Bowlby’nin
Bağlanma Kuramı
Bowlby’nin kuramı, nesne ilişkileri ve psikanalitik kuram temelli olarak insan davranışlarının kökenlerine ilişkin açıklama getiren bir kuramdır.
Kurama göre bağlanma davranışı başka bir bireye karşı yakınlık arama ve sürdürme olarak tanımlanmıştır.
Çocuklukta ve yetişkinlikte sergilenen yakın ilişki biçimlerini anlamaya yönelik bir kuramıdır.
Bowlby, bağlanan nesne olarak bebeğe ilk bakım veren kişiyi işaret etmiştir. Bu kişi de büyük ölçüde annedir. Bu sebeple bağlanma kurumanı bebeğin annesiyle olan ilişkisi üzerinden oluşturma yoluna gitmiştir. Kurama göre bebeklik döneminde anne ile kurulan ilişki modelleri, bebeğin tüm yaşamı üzerinde etkili olacak nitelikte süregelen bağlanma davranışları oluşturmakta ve başkalarıyla kurulan yakın ilişkilerde etkisini göstermektedir.
Bağlanma Türleri
https://www.youtube.com/watch?v=upb0sc5CLAs Bu deney üzerinden bebeklerin verdiği tepkilere göre;
Güvenli Bağlanma;
Anne odadan ayrıldığında rahatsız olsalar da olmasalar da anne geri döndüğünde hemen
etkileşim kurmaya çalışırlar. Burada annenin odadan çıkmasıyla beraber bebeğin verdiği tepkiden ziyade, anne odaya geri döndüğünde bebeğin annesiyle etkileşim kurup kurmaması önemlidir.
2. Güvensiz Bağlanma:
Bu grupta bulunan bebekler, anne odadan ayrıldığında çoğunlukla rahatsızlık duymazlar.
Rahatsızlık duysa bile yabancı kişi tarafından rahatlıkla sakinleştirilebilirler. Anne tekrar odaya girdiğinde onu görmezden gelme eğiliminde olurlar. Yani açık bir şekilde, anneleriyle etkileşim kurmaktan kaçınırlar.
Çelişkili Bağlanma
Bu grupta yer alan bebekler, anne tekrar odaya girdiğinde anneyle etkileşime girme noktasında direnç sergilerler. Yani bir yandan anneyle etkileşime girmek ister, bir yandan da annelerine rahatsızlık verirler.
Düzensiz:
İlk üç gruptan herhangi birine girmeyen bebekler, düzensizleşme olarak adlandırılırlar. Bu bebekler çoğunlukla çelişkili tepkiler verirler.
https://www.youtube.com/watch?v=upb0sc5CLAs
Duyan, V., Yolcuoğlu, İ.G., Artan, T. (2017). Dünü, Bugünü, Yarınıyla İnsanı Anlamak (İnsan Davranışının Kökenleri ve Sosyal Çevrenin Etkileri). Nar Yayınevi, İstanbul