Raporu. 23 Ocak Vakıfbank. etmektedir. işaret. 518 milyar 288 milyon. Ekonomik. TL oldu. beklentisi ise TÜFE. Endeksin. indi...

(1)

V E Ar

VakıfB

Vakıfba Ekonom

raştırm

fBank

ank mik malar

‐Bu H

İşsizli Son a işaret düşüş rapor gelişm karşıl

‐Geç

Türki 288 m Merk TL old artış ve 15 itibar Merk Merk işlem enfla oran yıl so sonra TÜFE Alma Alma eğilim üzerin Ocak araşt araşt ABD indi..

ABD İşsizli değer yılı aş başvu geleb

Haf

23 O

Haftaki Yaz

ik oranında yü açıklanan isti t etmektedir.

ş trendinin so rumuzda son i meler incelenm laştırma çerçe

çtiğimiz Haf

iye'nin Merke milyon TL oldu kezi Yönetim b du. Brüt borç gösterdi. Borç 53.3 milyar T riyle iç borç s

kez Bankası, O kez Bankası'n mler dengesi a syon beklentis

%7,35 seviye onu Gayrisafi asının yıllık T E beklentisi ise

an ZEW endek an yatırımcıla mlerini göster

nde açıklandı k ayında eksi

tırma enstitüs tırmaya göre b

’de işsizlik ma .

'de geçen haf ik maaşındak rlendiriliyor. D şkın bir süred urularının kalı bilecek bir düş

ftalık Ek

Ocak 2012 zımız...

ükseliş sinyal ihdam veriler . Özellikle m on bulması söz

işsizlik oranı il miştir. Ayrıca evesinde anali

fta Açıklana

ezi Yönetim br u...

brüt borç stok stoku 2010 yı ç stokunun 36 TL tutarındaki stoku 368.8 m

Ocak ayı ikinci ın Ocak ayı açığı beklentis

si ise %7,22'ye sindeydi. Oca

Yurtiçi Hasıla TÜFE beklentis e %6,24'ten %6

ksi bu güne ka arın, Avrupa'n ren ZEW en

ve bugüne k 50 değerini sünün analis belirlenen eğil aaşı başvurul

fta işsizlik ma ki düşüş, ist Dört haftalık iş

ir en düşük ra ıcı biçimde 37 şüşün habercis

konomi

2

lleri...

ri işsizlik oran mevsim etkisin z konusu görü le birlikte 201

kriz sonrası iş iz edilmiştir.

an Veriler...

rüt borç stoku

ku, 31 Aralık 2 ılına göre %9.

65 milyar TL tu kısmı döviz milyar TL, dış

i dönem bekle ikinci dönem si, 62 milyar 9

e geriledi. Oca ak ayının ilk an a (GSYH) büyü si de %6,85'd 6,26'ya çıktı.

adar görülen e nın en büyük deksi, Ocak kadar görülen

alması bekle stler ve kuru

lim endeksi Ar ları Nisan 200

aaşı başvurula ihdam piyasa şsizlik maaşı b akam olarak k 75 binin altın si olarak algıla

Raporu

nında artışın nden arındırıl ünümü destek 1 yılında seyir şgücü piyasala

.

u, Aralık sonu

2011 itibariyle 4 oranında, 4 utarındaki kısm

cinsi borçlard ş borç stoku

enti anketi so m beklenti an 973 milyon d ak ayının birin nketinde yüzd üme beklentis den %6,91'e,

en yüksek art k ekonomisin ayında eksi n en yüksek a eniyordu. Ma umsal yatırım ralık ayında ek 08'den bu yan

arı 50 bin aza asının güçlen başvuruları da kayıtlara geçti a inmesi, işsiz anıyor.

u

başlamış ola lmış endekste klemektedir. B r ele alınmış v arındaki gelişi

itibariyle 518

e 518 milyar 2 44.7 milyar TL mı Türk Lirası dan oluştu. A 149.5 milyar

onuçlarını açık nketinde, yıl dolara geriled nci dönem ank de 3,3 olarak

si ise değişme 24 ay sonras

tışı kaydetti...

in görünümü 21.6 ile be artışı kaydetti.

annheim merk mcılar arasınd

ksi 53.8 olmuş na en düşük s

alarak 352 bi ndiğinin işare a 379 bine düş i. Haftalık işsi izlik oranında

bileceğine e görülen Bu haftaki ve sektörel im küresel

8 milyar

288 milyon tutarında cinsinden ralık sonu r TL oldu.

kladı...

sonu cari di. yıl sonu ketinde bu belirlenen edi. 12 ay sının yıllık

üne ilişkin eklentilerin . Endeksin kezli ZEW da yaptığı

ştu.

seviyesine

ine düştü.

eti olarak ştü. Bu, üç izlik maaşı meydana

(2)

2

2011 yılı Eylül ayında %8.8 seviyesine kadar gerileyen işsizlik oranı Ekim ayında %9.1’e yükselmiştir. Ekim ayında açıklanan işsizlik rakamları incelendiğinde işsizlik oranının yanısıra mevsim etkilerinden arındırılmış işsizlik ve tarım dışı işsizlik oranlarında da artış yaşandığı görülmektedir. Böylece mevsim etkilerinden arındırılmış işsizlik oranının Mayıs ayından beri takip ettiği aşağı yönlü trendin bozulduğu dikkat çekmektedir. 2005 bazlı işsizlik oranının tarihinin en düşük seviyelerine gerilediği Eylül ayının ardından Ekim ayında yaşadığı yükseliş, son çeyrekte işsizliğin artmaya başladığına işaret etmektedir. Ayrıca Ekim ayı rakamları, işsizlik oranlarında yaşanan düşüşün sona erebileceği ihtimalini de gündeme getirmiş ve istihdam koşullarındaki iyileşme üzerinde olumsuz bir görünüm sergilemiştir.

