TEKNİK NEDİR?
Teknik kavramı, Türk Dil Kurumu tarafından "Herhangi bir sanat, üretim ve öğretim etkinliği için başvurulması gereken beceri, işlem ya da yol." şeklinde tanımlanmaktadır . Öğretim Tekniği ise, Öğretmenin, ders verirken benimsediği ve izlediği yol; Öğretim gereçlerinin kullanılmasında ya da öğretim etkinliklerinin yönetiminde tutulan yol; olarak tanımlanmaktadır.
Öğretim Teknikleri Beyin Fırtınası Tekniği Yaratıcı Drama Tekniği Tartışma Teknikleri Soru-Cevap Tekniği
Altı Şapkalı Düşünme Tekniği Benzetim Tekniği
Balık Kılçığı Tekniği Kavram Haritası Tekniği Deney-Gözlem Tekniği Problem Çözme Tekniği Programlı Öğretim Tekniği Rol Oynama Tekniği
BEYİN FIRTINASI TEKNİĞİ
Osborn tarafından her tür eleştirel değerlendirmenin, kişilerin yaratıcılık ve imajinasyonunu engellediği gerekçesiyle uygulamaya konan «Beyin Fırtınası» etkinliği, tartışma becerilerinin ön plana çıkarılarak problem çözme becerilerini geliştirmeye yönelik olarak uygulanan bir tekniktir.
Beyin Fırtınası Tekniğinin Temel ilkeleri:
Bir problem çözmekle görevlendirilen bir grubun üyeleri mümkün olduğu kadar çok fikir ileri sürerler.
Dile getirilen her çözüm teklifi, diğer grup üyelerini daha yeni ve iyi buluşları ortaya çıkarmaya yöneltir. Ortaya atılan fikirlerin ayrıntılı bir şekilde açıklanması ya da savunulması istenmez.
Beyin Fırtınası Tekniğinin Uygulanışı
Konuşulanları ve görüşleri yazacak bir sekreter seçilmelidir. Bu teknikle işlenecek olan problem sunulmalıdır. Sınıfa, akıllarına gelen herhangi bir fikri mantık ölçülerine vurmadan söylemelerinin gereği belirtilmelidir. Tekniğin devamı esnasında eleştirilere yer verilmemelidir. Tartışmanın sonunda fikirler taranıp değerlendirmesi yapılmalıdır. Son olarak, problem için uygun olan çözüm biçimi özetlenmelidir.
Bu yöntem uygulanmadan önce, katılımcılar ”U” şeklinde düzenlenmiş sınıf düzeninde yerleştirilirler ve herkesin görebileceği şekilde iki havuz oluşturulur. Bunlardan ilki, ”sorun” diğeri, ”çözüm”
havuzudur.
Sorun, analiz edilir ve çözüm seçenekleri üretilir.
Tanımlanan sorun ve üretilen çözüm seçeneklerini numaralamakta yarar vardır.
Katılımcı sayısı, 6-12 kişi olarak önerilmektedir.
DRAMA YÖNTEMİNDE KULLANILAN TEKNİKLER
Yaratıcı (İnformal) Drama: Belli karakterleri öğrencilerin hazırlık yapmadan hemen canlandırmaları demektir.
Burada bir sınırlandırma yapılmadığı için tamamen öğrenci yaratıcılığına dayanmaktadır.
Kostüm ve dekor gereksizdir. Meselâ, bir trafik kazası, bir hastalık gibi konular hemen canlandırılıp üzerine ders anlatılabilecek konulardır.
Rol Oynama : Bu teknikte öğrencilerden kendilerine verilen bir rolü oynamaları istenir.
Ancak burada öğrenci (kitap, film, ansiklopedi gibi kaynaklardan) belli bir hazırlık yaparak o rol hakkında kendi kendine bir senaryo geliştirir, role daha sağlam bir kişilik kazandırır.
FormalDrama: Burada öğrencinin oynayacağı rol tamamen öğretmen kontrolünde ve bir yazılı senaryoya bağlıdır.
Oyunda kostüm ve dekor kullanılabilir. Okul temsilleri bu tip drama tekniğine girer
TARTIŞMA TEKNİKLERİ
Serbest Tartışma: Bu çalışma biçimi öğrenci sayısı az olan sınıflarda daha kolaylıkla uygulanır. Ancak, konu ile ilgili gözlem, deney, inceleme ve kaynaklardan bilgi edinmelidir. Doğal olarak burada da tartışılacak konu ile ilgili yaşantıların olması gereklidir.
