2014 Yılı
Esnaf ve Sanatkâr İstatistikleri Bülteni
Aralık 2014
İçindekiler
1. Esnaf ve Sanatkâr Sayıları ... 3
Türkiye Geneli Esnaf ve Sanatkârların Yaş Ortalamaları ... 3
Türkiye Geneli Esnaf ve Sanatkârın Cinsiyetlere Göre Dağılımı ... 4
kadın Esnaf ve Sanatkârların En Çok Yer Aldığı Meslekler ... 4
erkek Esnaf ve Sanatkârların En Çok Yer Aldığı Meslekler ... 4
2. Esnaf ve Sanatkâr İşletmeleri Tescil-Terkin Sayıları ... 5
3. Mesleklerin Sayısal Değişimi ... 6
En Fazla Artış Gösteren 10 Meslek ... 6
En Hızlı Azalan 10 Meslek ... 8
4. 2014 Yılı İllere Göre Gazete İşlem Sayıları ... 9
5. İllere Göre Esnaf ve İşyeri Sayıları ... 11
6. Mesleklere Göre Esnaf ve Sanatkâr İşyeri Sayıları ... 14
1. Esnaf ve Sanatkâr Sayıları
Esnaf ve Sanatkâr Sayısı 1.572.473
Esnaf ve Sanatkâr İşyeri Sayısı 1.693.934
Oda Sayısı 3063
Birlik Sayısı 82
Federasyon Sayısı 13
Konfederasyon Sayısı 1
Türkiye genelinde toplam 1.572.473 esnaf ve sanatkâr bulunmaktadır. Bu esnaf ve sanatkârların işletmekte olduğu toplam işyeri sayısı 1.693.934’dür.
Türkiye Geneli Esnaf ve Sanatkârların Yaş Ortalamaları
Türkiye geneli esnaf ve sanatkârlarımızın yaş ortalaması 44,2’dir. Kadın esnaf ve sanatkârlarımızın yaş ortalaması 43,2; erkek esnaf ve sanatkârlarımızın yaş ortalaması ise 44,3’dur.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Aralık 2013 verilerine göre Türkiye’nin yaş ortalaması 30,4 olup, kadınların yaş ortalaması 31, erkeklerin yaş ortalaması ise 29,8’dir.
43,20
44,30
44,20
42,60 42,80 43,00 43,20 43,40 43,60 43,80 44,00 44,20 44,40
YAŞ ORTALAMASI
Yaş Ortalamaları
Kadın Erkek Genel
Türkiye Geneli Esnaf ve Sanatkârın Cinsiyetlere Göre Dağılımı
Esnaf ve sanatkârlarımızın %13,6’lık kısmını kadınlar, %86,4’lük kısmını ise erkekler oluşturmaktadır. Ülke genelinde 214.086 kadın; 1.358.387 erkek esnaf ve sanatkâr bulunmaktadır.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre 2013 yılı Türkiye nüfusunun %50,1’ini erkekler,
%49,9’unu de kadınlar oluşturmaktadır. Türkiye nüfusunun dağılımı dikkate alındığında kadınların esnaf ve sanatkâr girişimine katılım oranı düşüktür.
Kadın Esnaf ve Sanatkârların En Çok Yer Aldığı Meslekler
Meslek Kadın Sayısı
Bakkallık, Bayilik, Büfecilik 31.087
Kadın ve Erkek Kuaförlüğü 19.879
Lokantacılık 7.602
Taksicilik 7.497
Pazarcılık 7.073
Tuhafiyecilik 7.003
Minibüsçülük 6.200
Servis Aracı İşletmeciliği 6.072
Kahvecilik, Kıraathanecilik ve İnternet Kafe İşletmeciliği 5.427
Terzilik 5.330
Erkek Esnaf ve Sanatkârların En Çok Yer Aldığı Meslekler
Meslek Erkek Sayısı
Bakkallık, Bayilik, Büfecilik 135.079
Minibüsçülük 104.994
Nakliyecilik ve Nakliyat Komisyonculuğu 77.887 Kahvecilik, Kıraathanecilik ve İnternet Kafe İşletmeciliği 70.651
Taksicilik 68.227
Kadın ve Erkek Kuaförlüğü 63.507
Kamyonculuk, Kamyonetçilik 52.157
Pazarcılık 50.752
Servis Aracı İşletmeciliği 46.401
Lokantacılık 33.699
Erkek; 86,4%
Kadın;
13,6%
Erkek Kadın
2. Esnaf ve Sanatkâr İşletmeleri Tescil-Terkin Sayıları
2014 Aralık ayında Türkiye genelinde toplam 200.393 esnaf ve sanatkâr işletmesi kurulmuş, 113.843 esnaf ve sanatkâr işletmesi ise kapanmıştır.