Ekim ayında istihdam oranı yıllık bazda %6.6 artarak 24.7 milyon kişiye ulaşmıştır. Merkez Bankası sunumlarında da sıklıkla vurgulanan Yıllık istihdam artış hızı 2007‐2010 döneminde yaklaşık %4’e yaklaşmış ve birçok gelişmiş ve gelişmekte olan ülkenin üzerinde gerçekleşmiştir. Söz konusu tablo, küresel kriz sonrası süreçte elde edilen güçlü büyüme performansının istihdam yaratmada etkili olduğunu göstermektedir. Ekim ayında işgücüne katılma oranı ise %49 olduğu 2010 yılı Ekim ayındaki seviyesinden 1 puan artarak %50 düzeyine ulaşmıştır.

Ancak Eylül ayına göre işgücüne katılım oranının gerilediği görülürken, mevsim etkilerinden arındırılmış işgücüne katılım oranında da yavaşlama dikkat çekmektedir. İşsizlik oranının 2011 yılındaki performansı diğer yıllar ile karşılaştırmalı olarak incelendiğinde ise 2011 yılının ilk yarısında diğer yıllara benzer şekilde gerileyen işsizlik oranının, geçtiğimiz yıllardan ikinci yarı itibariyle ayrıştığı dikkat çekmektedir. Önceki yıllarda işsizlikte yaşanan artışların yılın ikinci yarısında başlamasına karşın 2011 yılında aynı dönemde işsizlik oranında azalma devam ettiği görülmüştür. Geçtiğimiz yıllar son çeyrek bazda incelendiğinde ise işsizlik oranlarında ortalama 1.28 artış olduğu gözlemlenmiştir. Kış aylarına girilmesi ile birlikte işsizlik oranında yukarı yönlü hareketlerin devam etmesi beklendiğinden, mevsim etkilerinden arındırılmış işsizlik oranının hareketi önümüzdeki dönemde daha önemli olacaktır.

8 10 12 14 16 18 20

Nis.07 Ağu.07 Ara.07 Nis.08 Ağu.08 Ara.08 Nis.09 Ağu.09 Ara.09 Nis.10 Ağu.10 Ara.10 Nis.11 Ağu.11

İşsizlik Oranı(%)

Mev. Et. Ar. İşsizlik Oranı(%) Tarım Dışı İşsizlik Oranı (%)

9.1 9.4 11.6

Kaynak: TÜİK Grafik‐1

8 9 10 11 12 13 14 15 16

17 İşsizlik Oranı (%)

2006 2007 2008

2009 2010 2011

Kaynak: TÜİK Grafik‐2

(3)

İşsizlik oranının Ekim ayında yeniden yükselişe geçmesi ile birlikte yılın geri kalanında nasıl bir performans sergileyeceği önem kazanmıştır. Ekim ayına kadar olan süreçte işsizlik oranının 2010 yıl sonundan itibaren 2.3 puan düşüş kaydetmesinde büyük oranda güçlü ekonomik aktivite rol oynamıştır. Mevsim etkilerinden arındırılmış istihdam rakamlarının detaylarına baktığımızda ise, 2011 yılında Mart ayı dışında sürekli aylık olarak artış yaşamış hizmetler sektörünün istihdam yaratmada başarılı olduğu görülmektedir. Tarım istihdamını daha yakından incelediğimizde ise, özellikle kriz sonrası dönemde istihdamın 1 milyona yakın bir artış yaşadığı görülürken, toplam istihdamda yaşanan artışın da %30’unu tarım sektörü oluşturmuştur.

Hizmetler ve tarım sektörlerinin ardından toplam istihdamda üçüncü en yüksek paya sahip sanayi sektörünün ilk üç çeyrekte ortalama %10.4 oranında büyümüş olmasına karşın istihdam yaratmada zayıf bir performans çizdiği dikkat çekmektedir. Sanayi istihdamında da 2 ay aradan sonra yeniden kayıpların görülmesi, yavaşlamanın daha belirgin hale geldiği (mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış rakamlarda) Kasım ayı ve sonrasında, işsizlik oranında da yükselişlerin görülebileceği yönündeki sinyalleri güçlendirmektedir. 2011 yılının ilk üççeyreğinde beklentilerden hızlı bir şekilde çift haneli rakamlarda büyüme kaydeden inşaat sektörünün bu performansı işsizlik oranında Ekim ayına kadar yaşanan yavaşlamada kilit unsur olurken, Ekim ayında performansın terse dönmesi bundan sonraki süreç için soru işaretlerini artırmaktadır. İnşaat sektöründe Eylül ayından Ekim ayına geçerken 73 bin istihdam kaybı yaşandığı dikkat çekerken, bu durumun Kasım ayında devam edip etmeyeceği önemli görünmektedir. Özellikle piyasa faizlerinde görülen yükselişlerin inşaat sektörü istihdamındaki bozulmada önemli rol oynadığı söylenebilmektedir.

