Ş e h i r c i l i k
Ş E H İ R C İ L İ K İ Ş L E R İ M İ Z ı
SöVleyen : Y. Mühendis Selâhattin Onat
Mevzuumuz, imar işlerimize ait mevzuatımız ve bu mevzuata göre yapılmakta olan işlerin sureti cery anıdır.
İmar siyasetimizin hedef ve gayelerinin ne ol- ması lâzımgeldiği, bu gayelere varmak için Yapı ve Yollar Kanunu ile İstimlâk Kanunlarımızda ne gibi değişiklikler ve ne gibi yeni hükümler ilâvesi ge- rektiği ve nihayet şehirlerimizin imar dâvasını re- alize edebilmek için Beldiyelerimiz için ne gibi ma- lî imkânlara ve nasıl bir orgnaizasyona muhtaç bu- lunduğumuz hakkındaki geniş ve öenmli konular, Belediyelemizin de iştiıakile yakında yapılması dü- şünülen imar kongremizin ruznamesine girecektir.
Şehir ve kasabalarımızın halihazır haritaları- nın ve imar plânlarının tetkik ve tasdikinin doğru- dan doğruya merkezce yapılması dolayisile, Nafia Müdürlerjmiz kendilerini bu işlere biraz yabancı gibi tutmaktadır. Halbuki kanun ve talimatnamele- rimiz bu sahada da Nafia Müdürlerimize epey işler yüklemektedir ve bundan sonra bunun daha da ge- nişletilmesi, Belediye Fen Heyetlerinin Nafıa Mü- dürlerinin bir şubesi haline getirilmesi düşünül- mektedir. Teknik eleman cihetinden belediyelerimi- zin zayıf durumu, kıymetli Nafıa Müdürlerimizin irşadını, yardımım bir zaruret haline sokmaktadır.
Bakanlığımızda ilk imar teşkilâtı 2799 numa- ralı kanunla 1935 senesinde kurulan Yapı İşleri U- mum Müdürlüğü ile başlar. Şehircilik Fen Heyeti ismi ile bu Umum Müdürlüğün bir şubesi olan bu teşkilât 3611 numaralı teşkilât kanunumuzla Yapı ve İmar İşleri Reisliğinin bir şubesi halinde daha genişletilmiş bulunmaktadır. Çok eski devirlerde imara ait türlü meseleler hakkında müteferrik emir- ler ve padişah iradeleri çıkarılırdı, bunlar bugünkü kanun ve nizamlar gibi genel hükümleri ihtiva et- mezlerdi.
İlk defa 1264 yıbnda bir nizamname yayınlan-
Bir müddet önce Bayındırlık bakanlığında top- lanan «Nafia Müdürleri Kongresinde söylenen bu konferansı ehemmiyetine binaen okuyucularımıza sunuyoruz».
mıştır. Bundan sonra 1280 tarihli (Tarik ve Ebniye Nizamnamesi) gelmektedir. Bundan 18 yıl sonra da 1298 tarihli (Ebniye Kanunu) çıkarılmıştır. Hâlen bu kanunun ancak altı maddesi yürürlüktedir. İmar işlerimizi düzenleyen kanun 2290 sayılı Belediye Yapı ve Yollar Kanunudur ve 1933 yılında neşre- dilmiştir. Bu kanun yapılıncaya kadar her belediye müstakil olarak hareket etmekte idi. Haritalarını, imar plânlarını kendi kendine ve istediği gibi yap- tırmakta, daha doğrusu muktedir bir fen heyeti bu- lunmadığından, bu işleri yapmak üzere karşısına çıkanların tekliflerini aynen kabul etmekte ve öy- lece yaptırmakta idi. Bu tarihlerde yapılmış olan işlerin çoğunun hatalı olduğu anlaşılarak bunların yeniden yaptırılması zarureti hasıl olmuştur. Bu yüzden belediyelerimizin düçar oldukları zarar tah- minin üstündedir. Yukarda da arzettiğimiz gibi 1935 senesinde kurulan ilk teşkilâtla bu işler, yapıcı bir teşekkül olan Bakanlığımıza bağlanmış ve bu mer- kezî murakaba ile işler salim bir yola sokulmuştur.