2014 yılındaki tescil ve terkin durumlarına baktığımızda 2013’e göre daha fazla tescil ve daha fazla terkin yapıldığı görülmektedir. Diğer bir deyişle, 2014 yılında bir önceki yılın aynı
dönemine göre daha fazla esnaf işletmesi açılmış, daha fazla esnaf işletmesi kapanmıştır.
200.393
113.843
- 50.000 100.000 150.000 200.000 250.000
İŞLEM SAYILARI
2014 Yılı Tescil-Terkin Sayıları
Tescil Terkin
193.870 200.393
105.507 113.843
- 50.000 100.000 150.000 200.000 250.000
2013 2014
2013 - 2014 Yılları Tescil-Terkin Sayıları Kıyaslaması
Tescil Terkin
3. Mesleklerin Sayısal Değişimi
En Fazla Artış Gösteren 10 Meslek
2014 yılı boyunca;
- Servis Aracı İşletmecilerinin sayısı 6.766, - Kadın ve Erkek Kuaförlerinin sayısı 4.231, - Lokantacıların sayısı 3.374,
- Aperatif Yiyecek Maddeleri İmal ve Satıcılarının sayısı 2.562, - Bakkallık, Bayilik, Büfecilerin sayısı 2.548,
- Pazarcıların sayısı 2.357,
- Konfeksiyon İmal ve Satıcılarının sayısı 2.239, - Taksicilerin sayısı 2.178,
- Emlak Komisyoncusu ve Danışmanlarının sayısı 2048,
- Kafe, Kafeterya, Kahvaltı Salonu işletmecilerinin sayısı ise 2.046 artmıştır.
Sayısal değişimleri 2013 yılı ile paralellik gösteren bu meslekler, girişimciler tarafından rağbet gören popüler mesleklerdir.
2014 yılındaki en popüler 10 mesleğin, 2013 yılı ile kıyaslaması aşağıdaki tablo ve grafikte verilmiştir.
Sıralama Meslek 2014 Yılı
Artış Sayısı
2013 Yılı Artış Sayısı
1 Servis Aracı İşletmeciliği 6.766 7.031
2 Kadın ve Erkek Kuaförlüğü 4.231 4.911
3 Lokantacılık 3.374 3.698
4 Aperatif Yiyecek Maddeleri İmal ve Satıcılığı 2.562 2.299
5 Bakkallık, Bayilik, Büfecilik 2.548 3.409
6 Pazarcılık 2.357 4.911
7 Konfeksiyon İmal ve Satıcılığı 2.239 2.139
8 Taksicilik 2.178 2.170
9 Emlak Komisyonculuğu ve Danışmanlığı 2.048 1.890 10 Kafe, Kafeterya, Kahvaltı Salonu İşletmeciliği 2.046 1.722
6.766 4.231 3.374 2.562 2.548 2.357 2.239 2.178 2.048 2.046
7.031 4.911 3.698 2.299 3.409 4.911 2.139 2.170 1.890 1.722
0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 8000
Servis Aracı İşletmeciliği Kadın ve Erkek Kuaförlüğü Lokantacılık Aperatif Yiyecek Maddeleri İmal ve Satıcılığı Bakkallık, Bayilik, Büfecilik Pazarcılık Konfeksiyon İmal ve Satıcılığı
Taksicilik Emlak Komisyonculuğu ve Danışmanlığı Kafe, Kafeterya, Kahvaltı Salonu İşletmeciliği
2013 - 2014 Yılları Değişim Miktarlarının Kıyaslanması
2013 Artış 2014 Artış
En Hızlı Azalan 10 Meslek
2014 yılı boyunca;
- Şoförlerin sayısı 1.411,
- Kamyon-Kamyonetçilerin sayısı 335, - Marangoz ve Dülgerlerin sayısı 156,
- Plak, Bant, Video, VCD, DVD Kayıt, Kiralama ve Satıcılarının sayısı 151, - Her Türlü Seyyar Satıcıların sayısı 119,
- Kuruyemiş ve Kurukahve Satıcılarının 107, - Hızarcı ve Bıçkıcıların sayısı 75,
- Motorsuz Taşıt Aracı Nakliyecilerinin sayısı 67, - Motorlu Araçlarla Karayolu Taşımacılarının sayısı 63, - Kavafların sayısı ise 58 azalmıştır.
