10 ARALIK İNSAN HAKLARI HAFTASI
“HER İNSAN EŞİT HAKLARLA YAŞAMAYI HAKEDER”
www.ogretmen.info
İnsan Hakları ….
Uzun yıllar önce yürüdüğümüz yollar
Öğretti bize insan olmanın ne kadar güzel ve ne kadar
zor olduğunu…
Öğrendik , sevgi ve huzurun nasıl güç korunduğunu.
Bazen insanlığın nasıl da yüce, bazen de
nasıl acımasız olduğunu.
Hiç şüphesiz insan bu dünyadaki en özel varlık…Dünyayı
değiştirme, kendini geliştirme gücüne sahip. Ne yazık ki bu değişme her zaman gelişme olamadı günümüze kadar.
Bazen de geriye gittik zamanda
bugünümüzü arayarak…
İNSAN GİBİ YAŞAMAK…
Kötü günler, uzun savaşlar, ayrımcılıklar, acılar yaşadık türlü türlü …
En sonunda bir arada yaşamanın, dünya
insanı olmanın zorluklarını anlayıp kurallar
koyduk yeni yeni. Daha iyi yaşamak, dahası
İNSAN GİBİ YAŞAMAK İÇİN hayatı.
“ İnsan Hakları”
İnsanlar arasında ırk, din, renk, yaş, cinsiyet ayırımı yapmadan sevgi, saygı, dostluk
duygularını geliştirmek, insanın insan
olmak haysiyeti ile sahip olması gereken
hakların hepsine “ İnsan Hakları” denir.
• İnsan hakları, kişiyi kendi özüyle yaşatacak
kurallardır. İnsanın insana hükmetmesi, onu ezmesi insan onuruna yakışmayan ve kabul edilemeyecek bir davranıştır. Bu tür
ayırımların yapıldığı
toplumlarda kavga, çatışma, isyan eksik olmamıştır.
İnsanlar arasında hak, eşitlik, adalet, özgürlük
düşüncesi yaygınlaştıkça bu
konuyla ilgili mücadeleler
de artmıştır.
Haklarımızın Ne Kadar Farkındayız?
Eski devletlerin yönetim anlayışı baskıydı.
Böyle giden bir işleyişe
"dur" diyebilmek için 1215 yılında İngiltere Kralına kabul ettirilen bildirge, Magna Charte (Magna Karta) İnsan Hakları kavramının ilk belgesi sayılır.
MAGNA CARTA LİBERATATUM
(İLK İNSAN HAKLARI BELGESİ-13.YY)
İnsan hakları konusunda
yayınlanan bir diğer önemli bildirge, Amerika'da
yayınlanan Bağımsızlık Bildirgesi'dir. Özgürlük, eşitlik, kardeşlik gibi
kavramlar, 1789 yılında gerçekleşen Fransız
Devrimi'nden sonra yayınlanan
"İnsan Hakları Bildirgesi"nde
gerçek yerini alacaktır.
“İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi”
II. Dünya Savaşı'ndan sonra, devletler;
bireylere tanınan hak ve özgürlüklerin
güvence altına
alınması gerçeğinde birleştiler. Çünkü, insanlar özgür
olmazlarsa savaşlar
sürüp gidecek bu da
uygarlıkların sonunu
getirebilecekti.
İnsanın değişimi ve gelişmesinin
sonucunda 10 Aralık 1948 yılında yayınlanan İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi
doğmuştur. Türkiye, Birleşmiş Milletlerin kurucu üyelerinden birisi olarak İnsan
Hakları Evrensel Bildirgesi'ni ilk onaylayan
ülkeler arasında yer almış ve insan hakları
konusundaki önemli sözleşmelerin büyük
bölümüne taraf olmuştur.
“İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi”
1. Bütün insanlar hür ve eşit doğarlar. Akıl ve vicdan sahibidirler; birbirlerine karşı kardeşçe davranmalıdırlar.
2. Herkes ırk, renk, cins, din, siyasal ya da başka herhangi bir ayrılık
gözetmeksizin, bildiride yazılı bütün haklardan ve özgürlüklerden yararlanma hakkına sahiptir.
3. Yaşamak, özgürlük ve can güvenliği herkesin hakkıdır.
4. Hiç kimseye işkence, zulüm, onur kırıcı ceza ya da işlem uygulanamaz.
5. Yasalar önünde herkes eşittir.
6. Hiç kimse yasalara aykırı olarak tutuklanamaz, alıkonulamaz, sürülemez.
7. Herkes davasının bağımsız bir mahkemede görülmesi hakkına sahiptir.
8. Herkesin özel hayatı, ailesi, konutu ve haberleşmesi yasayla korunmalıdır.
9. Evlilik çağına gelen her erkek ve kadın, hiçbir ırk, renk, din şartına bağlı
olmaksızın evlenme ve aile kurma hakkına sahiptir; aile, toplumun temel öğesidir.
