HAFTALIK BÜLTEN
13 EKİM – 17 EKİM 2014
HAFTANIN ÖZETİ
Hafta içerisinde global büyüme kaygılarıyla Fed'in faiz artırım adımını erteleyebileceğine ilişkin beklentiler ve petrol fiyatlarının dört yılın en düşük seviyelerine gerilemesi nedeniyle dünya piyasalarında kayıplar yaşandı. Dünya piyasalarının aksine bu durum BİST endeksini yükseltti. BIST – 100 endeksi, Çarşamba günü beklentilerin altında gelen cari açık verisi ve küresel piyasalardaki riskten kaçışa paralel olarak dünya piyasaları ile birlikte düşüşe geçti. Endeks Cuma günü dünya borsalarındaki satış dalgasının sona ermesi ve risk iştahındaki toparlanmanın etkisiyle yükseliş kaydederek haftayı 75.533,29 seviyesinde kapadı. Dolar kuru Fed in tahvil alımlarındaki beklentiler nedeniyle hafta içinde yükselse de Cuma günü risk iştahının artması ile bir miktar gerileyerek günün sonunda 2.2470 TL/USD seviyesine indi. Euro haftayı 2.8703 TL seviyesinden kapatırken Euro/Dolar paritesi 1.2761 seviyesine yükseldi.
1,95 2 2,05 2,1 2,15 2,2 2,25 2,3
USD/TL
2,65 2,7 2,75 2,8 2,85 2,9 2,95 3 3,05 3,1 3,15
EUR/TL
1,15 1,2 1,25 1,3 1,35 1,4 1,45
EUR/USD
HAFTALIK BÜLTEN
İki yıllık gösterge tahvilin bileşik faizi ise yüzde 8.91 seviyesinin altını gördü.
Küresel piyasalardaki yavaşlama ile birlikte azalan petrol talebi petrol üreticisi bazı ülkelerin talebi kısmak istemeyeceğini açıklaması üzerine brent petrolün fiyatı 86.16 USD ye düştü. Altın ise 1,239.24 USD ye yükseldi.
50.000,00 60.000,00 70.000,00 80.000,00 90.000,00
BIST 100
1.100 1.150 1.200 1.250 1.300 1.350 1.400
ALTIN
TCMB FAİZ ORAN (%) Borç Alma Borç Verme GECELİK(O/N) 7.50 11.25
GEÇ LİKİDİTE 0.00 12.75
1 HAFTA REPO - 8,25
KAPANIŞ VERİLERİ (17 EKİM 2014)
BİST-100 75,533.29
USD/TRY 2.2470
USD/JPY 106.88
EUR/TL 2.8703
EUR/USD 1.2761
ALTIN ($/ONS) 1,239.24
HAFTALIK BÜLTEN
İÇ PİYASALARDA ÖNEMLİ GÖSTERGELER
DIŞ PİYASALARDA ÖNEMLİ GÖSTERGELER
TARİH GÖSTERGE DÖNEM TAHMİN ÖNCEKİ AÇIKLANAN
15.10.2014 Cari Denge Ağustos -3.2 mlyr $ -2.7 mlyr $ -2.8 mlyr $
15.10.2014 İşsizlik Temmuz %9.1 %9.8
17.10.2014 TCMB beklenti anketi, TÜFE (Yılsonu) Ekim %8.89 %9.16
TARİH GÖSTERGE DÖNEM TAHMİN ÖNCEKİ AÇIKLANAN
14.10.2014 İngiltere TÜFE oranı Eylül %0.2 %0.4 %0.0
14.10.2014 Euro bölgesi sanayi üretimi Ağustos -%1.6 %0.9 -%1.8
14.10.2014 Almanya ZEW endeksi Ekim 1.0 6.9 -3.6
15.10.2014 Almanya TÜFE, nihai Eylül %0.8 %0.8 %0.8
15.10.2014 Almanya NY Fed imalat endeksi Ekim 20.50 27.54 6.17
15.10.2014 ABD ÜFE Eylül %0.1 %0.0 -%0.1
15.10.2014 ABD Çekirdek ÜFE Eylül %0.1 %0.1 %0.0
15.10.2014 ABD perakende satışlar Eylül -%0.1 %0.6 -%0.3
15.10.2014 ABD çekirdek perakende satışlar Eylül %0.3 %0.3 -%0.2
16.10.2014 Euro bölgesi enflasyon, nihai Eylül %0.3 %0.4 %0.3
16.10.2014 ABD işsizlik maaş başvuruları 290.000 287.000 264.000