Tarım ve hizmetler sektörü sanayi ve inşaat istihdamında yaşanan yavaşlamayı Ekim ayında telafi etmiş görünmesine karşın, önümüzdeki dönemde büyümenin bir miktar yavaşlayacağı düşüncesi altında söz konusu sektörlerin istihdam yaratma performansında da riskler bulunmaktadır. Öncül göstergeler ışığında, Eylül ayında

%8.8 seviyelerine dek gerileyen işsizlik oranının bundan sonraki süreçte bir miktar baskı altında kalması mümkün görünürken, ekonomik performansın da yavaşlayacağı beklentisi altında işsizlik oranında yukarı yönlü hareketler görülebilecektir.

Türkiye diğer ülkelerle karşılaştırıldığında işsizlikte oldukça olumlu bir performans sergiliyor...

Küresel ekonomik krizle birlikte bozulmaların yaşandığı istihdam piyasalarında kriz sonrası dönemde, ekonomik toparlanmayla beraber iyileşme başlamıştır. Ancak istihdam piyasalarındaki iyileşmenin ülkeler arasında farklılık gösterdiği, ekonomik krizin etkilerini tam olarak atlatamamış ve küresel kriz sonrası borç krizi gibi yeni sorunlarla karşılaşmış ülkelerin istihdam piyasalarında ise iyileşmenin henüz başlamadığı görülmektedir.

İşsizlik oranının kriz süresince ve kriz sonrasında nasıl hareket ettiğini ve Türkiye ile diğer ülkelerin işsizlik oranlarında yaşanan hareketi karşılaştırmak amacıyla işsizlik oranındaki değişimler, Grafik 4’de seçilmiş ülkelerin işsizlik oranları 2007 yılı Ocak ayı 100’e endekslenerek incelenmiştir. Grafik‐4’deki endekslenmiş işsizlik oranı rakamları incelendiğinde, ABD’nin işsizlik oranının grafikte yer alan diğer ülkelerin işsizlik oranlarına göre daha hızlı bir artış gösterdiği, Euro Bölgesi’nde en yüksek işsizlik oranına sahip İspanya’nın ve borç krizinin ilk patlak verdiği ülke olan Yunanistan’ın işsizlik oranlarının ise kriz öncesine göre oldukça yüksek seyrettiği görülmüştür.

Öte yandan Türkiye’nin işsizlik oranı, Euro Bölgesi’nin

‐100

‐50 0 50 100 150

Oca.10 Mar.10 May.10 Tem.10 Eyl.10 Kas.10 Oca.11 Mar.11 May.11 Tem.11 Eyl.11

Kişi)

Tarım Sanayi İnşaat Hizmetler

Kaynak: TÜİK, VakıfBank

*: Mevsim Etkilerinden Arındırılmış veriler kullanılmıştır

50 100 150 200 250 300

01.07 05.07 09.07 01.08 05.08 09.08 01.09 05.09 09.09 01.10 05.10 09.10 01.11 05.11 09.11

İşsizlik Oranı (Endekslenmiş*)

Almanya İspanya İtalya

Macaristan Yunanistan Brezilya

Japonya Rusya ABD

Türkiye

*2007 Ocak=100 olacak şekilde endekslenmiştir.

Grafik‐4

(4)

4

‐6

‐4

‐2 0 2 4 6 8 10 12

Türkiye Rusya Almanya Brezilya Japonya Çin ABD Fransa İngiltere Macaristan Euro Bölgesi İtalya Polonya İspanya Yunanistan

Seçilmiş Ülkelerin İşsizlik Oranlarının Değişimi (Puan)

2010 Yıl Sonuna Göre

Kriz Sonrasına (2009 Ortası) Göre Kriz Öncesine (2007 Ortası) Göre

Kaynak: Bloomberg

Türkiye dışındaki ülkelerde 2011 yılı açıklanan son çeyrek rakamları, Türkiye'de 2011 yılı Eylül dönemi rakamları kullanılmıştır.

Grafik‐5

yüksek seviyesine ulaştığı 2009 yılının Ocak ayına göre en sert gerileme Türkiye’nin işsizlik oranında görülmüştür. Başta ABD olmak üzere işsizlik oranlarında bir düzelme karşımıza çıkmasına karşın pek çok ülkenin işsizlik oranının henüz kriz öncesi seviyesini yakalayamamıştır. Böyle bir ortamda, Türkiye işsizlik oranı kriz öncesi seviyenin altında seyretmektedir. Türkiye, gerek kriz süresince gerekse de kriz sonrası dönemde hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkeler arasında olumlu işsizlik performansı ile dikkat çekmektedir.