Küme Çalışması: Kalabalık sınıflarda serbest tartışma zor olduğu için, sınıf küçük sınıflara ayrılır. Her kümeye birer başkan seçilir. Kümeler birer komisyon veya serbest tartışma grubu ile çalışırlar.
Fısıltı (Vızıltı / Buzz) Grupları: İki dakika gibi kısa bir zaman için oluşturulmuş tartışma gruplarıdır.
Öğrenciler oturdukları yerde gruplara bölünür. Öğretmen tarafından bir soru sorulur. Soru gruplar tarafından fısıldayarak tartışıldıktan sonra görüşlerini yazarlar. Yazılar temsilcileri tarafından öğretmene iletilir.
Münazara: İki grubun, dinleyiciler ile jüri önünde bir konuyu ele alarak iki karşı tezi savunmalarıdır.
Münazara sonunda jüri galip tarafı bildirir. Münazarada taraflar, karşıt tezi çürütmek ve kendi tezlerini üstün kılmak görevini üzerlerine almışlardır
Philips66: Donald Phillipstarafından geliştirilmiştir.
1-Sınıfta 6’şar kişilik gruplar oluşturulur. 2-Gruplar 1dk içinde bir sekreter ve lider seçer (Sekreter görevi atlanabilir.) 3-1 dk’nınsonunda tartışılacak sorun özetlenerek sunulur ve bu zamanla sınırlıdır . 4-Öğrencilere sorunun en iyi çözümü konusunda bir anlaşmaya varmaları için 6 dkverilir. 6 kişi 6 dakika
Akvaryum(İç çember-Oturuş formatı) Akvaryum tekniği, öğrencilerin ilgi duyduğu ya da üzerinde anlaşmaya varamadığı konuların öğretiminde çok etkili bir tartışma tekniğidir. Bu tekniği uygularken sınıfın uygun bir yerine bir çember çizilir. Çemberin ortasına bir boş sandalye konur. Sınıfın tümü çemberin dışındadır. Konu hakkında yorum yapmak isteyen sandalyeye oturur, düşüncesini söyler.
Daha sonra yerinin bir gönüllüye bırakmak üzere çemberin dışına çıkar. Tartışmayı yapılandırmak ve sürdürmek için önceden bir soru listesi hazırlanmalıdır
Soru Türleri 1. Tek cevabı olan (convergent) sorular; Genellikle bir tek cevapla karşılanabilecek bilgi ve hatırlamayı yoklayıcı türde sorulardır. 2. Çok cevabı olan (divergent) sorular; Bir çok cevabı olan yoruma açık kavrama ve üstü düzeydeki öğrenmeleri kılavuzlayansoru türüdür. 3. Karışık (mixed) sorular; Tek ya da çok cevabı olabilen soruya ya da sorana göre değişebilen türde sorulardır. 4. Paralel sorular; Aynı öğrenme düzeyini kılavuzlayan Sorulardır.
HATIRLATMA TEKNİĞİ:
Bir öğrenciye soru sorup da cevabını alamadığınız zaman başka bir öğrenciye geçmek yerine, cevap alamadığımız öğrencinin konudan uzaklaşmaması için ip uçları kullanarak doğru cevaba ulaşmasını sağlamaktır. Bu teknik tek cevabı olan soruları içerir.
DEŞME / İRDELEME TEKNİĞİ
Öğrencinin sorulan soruya daha kapsamlı cevaplar vermesi için öğretmenin ek bilgiler istemesine denir.
Öğrencinin cevabı doğru ama yetersiz kaldığında, öğrenciden ek bilgi isteyerek soruyu istenen şekilde cevaplamasını sağlar.
ALTI ŞAPKALI DÜŞÜNME TEKNİĞİ NEDİR?
Altı şapkalı düşünme tekniği Edward De Bono tarafından 1985’te yayınlanan kitabının ismidir. Belli bir konuyu görüşmek, bir problemi çözmek yada bir konuda karara varmanın gerektiği toplantılarda, toplantıya katılanlar genellikle daldan dala atlamakta, herkes konuya farklı açıdan yaklaşmaktadır.