16.10.2014 ABD sanayi üretimi Eylül %0.4 -%0.2 %1.0
16.10.2014 ABD kapasite kullanım oranı Eylül 79.0 78.7 79.3
16.10.2014 ABD Philadelphia Fed endeksi Ekim 20.0 22.5 20.7
17.10.2014 ABD Mich. tük. güven end, öncü Ekim 84.1 84.6 86.4
HAFTALIK BÜLTEN
İÇ PİYASALARDA MAKROEKONOMİK GELİŞMELER Orta Vadeli Mali Plan açıklandı
Yüksek Planlama Kurulu'nun 2015-2017 dönemini kapsayan Orta Vadeli Mali Plan'a (OVMP) ilişkin yayımlanan kararında söz konusu dönemde "ekonomi politikasının temel amacının, enflasyonla mücadeleye kararlılıkla devam etmek ve cari işlemler açığını tedricen düşürerek büyümeyi artırmak" olduğu belirtildi. Bu amaca yönelik olarak, para ve maliye politikalarında sıkı duruşun devam ettirileceği, gelir politikasıyla da bu duruşun destekleneceği ve özellikle yapısal reformlara hız verileceği ifade edildi. OVMP de 2014 ve 2015 için büyüme rakamları sırasıyla yüzde 4'ten yüzde 3.3'e ve yüzde 5'ten yüzde 4'e revize edildi. Aynı dönemi kapsayan Kalkınma Bakanlığının Yatırım programı çerçevesinde gelecek yıl 88,5 milyar liralık kamu sabit sermaye yatırımı yapılması planlanıyor. Bu tutarın yüzde 51,2'sinin Merkezi Yönetim Bütçesi, yüzde 33,5'inin mahalli idareler, yüzde 12,6'sının KİT ve özelleştirme kapsamındaki kuruluşlar tarafından gerçekleştirilmesinin öngörüldüğü ifade edildi.
Merkezi Bütçe Eylül ayında 9.2 milyar TL açık verdi
Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan Eylül 2014 Aylık Bütçe Gerçekleşmeleri raporunda 2013 yılı Eylül ayında 4,7 milyar TL olan bütçe açığının, 2014 yılı Eylül ayında 9,2 milyar TL’ye yükseldiği açıklandı. Rapora göre 2013 yılı Eylül ayında 1,4 milyar TL faiz dışı fazla verilirken 2014 yılı Eylül ayında 4,6 milyar TL faiz dışı açık verildi. 2014 yılı Eylül ayı vergi gelirleri tahsilatı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 8,3 oranında artarak 26 milyar 237 milyon TL oldu. Ocak-Eylül 2014 döneminde bütçe açığı 11 milyar 930 milyon TL, faiz dışı fazla 26 milyar 339 milyon TL ve vergi gelirleri tahsilatı ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7,7 oranında artarak 258 milyar 651 milyon TL oldu. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek yaptığı açıklamada gelecek yıl para ve maliye politikasının sıkı tutulmaya devam edileceğini ayrıca şu aşamada yeni vergi konusunda somutlaşmış bir çalışma olmadığını ve vergi oranlarında herhangi bir artış öngörülmediğini söyledi.
HAFTALIK BÜLTEN
Cari Açık 2.8 milyar TL oldu
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından açıklanan Ağustos ayı ödemeler dengesi raporuna göre Temmuz ayında cari işlemler hesabı 2.7 milyar TL açık verirken Ağustosta bu hesap 2.8 milyar TL açık verdi. Ocak - Ağustos döneminde ise toplam açık 29.6 milyar TL ye yükseldi.