Öte yandan Grafik 5’de seçilmiş bazı gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler için açıklanan son çeyrek işsizlik oranı rakamlarının kriz öncesi, kriz sonrası ve 2010 yılsonuna göre puan bazında değişimleri alınmıştır. Değişimler incelendiğinde, toparlanma sürecinde gelişmekte olan ülkelerin işsizlik oranlarındaki gerileme dikkat çekerken, başta ABD ve Euro Bölgesi ülkeleri olmak üzere pek çok gelişmiş ülke işsizlik oranının kriz öncesi seviyelerinin oldukça üzerinde olduğu görülmektedir. Özellikle İspanya’nın işsizlik oranının kriz öncesi seviyesinden 14.2 puan yüksek olduğu dikkat çekerken, ekonomik açıdan zor durumda olan Yunanistan işsizlik oranının da kriz öncesi seviyesinin oldukça üzerinde olduğu gözlenmiştir. Kriz sonrası seviyeye göre en hızlı gerileyen işsizlik oranına sahip ülkenin Türkiye olduğu dikkat çekerken, yaşadığı borç krizinin etkisinden hala kurtulamayan Yunanistan’ın kriz sonrası dönemde işsizlik oranının hızla arttığı gözlenmiştir. Yunanistan’ın yanı sıra İtalya ve İspanya gibi gelişmiş ülke ekonomilerinin işsizlik oranlarının da kriz sonrası dönemde arttığı görülürken, Euro Bölgesi ülkeleri arasında en güçlü ekonomiye sahip olan Almanya’nın istihdam piyasasında kriz öncesine göre ufak bir bozulma görülse de kriz sonrasında istihdam piyasasının bir miktar toparlandığı görülmüştür. 2010 yılsonuna göre değişimlere bakıldığında pek çok ülke işsizlik oranlarının söz konusu dönem rakamlarına göre artış gösterdiği gözlenirken, özellikle Türkiye’nin aynı döneme göre işsizlik oranının belirgin şekilde gerilemiş olması istihdam piyasasındaki toparlanmanın gücünün bir diğer göstergesi olmuştur. Gelişmekte olan ülke ekonomilerinin işsizlik oranlarındaki toparlanmanın gelişmiş ülkelere göre daha kuvvetli olduğu görülürken, özellikle borç krizi ile mücadele eden Euro Bölgesi ülkelerinin zayıf büyüme performansı göz önüne alındığında, bu ülkeler de bir süre daha işsizlik oranının yüksek seviyelerde kalmaya devam edeceği söylenebilir.

Ekim ayında özellikle mevsimsel etkilerden arındırılmış işsizlik oranında görülen yükseliş işgücü piyasalarında ekonomik aktivitede beklenen yavaşlamaya da paralel olarak bir dönüşün ilk işareti olarak karşımıza çıkmaktadır. Söz konusu dönüşe ilişkin sektörel istihdam gelişmeleri önemli ipuçları vermektedir. Son dönemde istihdam yaratmada, tarım, hizmetler ve inşaat gibi sektörlerin başarılı olduğu görülmesine karşın, sanayi sektörünün istihdam açısından olumsuz bir tablo çizmesi dikkat çekmektedir. Ayrıca Ekim ayında 2011 yılında istihdam piyasası açısından itici güç olan inşaat sektörünün performansının terse döndüğü de görülmüştür.

Önümüzdeki dönemde büyümenin bir miktar yavaşlayacağı düşüncesi altında tarım ve hizmetler sektörünün sanayi ve inşaat istihdamında yaşanan yavaşlamayı telafi etmesi zor görünmektedir. 2011 yılında yıllık %10.2 seviyesine yükselmesini beklediğimiz işsizlik oranının ekonomideki yavaşlama ile birlikte 2012 yılında %10.7 seviyesine ulaşması mümkün görünmektedir. Ancak özellikle gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerdeki işgücü gelişmeleri de dikkate alındığında işgücü piyasalarındaki sınırlı bozulmanın kaygı verici boyutta olmadığı görülmektedir.

(5)

‐

Bu Hafta Açıklanacak Veriler...

Haftalık Ekonomi Gündemi

Tarih Ülke Açıklanacak Veri Önceki Veri Beklenti

23.01.2012 Fransa İş Dünyası Güven Endeksi (Ocak) 94 95

24.01.2012 Türkiye TCMB PPK Faiz Kararı (Ocak) %5.75 %5.75

ABD Richmond FED İmalat Endeksi (Ocak) 3 ‐‐

Euro Bölgesi Sanayi Siparişleri (Kasım, y‐y) 51.6 ‐%2.8

PMI İmalat Endeksi (Ocak) 46.9 47.3

Almanya PMI İmalat Endeksi (Ocak) 48.4 49

Fransa PMI İmalat Endeksi (Ocak) 48.9 49

25.01.2012 Türkiye Kapasite Kullanım Oranı (Ocak) 75.5 74.5

Reel Kesim Güven Endeksi (Ocak) 97.2 ‐‐

ABD Haftalık Mortgage Verileri 816.1 ‐‐

Satış Aşamasındaki Konutlar (Aralık) %7.3 ‐%0.9

Fed Toplantısı ve Faiz Kararı (Ocak) %0.25 %0.25

Almanya IFO İş Dünyası Güven Endeksi (Ocak) 107.2 107.5

İngiltere Büyüme (4.çeyrek, y‐y) %0.5 %0.8

Japonya BOJ Toplantısı ve Faiz Kararı (Ocak) %0.1 %0.1

Dış Ticaret Dengesi (Aralık) ‐684.7 milyar ‐139.7 milyar

26.01.2012 ABD Dayanıklı Mal Siparişleri (Aralık) %3.7 %2

Haftalık İşsizlik Başvuruları 352 bin 367 bin

Chicago FED Endeksi (Aralık) ‐0.37 ‐‐

Öncül Göstergeler Endeksi (Aralık) %0.5 %0.7

Fransa Tüketici Güveni (Ocak) 80 80

İtalya Tüketici Güveni (Ocak) 91.6 92

27.01.2012 ABD Büyüme (4.çeyrek, y‐y) %1.8 %3.1

Kişisel Tüketim Harcamaları Endeksi

(4.çeyrek) 52.3 50.6

Michigan Ün. Tük. Güven Endeksi (Ocak) 74 74

Euro Bölgesi M3 Para Arzı (Aralık) %2 %2.2

Japonya TÜFE (Aralık, y‐y) ‐%0.2 ‐%0.1

(6)

6

TÜRKİYE

Sektörler (Sabit Fiyatlarla)

Sektör 2010 2010 2011 2011 2011 Payları III. IV. I. II. III.

