İdare yaklaşık maliyeti, ihaleye katılan ve geçerli teklif veren tek istekli olması ve teklif veren tek isteklinin teklif fiyatının idarenin kullanmış olduğu elektrik tüketim güncel maliyetinin üzerinde olması
Toplantı No : 2019/031 Gündem No : 10
Karar Tarihi : 26.06.2019 Karar No : 2019/UM.II-721
BAŞVURU SAHİBİ:Sakarya Elektrik Perakende Satış A.Ş.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi (E.S.K.İ.) Genel Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE: 2019/43997 İhale Kayıt Numaralı “6 Kısım Serbest Piyasadan Elektrik Enerjisi” İhalesi
KURUMCA YAPILAN YAKLAŞIK MALİYET İNCELEME:
Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi (E.S.K.İ.) Genel Müdürlüğü tarafından 12.03.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “6 Kısım Serbest Piyasadan Elektrik Enerjisi” ihalesine ilişkin olarak Sakarya Elektrik Perakende Satış A.Ş. tarafından 17.05.2019 tarih ve
20490 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 17.05.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2019/515 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
YAKLAŞIK MALİYET HESAPLAMASINA DAİR KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; 19.04.2019 tarihinde idare tarafından EKAP üzerinden bildirilen ihale kararında güncel maliyet rakamları incelendiğinde, ihaleye katılan ve geçerli teklif veren tek istekli olması sebebiyle gerekli rekabet şartlarının oluşmadığı ifade edilerek tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına ve geçerli teklif bulunmaması sebebiyle ihalenin iptaline karar verildiği, ihalenin iptali kararına karşı yapmış oldukları şikâyet başvurusunun reddedildiği,
teklif veren isteklinin teklif ettikleri rakamlarının, idarenin kullandığı elektrik tüketim güncel maliyet rakamlarının üzerinde olduğu ve kamu yararı gözetildiği hususunun mevzuata aykırılık teşkil ettiği, kamu kurumları tarafından yapılacak elektrik enerjisi alımlarının Maliye Bakanlığı’nın 13.10.2011 tarihli ve B.07.0.BMK.0.04 sayılı Genelgesi uyarınca ihale usulüyle yapılması gerektiği, idare tarafından hali hazırda ihale yapılmaksızın ikili anlaşma ile elektrik enerjisi alımının temin edildiği,
kamu ihale mevzuatına aykırı şekilde elektrik temin eden idare tarafından, kullandığı elektrik tüketim güncel maliyet r a k a m l a r ı i l e i h a l e d e t e k l i f e d i l e n m i k t a r l a r ı n karşılaştırılarak ihalenin iptaline karar verilmesinin hukuka aykırı olduğu, söz konusu Genelge uyarınca, elektrik
enerjisinin ihale ile alımı yöntemi izlendiğinde ihale üzerinde kalan istekli tarafından ödenmesi gereken çeşitli vergi yükümlülüklerinin ve risklerin bulunduğu, bu vergilerin sözleşme bedeli üzerinden belirlenen damga vergisi (binde 9,48), karar pulu bedeli (binde 5,69), KİK payı bedeli (onbinde
5 ) olduğu, elektrik enerjisi alımı işinin ihale yapılmaksızın ikili anlaşma ile gerçekleştirildiği durumda belirtilen vergilerin ödenmediği, elektrik enerjisi alımının ihale yöntemiyle gerçekleştirildiği durumda, ödenecek olan vergilerden ötürü tekliflerin ihale yapılmadan elektrik teminine kıyasla yüksek olması gerekçesiyle herhangi bir kamu zararı doğacağından bahsetmenin mümkün olmadığı, kendilerinin enerji piyasasında faaliyet gösteren görevli tedarik şirketi oldukları,
EPDK mevzuatına tabi olarak faaliyetlerini sürdürdükleri, EPDK’nın belirlemiş olduğu son kaynak tarife katsayısının 1,0938 (% 9,38) olduğu, bahse konu ihalede teklif edilen katsayının 1,079228 (%7,9228) olduğu ve anılan katsayının altında olduğu, tekliflerinin ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ilkesine ve kamu yararına uygun olduğu, idare tarafından şikâyete verilen cevabın gerekçeden yoksun ve hukuka aykırı olduğu,
bu sebeple iptal edilmesi gerektiği, yaklaşık maliyetin altında tek geçerli teklif kalmış olması hususunun tek başına ihalenin iptali için yeterli bir sebep olmadığı, ihalenin iptali kararının iptaline ve düzeltici işlem belirlenerek ihalenin yaklaşık maliyetin altında ve geçerli teklif sahibi kendilerinin üzerinde bırakılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
YAKLAŞIK MALİYET HESAPLANMASINA DAİR HÜKÜMLER
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu maddesinde
“İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir.
İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.” hükmü,
Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yaklaşık maliyetin hesaplanmasına ilişkin ilkeler” başlıklı 7’nci maddesinin 7’nci fıkrasında “İhale komisyonu, yaklaşık maliyetin ihale tarihine kadar geçen sürede değişikliğe uğradığını belirlemesi durumunda; değişikliğin gerekçelerini belirtmek suretiyle güncellediği yaklaşık maliyeti dikkate alır.” hükmü,
Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü’nün 13.10.2011 tarihli ve 13316 sayılı Genelgesinde “…Elektrik ve doğalgaz alımlarında belirli bir limitin üzerinde tüketim gerçekleştiğinde serbest tüketici olma ve tedarikçisini seçme hakkı bulunmaktadır. Tedarikçisini seçme hakkı; hizmetin kalitesi, çeşitliliği, maliyeti vb. yönlerden isteklileri değerlendirme ve en uygun olanı tercih etme imkanı vermektedir. Serbest tüketici olunmasına ilişkin hususlar elektrikte, “4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu” ve
“Elektrik Piyasası Serbest Tüketici Yönetmeliği”nde;
doğalgazda, “4646 sayılı Doğalgaz Piyasası Kanunu” ve
“ D o ğ a l g a z P i y a s a s ı D a ğ ı t ı m v e M ü ş t e r i H i z m e t l e r i Yönetmeliği”nde yer almaktadır. Serbest tüketici limitinin güncellenmesi, söz konusu Kanunlar uyarınca her yıl Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunca yapılmaktadır
Bu itibarla, söz konusu ihtiyaçların temininde, kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasını sağlamak amacı ile aşağıda belirtilen hususların dikkate alınması önem arz etmektedir.
1. İdarelerce, serbest tüketici statüsünün kazanılması amacı ile farklı noktalardaki birimlerinin doğalgaz ve elektrik tüketimlerinin, söz konusu mevzuat hükümleri çerçevesinde, birleştirilmesinde yarar bulunmaktadır.
2. 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında bulunan idarelerce; elektronik haberleşme hizmetleri ile serbest tüketici olmaları halinde elektrik ve doğalgaz ihtiyaçlarının ihale yolu ile temin edilmesi esastır.
Ancak, serbest tüketici olunamaması, piyasada rekabet koşullarının oluşmaması veya 4734 sayılı Kanunun 22 nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde yer alan limitlerin aşılmaması halinde söz konusu ihtiyaçlar doğrudan temin yoluyla karşılanabilecektir.
3. İdarelerce, elektronik haberleşme hizmeti alımı ile serbest tüketici limitini geçen birimlerinin elektrik ve doğalgaz alımları için birimler itibariyle ayrı ihaleler yapılabileceği gibi, tüm birimlerinin ihtiyaçları için merkezde tek bir ihale de yapılabilecektir.
4. İdarelerce bahse konu ihtiyaçlar için, merkez ve merkez dışı birimlerini kapsayacak şekilde, merkezde tek bir ihale yapılması durumunda;
a. Genel yönetim kapsamında olan idareler için;
i. İhale işlemleri, üst yöneticiden ihale yetkisinin devrine ilişkin onay alınmak suretiyle, idarenin destek hizmetlerini yürüten birimi tarafından,
ii. İhale yetkisi dışında kalan harcama yetkisine ve giderin gerçekleştirilmesine ilişkin işlemler ise bütçede ödenek
tahsis edilen harcama birimleri ve ödenek gönderme belgesi ile ödenek gönderilen merkez dışı birimlerce taahhüt dosyası çerçevesinde,
gerçekleştirilecektir.
b. Diğer idareler için tabi oldukları mevzuat hükümleri geçerli olacaktır.