TCMB açıklamasında, "Bu gerilemede, ödemeler dengesi tablosundaki dış ticaret açığının 13.86 milyar dolar azalarak 40.82 milyar dolara düşmesi, net hizmet gelirlerinin 1.7 milyar dolar artarak 16.53 milyar dolara yükselmesi ve gelir dengesi açığının 836 milyon dolar azalarak 5.82 milyar dolara gerilemesi etkili olmuştur."
denildi. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, tasarrufları artırmak için kamunun kendisine çeki düzen vermesi, açığını azaltması ve tasarruflarını artırması gerektiğini kaydederek, petrol fiyatlarında aşağı yönlü trend sürerse 2015 yılında cari açığın GSYH'ya oranının OVP'de öngörülen
%5.4'ten daha düşük olarak, %5'in altına gerileyebileceğini söyledi. Başbakan Yardımcısı Ali Babacan ise, “Cari açıkla mücadelede ciddi bir başarı ortaya koyduk ve bunu çok kısa zamanda gerçekleştirdik.
Geçen sene yüzde 7,9 olan cari açığı, bu yıl yüzde 6’nın da altında bir rakamda
açıkta yüzde 2 puanın üzerine çıkması beklenen düşüşün büyümeden fedakarlık yapılmadan gerçekleştirildiğine de dikkati çekerek, bunun Türkiye'nin yüksek büyümeye ulaştığı zaman yüksek cari açık vereceği yönündeki yorumların gerçeği yansıtmadığını kanıtladığını vurguladı.
İşsizlik yüzde 9.8 e yükseldi
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayımlanan verilere göre, işsizlik oranı Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarını kapsayan Temmuz döneminde yüzde 9.8'e yükselirken, tarımdışı işsizlik ise yüzde 12 oldu. Artışta ekonomik aktivitedeki yavaşlama etkili oldu. Mevsim etkilerinden arındırılmış istihdam oranı ise bir önceki döneme göre 0,2 puanlık azalışla yüzde 45,2 oldu. Mevsim etkilerinden arındırılmış işsizlik oranı Temmuzda bir önceki aya göre 0,4 puanlık artış ile yüzde 10,4 oldu.
Beklenti Anketi: Yıl sonu TÜFE beklentisi yüzde 9.16
TCMB Ekim 2014 Beklenti Anketi'nde yılsonu TÜFE beklentisi yüzde 8.89'dan yüzde 9.16'ya, dolar/TL beklentisi ise 2.24'ten 2.28'e yükseldi. BİST Repo ve Ters Repo Pazarı'nda oluşan cari ay sonu gecelik faiz oranı beklentisi ise yüzde
HAFTALIK BÜLTEN
DIŞ PİYASALARDA MAKROEKONOMİK GELİŞMELER Yellen ABD büyümesine güveniyor
ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Janet Yellen'ın kapalı bir toplantıda, ABD ekonomisinin yüzde 3 kadar bir büyüme kaydetme yolunda, enflasyonun da hedefe doğru yükselme yönünde olduğunu söylediği belirtildi. Amerika Merkez Bankası Fed'in araştırma raporu ''bej kitap'' bir öncekinde olduğu gibi mütevazı ile ılımlı düzeyde büyümeye işaret etti. Fed üyeleri yaptıkları açıklamalarında küresel ekonomide yavaşlamayı değerlendirirken, bunun ciddi bir boyuta ulaşması durumunda ABD'de yapılacak faiz artırımını geciktirebileceğini söylediler.
Fed Başkan Yardımcısı Stanley Fischer, uzun süredir sağlanan alışılmışın dışındaki desteklerin ardından ABD para politikasının normalleştirilmesi çabalarının, küresel görünümden olumsuz etkilenebileceğini belirtti. Fed yöneticilerinden bazıları faiz artırımının ötelenmesi gerektiğini belirtirken bazıları bu fikre karşı çıktı. Ayrıca tahvil alımlarına devam etme ile ilgili de karşıt fikirler açıklandı.
