BİTKİ BÜYÜME MADDELERİ BİTKİ BÜYÜME MADDELERİ

BİTKİ BÜYÜME MADDELERİ BİTKİ BÜYÜME MADDELERİ

 Bitkinin büyümesi dinamik ve kompleks olayların bir Bitkinin büyümesi dinamik ve kompleks olayların bir

sonucudur ve kesinlikle kontrol edilen bir olaydır. Bu olaylar sonucudur ve kesinlikle kontrol edilen bir olaydır. Bu olaylar

dizini çeşitli konrol mekanizmalarının denetiminde dizini çeşitli konrol mekanizmalarının denetiminde

gerçekleşmektedir. Bu kontrol mekanizmalarında temel gerçekleşmektedir. Bu kontrol mekanizmalarında temel

görevler üstlenen hormonlar sadece bitkinin bir bütün olarak görevler üstlenen hormonlar sadece bitkinin bir bütün olarak büyümesinde etkin olmayıp aynı zamanda tek tek organlarda büyümesinde etkin olmayıp aynı zamanda tek tek organlarda

da kontrol mekanizmalarına sahiptirler.

da kontrol mekanizmalarına sahiptirler.

 Hormonlar sitoplazmik zarların suya ve çeşitli madensel tuz Hormonlar sitoplazmik zarların suya ve çeşitli madensel tuz iyonlarına geçirgenligini etkileyerek, protoplazmanın

iyonlarına geçirgenligini etkileyerek, protoplazmanın

viskozitesini değiştirerek, hücrede protein sentezi, solunum, viskozitesini değiştirerek, hücrede protein sentezi, solunum,

fotosentez gibi metabolik olayları etkileyerek, çeşitli fotosentez gibi metabolik olayları etkileyerek, çeşitli

enzimlerin aktivitesini etkileyerek ya da hücre çeperinin enzimlerin aktivitesini etkileyerek ya da hücre çeperinin

fizikokimyasal özelliklerini değiştirerek büyüme ve gelişme fizikokimyasal özelliklerini değiştirerek büyüme ve gelişme

olaylarını yönlendirebilirler olaylarını yönlendirebilirler

BİTKİ HORMONLARI (Bitki Büyüme Maddeleri) Büyüme- Gelişme ve buna ilişkin

olayları teşvik edenler (Stimülatörler)

Büyüme- Gelişme ve buna ilişkin olayları engelleyenler

( İnhibitörler)

Oksinler Absisik asit

Gibberellinler Etilen

Sitokininler naringerin, gallikasit,

kumarikasit, kumarin, Florigen ( çiçek oluşumu) ve

Rizokalin(kök oluşumu),

Antezinler( Kuramsal hormonlar) Yara hormonları(Nekro hormonlar):

Travmatin

Oksinler Oksinler

 1. Yapısı, genel özellikleri. Yapay oksinler1. Yapısı, genel özellikleri. Yapay oksinler

 2. Biyosentezleri 2. Biyosentezleri 1. Farklı türlerde triptofandan başlayan 1. Farklı türlerde triptofandan başlayan IAA biyosentezinin farklı metabolik yollar izlediği özel IAA biyosentezinin farklı metabolik yollar izlediği özel

durumlar bulunabilir; 2. tek bir türde , birden fazla durumlar bulunabilir; 2. tek bir türde , birden fazla

metabolik gidiş yolu iş görebilir; 3. bu metabolik gidiş metabolik gidiş yolu iş görebilir; 3. bu metabolik gidiş

yolları, aynı bitkinin farklı bölümlerinde veya aynı bitkide yolları, aynı bitkinin farklı bölümlerinde veya aynı bitkide

değişik büyüme evrelerinde farklılıklar gösterebilir değişik büyüme evrelerinde farklılıklar gösterebilir..

 3. Deaktivitasyonu3. Deaktivitasyonu

 1. Işık etkisi ile , 2.Enzimatik olarak ve 3. Başka 1. Işık etkisi ile , 2.Enzimatik olarak ve 3. Başka nedenler

nedenler

GİBBERELLİNLER GİBBERELLİNLER

 1. Yapısı, genel özellikleri. Yapay ve doğal gibberellinler1. Yapısı, genel özellikleri. Yapay ve doğal gibberellinler

 2. Biyosentezi2. Biyosentezi

 3. Deaktivasyonu3. Deaktivasyonu

 Gibberellik asit özellikle yüksek sıcaklıkta, çözeltide asit Gibberellik asit özellikle yüksek sıcaklıkta, çözeltide asit hidrolizi ile bozulabilir ve sonuçta

hidrolizi ile bozulabilir ve sonuçta gibberellenik asitgibberellenik asit, , allogibberik asit

allogibberik asit ve ve gibberik asitgibberik asit meydana gelir. Gibberik meydana gelir. Gibberik asit hormonal aktivite göstermediği halde diğerleri

asit hormonal aktivite göstermediği halde diğerleri gösterebilir.

gösterebilir.

SİTOKİNİNLER SİTOKİNİNLER

 1. Yapısı, genel özellikleri. Yapay ve doğal 1. Yapısı, genel özellikleri. Yapay ve doğal sitokininler

sitokininler

 2. Biyosentezi2. Biyosentezi

 3. Deaktivasyonu3. Deaktivasyonu

Etilen Etilen

 Bitkinin bir Bitkinin bir gaz hormona gaz hormona sahip olması teorik olarak bir sahip olması teorik olarak bir avantaj teşkil edebilir. Diğer hormonlara ek olarak

avantaj teşkil edebilir. Diğer hormonlara ek olarak

difüzyon edebilen bir gaz büyüme düzenleyicisi, canlı difüzyon edebilen bir gaz büyüme düzenleyicisi, canlı hücrelerden geçerek etki yerine kolay ulaşabilir. Düşük hücrelerden geçerek etki yerine kolay ulaşabilir. Düşük

konsantrasyonlarda dıştan etilen uygulaması fizyolojik ve konsantrasyonlarda dıştan etilen uygulaması fizyolojik ve

metabolik birçok aktivitelere sebep olur.

metabolik birçok aktivitelere sebep olur.

