Maket
Y e ş i l k ö y h a v a l i m a n ı p r o j e s i
Doç. Dr. Hayati TABANLIOĞLU Mimar İ.T.Ü.
İstanbul Yeşilköy Hava Limanı. Ulus- lararası Hava Yolu ağı içinde, Avrupa- Uzakdoğu hattında, Orta-Doğu'nun en önemli bir uğrak ve varış noktasıdır. Son yıllarda yolcu ve kargoda saptanan artış dünya ortalamasının üstündedir. Bu ne- denlerle Yeşilköy Hava Limanı ortaya çı- kan ihtiyaçlar ve gelecekte tahmin edi- len gelişmeleri karşılıyacak modern ve yeterli tesisleri kapsayacak şekilde plan- lanmıştır.
Bayındırlık Bakanlığınca hazırlattırı- lan Yeşilköy Hava Limanı projesinin kı- saca açıklaması aşağıdadır :
Genel Yerleşme Planı : Planlamanın ilkeleri: Varolan arazi olanaklarının maksimum değerlendirilme- si, alan içinde yer alacak çeşitli tesisle- rin birbiriyle dengeli kapasitede olmala- 168
rı, yatırımların kısa zamanda değerlen- mesi, tesislerde uluslararası standart ve ölçüler sağlanmakla birlikte, Türkiye şartlarına göre bakım ve işletme olanak- larının temini, olarak özetlenebilir.
Çevreden kara ulaşım olanakları : Mevcut tesisleriyle hizmette bulunan Ye- şilköy Hava Limanı İstanbul'a 20 km.
uzaktadır. İstanbul'a Topkapı'dan giren, ay- rıca Boğaz Köprüsü çevre yollarıyla bağ- lanarak Anadolu'ya ve Trakya üzerinden Avrupa'ya uzanan Londra asfaltı, Çoban Çeşme kavşağından Hava Limanına bağ- lanmaktadır. Diğer yönden Sirkeci - Florya yolu Yeşilyurt'dan Hava Limanı te- sislerine bağlanarak Londra asfaltına ulaşmaktadır. Bunlar dışında Sirkeciden gelen elektrikli trenin ayrı bir kolla, yer altı treni olarak terminal bölgesine bağ- lanması ile, büyük yolcu kitlesinin şe- hirle alan arasında hızlı ve güvenli ola- rak ulaşımı sağlanacaktır.
Pistler ve Taxiway'ler: Daha önce ya- pılmış 60 metre genişlik ve 2300 mt.
uzunluğundaki Kuzey - Doğu, Güney - Batı yönündeki pistin boyu gerekirse uzatılacaktır. Bu pisti Güney - Batı ucun- dan yakalayan, Kuzey - Güney yönünde, 3800 metreye kadar uzatılabilecek 45 m.
esas genişliği ile iki yanda 7,5 m.lik gü- venlik şeridi bulunan, yeni bir pist yapıl- mıştır.
Terminal Bölgesi :
Kuzey - Doğu, Güney - Batı yönünde- ki mevcut pistle, Kuzey - Güney yönün- deki iki pistin arasında kalan bölge, ter- minal kompleksi için en uygun yer olmak- tadır.
Terminal Bölgesi ve uçak park yer- leri bugünkü ve belirli bir gelecekteki uçak büyüklüklerine göre planlanmıştır.
Pistler ve taxiway'lerle terminal komp- leksi arasındaki alan, ilerde teknik geliş- meler sonucu apronun daha da genişle- mesine elverişlidir. Bugünkü uçak tip ve ölçülerine göre binalara direkt yanaşabi.
len 20 jumbo veya 40 normal uçak park yeri vardır.
