Uzamsal Düşünme Mekanda konum
Parça-bütün ve Alan ilişkisi
Uzamsal Düşünme
Uzamsal algı, sözel olarak ifade ettiğimiz nesneleri zihnimizde canlandırabilme, onunla ilgili şemalar oluşturma, yönergelere uyma, verilen bir tablodaki verileri değerlendirme ve yorumlama, rakamlar ve harfleri yazma gibi birçok beceriyi kapsamaktadır.
Uzamsal algı dünyamıza doğal olarak değer
verme, onu anlama ve yorumlama için gereklidir.
Bunun yanı sıra uzamsal yetenek ve matematik başarısı birbiriyle ilişkilidir ve uzamsal yetenek matematiğin birçok öğrenme konusu için
önemlidir. Uzamsal algı ve yapı oluşturma, sanat, bilim, sosyal çalışmalar, hareket, müzik ve okuma çalışmalarıyla gelişir.
Uzamsal Düşünme
Uzamsal düşünme becerileri ve sosyal çalışmalarda önemli beceriler olan
harita okuma ve oluşturma geometride kritik öneme sahip beceriler olarak
vurgulanır.
Çocuklar her türlü doğal objenin
şekillerini fark ederler. Blok oyunlarında şekil ve geometri ile ilgili birçok şeyi
keşfederler.
Hatta şekil ve pozisyonlarına bakarak alfabeyi ve harfleri de ayırt ederler.
Mekanda Konum
Çocukların geometriyi ve şekilleri anlaması ilk olarak bulundukları mekanı fiziksel
olarak yaşayabilmeleri ile mümkündür.
Yaşadıkları çevreyi gözlemleyerek ya da hareket ederek tanımaya çalışırlar.
Öncelikle kendilerini sonra da nesneleri bulundukları mekan içinde incelerler.
Keşifleri arttıkça kendileri ve
çevrelerindeki nesneler arasındaki ilişkilerin farkına varırlar.
Mekanda Konum
NCTM standartlarına göre okul öncesi dönemdeki çocuklar;
Bulundukları yere göre konumlarını belirtmeli, konumunu isimlendirmeli, tanımlayabilmeli ve bunları uygulamalı olarak gösterebilmelidir,
Gezindiği alanda uzaklığa ve yönüne ilişkin fikirlerini uygulayabilmeli, tanımlayabilmeli ve isimlendirebilmelidir,
“Harita” gibi koordinat sistemlerini ve
konumunu “yakınında” gibi basit bağlantıları kullanarak isimlendirmeli ve bulmalıdır
Mekanda Konum
Çocuklar için geometri, şekil ve mekân çalışmasıdır. Yani şekiller, çizgiler gibi uzamsal nesnelerin, şekillerin
döndürülmesi ve kaydırılması sonucu oluşacak dönüşümleri ile “paralel”,
“eşit” gibi kavramlar arasındaki ilişkilerin incelenmesidir.
Uzamsal akıl yürütme ise bu nesneler arasındaki ilişkilerin ve şekillerin
dönüşümlerinin çocukların zihnindeki temsillerini ifade etmektedir.
Piaget okul öncesi dönemde çocukların uzaysal kavramları öğrenmelerini 4 topolojik (şekil-bilim) ilişkiyle
açıklamıştır:
1. Yakınlık
2. Ayırma
3. Sıralama
4. Çevreleme
Kazanım 10: Mekânda konumla ilgili yönergeleri uygular.
Göstergeleri:
Nesnenin mekândaki konumunu söyler.
Yönergeye uygun olarak nesneyi doğru yere yerleştirir.
Mekânda konum alır.
Harita ve krokiyi kullanır.
Kazanım 15. Parça-bütün ilişkisini kavrar Göstergeler
Bir bütünün parçalarını söyler.
Bir bütünü parçalara böler.
Bütün ve yarımı gösterir.
Parçaları birleştirerek bütün elde eder.