Avrupa Adalet Mahkemesi ECB'nin tahvil alımları aleyhine açılan davayı ele aldı
Avrupa Adalet Mahkemesi, Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) ikincil piyasadan devlet tahvili alım programının yasal olmadığına dair açılan davayı ele aldı. ECB'nin Doğrudan Parasal İşlemler (OMT) programına karşı çıkanlar mali açıdan zor durumdaki ülkelere ait devlet tahvillerinin ECB tarafından satın alınması planının ECB ve Euro bölgesi ülkeleri için zararla sonuçlanabileceğini iddia ediliyor. Alman siyasetçilerin de desteklediği girişim başarılı olursa ECB aleyhinde benzer inisiyatiflerin başlayabileceği gibi ECB politikalarına muhalefetin artması Merkez Bankasının hareket alanını daraltabilecek.
Almanya Başbakanı Angela Merkel, Avrupa'nın kamu açıklarının azaltılması ve rekabetin güçlendirilmesi konularında ilerleme kaydetmesi gerektiğini, çünkü Euro bölgesi borç krizinin henüz aşılmadığını ve nedenlerinin henüz ortadan kaldırılmadığını söyledi. ECB icra kurulu üyelerinden Benoit Coeure ise varlık alımlarına gelecek günler içerisinde başlayacaklarını söyledi. ECB Yönetim Kurulu'nun ihtiyaç duyulması halinde ek
HAFTALIK BÜLTEN
önlemler alacağını da belirten Coeure, Euro bölgesinde üçüncü ve dördüncü çeyreklerde pozitif büyüme görülmesini beklediğini de ifade etti. ECB Yönetim Kurulu üyelerinden Ewald Nowotny, bankanın Euro bölgesindeki ekonomik sorunlara yönelik daha fazla adım atmak için alanı olduğunu, ancak acil tedbirlere ihtiyaç duyulmadığını söyledi. Almanya'nın mali teşvik ihtiyacı içinde olmadığını söyleyen ECB üyelerinden ve Almanya Merkez Bankası Bundesbank'ın da Başkanı Jens Weidmann, ECB Başkanı Mario Draghi'nin Almanya'nın Euro bölgesi ekonomilerini desteklemek için kamu yatırımlarını artırması çağrısına karşılık, Almanya'da kamu yatırımlarının artmasının Euro bölgesinin bazı çevre ülkelerine sağlayacağı desteğin de zaten çok büyük olmayacağını açıklamasında bulunarak olumsuz yanıt verdi.
IMF büyüme tahminini aşağı çekti
Uluslararası Para Fonu (IMF) artan jeopolitik riskleri ve finans piyasalarındaki düzeltme riski konularında uyarılar yaparak, küresel büyüme tahminini aşağı çekti. IMF açıklamasında bu yıl yüzde 3.3 olarak gerçekleşecek küresel büyümenin önümüzdeki sene için yüzde 3.8 olacağını
büyüme tahmininde 2015 tahmini yüzde 4 olmuştu.
Pekin ile IMF ‘yavaşlamada’ anlaştı
Merkez bankaları ve Uluslararası Para Fonu yetkilileri (IMF) Çin yönetimi ile anlaşarak ülke ekonomisinde görülen yavaşlamanın sağlıklı olduğu ve ek parasal genişlemeye ihtiyaç olmadığı konusunda görüş birliği sağladığı açıklandı.
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings ise yaptığı açıklamada, "Çin'in ekonomi stratejilerinde henüz bir 'u dönüşü' gözükmüyor" ifade etti. Fitch Çin için henüz ciddi bir risk görmüyor.
IEA: Petrol talebi 2015'te zayıflayacak Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), dünyanın 2015 yılında petrol talebindeki büyümenin tahmin edilenden çok daha düşük olacağını ve petrol fiyatlarının düşmeye devam edeceğini açıkladı. IEA'nın açıklanan aylık raporunda, "Son dönemdeki fiyat düşüşlerinin ardında hem arz hem de talep rol oynuyor. Arzın zarar görmesi ya da talep büyümesinin artması için petrol fiyatlarının daha da düşmesi gerekir"
denildi.