(%) Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek

Tarım 15.2 0.9 4.5 7.2 5.7 4.4

Sanayi 21.8 7.2 11.2 14.3 8.1 8.9

İnşaat 5.5 22.1 17.5 14.7 13.0 10.6

Ticaret 12.0 7.5 13.3 18.6 13.2 9.6

Ulaş. ve Haber. 14.0 6.7 13.6 13.5 11.7 9.7

Mali Kur. 11.8 6.3 10.3 9.1 14.1 15.8

Konut Sah. 4.2 2.6 1.3 2.1 1.9 1.4

Eğitim 2.8 ‐0.7 0.9 4.3 4.8 7.8

Sağ. İş. ve Sos. Hiz. 1.1 ‐1.4 ‐0.6 3.8 3.1 6.6

Vergi‐Süb. 8.2 8.1 13.5 17.6 11.2 10.5

GSYİH 5.3 9.2 12.0 8.8 8.2

Türkiye Büyüme Oranı (Çeyrek)

Sektörel Büyüme Hızları (y‐y, %) 8.2

‐20

‐15

‐10

‐5 0 5 10 15

1999Ç1 1999Ç4 2000Ç3 2001Ç2 2002Ç1 2002Ç4 2003Ç3 2004Ç2 2005Ç1 2005Ç4 2006Ç3 2007Ç2 2008Ç1 2008Ç4 2009Ç3 2010Ç2 2011Ç1

Reel GSYİH (y‐y, %)

Kaynak:TÜİK Kaynak:TÜİK

‐30,0

‐20,0

‐10,0 0,0 10,0 20,0 30,0

Sektörel Büyüme Hızları (y‐y, %)

Tarım Sanayi İnşaat Ticaret Ulaştırma

‐20,0

‐15,0

‐10,0

‐5,0 0,0 5,0 10,0 15,0

1999Ç1 1999Ç4 2000Ç3 2001Ç2 2002Ç1 2002Ç4 2003Ç3 2004Ç2 2005Ç1 2005Ç4 2006Ç3 2007Ç2 2008Ç1 2008Ç4 2009Ç3 2010Ç2 2011Ç1

Mevsim ve Takvim Etkisinden Arın. GSYİH (ç‐ç, %) Takvim Etkisinden Arın. GSYİH (y‐y, %)

(7)

‐30,00

‐20,00

‐10,00 0,00 10,00 20,00 30,00

Mar.07 May.07 Tem.07 Eyl.07 Kas.07 Oca.08 Mar.0

8 May.08 Tem.08 Eyl.08 Kas.08 Oca.09 Mar.0

1 May.11 Tem.11 Eyl.11 Kas.11

İmalat Sanayi 3 Aylık Ort. (y‐y, %)

Harcama Bileşenleri (Sabit Fiyatlarla)

Sektör Payları (%)

2010 III.

Çey

2010 IV.

Çey 2011

I.

Çey.

2011 II.

Çey.

2011 III.

Çey.

Yer. Hanehalkı Tük. Har.

66.5 6.7 9.0 12.2 8.8 8.2

Dev. Nihai Tük. Har.

9.6 ‐0.9 3.2 7.2 9.4 13.7

Gay. Safi Ser. Oluş.

23.4 30.0 42.1 33.6 29.0 15.2 Kamu Sektörü

3.8 13.5 17.1 4.7 4.0 6.2

Özel Sektör

19.6 34.2 49.5 38.4 34.1 17.2 Mal ve Hiz. İhracatı

23.9 ‐1.6 4.3 8.8 0.6 10.8

Mal ve Hiz. İthalatı

26.6 16.2 25.4 27.3 19.2 7.3

GSYİH

5.3 9.2 11.8 8.8 8.2

Harcama Bileşenlerinin Büyüme Hızları (y‐y, %)

Sanayi Üretim Endeksi

‐12

‐10

‐8

‐6

‐4

‐2 0 2 4 6 8 10

‐30

‐20

‐10 0 10 20 30

Oca.06 Nis.06 Tem.06 Eki.06 Oca.07 Nis.07 Tem.07 Eki.07 Oca.08 Nis.08 Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11 Tem.11 Eki.11

Sanayi Üretim Endeksi (y‐y, %)

Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (a‐a, %) (Sağ Eksen)

İmalat Sanayi Üretim Endeksi

Kaynak:TÜİK

Kaynak:TÜİK‐ TCMB

Kaynak:TÜİK

Kaynak:TCMB

‐40

‐30

‐20

‐10 0 10 20 30 40 50

Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%)

Tüketim Devlet Yatırım İhracat İthalat

(8)

8

‐60

‐50

‐40

‐30

‐20

‐10 0 10 20 30 40 50

Nis.06 Ağu.06 Ara.06 Nis.07 Ağu.07 Ara.07 Nis.08 Ağu.08 Ara.08 Nis.09 Ağu.09 Ara.09 Nis.10 Ağu.10 Ara.10 Nis.11 Ağu.11