Y e r l e ş m e P l a n ı Lay - o ut
1. Mevcut Pist — Existing Runvvays 2. 2. Nolu Pist — Runvvay No. 2 3. 3. Nolu Pist — Runway No. 3 4. Apron — Apron 5. Terminal Binaları — Terminal
Buildings
YOLCU TERMİNAL BİNASI Planlamada ilkeler ve fonksiyonlar : Gelecek yıllardaki yolcu artışına paralel, kademeli olarak gerçekleştirilme olana- ğı, uçak tekniğindeki gelişmelere göre yolcu hizmetleri ve diğer fonksiyon deği- şiklikleri için belli bir fleksibilite olana- ğı, yolcunun uçaktan kara ulaşım araçla- rına veya tersine en kısa yürüyüş uzun- luğu, (uçakların doğrudan doğruya binaya yaklaşabilmesi plan konsepsiyonundaki kompakt prensip), yolcunun terminal bi- nasında büyük ölçüler ve büyük insan kit- lesi içinde, bütün aktiviteyi yaşıyarak ve mekân bütünlüğünü duyarak, istediği nok- taya kolaylıkla ulaşabilmesi, olarak özet- lenebilir. Terminal binası, yolcuların ka- ra taşıtından uçağa veya uçaktan kara
6. Meteoroloji — Meteorology 7. Kontrol Kulesi — Control Tovver 8. Otopark — Parking 9. Tren — Train
10. T.H.Y. Tesisleri — T.H.Y. Facilities 11. Kargo Tesisleri — Cargo Facilities taşıtına bininceye kadar gerekecek fonk- siyonlara hizmet edecektir. Bu hizmetleri sağlayan tesisler, kara taşıtları için, ter- minale yanaşma yollan, otoparklar, oto servisleri, yeraltı, treni, yolcularla ilgili birinci derecedeki tesisler olarak bagaj teslim ve bagaj alma bankoları, bagaj nak- li sistemi, check-in kontuarları, polis kont- rol yerleri, bekleme salonları, ikinci dere- cedeki tesisler olarak danışma, rezervas- yon, P.T.T., banka, kambiyo, oto kiralama, emanet, seyahat acentaları, dükkânlar bar.
kafeterya, restoranlar, uçakla ilgili tesis- ler olarak, uçak park yerleri, yolcu köo- rüleri, apron ön yolları, uçak şirketleri, apron büroları (Operasyon), yükleme ve boşaltma tesisleri, gerekli cihazlar ve bağaj kapları için depolama yerleri, iş-
12. Yedek Alan — Reserve Field 13. Yardımcı Tesisler — Service Faciliti-
14. Endüstri, Ticaret Bölgesi — İndustriaL Commercial Area
letme servisleri, meydan işletmesi için bürolar, uçak şirketleri için bürolar, me- teoroloji, sağlık, emniyet v.b. diğer tesis- Terminal binasına kara ulaşımı : Londra asfaltı ile Sirkeci - Florya yolu.
bağlantıları ortak bir kavşakla terminal binasına ulaşmaktadır. 400 m. çapında*
bir daire çevresinde yer alan terminal' kompleksi, iç çevresinden iki seviyedeki yol ve otopark tesisleri ile beslenmekte- dir. Otopark tesisleri gelecek yılların yol- cu sayısı artışına paralel olarak her üni- teye 1500 adet olmak üzere toplam 6000"
park yerini kapsayacaktır. Bu alan orta- sında yeraltı treni terminüsü plânlan- mıştır.
Terminal binasına uçakların yanaş-
ması: 400 m. çapındaki daire çevresi üze- rinde 4 terminal ünitesi yer almaktadır.
Her üniteye 5 adet Boeing 747 veya 10 adet Boeing 707 veya orta büyüklükteki uçaklar (Nose-in) pozisyonda yanaşabil- mektedir. DC-9 veya benzeri uçaklar ay- nı park yerlerine paralel olarak yanaşa- bilirler. Apron alanında binaya doğrudan doğruya yanaşamayan uçaklar için ayrı- ca 32 park yeri vardır.