ALTI ŞAPKALI DÜŞÜNME TEKNİĞİ NEDİR? Altı şapkalı düşünce yöntemi, düşünce ve önerilerin belirli bir düzen içinde sunulması ve sistematikleştirilmesi için kullanılan bir yöntemdir. ’Şapkalar ’ düşüncelerin ayrıştırılması için kullanılan bir semboldür. Şapkaların rengi değiştikçe, rengin simgelediği düşüncelerin belirli bir düzen içinde sırayla aktarılması beklenir.
Şapkalar: BEYAZ ŞAPKA: (BOŞ SAYFA) Tarafsız şapkadır. Görüşülen konu ile ilgili net bilgi ve raporlar ortaya konur. Objektiftir. KIRMIZI ŞAPKA: (ATEŞ) Duygusal şapkadır. Görüşülen konu ile ilgili olarak kişilere hiçbir dayanağı olmadan, sezgi, fikir ve duygularını söyleme fırsatı verir. Sübjektiftir
Şapkalar: Kötümser şapkadır. Eleştiri, olumsuz görüşler ile görüşülen konunun riskleri, gelecekte doğuracağı problemler ortaya çıkarılır. Objektiftir. SARI ŞAPKA: (GÜNEŞ) İyimser şapkadır. O işin avantajları ortaya konulur. Övgü ve olumlu görüşlere yer verilir. Objektiftir.
Şapkalar: YEŞİL ŞAPKA: (BİTKİ) Yenilikçi şapkadır. Konuyla ilgili alternatifler ve yeni yaklaşımlar araştırılır. Yaratıcılık ön planda tutulur. Sübjektiftir. MAVİ ŞAPKA: (GÖKYÜZÜ) Serinkanlı şapkadır.
Düşünce siste matize edilir. Durum analizi yapar. Gözden geçirme işlemi söz konusudur.
ANALOJİ (BENZEŞİM): ‘‘İnsan zihninin benzeyişlerden yararlanarak yaptığı bir akıl yürütme yoludur.’’ ‘‘
Bir veya birkaç bakımdan benzerlik gösteren şeylerin başka yönlerden de benzerlik göstereceğini düşünme yoludur.’’ ‘‘Benzerliklerin yardımı ile bilinmeyeni elde etme yoludur.’
Örnek: Turunçgiller sıcak ve ılık iklimlerde yetiştirilir. Akdeniz iklimi bu özelliktedir. Çoruh boylarında Akdeniz iklim özelliği görülmektedir. Öyle ise narenciye turunçgiller Çoruh boylarında da yetiştirilebilir yargısına varılabilir.
Tabiat bilgisindeki sınıflandırmaların temeli analojiye dayanır.
Analoji, ‘‘ yakından uzağa, bilinenden bilinmeyene ’’ ilkeleri ile öğretime girmiştir diyebiliriz. Bu suretle de öğretimde çok kullanılan bir akıl yürütme yoludur.
SİNEKTİK Birbirleri ile alakasız parçaları bir araya getirme anlamını taşımaktadır. İki obje yada kavramın basitleştirilerek karşılaştırılmasıdır. Temeli analojiye ‘‘ fikirleri başka ortama aktarma ’’ dayanan bu etkinlik Gordon tarafından üzerinde derinlemesine çalışılan bir uygulamadır. Öğrenciden kendisini bir eşya veya bir canlının yerine koyması istenir. Öğrenciden bir kavram ya da ifadenin zıt, karşıt anlamlarından yararlanması istenerek anlamı güçlendirmesi beklenir.
BALIK KILÇIĞI TEKNİĞİ §“Ishikawadiyagramı” olarak da bilinen balık kılçığı yöntemi 1943’te KauroIshikawatarafından geliştirilmiştir. §Detaylı bir sebep-sonuç diyagramı balık kılçığı şeklindendir, bu yüzden “balık kılçığı diyagramı” olarak da adlandırılır. “Balık kılçığı” yöntemi, örgütsel problemlerin çözümünde, sorunları analitik bir yaklaşımla göz önüne serme ve bu doğrultuda fikir üretme amaçlarıyla genellikle Örgüt Geliştirme uzmanları tarafından kullanılmıştır.
KAVRAM HARİTASI TEKNİĞİ
Kavram Haritası, kavramlar arasındaki ilişkileri gösteren diyagramlardır.
Bilgiyi düzenlemeye ve ifade etmeye yarayan bir grafiksel materyal
