Bölüm 4: Modern Sonrası Yönetim Yaklaşımları
Yönetim ve Organizasyon
A.Toplam Kalite Yönetimi B. Amaçlara Göre Yönetimi C.Şebeke (Network) Örgütler D. Dış Kaynak Kullanımı E. Kıyaslama
F.İşgören Güçlendirme
G. Öğrenen Örgütler
H.Kurumsallaşma
I.Yeniden Yapılanma
J.Entelektüel Sermaye
Bölüm 4: Modern Sonrası Yönetim Yaklaşımları
Yönetim ve Organizasyon
A.
Toplam Kalite Yönetimi
Yönetim ve Organizasyon, Melih Topaloğlu – Hakan Koç, Seçkin Yayıncılık
İçindekiler
Kalite Kavramı
Toplam Kalite Yönetiminin Gelişimi
Toplam Kalite Yönetimi Anlayışı
Toplam Kalite Yönetiminin Temel İlkeleri
Müşteri Odaklılık
Üst Yönetimin Liderliği
Sürekli Gelişme (Kaizen)
Tam Katılım
Toplam Kalite Yönetiminin Yararları
Toplam Kalite Yönetimi
Mükemmeli hedefleyen toplam kalite yönetimi anlayışı ile çok çalışmak değil;
birlikte, planlı ve organize çalışmak esas
alınmaya başlanmıştır. Yöneticiler bu süreçte kural koyan ve uygulatan değil, vizyon
belirleyen ve hedefleri işgörenlere inandıran liderlik misyonunu üstlenmeye
başlamışlardır.
Toplam kalite yönetim felsefesi; kalite düzeyinin artırılması, işgörenlere değer verilmesi ve işgörenlerin yaptıkları işlerin takdir edilmesi yoluyla sıfır hata ve hataları önlemeye yönelik bir anlayış geliştirmiştir.
TKY
Planla
Önlem
Al Uygula
Kontrol Et
Toplam Kalite Yönetimi
Toplam Kalite Yönetiminde temel unsur, müşteri ve müşterinin memnun edilmesidir. Burada sözü edilen müşteri kavramının iç ve dış iki boyutu bulunmaktadır. İç müşteriler organizasyon içerisinde bulunan tüm işgörenlerden, dış müşterileri ise;
işletmenin sunduğu mal/hizmeti satın
alıp kullanan nihai tüketicilerden
oluşmaktadır. Toplam kalite yönetiminde
müşteri memnuniyeti temel amaçtır. Bu
nedenle her iki grupta yer alan müşteri
memnun edebilecek bir yaklaşımın
uygulanması, işletme organizasyonun
verimliliğinin ve etkinliğinin
sağlanmasında önemli bir faktördür.
Kalite Kavramı
Kalite kavramı, işletmeler tarafından stratejik bir kavram olarak algılanan ve tüketicilerin tercihlerini belirleyen önemli bir faktördür.
Son yıllarda kalite olgusu yeni bir yaklaşım ile irdelenmekte ve bu yaklaşıma göre kalite sadece üretime yönelik bir kavram olarak “işlev”
değil organizasyonun tümünü
kapsayan “strateji” olarak
algılanmaya başlanmıştır.
TKY’nin Gelişimi
Toplam Kalite Yönetimi müşterilerin ihtiyaçlarını en iyi şekilde karşılamaya çalışan ve aynı zamanda maliyetleri de düşüren bir yönetim tarzıdır.
Bilimsel anlamda toplam kalite yönetiminin doğduğu yer ABD olmasına karşın bu uygulama Japonya’da geliştirilmiştir. II.
Dünya savaşından sonra 1946 yılında Japonya’da ilk kalite kontrol çalışmaları başlamıştır.
Edwards Deming
Amerikalı bir bilim adamı olarak 1950’lilerde Japon bilim adamlarına ve iş adamlarına kalite konusunda eğitimler
vermiştir.