Şoförlük ve Her Türlü Seyyar Satıcılık mesleği ile ilgili azalmalar, mevzuat gereği bu meslek erbabının esnaf ve sanatkâr sayılmayıp, çalışan olarak kabul edilmesinden kaynaklanmaktadır.
Sayısal değişimleri 2013 yılı ile paralellik gösteren diğer mesleklerin ise, girişimciler tarafından rağbet görmeyen ve popülerliğini yitiren meslekler olduğu söylenebilir.
2014 yılındaki sayısı en hızlı düşen 10 mesleğin, 2013 yılı ile kıyaslaması aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
Sıralama Meslek 2014 Yılı
Azalış Sayısı
2013 Yılı Azalış Sayısı
1 Şoförlük 1.411 1.575
2 Kamyonculuk, Kamyonetçilik 335 420
3 Marangozluk ve Dülgerlik 156 268
4 Plak, Bant, Video, VCD, DVD Kayıt, Kiralama ve Satıcılığı 151 107
5 Her Türlü Seyyar Satıcılık 119 157
6 Kuruyemiş ve Kurukahve Satıcılığı 107 111
7 Hızarcılık ve Bıçkıcılık 75 43
8 Motorsuz Taşıt Aracı Nakliyeciliği 67 34
9 Motorlu Araçlarla Karayolu Taşımacılığı 63 129
10 Kavaflık 58 88
4. 2014 Yılı İllere Göre Gazete İşlem Sayıları
İl Tescil Tadil Sicil Terkin Meslek Terkin Tescil-Terkin Farkı*
ADANA 5.760 686 2.298 272 3.190
ADIYAMAN 1.501 190 738 97 666
AFYON 1.930 128 1.792 109 29
AĞRI 682 122 486 77 119
AKSARAY 1.041 33 577 107 357
AMASYA 1.157 87 430 46 681
ANKARA 12.718 1.292 4.515 1.043 7.160
ANTALYA 9.187 3.260 4.127 1.439 3.621
ARDAHAN 243 15 170 24 49
ARTVİN 660 19 321 41 298
AYDIN 3.908 1.669 2.198 684 1.026
BALIKESİR 4.747 345 2.559 255 1.933
BARTIN 570 51 244 54 272
BATMAN 750 61 607 106 37
BAYBURT 183 6 113 9 61
BİLECİK 608 70 367 70 171
BİNGÖL 466 13 223 39 204
BİTLİS 608 29 256 60 292
BOLU 887 279 424 55 408
BURDUR 959 131 668 139 152
BURSA 7.961 1.252 4.313 603 3.045
ÇANAKKALE 2.242 210 1.165 167 910
ÇANKIRI 483 52 210 17 256
ÇORUM 1.368 274 355 29 984
DENİZLİ 3.115 1.049 1.223 491 1.401
DİYARBAKIR 1.664 357 742 145 777
DÜZCE 1.372 182 639 198 535
EDİRNE 1.605 109 851 137 617
ELAZIĞ 2.033 312 935 126 972
ERZİNCAN 627 70 317 60 250
ERZURUM 1.646 147 961 166 519
ESKİŞEHİR 1.417 409 946 106 365
GAZİANTEP 3.875 843 1.153 302 2.420
GİRESUN 1.353 166 687 43 623
GÜMÜŞHANE 390 34 229 27 134
HAKKARİ 615 11 55 3 557
HATAY 4.316 921 1.225 240 2.851
IĞDIR 316 15 261 14 41
ISPARTA 1.350 285 696 156 498
İl Tescil Tadil Sicil Terkin Meslek Terkin Tescil-Terkin Farkı*
K.MARAŞ 2.204 150 1.104 120 980
KARABÜK 772 238 400 107 265
KARAMAN 761 49 368 28 365
KARS 595 11 406 28 161
KASTAMONU 1.109 202 643 155 311
KAYSERİ 2.925 320 1.432 239 1.254
