6. Hafta: Sosyal Medya Platformları

YENİ MEDYA YENİ TEKNOLOJİLER

6. Hafta: Sosyal Medya Platformları

Sosyal Medya Türleri

Birbirinden kesin çizgilerle ayrışmasa da sosyal medya platformlarını 5 kategori altında ele almak mümkündür.

1) Sosyal Ağ Siteleri 2) Bloglar

3) İçerik Toplulukları 4) Sanal Dünyalar

5) İşbirliğine Dayalı Projeler

İÇERİK TOPLULUKLARI

• Temel amacı, kullanıcıların sahip oldukları içeriği birbirleriyle paylaşmalarını sağlamaktır.

• Geleneksel anlamda arama motorlarında içerik aramaya göre daha kullanışlı bir arama deneyimi sunar. Kategoriler

oluşturulabilir.

• Ayrıca kullanıcılar paylaşılan içeriği değerlendirebildikleri için,

kullanıcılar neyin popüler olduğuna karar vermektedirler.

İÇERİK TOPLULUKLARI

İçerik topluluklarında çok sayıda içerik paylaşılabilir:

• METİN: Kullanıcıların sahip oldukları kitapları paylaştıkları BookCrossing

• FOTOĞRAF: Flickr, Pinterest

• VİDEO: YouTube

• POWER POINT: Slideshare

İÇERİK TOPLULUKLARI

• Sosyal ağlardaki gibi içerik topluluklarında profil sayfası

gerekmemektedir. Üye olurken daha az bilgi talep etmektedirler.

• Sosyal ağlarda da benzer içeriği paylaşabilirsiniz. Fark: içeriğe odaklanma!

İçerik Topluluklarının Türleri

Paylaşılan içeriğe göre farklı türlere ayrılmaktadır.

• Video ve TV

• Fotoğraf ve Sanat

• Müzik

• Sosyal İmleme

İçerik Topluluklarının Türleri

• Video ve TV

Kullanıcıların videolarını yüklemelerine ve paylaşmalarına izin veren siteler:

• YouTube, Vimeo, Dailymotion, D.tube, Veoh, Twitch, The Open

Video Project (open-video.org), Internet Archive (archive.org) vd.

Kullanıcıların TV programlarını, filmleri ve video klipleri izlemelerine olanak sağlayan siteler

• Google Video (video.google.com) , MetaCafe, Hulu, Amazon Prime, Netflix, Disney+, BBC iPlayer, HBO, Showtime, Vudu hatta ücretsiz olan Crackle vd. (Hepsi Türkiye’de hizmet vermiyor)

İçerik Topluluklarının Türleri

• Fotoğraf ve Sanat

Pinterest, Flickr, Google Fotoğraflar (eski Picasa) , SmugMug, PhotoBucket ve DeviantART gibi siteler kullanıcıların fotoğraf ve görselleri paylaşmalarına izin veren sitelerdir.

• Müzik

Müzik üzerine kurulan sitelerdir.

Örn: pt.jango.com, last.fm, deezer vd.

İçerik Topluluklarının Türleri

• Sosyal İmleme (Social Bookmarking)

-Bireylerin web üzerinde dolaşırken bulduğu ilginç sayfaları ya da daha sonra işine yarayabileceğini düşündüğü içeriği saklama ihtiyacını gidermek amacıyla ortaya çıkan sitelerdir.

Bu siteler yer imlerini (web sitelerinin adreslerini) kaydetmeyi

ve paylaşmayı sağlayan adresler referans olarak kaydedilmekte

ve paylaşılmaktadır.

İçerik Topluluklarının Türleri

• Sosyal imleme SEO yani arama motoru optimizasyonu

kriterlerinden biridir. Çünkü sizin siteniz ya da içeriğiniz ne kadar çok paylaşılırsa o kadar popüler olacak ve örneğin Google’da daha fazla ön sıralarda yer alacaktır.

• İçerik topluluklarının çoğu aynı zamanda sosyal ağ sitelerinin özelliklerini de taşımaktadır. Bu nedenle bazı sosyal medya platformları hem içerik

topluluğu hem de sosyal ağ sitesi olarak değerlendirilebilmektedir.

Sanal Dünyalar

• Sanal dünyalar kullanıcıların çevrimiçi olarak üç boyutlu modellenmiş bir dünyada, kişisel avatarları ile temsil

edildikleri ve gerçek dünyada olduğu gibi diğer insanlarla iletişime girdikleri platformlardır.

• Bilgisayarlar aracılığıyla kurgulanmış ortamlardır

• Kullanıcılar birbirlerini «avatar»ları üzerinden

görebilmektedirler.

Sanal Dünyalar

Sanal dünyalar kendi içinde bazı özelliklerine göre farklılıklar

göstermekle birlikte, bazı ortak özellikleri de paylaşmaktadırlar:

•Paylaşılan alan: Katılımcılar aynı ortak alana aynı zamanda katılabilirler.

• Yakınlık: Etkileşimler gerçek zamanda gerçekleşmektedir.

• Üç boyutlu görsel ortam: Sanal dünyaların çoğu üç boyutludur ve gerçek yaşam görüntülerine sahiptir. Topografya, mimari yapı ve yerçekimi bu dünyaların gerçek yaşam alanlarına benzemesini sağlamaktadır.

Sanal Dünyalar

• Kişiselleştirme: Kullanıcılar bu dünyalarda sunulan nesneleri değiştirebilir, geliştirebilir ya da kendilerine göre

kişiselleştirebilirler.

• Süreklilik: Bu dünyalardaki yaşam, kullanıcılarının oturum açmasından bağımsız olarak devam etmektedir.

