KÜRESEL ISINMANIN TEHLĐKELĐ BOYUTLARINI ĐNSANLARA NASIL ALGILATABĐLĐRĐZ?
*Gülay POLAT , **Ayşe SÖNMEZ, ***Mihriban MUTLU
Özet
Küresel ısınma gibi bir gerçeğin etkisiyle 4.5 milyar yıllık bir yaşam kaynağının yok olma süreci hızlanmışken, biz de diğer insanlar gibi aydan dönüm dönüm arsa satın almak yerine yuvamıza sahip çıkıyor ve yapabileceğimiz en yararlı işi yapmaya çalışıyor ve bu sürecin nasıl yavaşlatılacağı sorusuna cevap arıyoruz.
Başta kendimiz olmak üzere tüm insanlığı bilinçlendirmeyi kendimize hedef seçtik.
Hedefimiz doğrultusunda şu sorulara cevap arıyoruz:
1. Đnsanları bir çatı altında nasıl toplarız?(Genel düşünürsek daha beş dakika önce aldığı USB nin paketini yere atan insanlarımız varken… Biz bu insana arkadaş gel sende bir el at da dünyanın şu sorununa çözüm üretelim” nasıl diyebiliriz!)
2. Atmosferde geri dönüşümü olamayacak hasarlar oluşturabilecek gazların, kimyasalların kullanımında insanları nasıl bilinçlendirebiliriz?
3. Dünya savaşı sonrasında dünya nüfusu iki kat artarken neden enerji kullanımı dört kat artmıştır? Đnsanların bu çerçevedeki küresel ısınmaya etkileri nelerdir?
4. Sanayileşmenin küresel ısınmaya etkileri nelerdir?
5. Çevre düzenlenmesi nasıl yapılmalı?
6. Küresel ısınmaya çözüm aşamasında bireyden başlayarak toplumlara vazifelerini nasıl kabul ettirebiliriz?
ANAHTAR KELĐMELER:küresel ısınma,nedenleri,tahmini sonuçları,çözüm önerileri.
HOW CAN WE MAKE THE PEOPLE BE AWARE OF DANGEROUS RESULTS OF GLOBAL WARNING
Abstract:
With the effect of the severe global warming, 4;5 billion years of life conditions is in the destruction time period recently. We are looking for answer in order to decelerate destruction period and doing our best to keep our house instead of buying the field from moon as the others would do we firstly focused on the providing people’s sense by starting from ourselves.
We firstly focused on the providing people’s sense by starting from ourselves.
In the mean, we are looking for answer for those questions:
* Fatih Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü
** Fatih Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü
*** Fatih Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü
1) How can we get people together?(There Are many people who wastes the environment with out blushing. How can we communicate with these people in the concept of “come and solve the environmental problems all together”?)
2) How can we make sense on people about the usage of chemicals and gases which destroy the atmosphere?
3) After world 2 why the energy consumption is increased four time while the population of world become twice.
4) What is effect of industrialization on global warming?
5) How the environmental management plan must be organized?
6) How can we distribute the responsibilities starting from the individuals to whole population?
KEY WORDS: Global worming, reasons, conjectire results,solution of suggestions DÜNYAMIZDA NELER OLUYOR?
• Avrupa’nın bir kısmı aşırı ısınırken diğer kısmı da kara gömülüyor.
• Romanya’da 1 haftada 22 kişi aşırı sıcaklıklarda dolaya yaşamını yitiriyor.
• Almanya’da bazı bölgelerde hava sıcaklığı -6 0 ye düşerken kar kalınlığı da 10cm yi bulabiliyor.
• Güneyde ise Makedonya’da 15 kişi, Fransa’daysa geçen yıl 15 bin kişi yaşamını aşırı sıcaktan dolayı yitiriyor.
• Çin maruz kaldığı sağanak yağmurlarla felç oluyor.
• Dünyanın en kalabalık şehri olan Pekin kuraklıkla mücadele ederken 2 saat içinde sular altında kalabiliyor.
• Peru son 10 yılın en soğuk kışını yaşıyor ve And dağlarında 46 çocuk donarak ölüyor
• Güney Asya da son 15 yılın en şiddetli selini yaşıyor.
• Bangladeş’i etkisi altına alan muson yağmurları 550 den fazla kişinin ölümüne yol açarken de açlık ve salgın hastalıkları da beraberinde getiriyor.
• Kaliforniya kıyılanda yüzlerce deniz kuşu besin kıtlığından dolayı ölüyor.
• Okyanuslardaki ısının artmasıyla da mercan kayalıkları büyük zarar görüyor.
Yükselen deniz seviyesi Pasifik adalarını tehdit ediyor.
NE NEYE NEDEN OLUYOR?