KIRIKKALE 708 62 328 43 337
KIRKLARELİ 1.299 85 790 114 395
KIRŞEHİR 813 40 432 77 304
KİLİS 442 27 109 20 313
KOCAELİ 4.748 619 1.369 322 3.057
KONYA 5.939 773 2.916 353 2.670
KÜTAHYA 1.700 482 942 223 535
MALATYA 2.027 996 1.210 149 668
MANİSA 4.955 643 3.327 610 1.018
MARDİN 1.579 153 678 114 787
MERSİN 5.700 709 3.219 424 2.057
MUĞLA 4.550 4.125 1.953 991 1.606
MUŞ 708 21 104 6 598
NEVŞEHİR 997 111 494 110 393
NİĞDE 1.002 37 650 46 306
ORDU 2.158 303 1.246 256 656
OSMANİYE 1.470 64 610 46 814
RİZE 1.113 75 717 86 310
SAKARYA 3.177 551 1.582 116 1.479
SAMSUN 4.455 755 2.701 211 1.543
SİİRT 496 12 282 23 191
SİNOP 703 45 429 114 160
SİVAS 1.482 219 787 66 629
ŞANLIURFA 4.031 449 283 397 3.351
ŞIRNAK 534 54 91 21 422
TEKİRDAĞ 3.183 263 1.293 263 1.627
TOKAT 1.637 87 952 137 548
TRABZON 2.745 316 4.253 405 -1.913
TUNCELİ 315 39 203 12 100
UŞAK 1.460 455 815 229 416
VAN 1.418 188 563 74 781
YALOVA 752 163 283 77 392
YOZGAT 1.086 124 526 57 503
ZONGULDAK 1.540 230 1.021 145 374
TOPLAM
200.393 37.497 96.473 17.370 86.550* Bu kolon esnaf ve sanatkar sayısındaki değişim miktarını göstermektedir.
5. İllere Göre Esnaf ve İşyeri Sayıları
İl Esnaf Sayısı İşyeri Sayısı İlin Nüfusu* İşyeri/Nüfus Oda Sayısı Esnaf/Oda
ADANA 40.809 43.649 2.149.260 %2,03 86 475
ADIYAMAN 11.300 11.558 597.184 %1,94 23 491
AFYON 16.997 17.692 707.123 %2,50 37 459
AĞRI 5.758 6.390 551.177 %1,16 14 411
AKSARAY 9.403 10.145 382.806 %2,65 20 470
AMASYA 8.646 9.512 321.977 %2,95 28 309
ANKARA 76.582 80.339 5.045.083 %1,59 114 672
ANTALYA 66.566 76.622 2.158.265 %3,55 75 888
ARDAHAN 2.111 2.290 102.782 %2,23 3 704
ARTVİN 5.712 6.178 169.334 %3,65 18 317
AYDIN 32.232 35.367 1.020.957 %3,46 85 379
BALIKESİR 38.130 41.200 1.162.761 %3,54 88 433
BARTIN 5.008 5.558 189.139 %2,94 10 501
BATMAN 5.029 5.334 547.581 %0,97 6 838
BAYBURT 1.666 1.734 75.620 %2,29 6 278
BİLECİK 4.928 5.402 208.888 %2,59 13 379
BİNGÖL 3.947 4.326 265.514 %1,63 7 564
BİTLİS 5.470 5.978 337.156 %1,77 12 456
BOLU 7.152 8.046 283.496 %2,84 26 275
BURDUR 9.031 10.309 257.267 %4,01 26 347
BURSA 59.694 64.569 2.740.970 %2,36 105 569
ÇANAKKALE 17.828 20.042 502.328 %3,99 33 540
ÇANKIRI 3.674 3.990 190.909 %2,09 14 262
ÇORUM 13.479 14.166 532.080 %2,66 41 329
DENİZLİ 27.889 29.954 963.464 %3,11 68 410
DİYARBAKIR 14.785 15.938 1.607.437 %0,99 42 352
DÜZCE 8.874 9.756 351.509 %2,78 27 329
EDİRNE 13.579 14.524 398.582 %3,64 34 399
ELAZIĞ 11.846 12.388 568.239 %2,18 26 456