3611 numaralı Teşkilât Kanununun imar işle- rine ait maddeleri şunlardır:
5 inci maddenin : 1 inci fıkrası : «Yurdun imar işlerinin şehircilik bakımından tanzimi». 5 itici fık- rası : «Belediyelerince mütehassıslara yaptırılacak
halihazır haritalarının ve imar plânlarının tetkik ve tasdiki» 6 net fıkarsı • «Musaddak halihazır harita- larile müracaat ederek talepte bulunan belediyele- rin imar plânlarının tanzimi ve tatbikinde fennî ba- kımdan Vardım edilmesi».
1 inci maddenin : F fıkrası : «Umumî ve husu- sî kanunların tahmil eylediği diğer işler». H fıkra- sı : «Bu iŞlere mütaallik her türlü şartname, muka- velename tiplerile, nizamnameler ve talimatnameler ihzarı*.
30 uncu maddesi «2290 saVılı Belediye Yapı ve Yollar Kanununun birinci, ikinci ve üçüncü madde- lerinin Dahiliye Vekâletine ve Ankara İmar Müdür-
lüğüne verdiği vazifeler Nafia Vekaletine intikal eder>.
Bu vazifeler :
a >— Nafia Vekâletince tayin olunacak müddet içinde her belediyenin kendi şehir ine ait haritasını yaptırıp Vekâlete göndermesi,
b — Her belediyenin, beş sene içinde, ihtisas- ları Nafia Vekâletince tasdik edilecek mütehassıs- lara imar plânını yaptırması ve mütehassıs bulunma- mak veya bütçeleri müsait olmamak gibi imkânsız- lıklar karşısında bu müddetin Nafia Vekâletince temdit edilebileceği,
c •— Mütahassıslar tarafından yapılan imar plânlarının, Belediye Kanununun 70 inci maddesi- nin 9 uncu fıkrasile 71 inci maddesine göre Beledi- ye Meclisi tarafından tetkik ve belediyenin ihtiyaç- larına uygun olduğu kabul edildikten ve mahallin en büyük mülkiye memurunun tasvibine ve Nafia Vekâletinin tasdikine iktiran ettirildikten sonra ilân edilmesi.
Son zamanlarda 17/6/1944 tarihinde neşredil- miş olan 4585 sayılı Kanunla Yapı ve Yollar Kanu- nunun bazı maddeleri değiştirilmiş ve Bakanlığımı- za yeni vaziifeler eklenmiştir. Bu kanunun tanzimin- de başlıca âmil ahşap bina yapmak memnuiyetinin kaldırılması olmuştur. Bu kanunla, Yapı ve Yollar Kanununun 9, 18, 20, 28, 50 ve 51 inci maddeleri değiştirilmiştir.
Değişen 9 uncu madde ile «tasdikli imar p lânr- îarırıa ve raporlarına göre tesis ve tevsi ve tanzim edilecek yol ve meydanların yanlarında yeniden ya- pılacak binaların nev'i, kat adedi, kat irtifaı, asgarî cephe genişliği, azamî derinliği, inşa tarzı ve arsa- ların genişliği hakkında umumî mahiyette kararlar ittihazına Belediye Meclislcri salahiyetli» kılınmak- ta ve
«Belediye Meclislerinin bu kararları Nahiye ve kazalarda Kaymakamın ve Vilâyetlerde Valinin tasvibinden sonra Nafia Vekâletinin tasdikile kat'i- leşir» denilmektedir.
Teknik bir iş olan bu işler hakkında Belediye Meclisleri karar verirlerken Nafia Müdürlüğü teş- kilâtının yardımda bulunması temenniye şayandır.