Edwards Deming’i Japonlara sözü:
Eğer beni dinlerseniz beş yıl içerisinde dünyayı yakalayabilirsiniz. Eğer dinlemeye devam ederseniz dünya sizi yakalamak için çok uğraşır.
.
Deming’e Göre Kalitenin 14 İlkesi
1. Yönetim sürekli olarak gelişmeyi hedeflemeli ve bunu gerçekleştirecek ortamı yaratmalıdır.
2. TKY felsefesi en üst kademeden en alta kadar bir kurumun tüm çalışanları tarafından benimsenmelidir.
3. Kalite analizlerinde istatistiksel teknikler kullanılmalıdır.
4. Kurum faaliyetleri sadece ücret boyutuna göre değerlendirilmemelidir.
5. Üretim ve hizmetlerle ilgili olarak eksiklikler aranmalı ve iyileştirme çalışmaları yapılmalıdır
6. Kurum çalışanlarına sürekli eğitimler verilmelidir.
7. Liderlik anlayışı kurum içinde özümsenmelidir.
8. Korku yerine güven esas alınmalı ve yaratıcılık teşvik edilmelidir.
9. Bölümler ve gruplar arasında sınırlar kalkmalıdır.
10. Verimlilik, yöntemler geliştirerek artırılmalıdır.
11. Ölçülebilen hedefler koyarak bu hedeflere ulaşılmaya çalışılmalıdır.
12. Çalışanlara yaptıkları ile övünmelerini sağlayacak fırsatlar tanınmalıdır.
13. Tüm kurum çalışanlarının kendisini geliştirmesi teşvik edilmelidir.
14. Kurum yönetimi, değişimin anlaşılmasına ve uygulanmasına ilişkin önlemleri
almalıdır.
TKY’nin Gelişimi
Japonya’nın Toplam Kalite Yönetimi sisteminde başarılı olmasındaki en önemli faktör ise; Japonların sosyal ve kültürel özelliklerinin TKY sisteminin doğasına uygun bir yapıda olmasıdır.
Çünkü TKY insan faktörünü ön planda tutmakta ve sistem içerisindeki tüm bireylerin katılımını esas almaktadır.
Japonlarda bulunan ortak amaç ve kültür
ise bu başarıda önemli bir yer tutmaktadır.
TKY’nin Anlayışı
Toplam kalite yönetiminin temel felsefesi; müşterinin kalite gereksinimlerini belirleyerek, buna göre hatasız çıktı sağlayarak müşteriyi memnun etmek ve kaliteyi geliştirmekle ilgili sürekli çabalarda bulunmaktır.
TKY’nin en önemli özelliği ise kaliteli ürün ve hizmet
sağlanmasını birkaç kişinin omuzlarına bırakmayıp, sistemdeki
herkesle paylaşmaktır.
TKY’nin Anlayışı
Toplam Kalite Yönetiminde istenen başarı seviyesine
ulaşılabilmesi için uygulanacak olan kalite programlarına
herkesin katılımının sağlanası gerekmektedir. En alt
kademedeki çalışanlardan, en üst düzeydeki yöneticilere,
tedarikçilerden, üretim sürecinde görev alan tüm çalışanlara kadar herkesin hataları önlemek ve
kaliteye ulaşmak için çaba
göstermesi zorunludur.
TKY’nin Temel İlkeleri
Toplam Kalite Yönetiminde başarıya ulaşabilmek için bir çok ilke ve standart belirlenmiştir. Ancak bu ilkelerden en temel olanları şu şekilde sıralanabilir:
Müşteri Odaklılık
Müşteri Odaklılık
Üst Yönetimin
Liderliği Üst Yönetimin
Liderliği
Sürekli Gelişme (Kaizen)
Sürekli Gelişme (Kaizen)
Tam Katılım Tam Katılım
1 2 3 4
1. Müşteri Odaklılık
Müşteri odaklılık kavramı kısaca
“kaliteyi müşteri belirler” ifadesi ile açıklanabilir. Bu ilke, Toplam Kalite
içerisinde
uygulanması en zor olan ancak uzun
dönemde işletmelere en çok faydayı
sağlayacak olan
ilkedir.