ERZİNCAN 4.817 5.181 219.996 %2,36 19 254
ERZURUM 14.283 15.370 766.729 %2,00 41 348
ESKİŞEHİR 14.535 15.815 799.724 %1,98 36 404
GAZİANTEP 31.482 32.686 1.844.438 %1,77 78 404
GİRESUN 12.754 13.535 425.007 %3,18 33 386
GÜMÜŞHANE 3.215 3.555 141.412 %2,51 13 247
HAKKARİ 2.796 2.914 273.041 %1,07 5 559
HATAY 35.941 37.328 1.503.066 %2,48 70 513
IĞDIR 2.704 2.830 190.424 %1,49 7 386
ISPARTA 11.075 11.979 417.774 %2,87 28 396
İSTANBUL 178.019 186.770 14.160.467 %1,32 163 1092
İZMİR 100.547 109.688 4.061.074 %2,70 129 779
K.MARAŞ 20.316 20.951 1.075.706 %1,95 40 508
İl Esnaf Sayısı İşyeri Sayısı İlin Nüfusu* İşyeri/Nüfus Oda Sayısı Esnaf/Oda
KARS 5.085 5.358 300.874 %1,78 16 318
KASTAMONU 11.556 13.391 368.093 %3,64 38 304
KAYSERİ 21.424 23.001 1.295.355 %1,78 42 510
KIRIKKALE 5.956 6.368 274.658 %2,32 15 397
KIRKLARELİ 10.858 11.922 340.559 %3,50 28 388
KIRŞEHİR 5.586 5.834 223.498 %2,61 19 294
KİLİS 3.693 3.748 128.586 %2,91 13 284
KOCAELİ 32.455 34.968 1.676.202 %2,09 51 636
KONYA 45.853 47.601 2.079.225 %2,29 84 546
KÜTAHYA 14.296 15.754 572.059 %2,75 48 298
MALATYA 16.413 17.504 762.538 %2,30 39 421
MANİSA 41.672 45.449 1.359.463 %3,34 94 443
MARDİN 10.669 10.948 779.738 %1,40 21 508
MERSİN 44.389 48.035 1.705.774 %2,82 72 617
MUĞLA 34.597 41.526 866.665 %4,79 35 988
MUŞ 5.416 5.849 412.553 %1,42 6 903
NEVŞEHİR 8.646 9.467 285.460 %3,32 24 360
NİĞDE 9.054 9.506 343.658 %2,77 28 323
ORDU 19.106 20.767 731.452 %2,84 44 434
OSMANİYE 11.180 12.003 498.981 %2,41 30 373
RİZE 10.487 11.341 328.205 %3,46 26 403
SAKARYA 23.720 25.284 917.373 %2,76 65 365
SAMSUN 33.664 35.590 1.261.810 %2,82 71 474
SİİRT 3.823 4.091 314.153 %1,30 13 294
SİNOP 6.032 6.854 204.568 %3,35 16 377
SİVAS 12.285 13.327 623.824 %2,14 33 372
ŞANLIURFA 29.179 30.183 1.801.980 %1,67 58 503
ŞIRNAK 3.475 3.930 475.255 %0,83 9 386
TEKİRDAĞ 22.818 24.620 874.475 %2,82 34 671
TOKAT 13.662 15.141 598.708 %2,53 34 402
TRABZON 22.664 24.703 758.237 %3,26 49 463
TUNCELİ 2.061 2.262 85.428 %2,65 5 412
UŞAK 11.143 11.919 346.508 %3,44 28 398
VAN 15.097 16.518 1.070.113 %1,54 19 795
YALOVA 6.277 6.747 220.122 %3,07 17 369
YOZGAT 11.150 11.782 444.211 %2,65 31 360
ZONGULDAK 13.864 14.940 601.567 %2,48 28 495
TOPLAM 1.572.473 1.693.934 76.667.864 %2,21 3.063 513
* Nüfus verileri: TÜİK 2013
2014 Aralık ayındaki illere göre esnaf, işyeri sayıları ve bunların nüfusa oranını incelediğimizde aşağıdaki noktalar dikkat çekmektedir.