• Bilim çevrelerinde küresel ısınmada başat rolün atmosferde karbondioksit oranının artmasına bağlanmaktadır. Her ne kadar atmosferdeki karbondioksit, yeşil bitkilerin fotosentez olayında, karbondioksitin litosfer yüzeyinde suda çözünmesiyle,
atmosferden çekilmekte ise de, bu mekanizmaların kapasitesinin üzerinde karbondioksit salınımı, gezegen üzerinde sera etkisi yaratmaktadır.
• Atmosferdeki karbondioksit (CO2) ve metan (CH4) oranlarındaki artış dünya yüzeyinin sıcaklığını yükseltmektedir. CO2 oranındaki artış dünyanın yüzeyini ısıtmakta ve kutuplara yakın buzların erimesine yol açmaktadır. Buzlar eridikçe yerlerini kara veya sular almaktadır. Kara ve suların buza oranla daha az yansıtıcı olması güneş ışınımı emilimini arttırmakta ve dolayısıyla buzullarda daha fazla erimeye yol açmaktadır.
• CO2 seviyesindeki artış, yılda yüzde 1 oranında artığı takdirde 70 yılda 2 katına çıkacak. Bu seviye, okyanus akıntılarını değiştirecek ve atmosferik rüzgârların, dünyanın dönüşünü yavaşlatmasına yetecek düzeyde olacak.
• Küresel ısınmaya, atmosferde artan sera gazlarının neden olduğu düşünülmektedir.
Karbondioksit, su buharı, metan gibi bazı gazların, güneşten gelen radyasyonun bir yandan dış uzaya yansımasını önleyerek ve diğer yandan da bu radyasyondaki ısıyı soğurarak yerkürenin fazlaca ısınmasına yol açtığı ileri sürülmektedir.
• Su buharı, diğer sera gazlarından farklı olarak güneşten gelen radyasyonun şiddetine ve gezegenin ortalama ısısına göre sabit olan bağlı bir değişkendir. Dolayısıyla küresel ısınma konusunda pasif etkiye sahiptir
• Su buharı dışındaki sera gazları dolayısıyla gezegen yüzeyindeki ortalama ısının artması, buharlaşmanın artmasına yol açacaktır. Bu ise atmosferde daha fazla su buharı, yani bulut oluşmasına yol açar. Bulutlar, güneşten gelen radyasyonun bir bölümünü dış uzaya yansıtırken bir bölümünü soğurarak ısınırlar, bir bölümünü de yeryüzüne geçirirler. Litosfer ve hidrosfere ulaşan bu radyasyonun da bir bölümü soğurularak ısınmaya yol açarken bir bölümü dış uzaya yansır. Dış uzaya yansıyan radyasyon yeniden bulut kütlesi ile karşılaştığında, aynı olaylar yaşanır, yansıtılır, soğurulur, dış uzaya kaçar. Bu mekanizma, su buharı dışındaki sera gazlarının atmosferde artması sonucu bulutların sera etkisini artırmakta, küresel ısınmaya yeni bir katkıya yol açmaktadır
• Sanayiyse, son yıllardaki kasırga, fırtına, tayfun ve hortum gibi felaketlere başta Amerika kıtası olmak üzere çeşitli yerlere hatırı sayılır şekilde zarar vermiştir.
• Latif Kurt, ''Türlerin ve genetik çeşitliliklerin yok edilmesi, doğanın kısır ve kırılgan bir yapıya bürünmesi, insan dâhil diğer canlı türlerinin yaşamlarının tehlikeye girmesi anlamına geliyor'' dedi. Kurt, ''Dünya nüfusunun katlanacağını hepimiz biliyoruz.
Bunu durdurmanın ilk ve en etkin yolu, nüfus artışını kontrol altına almak olmalı önerisini sunuyor. Yine Kurt’a göre''Zira canlılar için elli, yüz yıllık periyotlar çok kısadır. Canlılar ancak yüz binlerle, milyonlarla ifade edilen süreçlerdeki değişikliklere uyum sağlayabilirler. Asırlarla ifade edilen ani değişimler, bitki ve hayvan türlerini tehdit etmekte ve canlılık, küresel bir yok oluşla karşı karşıya kalmaktadır. Nitekim birçok canlı türü yok olmuş ve birçoğu da yok olma tehdidiyle karşı karşıyadır. Özellikle biz insanlarla benzer ekolojik isteklere sahip olan memeli türlerindeki yok oluş, insan nesli için de tehlike çanlarını gündeme getirmektedir.''.''13 bitki türünün nesilleri tükenmiştir ve bin 500'e yakın tür, 10 yıl içinde yok olma tehdidi altındadır. 843 tür çok yüksek risk, 181 tür ise doğada çok kısa bir sürede yok olma tehlikesi ile karşı karşıya. Aynı yok oluş hayvanlarda da görülüyor. Herkesin bildiği gibi Anadolu Parsımız vardı. En son 1970'lerde gözlendi. Maalesef, parsı bugün Anadolu'da gören yok. Tamamen yok olduğu düşünülüyor. Bunun gibi, çizgili sırtlan, Akdeniz foku, Karakulak gibi bazı hayvan türleri üzerinde de yakın gelecekte bir yok oluş bekleniyor.''
