212
Ender bir konjenital anomali: Aksesuar böbrek
A rare congenital anomaly: Supernumerary kidney
Mustafa KArAbıçAK, Hakan TürK, batuhan Erganİ, Mehmet Yoldaş, Ferruh Zorlu, Yusuf Özlem İlbEY
İzmir Tepecik Eğitim Araştırma Hastanesi, Üroloji Kliniği, İzmir
alındığı tarih: 30.04.2015 Kabul tarihi: 28.08.2015
Yazışma adresi: Ass. Mustafa Karabıçak, İzmir Tepecik Eğitim Araştırma Hastanesi, Üroloji Kliniği, İzmir e-mail: bicak_7@hotmail.com
Editöre Mektup
Tepecik Eğit. ve Araşt. Hast. Dergisi 2015; 25(3):212-214 doi:10.5222/terh.2015.212
Aksesuar böbrek (AB) üriner sistemin çok ender görülen bir konjenital anomalisidir. Gerçek insidansı bilinmemekle birlikte, bugüne kadar literatürde 80 olgu bildirilmiştir (1). Üreterik tomurcuğun anormal bölünmesiyle iki ayrı metanefrik blastem oluşması sonucu oluştuğu savunuluyor. İki böbrek birbiri ile parsiyel veya komplet ilişki içindedir (2). AB kendi toplayıcı sistemi, kan dolaşımı, diğer böbrekten ayrı kapsüllü parankimi ile kesin aksesuar bir organdır.
Bu anomali doğumda genellikle asemptomatiktir, ender olarak erken yetişkinlik döneminde çeşitli nedenlerle semptomatik hale gelebilir (3).
Bu makalede sağ renal kolik ile başvuran ve sağ üreter taşı saptanan, ancak ayırıcı tanıda laboratuvar analizleri ve görüntüleme yöntemlerinin yardımları ile sağ lomber bölgede aksesuar üçüncü bir böbrek belirlenen olgu sunuldu.
olGu
Kırk yedi yaşında erkek hasta bir aydır ara ara sağ yan ağrısı olması nedeniyle kliniğimize başvurdu.
Anamnezde hastanın daha önce geçirilmiş taş öyküsü yoktu. Hemodinamisi stabil ve ateş olağan sınırlar- daydı. Tanı konmuş bir hastalığı yoktu. Hastanın fizik muayanesinde sağ yan ağrısı dışında patolojik bulgu saptanmadı. Laboratuvar değerlerinde lökosi- toz yoktu ve idrar kültüründe üreme saptanmadı.
Batın ultrasonografide (USG) sol böbrek olağan, sağ böbrektede hidronefroz sağ lomber bölgede şüp-
heli üçüncü bir aksesuar böbrek görüntüsü saptandı.
Bunun üzerine hastaya tanı amaçlı bilgisayarlı tomog- rafi (BT) ürografi çekildi. BT’de sol böbrek olağan sağ böbrekte hidronefroz sağ distal üreterde 1 cm taş taş saptandı. Lomber bölgede sağ böbreğe alt polden bağlantılı üçüncü bir AB saptandı. AB pelvisi laterale bakıyordu, üreteri üstteki normal böbrek üreteri ile lomber bölgede birleşip mesaneye tek üreter olarak iniyordu (Resim 1-2-3),
resim 1. Aksesuar böbrek görüntüsü.
213
M. Karabıçak ve ark., Ender bir konjenital anomali: Aksesuar böbrek
Hastaya sağ üreter taşı tanısı ile sağ üreterenosko- pi uygulandı. Orta üreterdeki taş lazer ile kırıldı.
Hastanın takiplerinde şu ana kadar herhangi bir sorunla karşılaşılmadı.
TarTIşMa
AB embriyolojik gelişim süreci için birçok hipo- tez ortaya atılmışsa da bugün için kanıtlanan bir
teori yoktur. Bu hipotezlerden bazıları üreterik tomucukların erken bölünmesini veya wolf kanalın- dan iki adet kapalı tomurcuk geliştiğini savunmak- tadırlar (4).
AB normal böbrek boyutunda, daha büyük ve genellikle daha küçük boyutlarda bulunabilir.