- İşyeri sayısının Türkiye nüfusuna oranı %2,21’dir. Her yüz kişiden ikisinin esnaf ve sanatkâr olduğu söylenebilir.
- Her bir Esnaf ve Sanatkâr Odası başına ortalama 513 üye düşmektedir.
En fazla esnaf ve sanatkâr işletmesinin olduğu 5 ilimize baktığımızda;
- İstanbul’da 186.770, - İzmir’de 109.688, - Ankara’da 80.339, - Antalya’da 76.622,
- Bursa’da 64.569 esnaf ve sanatkâr işletmesinin olduğu görülmektedir.
En az esnaf ve sanatkâr işletmesinin olduğu 5 ilimize baktığımızda;
- Bayburt’da 1.734, - Tunceli’de 2.262, - Ardahan’da 2.290, - Iğdır’da 2.830,
- Hakkâri’de 2.914 esnaf ve sanatkâr işletmesinin olduğu görülmektedir.
Nüfusa oranla en fazla esnaf ve sanatkâr işletmesinin olduğu iller;
- Muğla (%4,79), - Burdur (%4,01), - Çanakkale (%3,99), - Artvin (%3,65),
- Edirne (%3,64) şeklinde sıralanmaktadır.
Nüfusa oranla en az esnaf ve sanatkâr işletmesinin olduğu iller;
- Şırnak (%0,83) - Batman (%0,97) - Diyarbakır (%0,99) - Hakkari (%1,07)
- Ağrı (%1,16) şeklinde sıralanmaktadır.
Esnaf ve Sanatkâr Odası başına düşen üye sayısının en yüksek olduğu iller;
- İstanbul (1.092) - Muğla (988) - Muş (903) - Antalya (888)
- Batman (838) şeklinde sıralanmaktadır.
Esnaf ve Sanatkâr Odası başına düşen üye sayısının en düşük olduğu iller;
- Gümüşhane (247)
- Erzincan (254)
- Çankırı (262)
- Bolu (275)
6. Mesleklere Göre Esnaf ve Sanatkâr İşyeri Sayıları
Türkiye genelinde en fazla icra edilen 60 meslek kolu aşağıdaki tabloda sıralanmıştır. Bu listedeki esnaf ve sanatkar sayısı toplam sayının %80’ini oluşturmaktadır.