5. 4734 sayılı Kanundan istisna olunmasına ilişkin düzenlemelerde, söz konusu ihtiyaçların teminine yönelik bir hüküm bulunmaması durumunda, bu Genelgede yer alan hususlara uyulması esastır.” açıklaması,
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından resmi internet sitesinde yayınlanan “Son Kaynak Tedarik Tarifesinin Uygulanmasına İlişkin 2 Nolu Açıklama” başlıklı açıklamada
“Tebliğin 6 ncı maddesi kapsamında belirlenen KBK, 1/1/2019 tarihinden itibaren 1,0938 olarak uygulanacaktır. Yüksek tüketimli tüketicilerin 2018 ve 2019 yılı içerisinde yer alan tüketimlerini kapsayan fatura dönemi için ilgili yıllarda geçerli olan KBK dikkate alınacak ve ilgili yıllara ait tüketimler için ilgili yılın KBK’ları arasında kıst hesabı yapılacaktır.” açıklaması yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler”
başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu malın;
a) Adı: SERBEST PİYASADAN ELEKTRİK ENERJİSİ b) Varsa kodu:
c) Miktarı ve türü:
6 KISIM SERBEST PİYASADAN ELEKTRİK ENERJİSİ
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
ç) Teslim edileceği yer: İHALE DOKÜMANI EKİNDE ABONE NUMARALARI BİLDİRİLEN TESİSLER” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 19’uncu maddesinde “19.1. Bu ihalede kısmi teklif verilebilir.
19.2.1. Bu ihaledeki kısım sayısı 6 dir. İhale kısımlarına ilişkin koşullar altta düzenlenmiştir;
BU İHALEDEKİ 6 KISIM İÇİN AYRI AYRI TEKLİF VERİLEBİLİR. İHALE ÜZERİNDE BIRAKILAN İSTEKLİLER İLE ÜZERİNDE KALAN KISIMLARIN HER BİRİ İÇİN AYRI AYRI SÖZLEŞME İMZALANACAK, EĞER İKİ YA DA DAHA FAZLA KISIM TEK BİR İSTEKLİ ÜZERİNDE KALIRSA ÜZERİNDE KALAN KISIMLAR İÇİN TEK BİR SÖZLEŞME İMZALANACAKTIR.”
düzenlemesi,
Adı geçen Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler”
başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Bu ihale konusu işin yapılması sırasında;
– resim, nakliye, ulaşım, harç ve her türlü sigorta giderleri, -enerji (tüketim) bedeli ve dağıtım bedeli,
– Piyasa Mali Uzlaştırma Merkezi (PMUM) ‘a bildirim,
-kayıt ve diğer tüm iş ve işlemler için gerekli bedeller,
-sözleşme esnasında ilgili mevzuatı gereğince ödenecek vergiler,
– yapılacak olan her türlü test ve/veya analiz giderleri, – teknik şartnamede yer alan giderler
TEKLİF FİYATA DAHİL EDİLECEKTİR.
Bunların dışında ki – KDV ,
– Enerji Fonu,
-Elektrik Tüketim Vergisi,
-TRT payı,
ile ilgili mevzuatlarda belirtildiği oranda ve uygulanması gereken kapsama göre hesaplanan miktarlardaki ödemeler
TEKLİF FİYATA DAHİL DEĞİLDİR.
25.2. (25.1) maddede yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.
25.3. Ancak, sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV) ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.”
düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptal edilmesi” başlıklı 34’üncü maddesinde “34.1. İhale komisyonu kararı üzerine İdare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez.
34.2. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum, bütün isteklilere gerekçesiyle birlikte derhal bildirilir.”
düzenlemesi,
Bahse konu Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 47’nci maddesinde “47.1.
– YAKLAŞIK MALİYET HESAPLARI 1.KISIM (OG SANAYİ YÜKSEK TÜKETİMLİ) İÇİN;
KASIM AYI BAZ ALINARAK YAPILMIŞTIR. HESAPLAMALARDA KULLANILAN DEĞERLER AÇIK OLARAK VERİLECEK OLUP, FATURALANDIRMAYA ESAS RESMİ RAKAMLARLA FARKLILIK GÖSTERMESİ HALİNDE ARADA Kİ ORAN S Ö Z L E Ş M E S Ü R E S İ N C E H E R F A T U R A L A N D I R M A D Ö N E M İ N D E
KULLANILACAKTIR. KAR ORANINDA Kİ DÜŞÜŞ HESAPLARDA AYRICA GÖSTERİLECEKTİR. HESAPLAMALAR EKTE VERİLEN SON KAYNAK TEDARİK TARİFESİ TEBLİĞİNDE Kİ FORMÜLLERE GÖRE YAPILACAKTIR. BİRİM FİYAT; ENERJİNİN SATILDIĞI HER BİR AY İÇİN, İDARENİN SAATLİK PTF AĞIRLIKLI ORTALAMASI VE İLGİLİ AYA AİT KURUL TARAFINDAN TAHMİNİ OLARAK AÇIKLANAN YEKDEM BEDELİ DEĞERİNİN TOPLAMININ, İHALE KAPSAMINDA VERİLEN BİRİM FİYAT KATSAYISI (KBK) İLE ÇARPIMI SONUCUNDA HESAPLANACAKTIR. TEKLİF EDİLEN KBK ORANI SÖZLEŞME SÜRESİNCE SABİT KALACAK OLUP TAHMİNİ YEKDEM BEDELİ İLE HESAPLANAN FATURALAR, İLGİLİ AY İÇİN KESİNLEŞEN YEKDEM BEDELLERİ ÜZERİNDEN SONRAKİ FATURALARDA (+) VEYA (-) OLARAK MAHSUP EDİLECEKTİR.