Değişen 18 inci madde ile «resmî ve hususî bü- tün yapıların proje 've inşaatı, nev'i, ehemmiyet ve
büyüklüğünün derecelerine göre fen adamlarının nezaret ve mes'uliyti altında yapılacağı ve> bu teknik adamlardan herbirinin ne büyüklükte binanın mes- uliyetini deruhte edebilecekleri 've salâhiyet dere- celerini sösterir Nafia Vekâletince tesbit edilecek esaslar dairesinde birer vesika verileceği ve ehliyet- li inşaat kalfaları yetiştirmek maksadile icabeden
yerlerde Nafia Vekâletince kurslar açılacağı» yazı- lıdır.
Önümüzdeki malî sene içinde bir kaç büyük merkezde bu kursların açılması kararlaştırılmıştır.
Kanunun muvakkat bir maddesinde de halen bu iş- lerde çalışan kalfalara 1947 takvim yılı sonuna ka- dar çalışabilmek üzere Vekâletçe muvakkat birer vesika verileceği yazılıdır.
Değişen 20 ve 28 inci maddelerle Yapılar; de- mir, kargir, yarım karjir, hımış, yarım ahşap, ahşap ve kerpiç olarak yedi nev'iye ayrılmakta, bodrum
katının daima kârgir olacağı, kerpiç binaların bir ve yanm kârgir, yarım ahşap ve hımış binaların ise iki den fazla katlı olamıyacağı, ahşap ve yarım ah-
§ap binaların ancak müteferrik olarak, hımış bina- ların ise aralarında kârgir yangın duvarı bulunmak şartile bitişik dahi yapılabileceği ve münferit yapı- lacak binalardan demir ve kârgir olanlarının üçer, yarım kârgir, hımış ve yarım ahşap olanlarının be- şer ve ahşap olanlarının yedişer buçuk metre kom- şu hududundan uzak olacağı, şart koşulmuştur.
Değişen 50 ve 51 inci maddelerle, Yapı ve Yol- lar Kanununa ait nizamnamelerin hazırlanmasına Bakanlığımızda iştirak ettirilmek te ve yeniden ko- nulan bir madde ile «imar plânlarının taziminde ri- ayet olunması lâzımgelen esasları gösteren Yapı ve Yollar Kanunundaki dördüncü maddedeki mücbir sebeblerin tekdiri salâhiyetide Bakanlığımıza veril- mektedir.
Kanunlara ait bu esas hükümleri tetkikten son- ra şimdi, halihazır haritalarının ve imar plânlarının yaptırılma ve tasdik edilme usullerini gözden geçi- relim: • ,
H a l i h a z ı r h a r i t a l a r ı Halihazır haritalarını yaptımaktan maksat bun- ların üzerine imar plânlarını çizebilmektir. Haliha- zır haritaları şehir veya kasabanın bugün meskûn bulunan kısmı ile ileride şehirin inkişaf edeceği sa- hayı ihtiva ederler. Bu haritalar; topografik vaziye- ti, arsa ve bina cephe tüllerini, yolları, meydan ve yeşillikleri ve bir de resmî, umumî ve dinî eserleri
ihtiva ederler. Kanuna göre bunların 1/2000, 1/1000 ve 1/500 mikyasında olması ve tesviye münhanili bu- lunması şarttır.
Harita alımı işleri «Şehir ve Kasabaların Hali- hazır Haritalarının alınmsma ait Umumî ve Fennî Şartname» hükümlerine göre yapılmak lâzımdır. Bu şartname 28/8/1936 tarih ve 4118/10908 sayı ile bü- tün Valiliklere tamim edilmiştir.
Bu şartnameye göre, harita alımı işleri, Arttır- ma ve Eksiltme Kanununa tâbi olduğu gibi, eksilt-
melere iştirak edeceklerin de Nafia Vekâletinden alınmış bir ehliyet vesikası ibraz etmeleri şarttır.