Sıra Meslek İşyeri Sayısı
1 Bakkallık, Bayilik, Büfecilik 166.166
2 Minibüsçülük 111.194
3 Kadın ve Erkek Kuaförlüğü 83.386
4 Nakliyecilik ve Nakliyat Komisyonculuğu 82.548
5 Kahvecilik, Kıraathanecilik ve İnternet Kafe İşletmeciliği 76.078
6 Taksicilik 75.724
7 Pazarcılık 57.825
8 Kamyonculuk, Kamyonetçilik 55.115
9 Servis Aracı İşletmeciliği 52.473
10 Lokantacılık (Kebap, Köfte, Döner ve her türlü yemek) 41.301
11 Otobüsçülük 28.956
12 Tuhafiyecilik 24.486
13 Konfeksiyon İmal ve Satıcılığı 22.129
14 Kır Kahvesi, Çay Bahçesi, Çay Ocağı, Piknik ve Dinlenme Yeri İşletmeciliği 21.550
15 Oto Motor Tamirciliği 20.582
16 Terzilik 18.146
17 Mobilya İmal ve Satıcılığı 17.862
18 Emlak Komisyonculuğu ve Danışmanlığı 17.624
19 Fırıncılık 15.272
20 Marangozluk ve Dülgerlik 14.497
21 Demircilik (sıcak ve soğuk demircilik) 14.016
22 Hırdavatçı (Nalbur) İmal ve Satıcılığı 13.521
23 Elektrik Tesisatçılığı 13.162
24 Ayakkabı İmal ve Satıcılığı 12.623
25 Pastanecilik (Pasta, Börek, Tatlı v.b. İmal ve Satıcılığı) 12.208
26 Kafe, Kafeterya, Kahvaltı Salonu İşletmeciliği 12.131
27
Aperatif Yiyecek Maddeleri İmal ve Satıcılığı (Tantuni, Ciğer, Kokoreç, Midye, Gözleme, Katmer, Dürüm, Sıkma, Çiğköfte v.b.)
11.987
28
Telefon, Cep telefonu, Faks, Telsiz ve Diğer Haberleşme Cihazları ve Aksesuarları Satış, Tesisat Kuruculuğu, Bakım ve Tamirciliği
11.974
29
Kuyumculuk (Altın, Gümüş v.b. Kıymetli Madenlerden Süs ve Ziynet Eşyası Yapımı ve Tamirciliği, Vitrin Kuyumculuğu)
11.577
30 Kasaplık, Sakatatçılık 11.238
31 Kantincilik 10.220
32 Manavlık 10.121
33 Oto Şase, Kaporta Tamirciliği 10.006
34 Turistik, Otantik Hediyelik ve Hatıra Eşya İmal ve Satıcılığı 9.903
35 Oto Elektrikçiliği 8.619
36 Elektrikli Araç Gereç ve Ev Aletleri İmal, Satış ve Tamirciliği 8.405 37 Torna ve Tesviyecilik (Frezecilik, Vargel, Planyacılık, Taşlama, Alet Bilemeciliği) 8.123
38 Oto Galericiliği (Oto Alım-Satım) 8.086
39 Şans Oyunları (Milli Piyango, Loto, Toto, Ganyan Bayii v.b.) 8.015
Sıra Meslek İşyeri Sayısı
40 Züccaciyecilik 7.918
41 Oto Yağlama ve Yıkamacılığı 7.823
42 Pide, Lahmacun v.b. İmal ve satıcılığı 7.746
43 Kırtasiyecilik 7.658
44 Elektronik Cihazlar Araç Gereçler Satış, Bakımı ve Tamirciliği 7.638
45 Sıhhi Tesisatçılık 7.554
46 Un, Kepek, Yem ve Zahire Satıcılığı 7.403
47 İnşaat Malzemeleri İmal ve Satıcılığı 7.214
48 Oto Yedek Parça İmal ve Satıcılığı 7.180
49 Mahrukatçılık (Odun, Kömür v.b. Alım ve Satımı) 7.032
50 Otel, Motel, Pansiyon ve Han İşletmeciliği 7.021
51 Kaynakçılık 6.454
52 Bisiklet ve Motosiklet İmal, Satış ve Tamirciliği 6.167
53 Elektrik Malzemeleri İmal, Satış ve Tamirciliği 6.139
54 Fotoğrafçılık 5.354
55 Disko, Taverna, Gazino, Gece Kulübü, Pavyon, Birahane ve Bar İşletmeciliği 5.279 56 Hurdacılık ve Geri Dönüşümcülük (Metal, Kağıt, Cam, Plastik v.b.) 5.238
57 Kuruyemiş İmal ve Satıcılığı 4.951
58 Bahçe Düzenleme, Peyzaj İşleri, Tohum, Fidan, Çiçek Alım ve Satıcılığı 4.940
59 Oto Lastik ve Oto Lastik Kaynak ve Kaplamacılığı 4.916
60 Kabzımallık (sebze meyve toptancısı, komisyoncusu) 4.746
TOPLAM 1.345.220