– 1.KISIM DIŞINDA KALAN KISIMLARIN HESABI;
İ H A L E D E T E K L İ F E D İ L E N B İ R İ M F İ Y A T L A R Ü Z E R İ N D E N HESAPLANACAKTIR.
-KURUMUMUZA AİT ABONELİKLERİN TAMAMI TEK TERİMLİDİR.
-DAĞITIM BEDELİ; 2019 OCAK AYI İTİBARİ İLE AÇIKLANAN RAKAMLAR ÜZERİNDEN HESAPLANMIŞTIR.
– İSTEKLİLER BİRİM FİYATLARINI VİRGÜLDEN SONRA 5 (BEŞ) HANELİ OLARAK VEREBİLECEKLERDİR.
– YÜKLENİCİ İHALE TEKNİK ŞARTNAMESİNDE YER ALAN HÜKÜMLERİ YERİNE GETİRMEKLE YÜKÜMLÜDÜR.” düzenlemesi
17.04.2019 tarihli ihale komisyonu kararı incelendiğinde, kısmi teklife açık ve 6 kısımdan oluşan bahse konu ihalede 4 adet ihale dokümanı alındığı, idareye 2 adet teklif zarfı sunulduğu, sunulan teklif zarflarından Yağmur Group Elektrik Enerjisi Toptan Satış A.Ş. tarafından teşekkür mektubu sunulduğu, kısmi teklife açık bahse konu ihalenin sadece 1’inci kısmına teklif verildiği, Sakarya Elektrik Perakende Satış A.Ş.nin ihaleye katılan ve geçerli teklif veren tek istekli olması sebebiyle gerekli rekabet şartları oluşmadığından ihalenin iptal edildiği ve Sakarya Elektrik
Perakende Satış A.Ş.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, kısmi teklife açık bahse konu ihalenin 6 (altı) kısmının da ihale komisyonu tarafından iptal edildiği görülmektedir.
İdare tarafından yapılan yaklaşık maliyet hesaplamaları incelendiğinde, kısmi teklife açık bahse konu ihalenin itirazen şikâyete konu 1’inci kısmının yaklaşık maliyetinin 11.374.328,47 TL olarak belirlendiği, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu tarafından enerji tedarik maliyeti dışındaki diğer tüm maliyetler ile makul kâr dikkate alınarak belirlenen katsayının (KBK) 18.10.2018 tarihli ve 8136 sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu Kararı gereğince 1,0938 olarak dikkate alındığı, dağıtım bedelinin de yaklaşık maliyet hesaplamasına dahil edildiği görülmektedir.
Başvuru sahibi Sakarya Elektrik Perakende Satış A.Ş.
tarafından kısmi teklife açık bahse konu ihalenin sadece 1’inci kısmına 11.316.784,85 TL’lik teklif verildiği, hesaplamalarda KBK katsayısının 1,079228 olarak dikkate alındığı, anılan kısım için başka bir istekli tarafından teklif verilmediği görülmektedir.
İdare tarafından şikâyet başvurusuna verilen cevaptan, ihalenin 1’inci kısmı için idarenin kullanmış olduğu elektrik tüketim güncel maliyet rakamları incelendiğinde, teklif veren tek isteklinin rakamlarının bu fiyatların üzerinde olması sebebiyle gerekli rekabet şartlarının oluşmaması ve kamu yararı gözetilmesi sebebiyle Sakarya Elektrik Perakende Satış A.Ş.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılarak ihalenin iptal edilmesine karar verildiği anlaşılmaktadır.