•
KÜRESEL ISINMANIN SONUÇLARI ve GELECEKTEKĐ TAHMĐNĐ BOYUTU
• Küresel ısınmanın etkileri en yüksek zirvelerden, okyanusun derinliklerine, Ekvatordan kutuplara kadar hissediliyor.
• II. Dünya Savaşı sonrasında dünya nüfusu 2 kat, buna karşılık enerji kullanımı 4 kat artmıştır. 1958 yılında atmosferdeki 315 ppm/m3 karbondioksit oranı 2004'te 379 ppm/m3 olmuştur. ABD dünya nüfusunun %4'üne sahipken karbondioksit üretiminin
%25'ini gerçekleştirmektedir.
• Sadece can kaybına yol açmayacak ayrıca ekonomimize de el atacak.
• Sıcaklık stresi, cilt kanseri, gıda zehirlenmesi, sıtma gibi hastalıklar ve kıtlık ta baş gösterecek.
• Çevre felaketlerinde etkilenen insanlar doğal olarak göçe başlayacak ve sonucunda da çatışmalar çıkacaktır.
• Kuzey kutbu, küresel ısınmanın 2 katı hızla ısınıyor. Buz kütleleri, beyaz renkleri nedeniyle güneş ışığını yansıtıyor. Yansıyan ışınlar daha koyu renkte olan okyanus tarafından emiliyor ve okyanus sularının ısısını arttırıyor. Isınan okyanus suları buzları eritiyor. Buz kütlelerinin erimesiyle de dünya daha hızlı ısınıyor.
• Bristol Üniversitesi’nden Marko Scholze, küresel ısınmanın 200 yıl içinde 3 santigrat derece’yi aşması halinde, orman yangınları, kuraklık ve sel baskınları olağan hale gelecek. Scholze’nin öngörüsü korkutucu; “Yüzyılda bir meydana gelen olağanüstü hava koşulları, bu yüzyılın sonunda artık 10 yılda bir gerçekleşecek. Bu durumda insanlar da felaketlerden çok daha ciddi etkilenecek ve afet kurtarma maliyetleri yükselecek.”Marko Scholze, sera etkisi yaratan gazların salınımı durdurulsa dahi küresel Isınmanın doğadaki bazı süreçler nedeniyle süreceğini savunuyor. Bilim çevrelerinde kabul gören tahminlere göre, sadece 2 santigrat derecelik bir artış dahi, Avrasya, Doğu Çin, Kanada, Orta Amerika ve Amazonlardaki ormanların yüzde 30’su yok olacak. Đşte Scholze’nin 3 santigrat derece artış için yaptığı öngörüye göre ise, Dünya’daki ormanların yüzde 60’a yakını yok olacak. Yükselen sıcaklıklar, tatlı suların buharlaşmasına ve dolayısıyla da Afrika, Güney Avrupa, Orta Amerika’da kuraklığa neden olacak.
• NASA’nın önde gelen uzmanlarından James E. Hansen, meteorologları bir araya getiren Operation Sierra Storm toplantısında yaptığı bir konuşmada, Dünya’nın son 30
yılda 1 santigrat derece’ye yakın ısındığını belirterek bugünkü sıcaklığı son 400.000 yılın en üst seviyesi olduğuna vurgu yapıyor. Hansen, yeryüzünün bu yüzyılda 3 santigrat derece daha ısınmasının felaket olacağını düşünüyor.
• Avustralyalı bilim adamlarının araştırmalarına göre; Himalayalar ve Gröland’daki buzulların erimesinden ötürü deniz seviyesi, bu yüzyılın sonunda 28 ile 34cm arasında yükselecek.
• Türk Meteoroloji yetkililerince önümüzdeki yıldan itibaren insanların aşırı sıcak bir günün ardından gelen aşırı yağışlara, sellere alışılması gerektiğini önümüzdeki 5 yılda böyle olayların sıklıkla gerçekleşeceğini vurgulanıyor.
• Bilim adamlarına göre, çoğu yerde 400m kalınlığa sahip devasal buzların eriye eriye yok olması iklim dengelerini mahvedecek.
• Deniz seviyesindeki yükselme, buzullardaki erime devam ederken yakın zamanda şiddetli fırtınalar, hortum, sıcak hava dalgaları, sel gibi doğal afetlerde sıklıkla gözlenecek.