Binaenaleyh, harita yaptırmak isteyen belediyelerin, işin bedeline göre, açık veya kapalı bir eksiltme açmaları ve ilânlarında iştirak edeceklerin, ihale ta- rihinden en az üç gün evvel Nafia Vekâletine mü- racaat ederek ehliyet vesikası almaları şartının ya- zılması ve bu ilânın bir suretini daha evvelden Vekâlete göndermeleri lâzımdır.
Bu nokta çok mühimdir. Bunlara riayet edilme- den yapılan haritalar tetkik dahi edilmemektedir.
Bu noktalardan da Nafia Müdürlerinin belediyeleri ikaz etmeleri yerinde olur.
Müteahhidin gerek büro ve gerek arazi üzerin- deki mesaisi şartnamenin 7 inci maddesine göre Na- fia ve Belediye Fen Heyetleri tarafından her zaman kontrol edilebileceği gibi, 12 inci maddeye göre de haritanın kabul muamelesi Nafia Bakanlığınca ya- pılır.
Şartnameye göre yüz hektara kadar büyüklük- te olan haritalar için nirengi şebekesine lüzum yok- tur. Fazlası için mecburidir.
Bakanlıkça tetkik iki safhada yapılmaktadır.
Nirengi ve poligon hesaplarının ikmalinde müteah- hidin müracaatı üzerine hesabat Bakanlıkça tetkik edilir, muvafıksa tasdik olunur.
Bundan sonra müteahhit tersimata başlar. Ter- simatın ikmalinde yine rnütaahhidin müracaatı üze- rine mahalline bir heyet gönderilerek veya icabında Nafia Müdürü bu işe memur dilerek yerinde gerekli kontrollar yapılır, netice uygun olursa kabul mua- melesi Bakanlıkça tasdik edilir ve bunun üzerine de müteahhidin alâkası kesilir.
îş esnasında müteahhidin istihkakının peyder- pey ne şekilde ve ne mikdarda verileceği şaıtname- nin 10 ncu maddesinde göşt.erilmiştir.
Bugüne kadar 205 adet şehir ve kasabanın ha- ritası tasdik edilmiş bulunmaktadır.
İ m a r r a p o r l a r ı :
Halihazır haritasının tanzimi ve tasdikinden sonra, imar plânının tanzimine geçmeden, evvel ya- pılacak ilk iş ( imar raporu) nun tanzimidir.
İmar raporu, imar plânını yapacak şehirci için bir rehberdir. Şehirci; şehirin tarihî, cağrafî, zirraî, sıhhî, içtimaî ve kültürel durumu hakkında bütün malûmatı ve şehirin idareci ve ileri gelenlerinin düşüncelerini bu raporda bulacaktır.
imar raporunun tanzimi için, imar plânlarının tanzimine ait talimatnamenin 3 üncü maddesine gö- re, mahallin en büyük mülkiye memurunun başkan-
lığı altında şu zatlardan mürekkep bir komsiyonun teşkili icap etmektedir:
a — Belediye Reisi,
b >— Belediyenin bağlı olduğu Vilâyetin Nafia Müdürü,
c — Belediye Mühendis veya Mimarı,
d — Belediyenin bağlı olduğu Vilâyet Sıhhat Müdürü veya mümessili,
e — Belediye Doktoru,
f — Memlekette mevcut sıhhî ve içtimaî te- şekküllerin başkanları veya mümessilleri,
g — Memleketin tarihî vaziyetile hususî suret- te alâkadar olarak eser yazmış olanlarla şehirin ima- rı hususunda tetkikat yapanlardan lâakal iki zat
varsa... i Bu komisyonun imar raporunu tanzim ederken
göz önünde tutacağı hususlar, talimatnamenin 13 üncü maddesinde gösterilmiştir, Bunlar:
a >— Muhafazası lâzımgelen eski ve kıymetli eserlerin bir listesi,
b — Şehirin iktisadî, içtimaî halini ve nüfusun tezyidi hakkında vesikalar ve raporlar,
c — Şehirin bugünkü ve tarihteki sanayi va- ziyetlerile inkişafa müsait sanayi husususiyetleri hakkında malûmat,
d -— Kanalizasyon, su tesisatı ve hâkim rüzgar- lar gibi şehirin sıhhî vaziyeti üzerinde müessir ola- cak hususlara ait vesika ve raporlardan ibarettir.