Toplum ve devlet tarafından korunma hakkına sahiptir.
10. Herkes mal ve mülk edinme hakkına sahiptir.
“İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi”
11. Herkesin düşünce, vicdan ve inanç özgürlüğü vardır.
12. Herkesin çalışma, işini özgürce seçme ve işsizlikten kurtulma hakkı vardır.
13. Herkesin eğitim hakkı vardır, ilk eğitim parasızdır.
14. Kölelik ve kulluk yasaktır.
15. Herkes nerede olursa olsun yasalar çerçevesinde korunur.
16. Bütün insanlar Anayasaya uygun olarak yargı organına başvurma hakkına sahiptir.
17. Bir suç işlemekten sanık olan herkese, savunması için gerekli bütün haklar sağlanmaktadır.
18. Herkes dilediği devletin ülkesinde gezebilir, dilediği an terk edebilir veya ülkesine geri dönebilir.
19. Herkes işkence karşısında yabancı bir ülkeye kaçabilir. Kaçtığı ülkede kendisine “Sığınmış İnsan” muamelesi yapılmalıdır.
20. Her insan bir vatandaşlığa sahiptir.
“İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi”
20. Her insan bir vatandaşlığa sahiptir.
21. Her insanın düşünce, inanç ve din özgürlüğü vardır.
22. Hiç kimse düşünce ve sözlerinden dolayı sorumlu tutulamaz.
23. Herkes toplanma ve dernek kurma hakkına sahiptir. Hiç kimse bir derneğe girmek için zorlanamaz.
24. Herkes doğrudan doğruya veya özgürce seçtiği temsilcilerle ülke yönetimine katılır.
25. Kişinin sosyal güvenliğe kavuşturulması, uluslar arası işbirliği ya da devletin kaynaklarına uygun olarak gerçekleştirilir.
26. Herkes dinleme, eğlenme, çalıştıktan sonra ücretli tatil yapma hakkına sahiptir.
27. Herkes güzel sanatların her dalında çalışmak ve bu çalışmalara katılmak hakkına sahiptir.
28. Bütün insanlar bu bildiride yazılı hak ve özgürlüklerin uygulanmasını sağlayacak bir sosyal düzeni hak etmiştir.
29. Herkes bu bildirideki maddelere uyulmasının gerekli olduğunu kabul eder.
30. Bu bildirinin hiç bir maddesinin, devlet, toplum ya da kişiler tarafından yok edilmesi için çalışma yapılamaz.
BİLDİRİDEN BAZILARINI
AÇIKLAYALIM
Madde 1
Tüm insanlar özgür;
onur ve haklar bakımından eşit doğar. Akıl ve
vicdanla donatılmış olup birbirlerine
karşı bir kardeşlik
anlayışıyla davranır.
‘HERKESİN KENDİLERİNE GÖRE KÜLTÜRLERİ VARDIR.’
Madde 2
Herkes; ırk, renk, cinsiyet, dil, din, siyasal ya da başka bir
görüş, ulusal ve toplumsal köken, doğuş ya da benzeri
başka bir statü gibi herhangi bir ayrım gözetilmeksizin bu
Bildirgede ileri sürülen tüm hak
ve özgürlüklere sahiptir.
Madde 3
Herkesin yaşama ve kişi
özgürlüğü ve güvenliğine
hakkı vardır.
• Madde 16
Aile, toplumun doğal ve temel birimidir ve
toplum ve Devlet
tarafından korunur.
‘Herkesin bir aileye ihtiyacı vardır.’
Madde 22
Herkesin bir toplum üyesi olarak, toplumsal
güvenliğe hakkı vardır.
Ulusal çaba ve
uluslararası işbirliği
yoluyla ve her Devletin örgüt ve kaynaklarına göre herkes onur ve kişiliğinin özgür
gelişmesinin ayrılmaz bir üyesi olarak ekonomik, toplumsal ve kültürel
haklarının gerçekleşmesi hakkına sahiptir.
HERKES BİR EVE İHTİYAÇ DUYAR
Madde 26
Herkes, eğitim hakkına sahiptir. Eğitim, en
azından ilk ve temel
eğitim aşamasında
parasızdır. İlköğretim
zorunludur. Teknik ve
mesleksel eğitim herkese
açıktır. Yüksek öğrenim
yeteneğe göre herkese
eşit olarak sağlanır.
Madde 28 Herkes, bu
Bildirgede öngörülen hak ve özgürlüklerin tam olarak
gerçekleşeceği bir toplumsal ve
uluslararası düzen hakkına sahiptir.
BÜTÜN İNSANLAR BARIŞA İHİTİYAÇ DUYAR