 Aynı zamanda, içte sentezlenen etilen birikerek bitki Aynı zamanda, içte sentezlenen etilen birikerek bitki büyüme, farklılaşmasında ve ortam koşullarına cevap büyüme, farklılaşmasında ve ortam koşullarına cevap

vermede önemli rol oynar.

vermede önemli rol oynar.

Oksinin tüm etkinliklerinde olmamakla birlikte bazen etilen , Oksinin tüm etkinliklerinde olmamakla birlikte bazen etilen , bir ara ürün olarak kabul edilebilir. Bu nedenle etilenin tüm bir ara ürün olarak kabul edilebilir. Bu nedenle etilenin tüm

etkileri oksinler tarafından meydana getirilmez ve etilen bazı etkileri oksinler tarafından meydana getirilmez ve etilen bazı

oksin etkinliklerinde oksinin yerini alamaz.

oksin etkinliklerinde oksinin yerini alamaz.

 1. Birçok bitki türlerinde hücre uzamasının teşviki,1. Birçok bitki türlerinde hücre uzamasının teşviki,

 2. Doku kültüründe büyüme teşviki,2. Doku kültüründe büyüme teşviki,

 3. Absisyon, olgunlaşma ve senesensin inhibisyonu3. Absisyon, olgunlaşma ve senesensin inhibisyonu

Aynı şekilde oksin de genellikle etilenin yaprak senesensini Aynı şekilde oksin de genellikle etilenin yaprak senesensini

teşvik, absisyon ve tohum çimlenmesini hızlandırma gibi teşvik, absisyon ve tohum çimlenmesini hızlandırma gibi

olaylarda etilenin yerini tutamaz.

olaylarda etilenin yerini tutamaz.

BiyosenteziBiyosentezi

DeaktivasyonuDeaktivasyonu

ABSİSİK ASİT ABSİSİK ASİT

 Bitkilerin yaşadıkları karasal ortam, her zaman için onların Bitkilerin yaşadıkları karasal ortam, her zaman için onların büyüme ve gelişmesine uygun optimum koşullara sahip büyüme ve gelişmesine uygun optimum koşullara sahip

olmayabilir. Bitkide büyümeyi teşvik eden hormonlar olmayabilir. Bitkide büyümeyi teşvik eden hormonlar

yanında, gerektiğinde

yanında, gerektiğinde büyümeyi durduran büyümeyi durduran ve böylece bu ve böylece bu olayın düzenli şekilde yürümesini sağlayan hormonlardan olayın düzenli şekilde yürümesini sağlayan hormonlardan

biridir.

biridir.

– BiyosenteziBiyosentezi – DeaktivasyonuDeaktivasyonu

Tohum çimlenmesine etki eder. Tohum çimlenmesine etki eder. - Amilazın aktivasyonunu - Amilazın aktivasyonunu azaltır. Tohumun çimlenmesini engelleyerek dormant halde azaltır. Tohumun çimlenmesini engelleyerek dormant halde

kalmasını sağlar kalmasını sağlar

Senesens ve dormansiyi teşvik eder.Senesens ve dormansiyi teşvik eder.

Geotropizmada görev alırGeotropizmada görev alır

POLİAMİNLER POLİAMİNLER

 Son yıllarda araştırıcılar bir aminoasit türevi olan Son yıllarda araştırıcılar bir aminoasit türevi olan

poliaminleride büyümeyi teşvik edici madde olarak kabul poliaminleride büyümeyi teşvik edici madde olarak kabul

etmektedir.

etmektedir. Arginin, methionin Arginin, methionin ve ve LisinLisin gibi gibi

aminoasitlerden meydana gelen nükleik asitlerin aminoasitlerden meydana gelen nükleik asitlerin

biyosentez ve işlevlerinde etkin rolleri olan bileşiklerdir.

biyosentez ve işlevlerinde etkin rolleri olan bileşiklerdir.

 Mikroorganizma, hayvan ve bitkilerde büyümeyi uyarırlar. Mikroorganizma, hayvan ve bitkilerde büyümeyi uyarırlar.

Çimlenme sırasında artarlar. Etilen sentezini engellerler.

Çimlenme sırasında artarlar. Etilen sentezini engellerler.

Polen tüpü büyümesi sırasında Poliaminlerin arttığı Polen tüpü büyümesi sırasında Poliaminlerin arttığı

bulunmuştur.

bulunmuştur.

Yüksek poliamin miktarları aktif bitki büyümesi ve Yüksek poliamin miktarları aktif bitki büyümesi ve mitotik aktivitenin başlaması ile ilişkili bulunmuştur.

mitotik aktivitenin başlaması ile ilişkili bulunmuştur.

Hızlı büyüyen dişi çiçekte poliamin ve biyosentezi Hızlı büyüyen dişi çiçekte poliamin ve biyosentezi ile ilğili enzimler fazla bulunur.

ile ilğili enzimler fazla bulunur. PutreskinPutreskin( Put), ( Put), Kadaverin

Kadaverin( Cad), ( Cad), SpermidinSpermidin(Spd), (Spd), SperminSpermin(Spm) (Spm) poliamin grubuna giren bileşiklerdir

poliamin grubuna giren bileşiklerdir