Bu malûmatın toplanmasını kolaylaştırmak üzere Nafia Vekâleti bir sual listesi tertip etmiştir.
Bu suallerin her biri tam bir şekilde cevaplandırı- lırsa, istifade olunabilecek bir imar raporu meydana gelmiş olur.
Muhafazası lâzımgelen resmî binalarla, âbide- lerin, kıymetli eserlerin ve mümkünse devlet, bele- diye hususî idare ve evkafa ait arazinin, bir haliha- zır haritası üzerinde gösterilerek raporla birlikte gönderilmesi lâzımdır. Bu nokta çok mühimdir. Bu harita muhakkak lâzımdır. Çok defa bu yüzden lü- zumsuz muhaberelere yol açılmakta ve raporun tas- diki geçikmektedir.
İ m a r p l â n l a n :
imar raporunun Bakanlıkça tetkik ve tasdikin- den sonradır ki, imar plânının tanzimine geçilebilir, imar plânı; içinde oturanların bugünkü ve yarın ki hayat şartlarına uygun olmak üzere bir şehirin yol- larının, meydanlarının, ticaret mahallerinin, mes- kenlerinin, parklarının, spor yerlerinin ve ilahın
tesislerinin bir kâğıt üzerine tesbit edilmiş şeklidir.
İmar plânlarının tanzimine ait umumî esaslı Ya- pı ve Yollar Kanununda ve «Şehirlerin İmar Plân- larının ne suretle tanzim edileceğine dair olan Tali- matname» de yazılıdır. Bu talimatnamede harita iş- lerine ait şartname ile birlikte Vilâyetlere tebliğ edilmiş bulunmaktadır.
Bu talimatnaminin o inci maddesine nazaran, imar plânı tanzim edebilmek için Yüksek Mühen- dis veya Yüksek Mimar olmak şarttır.
İmar plânları müsabaka ile veya eksiltme sure- tile mütahassıslarma ihale edilerek tanzim edilir.
Bu hususta kullanılmak üzere eksiltme şartname- sile mukavele projesi vardır. İmar plânı ekşitmele- rine iştirak edebilmek için, halihazır haritalarında olduğu gibi, üç gün evval Bakanlığa müracaat ede- rek vesika istemek lâzımdır. Bunun için de bu şart eksiltme ilânlarına dercedilmelidir.
Müsabaka ile yapılan plânlarda müsabakaya girenler şehirin 1/2000 mikyaslı imar plânı avan projesini yaparlar. Eksiltme ile yaptırılan plânlar- da müteahhit işe yine bu avan proje_yi yapmakla başlar. Bu umumî plânda yol şebekeşi, şehirin müs- takbel bölgeleri, tarihî eserleri gösterilir.