Normal böbrek gibi fonksiyon gösterirler, ayrı bir kanlanmaya kapsül ve parankim yapısına sahiptir- ler. Daha sık olarak sol tarafta bulunurlar (5). Bununla birlikte, AB konumu oldukça değişkenlik göster- mektedir. Normal böbreğin önünde, arkasında, üstünde ve altında olabilir (6,7). Aynı taraftaki normal yerleşimli böbrek ile AB’nin üreterleri ayrı ayrı mesaneye giriş yapabildiği gibi daha yaygın olarak (%53) bifid üreter şeklinde seyredebilir (2,4,6). Bu olguda ise AB normal böbrekle eş boyutdaydı, nor- mal böbreğe alt polde birleşik ayrı bir kanlanmaya sahipti. Normal fonksiyon göstermekte sağ tarafta bifid üreter şeklinde seyretmekteydi.
AB’in literatürde daha çok rastlantısal olarak sap- tandığı bildirilmiş (7). Semptomatik olgular genellikle ergenlik çağına kadar semptom gösterirler. Genel olarak ağrı, ateş ve palpabl abdominal kitle ile kendi- ni belli eder. Üriner enfeksiyon ve/veya obstrüksiyon en sık klinik başvuru nedenleri olarak bilinmektedir
(2). AB’in etkilendiği hidronefroz, piyonefroz, piyelo- nefrit, kist, taş, karsinom papiler kistadenom ve Wilms tümörü olguları literatürde bildirilmiştir (2,8,19). Bu olguda semptom gösteren üreter taşı ile AB tanısı konulmuştur.
Tanı USG, BT, intravenöz pyelografi, retrograd piyelografi, nükleer görüntüleme ve magnetik rezo- nans görüntüleme ile konabilir (10). Bu olguda tanı USG ve BT ile konuldu.
Bu hastalarda, hasta asemptomatik olsa bile uzun süreli izlem gerektirir. Takip süresi ve aralığı hakkın- da net bir görüş birliği olmasa da, asemptomatik hastalar USG ile, semptomatik hastalar ise BT ile değerlendrilmelidir (3).
AB üriner sistemin çok ender görülen bir konjeni- tal anomalisidir. Bu anomaliye sahip hastalar asemp- tomatik olsa bile gelişebilecek malign ve benign hastalıklar açısından tanı ve takibi önemlidir.
resim 2. Sol ve sağp normal böbrek görüntüsü.
resim 3. aksesuar böbrek ve normal sağ böbrek görüntüsü.
214
Tepecik Eğit. ve Araşt. Hast. Dergisi 2015; 25(3):212-214
KAYNAKlAr
1. Ramasamy S, Paramasivam J, Janardhanam K. Supernumerary kidney presenting as pyonephrosis. Indian J Urol 2009;
25(3):389-391.
http://dx.doi.org/10.4103/0970-1591.56175
2. Tada Y, Kokado V, Hashinaka Y. Free supernumerary kidney:
A case report and review. J UroI 1981;126(2):231-232.
3. Oto A, Kerimoglu U, Eskicorapci S, et al. Bilateral supernu- merary kidney: Imaging findings. JBR-BTR 2002;85(6):300- 4. Langman J. Urogenital system. In: Medical Embryology, 4th 303.
edn. Williams & Wilkins, Baltimore; 1981: pp:234-242.
5. Bernik TR, Ravnic DJ, Bernik SF, Wallack MK Ectopic supernumerary kidney, a cause of para-aortic mass: case
report and review. Am Surg 2001;67(7):657-679.
6. Carlson HE. Supernumerary kidney: a summary of 51 repor- ted cases. J Urol 1950;64(2):224-229.
7. Koureas AP, Panourgias EC, Gouliamos AD, Trakadas SJ, Vlahos LJ. Imaging of a supernumerary kidney. Eur Radiol 2000;10(11):1722-1723.
http://dx.doi.org/10.1007/s003300000439
8. Wu JP, Garcia J. Supernumary kidney with Wilms’ tumor.
Wis Med J 1971;70(10):211-216.
9. Eberle J, Schwarz E, Abbrederis K. Kidney calculus episode in a supernumerary 3rd kidney. Urologe A 2002;41(4):362-363.
http://dx.doi.org/10.1007/s00120-001-0176-9
10. Sudhakar Krishnan MM, Jeya RK, Jayalakshmi P.
Supernumerary kidney-a case report and review. Singapore Med J 1986;27(1):74-76.