Kısmi teklife açık bahse konu ihalenin itirazen şikâyete konu 1’inci kısmında söz konusu miktardaki elektrik enerjisinin serbest tüketici olmadan ve ihale yapılmadan alınması durumunda maliyetinin tespit edilebilmesi amacıyla Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’na (EPDK) Kurum tarafından gönderilen 31.05.2019 tarihli ve 10702 sayılı yazıda “Kısmi
teklife açık ve altı kısımdan oluşan Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi (E.S.K.İ.) Genel Müdürlüğü tarafından yapılan 2019/43997 ihale kayıt numaralı
“6 Kısım Serbest Piyasadan Elektrik Enerjisi” işinin 1’inci kısmı olan “OG Sanayi Yüksek Tüketimli İçin (25.550.000 kWh)”
ile ilgili olarak Kurumumuza yapılan itirazen şikâyet başvurusuna ilişkin olarak yapılan incelemede, aşağıda belirtilen hususlarda bilginize ihtiyaç duyulmuştur.
Söz konusu ihalenin itirazen şikâyete konu olan 1’inci kısmında idarece 25.550.000 kWh elektrik enerjisi alınacak olup söz konusu miktardaki elektrik enerjisinin serbest tüketici olmadan ve ihale yapılmadan doğrudan temin yöntemiyle Eskişehir ilindeki dağıtım şirketi olan Osmangazi Elektrik Dağıtım A.Ş. (OEDAŞ) baz alınarak piyasadan alınması halinde dağıtım bedeli dahil tutarının Kasım 2018, Aralık 2018, Ocak 2019, Şubat 2019 ve Mart 2019 için ayrı ayrı güncel PTF ve YEKDEM değerleri esas alınarak ne olacağının hesaplanmasına ve dayanaklarıyla birlikte gösterilmesine ihtiyaç duyulmaktadır (Hesaplamalar yapılırken piyasada elektrik enerjisi satışı alanında uygulanan güncel KBK değerlerinin tarafınızca uygun olanının dikkate alınması uygun olacaktır.).” ifadelerine yer verilerek bilgi istenmiştir.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından gönderilen 13.06.2019 tarihli ve 27238 sayılı cevabi yazıda “İlgide kayıtlı yazınızda Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından yapılan “OG Sanayi Yüksek Tüketimli İçin (25.550.000 kWh)” ihalesi kapsamında, söz konusu enerji miktarının serbest tüketici olmadan ve ihale yapılmadan doğrudan temin yöntemiyle Osmangazi Elektrik Dağıtım AŞ baz alınarak piyasadan alınması halinde dağıtım bedeli dâhil tutarın Kasım 2018, Aralık 2018, Ocak 2019, Şubat 2019 ve Mart 2019 için ayrı ayrı güncel PTF ve YEKDEM değerleri esas alınarak dayanaklarıyla birlikte gösterilmesi talep edilmektedir.
Verilen bilgiler dikkate alındığında ihale düzenleyen idarenin
20/1/2018 tarihli ve 30307 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Son Kaynak Tedarik Tarifesinin Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ (Tebliğ) kapsamında yüksek tüketimli son kaynak tüketicisi (yüksek tüketimli tüketici) olduğu; bu kapsamda idarenin serbest tüketici hakkını kullanmaması yani ikili anlaşma yapmaması halinde idareye Tebliğ’de yüksek tüketimli tüketiciler için tanımlanan son kaynak tedarik tarifesinin uygulandığı/uygulanması gerektiği; ilgili bölgede son kaynak tüketicilerine enerji tedarik etmekle yükümlü görevli tedarik şirketi Osmangazi Elektrik Perakende Satış AŞ tarafından söz konusu idareye serbest tüketici hakkını kullanmaması yani ikili anlaşma yapmaması halinde uygulanan/uygulanması gereken son kaynak tedarik tarifesinin dağıtım bedeli eklenerek gönderilmesinin istendiği anlaşılmaktadır.
Tebliğ’in 6 ncı maddesinin beşinci ve altıncı fıkralarında yer alan … hükümleri çerçevesinde yüksek tüketimli tüketicilere uygulanacak son kaynak tedarik tarifesi hesaplanmaktadır. Söz konusu formülün uygulanmasında fatura dönemine göre belirlenen piyasa takas fiyatı (PTF) ortalaması, faturanın kesildiği tarihe göre belirlenen Enerji Piyasaları İşletme AŞ (EPİAŞ) tarafından açıklanan gerçekleşen veya Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (Kurul) tarafından öngörülen Yenilenebilir Enerji Destekleme Mekanizması (YEKDEM) maliyetleri değişiklik gösterebilmektedir.
