YENİ MEDYA YENİ TEKNOLOJİLER
2. Hafta: Yeni Medya Nedir?
Kaynak: Polat’tan akt. Yeni Medyaya Giriş, 2020, Atatürk Üniversitesi Yay.
Yeni Medya Nedir?
"Yeni medya kavramsallaştırımıyla, geleneksel medyadan (gazete, radyo, televizyon, sinema) farklı olarak, dijital
kodlama sistemine temellenen, iletişim sürecinin aktörleri arasında eş anlı ve çok yoğun kapasitede, yüksek hızda karşılıklı ve çok katmanlı etkileşimin gerçekleştiği
multimedya biçimselliğine sahip iletişim araçları
kastedilmektedir" (Yeni Medya Çalışmaları, Mutlu Binark (der) ,2007, s. 5).
• Sayısal Temsil (Numerical Representation) - 0 ve 1’ler şeklinde sayısal kodların kullanılması olarak özetlenebilir. Aslında bu dijital dilin kullanımı 19.yy’a dayanıyor. Böyle bir dijital dil kullanımıyla yani sayısal temsille, ortamdaki bütün veriler sayılabilir, programlanabilir hale geliyor.
Yeni Medyanın Temel Özellikleri
(Manovich, 2001)
• Modülerlik (Modularity) : Modülerlik özelliği de her modüle müdahale özelliği sağlıyor ve farklı bileşenleri (modülleri) tek çatı altında toplamaya olanak sağlıyor. Görseller, şekiller, sesler vb. çeşitli içerik öğeleri bir araya gelerek daha büyük ölçekli nesneleri oluşturuyorlar. ÖRN- bir web
sayfasında görüntü-ses-yazı gibi ayrı ayrı elemanlar var. Bunlar hem kendi özelliklerini koruyorlar hem de bir araya gelip web sitesini oluşturuyorlar.
Ayrıca hepsini ayrı ayrı düzenlemek mümkün.
Yeni Medyanın Temel Özellikleri
(Manovich, 2001)
• Otomasyon (Automation): Yeni iletişim teknolojilerinin kullanıcı olmasan üretilebilmelerini ifade ediyor. Örneğin Photoshop gibi bir sayısal
görüntü düzenleme yazılımında hazır algoritmalarla istediğiniz fotografik etkiyi yaratabiliyorsunuz.
Yeni Medyanın Temel Özellikleri
(Manovich, 2001)
• Değişkenlik (Variability): Sayısal temsil ve modülerliğin bir ürünü olan nesne sabit değil ve birden çok biçimde karşımıza çıkabilir, farklı yapılara dönüştürülebilir.
• Kod Çevrimi (Transcoding): Kodlardan oluşan yapıların birbirleri
arasındaki dönüşümünü kapsar. Yeni iletişim ortamı dilinde bir şeyin formatını dönüştürmeyi ifade eder.
Yeni Medyanın Temel Özellikleri
(Manovich, 2001)
Yeni Medyanın Özellikleri (Rogers, 2003)
• Etkileşim (Interactivity) – Yeni medyayla başlamadı. Canlı yayınlana
programa telefon ile bağlanmak da bir etkileşimdir. Yeni medya olanakları artırdı, bireylerin aktif konumda yer almalarını sağladı. Yeni medya
kategorisinde yer alan her teknolojinin etkileşim olanağı aynı olmasa da geleneksel medyadan daha fazladır.
• Birey – birey etkileşimi - iki bireyin sözlü, sözsüz, yazılı veya görüntülü bir iletişim sürecini gerçekleştirebilmesidir. Mail olabilir, 3G ile görüntülü görüşme olabilir.
• Birey – kitle etkileşimi - Örneğin sosyal medya ortamlarında paylaşılan bir videoya farklı bireylerin yorum yapması
• Birey - teknoloji/içerik etkileşimi - Bireyin teknoloji ile etkileşimi. Örneğin verdiğiniz komutlarla bilgisayar oyunundaki görüntüler ve hareketler değişiyor. Ya da sanal
gerçeklik gözlüğü ile etkileşiminizi düşünebilirsiniz.
• Kitlesizleştirme (Demassification) - Yeni medya ortamları büyük bir kullanıcı kitlesi arasından bireye özel ileti gönderme ve alma yetisine sahiptir. TV ile kıyaslayalım. Bir programda gönderdiğiniz iletiler tüm izleyici kitlesine yönelik. Kadın programı, yayın saati vb gibi tekniklerle sınırlasanız da herkese yönelik. Ancak “Sayın N. Kılıç bu ayki faturanız X liradır. Son ödeme tarihi …’dir. Daha önceki döneme ait ödenmemiş borcunuz bulunmamaktadır” dediği anda bizzat kişiye/ada yönlenmiş olur. Birçok yerden aldığımız bu gibi iletiler kitlesizleştirmeye bir
örnektir.
Yeni Medyanın Özellikleri (Rogers,
2003)
• Eşzamasız olabilme (Asynchronousity) - Yeni medya ile birey kendisine uygun olan herhangi bir zamanda bilgi gönderebilmektedir ve
alabilmektedir. Bilginin eşzamanlı olarak karşılıklı iletimi zorunluluğu artık yok. İçeriğin sunulduğu anda alma zorunluluğu yok artık. Yani günlük
gazete okumak istiyorsunuz diyelim. İnternette istediğiniz zamana gidebilirsiniz. Radyo yayınını podcast kaydını dinleyebilirsiniz, ya da
istediğiniz programı kaydedebilirsiniz. Dijital TV yayıncılığı ile yine kayıt yapabilirsiniz, istediğiniz yayına ulaşabilirsiniz.
Kaynak: Dijital İletişim ve Yeni Medya, 2013, (Ed.) Mesude Canan Öztürk, Anadolu Üniversitesi Yay.