HAFTALIK BÜLTEN
BANKACILIK SEKTÖRÜ VERİLERİ
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) verilerine göre, Bankacılık Sektörü Kredileri 3 Ekim 2014 itibariyle 1.199.977 Milyon TL ile haftalık bazda %0.38 arttı. Bankacılık sektöründe kredi toplamı, son verinin yayımlandığı 26 Eylül 2014 tarihinde 1.195.411 Milyon TL seviyesinde gerçekleşmişti.
Kalkınma ve Yatırım Bankalarında ise 3 Ekim 2014 itibariyle kredi toplamı 61.759 Milyon TL oldu. Bu tutarın toplam krediler içerisindeki payı ise %5,15’dir.
Kaynak: BDDK (03.10.2014 tarihli verilerdir.)
Sermaye Yeterliliği Rasyosu (SYR) BDDK’nın açıkladığı son veriye göre Ağustos 2014 itibariyle %16,26 olarak gerçekleşti. Temmuz 2014’te de bu oran
%16,26 oldu. Sermaye Yeterlilik Rasyosu yasal sınırı %8, hedef rasyosu ise %12 olarak kabul ediliyor.
Kaynak: BDDK
0 100.000 200.000 300.000 400.000 500.000 600.000 700.000 800.000 900.000 1.000.000 1.100.000 1.200.000 1.300.000
BANKACILIK SEKTÖRÜNDE TOPLAM KREDİLER
Krediler - Sektör - TP Krediler - Sektör - YP Krediler - Sektör - Toplam
0 20.000 40.000 60.000 80.000
KALKINMA VE YATIRIM BANKALARI TOPLAM KREDİLER
Krediler - KYB - TP Krediler - KYB - YP Krediler - KYB - Toplam
0 5 10 15 20 25
SERMAYE YETERLİLİK RASYOSU
Sektör Hedef Rasyo
Yasal Sınır
TOPLAM AKTİFLER 1.851.937
ÖZKAYNAKLAR 254.670
TOPLAM MEVDUAT 1.086.930
TOPLAM KREDİLER 1.199.977
MENKUL DEĞER
PLASMANLAR 297.740
HAFTALIK BÜLTEN
SERMAYE YETERLİLİK RASYOSU 2008/12 2009/12 2010/12 2011/12 2012/12 2013/12 2014/8
BANKACILIK SEKTÖRÜ 17,99 20,62 18,97 16,55 17,88 15,30 16,26
Mevduat Bankaları 16,55 19,28 17,74 15,51 17,26 14,59 15,60
Katılım Bankaları 15,21 15,27 15,07 14,04 13,90 14,00 15,10
Kalkınma ve Yatırım Bankaları 59,38 60,27 58,66 48,17 34,27 32,69 32,24
20 EKİM- 24 EKİM 2014 PİYASA GÜNDEMİ
20 EKİM Eylül ayıMerkezi yönetim borç stoku
21 EKİM Eylül ayıABD ikinci el konut satışları (Piyasa Beklentisi: 5.1 mlyn)
22 EKİM Eylül ayıABD TÜFE (Piyasa beklentisi: %0.1)
Eylül ayıABD çekirdek TÜFE (Piyasa beklentisi: -%0.2)
23 EKİM
Ekim ayı PPK Kararı
Ekim ayıAlmanya imalat PMI, öncü
Ekim ayıAlmanya hizmetler PMI, öncü
Ekim ayıEuro bölgesi imalat PMI, öncü (Piyasa beklentisi: 50.3)
Ekim ayıEuro bölgesi hizmetler PMI, öncü (Piyasa beklentisi:52.0 )
Eylül ayıİngiltere perakende satışlar
ABD işsizlik maaş başvuruları
24 EKİM Eylül ayıABD yeni konut satışları (Piyasa beklentisi: 475.000)