönülmez şekilde kaybolduğu ve mutlak ölümle sonuçlanan bir süreçtir. Kısaca vücut
sağlam olsa bile beynin
hayati işlevini kaybetmesine beyin ölümü denir.
Organ Bağışı İçin Nereye Başvurabilirim?
Bağış yapılabilecek yerler;
devlet hastaneleri ve bazı
büyük özel hastaneler, sağlık ocakları, sağlık müdürlükleri, organ nakli yapan merkezler, konu ile ilgili çalışma yürüten dernek ve vakıflardır.
Organ Bağışında Bulunurken Tüm
Organlarımı Bağışlamak Zorunda mıyım?
Bağışlanabilecek organ ve dokuların listesi,
organ ve doku bağış kartının arkasında yer almaktadır. Bu organ ve dokuların tamamının
veya bir kısmının bağışlanması
mümkündür.
Organ Bağışında Fazladan Organım Alınır mı?
Organ bağış kartında izin verdiğiniz
organlar dışında
herhangi bir
organınız alınmaz.
Organ Bağışında Bulunan Kişi Bundan Vazgeçebilir mi?
Organ bağışında bulunduktan sonra istediğiniz zaman bundan vazgeçebilir ve e-nabız’a girerek bu işlemi iptal ettirebilirsiniz.
Ölen Bir Kişinin Organları Alınırken Vücut Bütünlüğü Bozulur mu?
Ölen bir kişinin bağışlanan organları ameliyathane
koşullarında ve normal ameliyat tekniklerine göre yapılması gereklidir. Tıpkı canlı bir insana ameliyat yapılıyormuş gibi multidisipliner bir yaklaşım ile işlem yapılır.
Eğer karın içi organlar çıkarılacaksa göbek üstü ve
altı bir orta hat kesisi ile, kalp ve akciğerler çıkarılacak ise göğüs kafesi ön duvarından yapılacak bir orta hat kesisi ile organlar çıkarılır. Yine normal ameliyat
teknikleri ile gayet özenli bir şekilde cilt kapatılarak cesede bir saygı içerisinde temizliği yapılarak morga gönderilir.
Organ Nakli ve Bağışının Dini Açıdan Bir Sakıncası Var mı?
İslam dininde canlı veya ölü insanların vücuduna zarar vermek yasaktır. Bununla birlikte İslam dininde başka bir insanın yaşamını kurtarmak, zor durumda olan insanlara iyilik
amacıyla yardımcı olmak esastır.
Organ bağışını ve dolayısıyla organ naklini onaylayan Diyanet İşleri Başkanlığı, bu konuda Din İşleri Yüksek
Kurulu’nun 03. 03.1980 tarihli 13 numaralı fetvasında organ bağışının dini açıdan bir sakıncası olmadığı
belirtilmiştir.
Bağışladığım Organlar Satılabilir mi?
2238 sayılı organ nakli yasasına göre organların satılması yasaktır ve suç teşkil eder. Ölen kişilerin bağışlanan organları Sağlık Bakanlığı Organ Nakli Ulusal Koordinasyon Sistemi
içerisinde belli bir dağıtım düzenine göre
paylaştırılmaktadır ve bağışlanan organların
herhangi bir ticari döngüye girmesi mümkün değildir.
Bağışladığım Organlar Adaletli Bir Şekilde İhtiyacı Olanlara Nakledilir mi?
Din, dil, ırk, cinsiyet ve statü farkı gözetmeksizin hastaların hastalık durumlarına göre organlar adalet ve şeffaflık ilkeleri çerçevesinde
hastalara nakledilmektedir. Ölen
kişilerin bağışlanan organları Sağlık Bakanlığı Organ Nakli Ulusal
Koordinasyon Sistemi içerisinde akademisyenlerden oluşan bilimsel danışma komisyonlarının belirlediği kurallar ve prensipler çerçevesinde organ nakli merkezlerine ve
hastalara tahsis edilmektedir.
Kimler Organ Bağışı Yapamaz?
Bir kimse, sağlığında organ bağışında bulunmuş olsa bile,
beyin ölümü gerçekleşmesi halinde sırasıyla
eşi, reşit çocukları, anne veya babası veya kardeşlerinden birisinin; bunlar yoksa yanında bulunan herhangi bir yakınının
rızası olmaksızın organ ve dokuları alınmamaktadır.
Kaynakça: Türkiye Organ Nakli Vakfı / Sık Sorulan Sorular
