Hukuk Başlangıcı

(1)

Hukuk Başlangıcı

Hukukun Kaynakları - I

(2)

Hukukun Kaynakları

 Hukukun kaynakları, hukuk kurallarının ortaya çıktığı ve muhataplarına ulaşırken

büründükleri şekilleri ifade eder. Kimi hukuk kuralları kanunlar ile, kimileri de anayasa ile düzenlenir.

 Hukukun kaynakları tasnif edilirken asıl alacağımız yaklaşım şu üçlü ayrıma dayanacaktır:

 Yazılı kaynaklar,

 Yazılı olmayan kaynaklar,

 Yardımcı kaynaklar

(3)

Hukukun Kaynakları

 Hukukun yazılı kaynakları şunlardır:

 Anayasa

 Kanun

 Kanun hükmünde kararname

 Cumhurbaşkanlığı kararnamesi

 Milletlerarası antlaşmalar

 Tüzükler

 Yönetmelikler

(4)

Hukukun Kaynakları

 Anayasa

 Anayasa, devletin temel yapısını, yönetim biçimini, devlet organlarını ve bunların kendi aralarındaki ilişkileri ve kişilerin temel hak, özgürlük ve ödevlerini düzenleyen metindir.

 Normlar hiyerarşisinin en üstünde yer alır, bu yönüyle de bütün hukuk düzeninin Anayasa’ya uygun olması gerekir. Normların Anayasa’ya aykırılığı halinde, Anayasa Mahkemesi’ne başvurulması imkanı vardır.

(5)

Hukukun Kaynakları

 Kanun

 TBMM tarafından çıkarılan, onun Yasama faaliyetinin sonucu olan hukuki metinlerdir.

Anayasa’da kanunlarla düzenlenmesi özellikle vaaz edilmiş konular başta olmak üzere, Yasama erkinin tercihine göre pek çok konuda kanun çıkarılabilir.

 Kanunlar geneldir. Başka deyişle, herhangi bir kişiye ya da kuruma özgü şekilde değil, bütün vatandaşları ve tüzel kişileri içerecek şekilde çıkarılırlar. Bu durumun istisnası olan çok sınırlı sayıda kanun da yürürlüğe koyulmuştur.

(6)

Hukukun Kaynakları

 Kanunların bir diğer özelliği sürekli olmalarıdır.

 Kanunlar belirli bir zaman kopuşu olmaksızın, yürürlüğe girdikleri andan yürürlükten kalktıkları ana kadarki süreçte uygulanırlar.

(7)

Hukukun Kaynakları

 Kanunların hazırlanması ve kabulü

 Kanunlar, yasama yetkisini kullanan TBMM tarafından yapılır. Milletvekilleri tarafından sunulan kanun teklifleri, TBMM bakanlığınca komisyona gönderilir. Komisyon tarafından kabul edilen teklifler TBMM genel kurulunca oylanır ve kabul edilirse teklifler kanunlaşır.

 Bu kanunların yürürlüğe girebilmesi ve uygulanabilmesi için Cumhurbaşkanınca onaylanması gerekir. Cumhurbaşkanının onaylamasından itibaren kanunlar Resmi Gazete’de yayınlanır ve uygulanmaya başlar.