Oksidatif fosforilasyon için sitozolik
NADH’nin mitokondriye alınışı
• Sitoplazmik NADH’nin solunum zincirinde
değerlendirilmek üzere mitokondriye alınışı iki yolladır;
• malat-aspartat mekiği
• gliserol-3-fosfat mekiği
• Malat-aspartat mekiği, karaciğer, böbrek ve kalp mitokondrilerinde fonksiyon görür
• Sitozolik NADH'dan indirgeyici eşdeğerliklerin mitokondri matriksine taşınmasını sağlayan bu mekik, karaciğer, böbrek ve kalp dokusunda kullanılır.
• Sitozoldeki NADH iki değerliğini oksaloasetata verirken, malat oluşur. Malat iç zardan malat-α- ketoglutarat taşıyıcısıyla geçer.
• Matrikste malat iki değerliğini NAD+'ye verir ve
sonuçta NADH solunum zinciri tarafından oksitlenir.
Malattan oluşan oksaloasetat sitozole doğrudan geçemez.
Önce aspartata transamine olur.
• Bu şekilde glutamat-aspartat ta
şıyıcı ile geçebilir. Oksaloasetat sitozolde tekrar oluşur ve döngü tamamlanır.
• Gliserol-3-fosfat mekiği, iskelet kasları ve beyinde fonksiyon görür;
• Bu mekik, elektronların NADH’den kompleks I yerine kompleks III’e aktarılmasını ve
dolayısıyla bir elektron çifti için 2 ATP oluşmasını sağlar
• Sitozolde dihidroksiaseton fosfat, sitozolik gliserol 3-fosfat dehidrogenaz kataliziyle NADH’dan iki indirgeyici eşdeğerlik alır.
• İç zarın dış yüzeyine bağlı olan G-3-PD bir izoenzimi,
G-3-P’tan iki indirgeyici değerliği alıp zarlararası boşlukla ubikinona verir.
Tek yönlü işleyen bir sistemdir.