KRON TİPLERİNİN TANITILMASI

KRON TİPLERİNİN TANITILMASI

VE

GENEL ENDİKASYONLAR

Prof. Dr. SADULLAH ÜÇTAŞLI

Dişin doğal kron yapısında,

doku kaybı veya estetik kusur mevcut ise,

kaybedilen doku veya estetik kusurun tedavisi için,

dişin doğal kronunun benzerinin, laboratuar ortamında oluşturulduğu,

dişin doğal yapısını

taklit eden restorasyona kron restorasyonu

(yapay kron) denir.

Anatomik kron ?

Klinik kron?

Kron (kron restorasyonu) (yapay kron):

Doğal diş doku kaybının iadesi için, metal,

porselen,

veya metal+porselen kombinasyonu gibi,

dental materyaller ile laboratuvarda oluşturulan restorasyonlara denir.

Kron restorasyon yapım aşamaları:

►diş kesimi (diş preparasyonu)

►ölçü işlemi

►laboratuvarda kron restorasyonun hazırlanması (indirekt restorasyonun hazırlanması)

►klinikte, kron restorasyonun ağız içinde provası, kontrol edilmesi

►kron restorasyonun, diş kesimi yapılan dişe (hazırlanan dişe/ait olduğu dişe) simantasyonu

Doğal krona ait doku kaybının büyüklüğüne göre:

• intracoronal (kroniçi) (direkt) restorasyon

• kompozit rezin

• amalgam

• extracoronal (krondışı)(indirekt) restorasyon

• bölümlü kron

• tam metal kron

• metal destekli seramik kron

• tam seramik kron

• seramik veneer (seramik kaplama/porselen veneer)

• metal inley/onley

• seramik inley/onley

intracoronal veya extracoronal restorasyon seçimini etkileyen faktörler:

1.dişin kron kısmına ait yıkım miktarı, sert doku kaybı az ise intracoronal

fazla ise extracoronal 2.estetik

3.plak kontrolu

extracoronal (simante edilen) restorasyonlarda daha önem kazanır.

restorasyonun başarısı, yeterli oral hijyen ile ilişkilidir.

4.hastanın ekonomik durumu

Kullanımına göre:

►Geçici kron (akrilik kron)

►Daimi kron

Kapladığı alana göre:

►Tam kron

►Bölümlü kron

Yapıldığı materyale göre:

►Tam metal (döküm altın) kron

►Tam porselen/ Tam seramik kron

►Metal destekli porselen/ Metal destekli seramik kron

►Kompozit rezin kron

►Fiber destekli kompozit rezin kron

kron restorasyonu (yapay kron)

* ^fonksiyon

* ^fonasyon

* ^estetik

Seramik inley Porselen inley

Porselen veneer Porselen kaplama Porselen laminate veneer

Seramik veneer

Fasiyal kaplama (laminate veneer):

porselen veneer / seramik veneer Dişin fasiyal yüzeyine

ince tabaka şeklinde hazırlanan dental porselenin

adeziv simantasyon tekniği ile bağlandığı restorasyon tipidir.

Anterior dişlerin estetik özelliklerini artırmak için uygulanır.

Kron (restorasyonu):

dişin klinik kronunun tamamını veya

bir kısmını kaplayan, yapıştırma simanı ile tutuculuk sağlayan (simante edilen)

krondışı (extracoronal) restorasyondur.

Esas fonsiyonu, kapladığı diş dokusunu korumak, fonksiyon, fonasyon ve estetik sağlamaktır.

Tipleri:

1. Tam kron (full veneer crown) tamamen metal kron

tamamen porselen/seramik kron

2. Bölümlü kron (partial veneer crown) 3/4 kron

7/8 kron onley/inley

Kron (restorasyonu):

diş desteği veya implant desteği üzerine uygulanan indirekt restorasyondur.

Diş destekli kronunun tutuculuğu, yapıştırma simanı ile sağlanırken

İmplant destekli kronun tutuculuğu

yapıştırma simanı veya vida tutucu ile sağlanır.

Diş destekli kronunun tutuculuğu, yapıştırma simanı ile sağlanır.

İmplant destekli kronun tutuculuğu

yapıştırma simanı veya vida tutucu ile sağlanır.