• Günleri uzatacak. Araştırmacılar, 70 yıl sonra dünyanın yavaşlama hızının ölçülebileceğini belirterek, bu yavaşlamanın 10 yılda 11 mikro saniye (1 mikro saniye
= saniyenin milyonda biri) olarak kaydedileceğini bildirdiler. Araştırmacılar, bu tahminlere göre 100 yıl sonra günlerin 0.11 saniye uzayacağını belirttiler.
• Ormanları yok edecek.
• Şubat 2004'te yayımlanan Pentagon'a ait Küresel Isınma Raporu'na göre önümüzdeki 20 yıl içerisinde Avrupa’da birçok kıyı kenti sular altında kalacaktır.
• Guardian gazetesinde 2004 yılında yer alan küresel ısınma haritasına göre bundan en az etkilenen bölgeler Türkiye ve Ortadoğu ile kıyı kesimleri hariç Kuzey Afrika'dır.
• Şubat 2007Birleşmiş Milletler raporu, Fransa'nın başkenti Paris'te yapılan Hükümetler arası Đklim Değişiklikleri Paneli'nde açıklanmıştır.[2] Raporda küresel sıcaklık artışının olası etkileri aşağıdaki biçimde özetlenmektedir.+2,4 derece: Su sıkıntısı başlayacak Kuzey Amerika'da kum fırtınaları tarımı yok edecek. Deniz seviyeleri yükselecek. Peru'da 10 milyon kişi su sıkıntısı çekecek. Mercan kayalıkları yok olacak. Gezegendeki canlı türlerinin yüzde 30'u yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalacak.+ 5,4 derece: Denizler 5 m. yükselecek. Deniz seviyesi ortalaması 70 metre olacak. Dünyanın yiyecek stokları tükenecek.+ 6,4 derece: Göçler başlayacak. Yüz milyonlarca insan uygun iklim koşullarında yaşamak umuduyla göç yollarına düşecek.
• Kadınlar su bulamadıkları için saçlarını kestirecekler.
• Okyanuslarımız çölleşecek
• Kuraklık yaşanacak
• Okyanuslardan aktarımla içme suyu elde edilecek
• Suda yaşayan bazı hayvanlarımız(kutup ayısı, fok balığı vs.)Tırmanacak buz bulamayacaklar yüzmekten yorulup ölecekler
• Đnsanlar 50 yaşındayken susuzluktan 85 yaşında gibi gözükecekler
• Hava kirliliğine neden oluyor oda kısırlığa… Hatta cinsiyeti dahi etkileyebiliyor.
Yapılan deneylerde çok kirli ortamdaki kız bebek oranı az kirli ortamdakinden fazla.
Sperm kalitesinde de aynı şekilde düşüş gözleniyor.
• Bebeklerin sakat doğma olasılığı artacak
Sera etkisi nedir?rakamlarla ifadesi...
ÇÖZÜM ÖNERĐLERĐMĐZ!
• Trafiğin yoğun olduğu ortamlara O2 üretim hızı, kalitesi yüksek, maliyeti düşük bitkiler ekmek.
• Teknolojik aletler dünyaya zarar vermeyecek şekilde yenilenmeli. Yeni teknolojik aletler dünyaya zarar vermeyecek şekilde yapılmalı.
• Dünyaya zarar verenler en ağır şekilde cezalandırılmalı.
• Kentleşme durdurulmalı. Köy benzeri şehirler kurulmalı.
• Sanayi dünyaya zarar vermeyecek şekilde yapılmalıdır.
• Küresel ısınmayla ilgili senaryolar hazırlanır ve televizyonda gösterilebilir, afiş hazırlanıp metroya vs halkın sık uğradığı mekânlara yapıştırılabilir, broşür dağıtılabilir.
• Su kullanımında halkı tasarrufa davet edebiliriz. Evde kendimizce önlemler alabiliriz.
• Geri dönüşüme biraz dikkat çekebilsek halk beklide destek verecek. Dikkat çekmek için görsel bir şölen hazırlanmalı.
• Fosil yakıt kullanımını en aza indirgeyebilmek.
• Günümüzde henüz yaygın olmayan algleri kullanarak şeker ve biyodizel üretebildiğimiz sistemi yaygın hale getirebilmek.
KAYNAKLAR:
www.kuresel-isinma.org
www.sabah.com.tr/ozel/kuresel820/dosya-820.html-62k www.ntvmsnbc.com/news/396590.asp
www.zaman.com.tr/webapp-tr/haber.do?haberno=536456
www.gezgin.com/forum/k%C3%BCresel%20%C4%B1s%C4%B1nma www.kuresel-isinma.org/kuresel-isinma/biraz-isinsak-ne-olur-.html