Ara Malı İmalatı (y‐y, %)

Dayanıklı Tüketim Malı İmalatı (y‐y, %) Dayanıksız Tüketim Malı İmalatı (y‐y, %) Sermaye Malı İmalati (y‐y, %)

Sektörler Yıllık Değişim Oranı (%)

Kasım Ayı

2010 2011

Petrol Ürünleri ‐1.9 ‐6.9

Tekstil 1.9 1.2

Gıda ‐1.4 8.4

Kimyasal Madde 8.3 3.5

Ana Metal Sanayi 17.5 4.0

Metalik Olm. Diğ. Mineral 12.4 ‐4.0

Taşıt Araçları 26.7 10.0

Elektrikli Teçhizat 25.0 16.2

Giyim

‐6.3 ‐3.0

Sektörel Bazda Sanayi Üretim Endeksi

0 10000 20000 30000 40000 50000 60000 70000

Oca.01 Eyl.01 May.02 Oca.03 Eyl.03 May.04 Oca.05 Eyl.05 May.06 Oca.07 Eyl.07 May.08 Oca.09 Eyl.09 May.10 Oca.11 Eyl.11

Toplam Otomobil Üretimi (Adet) (12 aylık Har. Ort.)

Toplam Otomobil Üretimi Beyaz Eşya Üretimi

700000 900000 1100000 1300000 1500000 1700000 1900000 2100000

Oca.08 May.08 Eyl.08 Oca.09 May.09 Eyl.09 Oca.10 May.10 Eyl.10 Oca.11 May.11 Eyl.11

Beyaz Eşya Üretimi (Adet) Aylık Sanayi Sipariş Endeksi

100,0 120,0 140,0 160,0 180,0 200,0 220,0 240,0

Oca.08 Mar.08 May.08 Tem.08 Eyl.08 Kas.08 Oca.09 Mar.09 May.09 Tem.09 Eyl.09 Kas.09 Oca.10 Mar.10 May.10 Tem.10 Eyl.10 Kas.10 Oca.11 Mar.11 May.11 Tem.11 Eyl.11 Kas.11

Aylık Sanayi Sipariş Endeksi (İmalat Sektörü)

Aylık Sanayi Ciro Endeksi

100,0 120,0 140,0 160,0 180,0 200,0 220,0 240,0 260,0

Aylık Sanayi Ciro Endeksi

Kaynak:TÜİK Kaynak:TÜİK

Kaynak: OSD,Vakıfbank

Kaynak:Hazine Müsteşarlığı

(9)

Kapasite Kullanım Oranı

75.5

50 55 60 65 70 75 80 85

Kapasite Kullanım Oranı (%)

Kaynak: TCMB

45 55 65 75 85 95

Dayanıklı Tüketim Malları Dayanıksız Tüketim Malları Ara Malları

Yatırım Malları

Üretim Endeksi Verilen İnşaat Ruhsatları

0,0 10.000,0 20.000,0 30.000,0 40.000,0 50.000,0 60.000,0 70.000,0 80.000,0

Verilen İnşaat Ruhsatları (Yüzölçümü,1000 m2)

Toplam Sanayide Verimlilik

85,0 90,0 95,0 100,0 105,0 110,0 115,0 120,0 125,0 130,0

Toplam Sanayide Verimlilik Endeksi

Kaynak:Hazine Müsteşarlığı

Kaynak:TCMB

Kaynak:TCMB Kaynak:Hazine Müsteşarlığı

PMI Endeksi

30 35 40 45 50 55 60

Haziran 05 Ekim 05 Şubat 06 Haziran 06 Ekim 06 Şubat 07 Haziran 07 Ekim 07 Şubat 08 Haziran 08 Ekim 08 Şubat 09 Haziran 09 Ekim 09 Şubat 10 Haziran 10 Ekim 10 Şubat 11 Haziran 11 Ekim 11

PMI Imalat Endeksi

Kaynak:Reuters 90

95 100 105 110 115 120 125 130

Çalışan Kişi Başına Üretim Endeksi (3 Aylık) Çalışılan Saat Başına Üretim Endeksi (3 Aylık)

(10)

10

ENFLASYON GÖSTERGELERİ

TÜFE ve Çekirdek Enflasyonu

0 2 4 6 8 10 12 14

Oca.04 May.04 Eyl.04 Oca.05 May.05 Eyl.05 Oca.06 May.06 Eyl.06 Oca.07 May.07 Eyl.07 Oca.08 May.08 Eyl.08 Oca.09 May.09 Eyl.09 Oca.10 May.10 Eyl.10 Oca.11 May.11 Eyl.11

TÜFE (y‐y, %)

Çekirdek‐I Endeksi (y‐y, %)

TÜFE Harcama Grupları (Katkı, Puan)

‐5 0 5 10 15 20 25

Oca.04 May.0

4

Eyl.04 Oca.05 May.0

5

Eyl.05 Oca.06 May.0

6

Eyl.06 Oca.07 May.0

7

Eyl.07 Oca.08 May.0

8

Eyl.08 Oca.09 May.0

9

Eyl.09 Oca.10 May.1

0

Eyl.10 Oca.11 May.1

1 Eyl.11

ÜFE (y‐y, %)

0 5 10 15 20 25 30 35

Gıda Enerji Tüfe

Gıda ve Enerji Enflasyonu (y‐y, %)