Kasım 2018 – Mart 2019 dönemi için aylık ayrı ayrı veri talep edildiği göz önüne alındığında aylık fatura uygulamasının yapıldığı anlaşılmakta olup bu minvalde aylık PTF ortalaması kullanılmasının gerektiği değerlendirilmektedir. EPİAŞ tarafından a ayına ilişkin gerçekleşen YEKDEM birim maliyetinin a+1 ayının 16 ncı günü itibarıyla yayımlanmakta olması nedeniyle 16 ncı günden önce kesilen faturalarda Kurul tahmini, daha sonra kesilen faturalarda gerçekleşen maliyet dikkate alınmaktadır. Genel uygulamada tedarik şirketleri tarafından a ayına ait faturanın a+1 ayının ilk günlerinde kesildiği göz önüne alındığında ve ihale tarihinde ihale
yapılan aylar için henüz YEKDEM maliyet gerçekleşmesinin o l m a m a s ı n e d e n i y l e h e s a p l a m a l a r d a K u r u l t a h m i n i kullanılmıştır.
Yazınızda dağıtım bedeli dâhil edilerek tarifenin hesaplanması talep edilmekte olup yazınızdan idarenin “OG Sanayi” abone grubunda olduğu anlaşılmaktadır; ancak idarenin sadece dağıtım bedeli uygulanan tek terimli veya dağıtım bedeli ile birlikte güç bedelinin de uygulandığı çift terimli abone grubunda mı olduğunun ayrımı yapılamamaktadır. Talep edilen verilerde dağıtım bedelinin eklenmesi gözetilerek hesaplamalar tek terimli OG sanayi abone grubu üzerinden yapılmıştır.
Diğer yandan; tüketicilere TRT Payı, Elektrik Enerjisi Fonu ile Elektrik ve Havagazı Tüketim Vergisi de uygulanmakta olup yazınızda bu minvalde bir talep bulunmaması nedeniyle hesaplamalara bu vergiler dâhil edilmemiştir. Sanayi abone grubu için aktif enerji bedeline (bu durumda son kaynak tedarik tarifesine) %1 Elektrik Enerjisi Fonu, 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu kapsamında % 0 veya %1 Elektrik ve Havagazı Tüketim Vergisi uygulanmaktadır; TRT Payı ise 2018 yılı Temmuz ayı itibarıyla sanayi sicil belgesine sahip işletmelere uygulanmamaktadır. Benzer şekilde, toplam birim bedele uygulanan Katma Değer Vergisi de hesaplamalara dâhil edilmemiştir.
Yazınızda yer alan 25.550.000 kWh enerjinin aylık dağılımının bilinmemesi nedeniyle, yukarıda yer alan açıklamalara göre her ay için birim bedeller hesaplamıştır. Aylık birim bedellerin, ilgili aya ait enerji miktarları ile çarpılmasıyla toplam maliyete ulaşılabilecektir.
Yukarıda yer alan açıklamalar dikkate alınarak hazırlanan belgeler ekte yer almaktadır.” ifadelerine yer verilmiştir.
EPDK tarafından gönderilen bahse konu yazı ekinde yer alan aylık bazdaki hesaplamalar dikkate alındığında, ihale tarihinin (12.03.2019) içinde olduğu ayda (Mal Alımı İhaleleri
Uygulama Yönetmeliği’nin 7’nci maddesinin yedinci fıkrası gereğince ihale komisyonunun yaklaşık maliyetin ihale tarihine kadar geçen sürede değişikliğe uğradığını belirlemesi durumunda; değişikliğin gerekçelerini belirtmek suretiyle güncellediği yaklaşık maliyeti dikkate alması ve isteklinin teklifinin ihale tarihi esas alınarak değerlendirilmesi gerektiğinden yapılan hesaplamalarda ihale tarihinin içinde bulunulan aydaki fiyatlar dikkate alınmıştır.), söz konusu miktardaki (25.550.000 kWh) elektrik enerjisinin serbest tüketici olmadan ve ihale yapılmadan alınması durumunda tüketicilere uygulanan TRT Payı, Elektrik Enerjisi Fonu ile Elektrik ve Havagazı Tüketim Vergisi, KDV hariç toplam 11.083.692,20 TL’ye tekabül ettiği hesaplanmıştır.
İsteklinin teklif bedeli ile EPDK tarafından gönderilen veriler dikkate alınarak yapılan hesaplama sonucunda bulunan tutar arasındaki farkın (11.316.784,85 TL – 11.083.692,20 TL
=) 233.092,65 TL’ye tekabül ettiği anlaşılmaktadır.
