Önekler gerçekte kendi başlarına
da belli anlamları olan ve başka
bir kelimenin önüne gelerek ona
yeni anlamlar kazandıran (kendi
anlamını eklendiği kelimeye
katan) eklerdir
Türkçe, sondan eklemeli bir dildir.
Türkçe’de önek yoktur.
Sözcük kökünün önüne gelerek
sözcüğe belirli bir anlam katan ek
şeklinde tanımlanır.
Numaralarla ilgili önekler
1.
Numaralarla ilgili önekler
2.
Renklerle ilgili önekler
3.
Olumsuzluk veren önekler
4.
Yön belirten önekler
5.
Büyüklük/Derece ile ilgili
önekler
6.
Zaman ve yön gösteren önekler
Bi‐ > iki Bi‐küspid
İki uçlu
Di‐ > iki, ikili Di‐pleji
İki taraflı felç
Diplo‐ > iki kat, duble Diplo‐pi Çift görme Tri‐ > üç Tri‐küspid Üç uçlu Quadri‐ > dört, dörtlü Quadri‐pleji Dört taraflı felç Prim/i‐ > ilk; Primi‐gravida
İlk kez gebe kalan kadın
Multi‐ > çok Multi‐ple
Çok kısım içeren
Mon/o‐ > bir Mono‐klonal
Bir hücreden gelişmiş
Uni‐ > tek Uni‐selluler
Tek hücreden oluşmuş
Poli‐ > çok Poli‐ daktili
Çok parmaklı
Numaralarla ilgili önekler
Hemi‐ > yarı, tek taraf Hemi‐toraks
Göğsün bir tarafı
Semi‐ > yarım Semi‐lunar
Glok‐o‐ma >
Göz
Hipertansiyonu
Glauk‐o‐ma (Latin)
Eritr‐o‐sit >
Alyuvar
Melan‐in >
Deri pigmenti
Siyan‐oz > Morarma
Ksant‐oma >
Sarı leke
Klor‐oma >
Yeşil Tümör
RENKLERLE İLGİLİ ÖNEKLER
Re‐hidrasyon:Sıvı kaybında tekrar normal
sıvının kazanılması
Opist‐o‐tonus: Tetanozda vücudun yay
şeklinde kasılması
Retro‐gresyon: Ters hareket, geriye gitme,
kötüleşme
Anti‐toksik: Toksin giderici
de‐ >> aşağı, kayıp
De‐toksi‐fikasyon >
Zehirin uzaklaştırılması
dis‐ (= dez‐) >> yok, uzaklaştırma
Dis‐enfeksiyon >
Patojen organizmayı uzaklaştırmak
(Dez‐‐enfeksiyon)
in‐ im‐ (= en‐ em‐) olumsuz
İn‐kontinans >
akışın durması, bozulması
İm‐potans >
iktidarsızlık, güçsüzlük
a‐ an‐ >> yok, eksik
A‐plazi>
Gelişim eksikliği
an‐ (= un‐) olumsuz
An‐izo‐kori >
Eşit büyüklükte
olmayan
Anti‐ >> karşıt
Anti‐dot
Zehire karşı ilaç
Kontra‐ >> karşı
Kontra‐lateral
Karşı taraf
Dia‐ bir şeyden geçerek
Dia‐liz
Zardan geçerek temizlenmek
Per‐ bir şeyden geçerek
Per‐kütan
Deriden geçerek
Trans‐ bir şeyden geçerek
Trans‐füzyon
Damar içine vermek
Ab‐ uzaklaşmak
Ab‐düksiyon
Orta hattan uzaklaşmak
Ad‐ yakınlaşmak
Ad‐hezyon Kısımların birleşmesi
Ad‐renal Böbrek üstü