ÜFE Alt Sektörler (y‐y, %) Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi ÜFE

500 700 900 1100 1300 1500 1700 1900 2100 2300

100 120 140 160 180 200 220 240 260

Ocak 05 Temmuz 05 Aralık 05 Mayıs 06 Ekim 06 Mart 07 Ağustos 07 Ocak 08 Haziran 08 Kasım 08 Nisan 09 Eylül 09 Şubat 10 Temmuz 10 Aralık 10

BM Dünya Gıda Fiyat Endeksi UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen) Kaynak:Bloomberg

‐10

‐5 0 5 10 15 20 25 30 35

Oca.06 Nis.06 Tem.06 Eki.06 Oca.07 Nis.07 Tem.07 Eki.07 Oca.08 Nis.08 Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11 Tem.11 Eki.11

Tarım Sanayi İmalat Sanayi

Kaynak:TCMB

Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB

Kaynak:TCMB, Vakıfbank Kaynak:TCMB

‐1 0 1 2 3 4

Gıda ve Alkolsüz İçecekler Giyim ve ayakkabı Lokanta ve Oteller Konut Ulaştırma Eğlence ve Kültür

Eğitim Yıllık

Aylık

(11)

Türk‐ İş Mutfak Enflasyonu İTO Enflasyon Göstergeleri

4,5 5 5,5 6 6,5 7 7,5 8 8,5 9 9,5

15.01.2008 15.04.2008 15.07.2008 15.10.2008 15.01.2009 15.04.2009 15.07.2009 15.10.2009 15.01.2010 15.04.2010 15.07.2010 15.10.2010 15.01.2011 15.04.2011 15.07.2011 15.10.2011 15.01.2012

12 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%)

Enflasyon Beklentileri

‐10 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90

Nis.00 Eki.00 Nis.01 Eki.01 Nis.02 Eki.02 Nis.03 Eki.03 Nis.04 Eki.04 Nis.05 Eki.05 Nis.06 Eki.06 Nis.07 Eki.07 Nis.08 Eki.08 Nis.09 Eki.09 Nis.10 Eki.10 Nis.11 Eki.11

İstanbul Toptan Eşya Fiyat Endeksi (y‐y,%) İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi (y‐y,%)

40 50 60 70 80 90 100

Oca.04 May.04 Eyl.04 Oca.05 May.05 Eyl.05 Oca.06 May.06 Eyl.06 Oca.07 May.07 Eyl.07 Oca.08 May.08 Eyl.08 Oca.09 May.09 Eyl.09 Oca.10 May.10 Eyl.10 Oca.11 May.11 Eyl.11

Fiyatların değişim yönüne ilişkin beklenti Tük. Güven Endeksi Fiyatların Değ. Yönünde Beklenti

‐4

‐2 0 2 4 6 8

Ocak 06 Mayıs 06 Eylül 06 Ocak 07 Mayıs 07 Eylül 07 Ocak 08 Mayıs 08 Eylül 08 Ocak 09 Mayıs 09 Eylül 09 Ocak 10 Mayıs 10 Eylül 10 Ocak 11 Mayıs 11 Eylül 11

Türk‐İş Gıda Enflasyonu ( a‐a, %)

Kaynak: İTO

Kaynak:Türk‐İş

(12)

12

İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ

9.4

9.1

8,0 9,0 10,0 11,0 12,0 13,0 14,0 15,0 16,0 17,0

Haziran 05 Aralık 05 Haziran 06 Aralık 06 Haziran 07 Aralık 07 Haziran 08 Aralık 08 Haziran 09 Aralık 09 Haziran 10 Aralık 10 Haziran 11

Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı İşsizlik Oranı

19.000 20.000 21.000 22.000 23.000 24.000 25.000 26.000 27.000 28.000

Oca.08 May.08 Eyl.08 Oca.09 May.09 Eyl.09 Oca.10 May.10 Eyl.10 Oca.11 May.11 Eyl.11

İşgücü Arzı İstihdam Edilenler

30,0 35,0 40,0 45,0 50,0 55,0

Oca.08 Nis.08 Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11 Tem.11 Eki.11

İşgücüne Katılma Oranı İstihdam Oranı İşgücüne Katılım Oranı

42,00000 44,00000 46,00000 48,00000 50,00000 52,00000 54,00000

0,00000 5,00000 10,00000 15,00000 20,00000 25,00000 30,00000

Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11 Tem.11 Eki.11

Tarım Sanayi

İnşaat Hizmetler (Sağ Eksen)

Sektörlerin Toplam İşgücü İçindeki payı

0 20.000 40.000 60.000 80.000 100.000 120.000 140.000 160.000 180.000 200.000

İş Arayanların Sayısı İşkur İstatistikleri

92 94 96 98 100 102 104 106 108 110

Sanayi İstihdam Endeksi Sanayi İstihdam Endeksi (2005=100)

Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB, Vakıfbank

Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Kaynak:Hazine Müsteşarlığı

İşsizlik Oranı İşgücü Durumu

(13)

1.000 1.500 2.000 2.500 3.000 3.500 4.000 4.500 5.000

Kurulan‐Kapanan Şirket Sayısı (Adet) Kurulan‐Kapanan Şirket Sayısı

95,0 100,0 105,0 110,0 115,0 120,0 125,0

2005‐I III 2006‐I III 2007‐I III 2008‐I III 2009‐I III 2010‐I III 2011‐I III

Reel Brüt Ücret ‐ Maaş Endeksleri Reel Brüt Ücret ‐ Maaş Endeksleri

Kaynak:TCMB Kaynak:Hazine Müsteşarlığı

(14)