Bahse konu ihalenin itirazen şikâyete konu 1’inci kısmında tek isteklinin teklif verdiği görülmekte olup idare tarafından anılan isteklinin şikâyet başvurusuna verilen cevap, ihale komisyonu kararı ve EPDK tarafından gönderilen cevabi yazı üzerine yapılan hesaplamalar bir arada değerlendirildiğinde, söz konusu miktardaki elektrik enerjisinin serbest tüketici olmadan ve ihale yapılmadan alınması durumunda 233.092,65 TL daha uygun fiyata alınabildiği anlaşılmaktadır.
İdare tarafından ihaleye katılan ve geçerli teklif veren tek istekli olması ve teklif veren tek isteklinin teklif fiyatının idarenin kullanmış olduğu elektrik tüketim güncel maliyetinin üzerinde olması sebebiyle gerekli rekabet şartları oluşmaması ve kamu yararı gözetilmesinden dolayı ihalenin iptal edilmesi işleminde mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Bu sebeple, başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmamıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi
uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) b e n d i g e r e ğ i n c e i t i r a z e n ş i k â y e t b a ş v u r u s u n u n reddine,Oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirttiği iddiaları hakkında Kurul çoğunluğunca “itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirttiği iddiası kapsamında iptal gerekçesiyle sınırlı yapılan incelemeye göre;
Başvuruya konu ihale Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi (E.S.K.İ.) Genel Müdürlüğü tarafından 12.03.2019 tarihinde yapılan “6 Kısım Serbest Piyasadan Elektrik Enerjisi” alımı işi olup, ihalede 4 adet ihale dokümanı satın alındığı, kısmi teklife açık ihalenin başvuruya konu “OG Sanayi Yüksek Tüketimli” 1’inci kısmına sadece başvuru sahibi Sakarya Elektrik Perakende Satış A.Ş.nin katıldığı, 17.04.2019 tarihli ihale komisyon kararı ile ihalenin başvuruya konu kısmına geçerli tek teklif verildiği, ihalede gerekli rekabet şartları oluşmadığı, başvuru sahibinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı ve geçerli teklif kalmadığı gerekçesiyle ihalenin 1’inci kısmının iptal edildiği anlaşılmıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun;
“Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.”
hükmü,
“Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez.
Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.”
hükmü,
“İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı maddesinde “37 ve 38 inci maddelere göre yapılan değerlendirme sonucunda ihale, ekonomik açıdan en avantajlı teklifi veren isteklinin üzerinde bırakılır.
…
İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunar. Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri belirtilir.
İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.
İhale; kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz sayılır.” hükmü
İdari Şartname’nin “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptal edilmesi” başlıklı 34’üncü maddesinde “34.1. İhale komisyonu kararı üzerine İdare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez.
34.2. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum, bütün isteklilere gerekçesiyle birlikte derhal bildirilir.”
düzenlemesi bulunmaktadır.
Öte yandan anılan Kanun’un 39’uncu maddesinin gerekçesinde yer alan “Tekliflerin yaklaşık maliyete kıyasla çok yüksek olması veya yaklaşık maliyete göre çok yüksek olmamakla birlikte mevcut ödeneğin verilen teklifleri karşılayamaması, Kanunun temel ilkelerine uygun olmayan durumların tespiti gibi nedenlerle, ihale yetkilisinin onayından önceki herhangi bir aşamada ihale komisyonunun kararı üzerine idareye uluslararası mevzuata paralel bir şekilde ihaleyi iptal etme yetkisi verilerek, buna ilişkin hükümler düzenlenmiştir.” ifadesinden idarelerin, ihaleye verilen tekliflerin yaklaşık maliyete kıyasla çok yüksek olması veya yaklaşık maliyete göre çok yüksek olmamakla birlikte mevcut ödeneğin verilen teklifleri karşılayamaması ya da Kanunun temel ilkelerine uygun olmayan durumların tespiti gibi nedenlerle, ihale yetkilisinin onayından önceki herhangi bir aşamada ihale komisyonunun kararı üzerine idareye ihaleyi iptal etme yetkisi verilmiştir.