Müteahhidin yaptığı bu plân evvelâ,. Yapı ve Yollar Kanununa göre Belediye ihtiyacına uygun- luğu bakımından mahallî Belediye Meclisince tet- kik edilir. Bu noktaya dikkat edilmesi lâzımdır .Be- lediye Meclisinin içtimaî bulunmadığı zamanlarda dahi Belediye Encümenleri bu işi tetkik edemez- ler. Bu noktaya dikkat edilmediği için çok defa lü- zumsuz muhaberelere yol açılmakta ve işler gecik- mektedir. Belediye Meclisi plân hakkında mütalâa ve temennilerini bir kararla tesbit eder. Bu karar mahallin en büyük mülkiye memuru tarafından da tatkik ve icabında lüzum göreceği mütalâalar tas- vip edildikten sonra, heyeti umumiyesi tekik için Bakanlığa gönderilir. Bakanlık, mahalline birmüta- hassıs göndererek lüzumlu tetkikleri yaptırdıktan sonra plân aynen veya tadilen tasdik veya reddedi- lir. Reddedilirse müteahhit ona göre yeni bir plân yapar ve tasdik için verir. Bu 1/2000 mikyaslı plâ- nın Bakanlıkça tasdikinden sonra müteahhit 1/1000 mikyaslı tafsilât plânım çizer ve bu da diğer plân- da takip edilen usullere göre tasdik olunur, 1/1000 mikyaslı plân 1/2000 mikyasb plânın mikyasa göre büyütülmesinden ibaret değildir, İcabına göre de- ğişiklikler yapılabilir ve evvelki mikyasda bulun- mıyan tefsilât bu plânda gösterilir. Bu plânda bü- tün yollar, trotuvarlar, ağaç dikilecek yerler, bina cinsleri, kat adetleri, umumî bina ve tesisler her şey gösterilir. Bu plânla birlikte yol arzanî profil-
i
leri, mühim meydanların tafsilât plânları da ayrıca verilir,
1/1000 mikyaslı plânın da tasdikinden sonra, 1/2000 mikyaslı plân sonrakinin tamamen aynı ola- rak yeniden çizilir ve bu suretle plân ikmâl edilmiş olur. Ve bundan sonra müteahhidin alâkası kesilir.
Bugüne kadar 143 adet şehir ve kasabanın imar plânı tasdik edilmiştir. Bunlardan, 76 adedi müte- ahhitlerce, 67 adedi ise doğrudan doğruya Şehirci- lik Fen Heytince yapılmıştır.
İ m a r p l â n l a r ı n ı n k a t i y e t i v e m e s u l i y e t i
Plânların katiyeti vs mesuliyetinin kimlere te- veccüh ettiği İmar Talimatnamesinin 32 inci madde- si tasrih etmektedir:
Nafia Vekâletince tasdik edilmiş olan katı imar plânları üzerinde tatbik esnasında her ne suretle olursa olsun hiçbir veçhile değişiklik yapılmaz.
Plânların ve bütün teferruatının tatbikinde Beledi- yeler birinci derecede mesuldurlar. Belediyelerin 2290 ve 3611 sayılı kanunların ve bu talimatname- nin tatbikinden mesuliyetleri kazaîdir. Kaymakam- lar ve Vilâyetler de Valiler ve bu makamlar namı- na da Nafia Müdürleri tarafından mürakabe edilir.
Bu madde Nafia Müdürlerine ağır bir vazife yüklemektedir. Nafia Müdürleri plân tatbikatının murakabasmı hiçbir zaman ihmal etmemelidirler.
Halbuki, bazı nafialann, kendi murakabaları altında yaptırılacak okul. hastahane ve diğer resmî binalar için imar planına aykırı vaziyet plânları gönderdikleri bile görülmektedir. Her hangi bir se- beble plânda tadilât yapılması icabettiği zaman da- hi, plânın tasdikinde takip edilen usulün aynen ta- kibi lâzımdır. Bu noktanın ihmal edilmemesi bilhas- sa temenni olunur.
Şimdi biraz da yersarsmtısı olan bölgelerin imar işlerini gözden geçirelim.
Bir yersarsmtısmdan evvel ve sonra alınacak tedbirler hakkındaki 4623 numaralı kanunu arkada- şım Fahri Onursal tafsilâtile izah edecektir. Bu ka- nundaki imar işleri başlıca şunlardan ibarettir.