14

DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ

‐60

‐40

‐20 0 20 40 60 80 100 120 140

Oca.03 Tem.03 Oca.04 Tem.04 Oca.05 Tem.05 Oca.06 Tem.06 Oca.07 Tem.07 Oca.08 Tem.08 Oca.09 Tem.09 Oca.10 Tem.10 Oca.11 Tem.11

Ara Malları (y‐y, %) Sermaye Malları (y‐y, %) Tüketim Malları (y‐y, %)

İthalat‐İhracat Dış Ticaret Dengesi

0 5000 10000 15000 20000 25000

Ağustos 03 Şubat 04 Ağustos 04 Şubat 05 Ağustos 05 Şubat 06 Ağustos 06 Şubat 07 Ağustos 07 Şubat 08 Ağustos 08 Şubat 09 Ağustos 09 Şubat 10 Ağustos 10 Şubat 11 Ağustos 11

İhracat (milyon dolar) İthalat (milyon dolar)

İthalat

‐60

‐40

‐20 0 20 40 60 80 100 120 140

Oca.03 Tem.03 Oca.04 Tem.04 Oca.05 Tem.05 Oca.06 Tem.06 Oca.07 Tem.07 Oca.08 Tem.08 Oca.09 Tem.09 Oca.10 Tem.10 Oca.11 Tem.11

Ara Malları (y‐y, %) Sermaye Malları (y‐y, %) Tüketim Malları (y‐y, %) İhracat

Cari İşlemler Dengesi Sermaye ve Finans Hesabı

‐11000

‐9000

‐7000

‐5000

‐3000

‐1000 1000 3000

‐84000

‐74000

‐64000

‐54000

‐44000

‐34000

‐24000

‐14000

‐4000 6000

Cari İşlemler Dengesi (12 Aylık‐milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar‐sağ eksen)

‐12000

‐10000

‐8000

‐6000

‐4000

‐2000 0

Ağu.03 Şub.04 Ağu.04 Şub.05 Ağu.05 Şub.06 Ağu.06 Şub.07 Ağu.07 Şub.08 Ağu.08 Şub.09 Ağu.09 Şub.10 Ağu.10 Şub.11 Ağu.11

Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar)

Kaynak:TCMB

‐20000

‐10000 0 10000 20000 30000 40000 50000

Doğrudan Yatırımlar (12 aylık‐milyon dolar) Portföy Yatırımları (12 aylık‐milyon dolar) Diğer Yatırımlar(12 aylık‐milyon dolar)

Kaynak:TCMB

(15)

TÜKETİM GÖSTERGELERİ

‐15

‐10

‐5 0 5 10 15 20

1999Ç1 1999Ç3 2000Ç1 2000Ç3 2001Ç1 2001Ç3 2002Ç1 2002Ç3 2003Ç1 2003Ç3 2004Ç1 2004Ç3 2005Ç1 2005Ç3 2006Ç1 2006Ç3 2007Ç1 2007Ç3 2008Ç1 2008Ç3 2009Ç1 2009Ç3 2010Ç1 2010Ç3 2011Ç1

Reel Hanehalkı Tüketimi (y‐y, %)

‐5,00 5,00 15,00 25,00 35,00 45,00 55,00

Bireysel Krediler (y‐y, %) Ticari Krediler (y‐y, %)

Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni Tüketim Harcamaları

40 50 60 70 80 90 100 110 120 130

65 70 75 80 85 90 95 100 105 110 115

Tüketici Güven Endeksi

Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen)

Krediler CNBC‐e Güven Endeksleri

0,0 50,0 100,0 150,0 200,0 250,0

CNBC‐e Tüketici Güven Endeksi CNBC‐e Tüketim Endeksi

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45

Krediler (y‐y, %)

Bireysel ve Ticari Krediler

Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Kaynak:BDDK

(16)

16

‐60

‐50

‐40

‐30

‐20

‐10 0

Bütçe Dengesi (12 Aylık toplam‐milyar TL)

Kaynak:TCMB

KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ

Bütçe Dengesi Bütçe Gelirleri ve Harcamaları

Borç Stoku İç ve Dış Borç Stoku

Vergi Gelirleri Faiz Dışı Denge

‐35

‐25

‐15

‐5 5 15 25 35 45 55 65

Vergi Gelirleri (Nominal y‐y, %) Vergi Gelirleri (Reel y‐y, %)

Kaynak:TCMB

‐3 7 17 27 37 47 57

Faiz Dışı Denge (12 aylık‐milyar TL)

Kaynak:TCMB,Vakıfbank

Kaynak:TCMB

300,0 350,0 400,0 450,0 500,0 550,0

Toplam Borç Stoku (milyar TL)

Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

60,0 70,0 80,0 90,0 100,0 110,0 120,0 130,0 140,0 150,0 160,0

200,0 220,0 240,0 260,0 280,0 300,0 320,0 340,0 360,0 380,0

İç Borç Stoku (milyar TL)

Dış Borç Stoku (milyar TL‐sağ eksen)

Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 150

170 190 210 230 250 270 290 310 330

Bütçe Gelirleri (12 aylık toplam‐milyar TL) Bütçe Harcamaları (12 aylık toplam‐milyar TL)