1. Müşteri Odaklılık
Toplam kalite yönetiminde, müşteri ihtiyaçlarının sürekli
olarak izlenmesi, değerlendirilmesi ve bu ihtiyaçlara cevap
verilebilecek ürünlerin sunulması şarttır. Müşterilerin teknolojik
ekonomik ve diğer nedenlerden dolayı sürekli değişen istek ve
ihtiyaçlarının takip edilmesi, talep edilen kalite, fiyat ve teslim
ölçülerine bağlı olarak bu istek ve
ihtiyaçların karşılanması Toplam
Kalite Yönetiminin temel hedefidir.
2. Üst Yönetimin Liderliği
Üst yönetimin liderliği, işgörenlerin geliştirilmesi, organizasyonun
ilerlemesi, performansın
artırılması ve stratejilerin
belirlenmesi, açısından
toplam kalite yönetimin
anlayışının önemli itici
güçlerinden birisidir.
2. Üst Yönetimin Liderliği
Yapılması gereken değişiklikler, öncelikle üst yönetim
kademesinde başlatılmalıdır.
Çünkü herhangi bir temel değişikliğin en üst yönetim
kademesinde değil de, daha alt bir kademede gerçekleşmesi, nihayetinde daha üst kademede yer alan yöneticiler tarafından uygun görülmemesi durumunda yönetsel çatışmaların çıkması
kaçınılmaz olacaktır.
3. Sürekli Gelişme (Kaizen)
Japonca’da Kai:
Değişim, Zen: iyi, daha iyi anlamına
gelir. Bu iki sözcüğün birleşmesi ile oluşan Kaizen herkesi
kapsayan sürekli
iyileştirme anlamında kullanılmaktadır. Bu kelime ayrıca bir
felsefeyi ve bir yaşam biçimini de ifade eder.
Kai: Değişim Zen: İyi
3. Sürekli Gelişme (Kaizen)
Kaizen sürekli gelişme amacını geliştirmek isteyen
organizasyonların
verimliklerini ve yeterliliklerini sürekli olarak arttırmaları
üzerine odaklanmış bir süreçtir. Sürekli gelişme
müşterilerin artan ihtiyaçlarına ve beklentilerine cevap verir ve kalite yönetim sisteminin
dinamik gelişimini garanti
eder.
4. Tam Katılım
Toplam Kalite Yönetimi felsefesinin temelinde tam katılım yani
kaliteden herkesin sorumlu olduğu düşüncesi yatmaktadır. Tam
katılım, bir işletmedeki tüm personelin işlerini daha iyi yapması ve
müşterilerin istek ve beklentilerini karşılayabilmek için karar
verme yetkisinin yaygın ve etkin paylaşımı olarak tanımlanabilir.
TKY’nin Yararları
Toplam kalite yönetiminin uygulanması durumunda işletmeler aşağıdaki yararları sağlayabileceklerdir:
1.
Kendi Pazar gereksinimlerini, daha etkin ve sağlıklı bir biçimde yönetebilmek,
2.Ürün ve hizmet kalitesinin ötesinde, bu alanlarda en yüksek kalite performansına
erişmek,
3.
Kalite performansına erişilmesinde gerekli basit yaklaşımları kullanabilmek,
4.Üretici olmayan faaliyetleri ve bozuk ürün oranını azaltmak için bütün süreçleri
sürekli incelemek,
5.
Gerekli gelişmeleri saptamak ve performans kriterleri belirlemek,
6.
Rakipleri tam ve detaylı olarak anlamak yoluyla etkin bir rekabet stratejisi oluşturmak,
7.