Madde 10 : Yerleri değişecek kasaba, şehir ve köylerin, yapılacak tetkiklere müsteniden Nafia Ve- kâletinin teklifi üzerine İcra Vekilleri Heyetince kararlaşacağı, ı I
Madde 11 : Tehlikeli mahallerin yapı için ya- sak bölge ilân edileceği, hilâfına yapılanların yîktı- nlacağı,
Madde 12 : İmar plânlarının tâdiline lüzum gö- (Devamı 13^ ıncı sayfada)
tersim edilen bir projeden maksat yapının hakikat- te nisbetli ve güzel olmasını temin içindir. Bayın- dırlık müdürlerinin vazifelerini bizimkinden çok önemli buluyorum, meydana getirdiğimiz projeleri sıhhatle tahakuk ettirmekle memlekete büyük ba- şarılar yapmış olduğunuzu hiç bir zaman hatırınız- dan çıkarmamalısınız. Arkadaşlar, muhakkak olan şey mimar ve mühendislerin kendi sahalarında en yetgili uzmanlar olduklarıdır, yapı işlerinin en iyi şekilde başarılmasını kavrjyacak ve sağlayacaksınız.
Bunun için kendimizden emin olarak adımları- mızı atalım. Kendi sahamızda herkesden üstün bil- gimiz ve daha üstün görüşümüz olduğunu unutma»
yalım.
Sözlerimi bitirirken üzerimizde toplanan mes- uliyet hissesinin ehemmiyetine tekrar işaret etmek isterim.
Bir memleketin ve bir devrin medeniyet sevi- yesini en iyi ölçen mimar, başardığı imar hareket- lerini şekillendiren insandır.
Cumhuriyet devrimizin nafia başarılarını tari- he mal ederken bugünkü kültür seviyemizle müna- sip eserler meydana getirmeğe mecburuz ..
Bu işte ihmal ve müsamaha göstermeye hakkı- mız yoktur. Hükümetimizin, memleketimizin bizler- den beklediği işleri tam salâhiyetle ve bir birimize itimatla başaralım.
(130 uncu sayfadan devam) rüleceklerin baş ay zarfında tadil ve üç sene zarfın- da yeniden yapılacağı, yapılacak barınma baraka- larının, plânların tasdiki tarihinden itibaren üç se- ne içinde yıkılacağı,
Madde 14 : Her ne suretle olursa olsun, yeniden kurulacak köylerin Dahiliye, Nafia ve Sıhhiye Ve- kâletlerince tesbit edilecek esaslara göre Nafia Mü- dürlüğünce yapılacak plânlara'göre kurulacağı, ak- si takdirde yapılan binaların yıktırılacağı,
Bilhassa bu son madde Nafia Müdürlüğüne bü- yük vazifeler vermektedir. Vekâletler arası komis- yon henüz çalışmalarını tamamlamamış bulunmakta- dır. Tamamladığında tabiatile Vilâyetlere tamim edilecektir. >. ,
Yer sarsıntısı bölgeleri içinde şehir ve kasaba- ların halihazır haritaları Kızılaya devredilen yar- dım tahsisatile müteahhitlerine yaptırılmakta, imar plânları ise doğrudan doğruya Şehircilik Fen Heye- timizce tanzim olunmaktadır.
r = > >
KERNER - GREENWOOD & CO. LTD.
KİNGS, LYNN, İNGİLTERE
R Ü T U B E T K O R U Y U C U S U
« P U D L O »
P U D L O, Brand toz maddesile karıştırılmış bir kum ve çimento harcından yapılan sıva tabakası, rutubete karşı kat'î bir muhafaza teşkil etmektedir.
P U D L O ' nun hizmet ve faydaları :
Köprü ve bina temelleri, tahkimat, beton su depoları, su sızan bodrum, zemin, taraça iç ve dış duvarlara tatbik edildiği zaman, rütubet ve su sızma keyfiyet- lerine mâni olan yegâne tecrit maddesidir.
Hazır stoklar mevcuttur.
Fazla tafsilât ve fiat için:
TÜRKİYE UMUMÎ VEKİLİ G. & A. B A K E R L T D . Tahtakale Prevuayans Han - İstanbul.
Posta kutusu: 468
•s.
Telefon: 24330
V J
>0 .". t;
134