Binada fonksiyon düzeyleri: Uçak yanaşması ve yolcu sirkülasyonu gere- ği biçimlenen poligonal ana blok üst kat- ta yolcuların gidişi (Departure) için ve apron kotunda yolcuların gelişi (Arrival) için düzenlenmiştir. Poligonal binalar arasındaki 4 katlı bloklar uçak işleticile- ri ve diğer yolcu hizmetleri için kullanı- lacaktır.
Tümü dört ünite olarak öngörülen Terminal kompleksinin bir ünitesi yakla- şık 5 Milyon/yıl kapasitede olacaktır.
Pistler arasında kalan iç açıda pist- lerin tümünü ve apronu iyi görebilen noktada Kontrol Kulesi ve Teknik Blok yer almaktadır.
YARDIMCI TESİSLER : Araç ve gereçlerin bakım ve tamir- leri için atelyeler, garajlar, depolar Ap- ronun kuzeyinde Yeşilköy yoluna paralel alanda planlanmıştır.
KARGO TESİSLERİ :
Terminal binasının doğusunda 100.000
— m2 lik alanda gittikçe gelişen kargo naklini sağlamak üzere kargo tesisleri ya- pılacaktır. Karayolu ve demiryolu bağ- lantısı sağlanacaktır.
T.H.Y. ENDÜSTRİYEL TESİSLER : Güeny - Kuzey yönündeki pistde Londra asfaltı bağlantı yolu arasında T.H.Y. nın hangar, bakım atelyeleri v.b.
diğer Endüstriyel tesislerinin inşaatına başlanmıştır.
Gidiş Katı — Departure Level Gidiş Holü — Departure Hail Danışma — İnformation Kontuarlar — Check-in Counters Pasaport Kontrolü — Pass Control Bilet Satış — Ticket Sales P.T.T., Banka, Kambiyo, Seyahat Acentaları — P.T.T., Bank, Exchange, Travel Agencies
Bar — Bar Telefon Telephone Duty-Free — Duty-Free Dükkânlar — Shops Bekleme Salonları — VVaiting Lounge Uçak Biniş Koridoru — Aircraft Boarding Corridor W.C. — W.C.
G e l i ş K a t ı Arrival Level
1. Karşılayıcı Holü — Visitors Hali 2. Danışma — Information 3. Bar — Bar 4. P.T.T. — P.T.T.
5. Banka — Bank
6. Kiralık oto, otel Rezervasyon — Car Rental, Hotel Reservations 7. Telefon — Telephone 8. Gümrük Kontrol — Customs Control 9. Gelen Bağaj — İncoming Baggage 10. Pasaport Kontrol — Pass Control
11. Giden Bağaj Ayırımı — Sorting Departing Baggage 12. Bürolar — Offices 13. W.C. — W.C.
14. Konteyner — Container 15. Yolcu Bekleme Salonu — Passanger
VVaiting Lounge 16. Otobüs — Bus I i
i l g i l i i ğ e r s i s Londra asfaltı ile Sirkeci - Yeşilköy sahil yolu bağlantısının doğusundaki böl- gede Kuzeye ve Doğuya gelişen yaklaşık 250 hektarlık alanda bir Hava Limanının çevresine yerleşen ve büyük bir ekono-
mik aktivite yaratan ticaret, endüstri böl- geleri, otel ve diğer turistik tesislerle, görevliler için konut ve diğer sosyal te- sislerin yerleşmesi öngörülmüştür.
Yeşilköy Hava limanı Master planı- na göre uygulama. Bayındırlık Bakanlığı Demiryollar, Limanlar ve Hava Meydan-
ları İnşaat Genel Müdürlüğü'nce yapıl- makta. Terminal binası projeleri Bayın- dırlık Bakanlığı YAPI İŞLERİ GENEL MÜ- DÜRLÜĞÜ Büyük yapılar projeleri istan- bul Bölge Müdürlüğünce yürütülmekte-