• Topluluk ve sosyalleşme: Sanal dünyalar içinde sosyal grupların (takımlar, kulüpler, dernekler, komiteler, ev arkadaşlıkları,

komşuluklar gibi) kurulmasına imkan verilmektedir.

Sanal Dünyalar

Sanal dünyaların temel olarak iki farklı türü bulunmaktadır;

• Sanal oyun dünyaları (çok oyunculu çevrimiçi rol yapma oyunları)

• Sanal gerçeklik dünyaları (çok oyunculu çevrimiçi

gerçek yaşam oyunları)

Sanal Dünyalar

• Sanal oyun dünyaları: Çok sayıda oyuncunun sanal bir oyun dünyası içinde etkileşime girmeleridir.

• Oyundaki dünya oyuncuların varlığından bağımsız olarak devam etmektedir. Yani bir oyuncu oyundan ayrılsa bile diğer oyuncular için devam etmektedir.

• Oyunlarda farklı temalardan yola çıkılarak fantezi dünyalar

oluşturulmaktadır. Oyuncular bu dünyada bazı karakterleri (savaşçı, rahip, şövalye vd) canlandırmakta ve bu karakterlerin

davranışlarına yön vermektedir.

Sanal Dünyalar

• Sanal gerçeklik dünyaları: Kullanıcılarının gerçek yaşamdakilerine benzer bir deneyimi sanal gerçeklik içinde yaşamalarına olanak veren, davranışlarını daha özgürce belirleyebildikleri dünyalardır.

• Bu dünyada kullanıcılar bir avatar aracılığıyla görüntülenmekte ve üç boyutlu bir dünya içinde hareket etmektedir.

• Sanal oyunlar kadar çok kural bulunmamaktadır. Oyuncular istedikleri karaktere sahip olabilmektedirler.

• En bilinenleri Second Life ve The Sims

İşbirliğine Dayalı Yazarlık

• Sosyal medya araçları sayesinde, dokümanların birden çok sayıda kullanıcı tarafından oluşturulması ve düzenlenmesi mümkün hale gelmiştir.

• İşbirliğine dayalı yazarlığın temelde iki türü bulunmaktadır:

• Çok sayıda yazarın bir web sitesindeki içeriği ortaklaşa oluşturdukları ya da düzenledikleri wikiler

• Sosyal medya aracılığıyla dokümanların ortaklaşa kullanımı ve oluşturulmasını ifade eden doküman paylaşımı uygulamalarıdır.

İşbirliğine Dayalı Yazarlık

• Wikiler

Wiki, 1995 yılında Ward Cunningham tarafından geliştirildi.

Ansiklopedi oluşumu dışında kurumsal intranetler, bilgi yönetim sistemleri ve not alma amaçlı olarak da kullanılmaktadır.

Wikilerin iki önemli özelliği bulunmaktadır: ortak yazarlık ve

versiyon kontrolü

İşbirliğine Dayalı Yazarlık

• Doküman Paylaşımı

• Google Docs, Windows liveSync veya DropBox gibi

uygulamalar.

Kişilerarası İletişimi Mümkün Kılan Diğer Platformlar

• WhatsApp Messenger

• 2009 yılında, Yahoo’nun eski çalışanları Brian Action ve Jan

Koum tarafından kuruldu. 5 yıl sonra Facebook tarafından satın alındı.

• Dünyanın 180’den fazla ülkesinde faaliyet gösteren WhatsApp, 1 milyarı aşkın kişi tarafından kullanılıyor ve şu anda tüm cihaz

türlerinde (Android, Apple IOS, Windows ve Mac gibi)

destekleniyor.

Kişilerarası İletişimi Mümkün Kılan Diğer Platformlar

• Facebook Messenger

• FB Messenger, lansmanından bu yana Facebook’a entegre

edilmiş anlık bir iletişim platformudur.

Kişilerarası İletişimi Mümkün Kılan Diğer Platformlar

• Viber

• Viber de IP üzerinden sesli görüşme yapılmasını ve anlık ileti gönderilip alınmasına sağlayan dünya çapında bir uygulamasıdır. Viber başlangıçta şirket adı da Viber olan İsrail merkezli bir geliştirici firma tarafından

geliştirildi. İlk olarak Ağustos 2010’da piyasaya sürüldü ve

yayınlanmasından kısa bir süre sonra küresel bir mesajlaşma uygulaması hâline geldi. Viber daha sonra 2014 yılında Japon teknoloji devi Rakuten firması tarafından satın alındı. Firma bu satın alma sonrası uygulamanın adını Rakuten Viber olarak değiştirdi

Kişilerarası İletişimi Mümkün Kılan Diğer Platformlar

•Line

• LINE, 2011’de Japonya’yı vuran ToTohoku depremi ve

sonrasında oluşan tsunami’nin ülkenin telekomünikasyon altyapısının büyük bir bölümününü tahrip edince insanlar yakınlarıyla iletişim kuramadılar. LINE bu iletişim sorununa ve oluşan felakete bir tepki olarak ortaya çıktı. Japonya’da ofisleri bulunan Güney Kore merkezli bir teknoloji şirketi olan NHN, insanların aileleri ve yakınlarıyla iletişim

kurmalarını sağlamayı Japonya için bir yükümlülük olarak görüp bir acil müdahale sistemi olarak LINE’ı geliştirdi.

Kişilerarası İletişimi Mümkün Kılan Diğer Platformlar

• KakaoTalk

• WeChat

• Telegram

• Imo

• QQ

• Snapchat

• Skype

• Discord

• ………