4734 sayılı Kanun’un 5, 39 ve 40’ıncı maddelerinde yer alan hükümlerden ve İdari Şartname’nin 34’üncü maddesinde yer alan düzenlemeden, ihale komisyonlarının bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etme yetkisine sahip oldukları, söz konusu işlem nedeniyle her hangi bir yükümlülük altına girmeyecekleri, anılan kararın ihale yetkilisi tarafından en geç beş iş günü içerisinde onaylanması gerektiği ifade edilmiş olup, idarenin ihaleyi iptal etme yetkisinin mutlak ve sınırsız olmadığı, Kanun’un 5’inci maddesinde belirtilen temel ilkeler çerçevesinde kamu yararı ve hizmet gerekleriyle sınırlandırıldığı, rekabet şartlarının gerçekleşmediğine ve o r t a d a n k a l k t ı ğ ı n a i l i ş k i n d e ğ e r l e n d i r m e l e r i n somutlaştırılması ve bilgi/belgelere dayandırılması gerektiği, soyut gerekçelerle ihalenin iptal edilemeyeceği, idarenin ihalenin iptalinde bir gerekçesinin olması, bu gerekçenin de somut ve hukuka uygun bir gerekçe olması gerektiği
anlaşılmaktadır.
Başvuruya konu ihalede Sakarya Elektrik Perakende Satış A.Ş.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması işleminin, teklif fiyatının yüksek olması nedeniyle teklifin uygun bulunmaması işlemi olduğu, söz konusu gerekçenin bir d e ğ e r l e n d i r m e d ı ş ı b ı r a k m a g e r e k ç e s i o l m a d ı ğ ı değerlendirilmiştir.
İhale komisyonunun 17.04.2019 onay tarihli ihale komisyonu kararı incelendiğinde, ihalede 4 adet ihale dokümanı satın alındığı, 2 firmanın ihaleye katıldığı, ihaleye katılan Yağmur Group Elektrik Enerjisi Toptan Satış A.Ş.nin ihaleye katılabilmek için istenilen belgeler yerine teşekkür mektubu sunduğu gerekçesiyle, başvuru sahibinin teklifinin ise güncel maliyet rakamları incelendiği, ihaleye katılan ve geçerli teklif veren tek istekli olması sebebiyle gerekli rekabet şartlarının oluşmadığı ve teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına, sonuçta da ihalede geçerli teklif kalmadığı gerekçesiyle ihalenin iptaline karar verildiği anlaşılmıştır.
Başvuruya konu 6 kısımdan oluşan ihale 4734 sayılı Kanunda
“bütün isteklilerin teklif verebildiği usuldür” şeklinde tanımlanan açık ihale usulü ile ve kısmi teklife açık olarak gerçekleştirilmiştir. İhalede 4 adet ihale dokümanının satın alındığı ve ihaleye tek geçerli teklif verildiği dikkate alındığında ihaleye katılım aşamasında rekabetin sağlandığı anlaşılmaktadır. Kaldı ki ihale sürecindeki değerlendirmeler sonucunda tek teklif kalması rekabetin oluşmadığı anlamına gelmeyeceği gibi sadece geçerli teklif sayısına bakılarak ihalede rekabet koşullarının sağlanmadığı da ileri sürülemez.
Ayrıca ihalenin başvuruya konu 1’inci kısmının yaklaşık maliyetinin 11.374.328,47.-TL, başvuru sahibinin teklifinin ise 11.316.784,85.-TL ve yaklaşık maliyetin altında olduğu, ayrıca dosyada yer alan EPDK tarafından gönderilen veriler baz alındığında, Kasım 2018 – Mart 2019 zaman aralığında elektrik piyasasının niteliği gereği fiyatların sürekli olarak değişkenlik gösterdiği, elektrik fiyatlarında aylık bazda
k a y d a d e ğ e r d e ğ i ş i k l i k l e r i n o l d u ğ u v e s ö z k o n u s u değişikliklerin sabit ya da öngörülebilir şekilde artan veya azalan nitelikte olmadığı, idare ile isteklinin birebir aynı tutarları hesaplamasının mümkün olmadığı ve ihale yapılmadan alım yapılması halinde elektriğin daha uygun fiyata alınabileceğinin kesinlik arz etmediği, rekabet şartlarının ortadan kalktığı değerlendirmelerinin somutlaştırılmadığı ve bilgi/belgelere dayandırılmadığı dikkate alındığında, idarenin başvuru sahibi Sakarya Elektrik Perakende Satış A.Ş.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması, ihalede geçerli teklif kalmadığı ve rekabet şartları oluşmadığı gerekçesiyle ihalenin iptaline karar verilmesi işleminin yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin iddiaları kapsamında yukarıda tespiti yapılan aykırılıklar ve değerlendirmeler doğrultusunda ihalenin iptali kararının iptal edilmesine karar verilmesi ve başvuru sahibinin teklifinin değerlendirmeye alınması yönünde “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmesi gerektiği düşüncemizle Kurul çoğunluğunun “itirazen şikayet başvurusunun reddi” kararına katılmıyoruz.