Kron restorasyonun klinik uygulamaları:

►Dişin doğal kron kısmında,

aşırı doku kaybının (çürük, travmaya bağlı kırık gibi….), direkt restorasyon tekniği = dolgu ile

restore edilemediği doku kayıpları

►Dişin doğal kron kısmını,

yapısal olarak zayıflatan = yaygın restorasyon içeren dişler

►Estetik görüntüyü bozan koyu renklenmeler

(tetrasiklin, florozis)

►Ortodontik tedavi ile düzeltilemeyen çapraşıklık veya dişler arasında aralık (diestama)

►Mobil dişlerin splintlenmesi (birbirine bağlanması)

►Kron konturlarının veya aksiyal yüzeylerin düzeltilmesi

►Okluzyonun düzeltilmesi, okluzal düzenleme

►Konjenital malformasyonlar

(amelogenezis imperfecta, dentinogenezis imperfecta)

►Post yapımı gereken kök kanal tedavili dişler

Kron (köprü=sabit bölümlü protez) restorasyonların fonksiyonları:

►uygun okluzal fonksiyon sağlar

►ark bütünlüğü/diş poziyonunun devamlılığını sağlar

►okluzal ilişkinin devamlılığını sağlar

►geride kalan dokuları korur

Kron restorasyonu,

mevcut doğal diş kronu üzerinde, kapladığı alana bağlı,

tam kron (geniş doku kaybı durumunda

) ve

bölümlü kron (estetik kusur durumunda

)

olmak üzere 2’ye ayrılır.

Tam kron restorasyonu:

doğal krona ait tüm diş yüzeylerinin kaplandığı restorasyon tipidir.

(mesial, distal, fasial, lingual ve okluzal/insizal) Geniş çürük, kırık veya travma sonucu,

zayıf kalan diş dokusunu korur, dişin dayanıklılığını artırır.

Endikasyonları:

►Tekrarlayan çürükler

►Kron kırıkları

►Amelogenesis imperfecta/ Dentinogenesis imperfecta

►Tetrasiklin renklenmeleri

Koruyucu restoratif materyaller ile (direkt restorasyon) restore edilemeyen durumlarda,

kron restorasyonu (indirekt restorasyon) uygulanmalıdır.

Avantajları:

1) restorasyonda yapısal bütünlük

2) geride kalan diş dokularının korunması 3) restorasyonun tutuculuğu yeterlidir

4) fonksiyonel okluzyon sağlar

5) fizyolojik kontur ve kontakt oluşturulur 6) estetik

7) uzun klinik kullanım (ömür)

Yeterli tutuculuk (retention)

ve direnç (resistance) formu sağlanabilirse, bölümlü kron restorasyonlar,

tam kron restorasyonlara tercih edilir.

Bölümlü kron restorasyonu:

doğal krona ait diş yüzeylerinin

kismen kaplandığı restorasyondur.

3/4, 4/5, 7/8

seramik onley, seramik veneer Bölümlü kron restorasyonun,

destek ve tutuculuğu,

diş kesimi işleminden sonra,

geride kalan mevcut diş dokusunun dayanıklılığına ve

simantasyon tekniğine bağlıdır.

Önemli derecede, doku kaybı,

bulunan dişlerde kontrendikedir.

→

Bölümlü kron:

dişin klinik kron kısmının, belli bir kısmını kaplayan,

krondışı metal restorasyondur.

Kısmi kron kaplama (partial veneer crown) denir.

MOD altın inley/onley

Bölümlü kron avantajları:

►diş kronunda daha az diş kesimi gerçekleştirildiği için, sağlıklı diş dokuları korunur

►restorasyon/dişeti ilişkisi en az seviyededir

►restorasyon marjinine ulaşım kolaydır

►daha az dişeti kapsar

►vitalite testi yapımına izin verir

►restorasyonun uyum kontrolu daha kolay gerçekleştirilir

►simantasyon işlemi nisbeten kolaydır

►restorasyonun hazırlanan diş dokularına oturması kolaydır

Bölümlü kron dezavantajları:

►tam kronlara göre daha az tutucu restorasyon tipidir

►

►tam kronlara göre retorasyonun rijiditesi daha azdır

►kök kanal tedavi uygulanan dişlerde uygulanması tavsiye edilmez

►tek giriş yolunun oluşturulması zordur (kritik yerleştirme yolu)

Bölümlü kron endikasyonları:

►klinik kron boyunun ortalama veya daha uzun olduğu dişlerde

►sağlam (intact) bukkal/labial yüzeye sahip dişler

►yeterli sağlıklı diş doku desteğine sahip dişler

Kontrendikasyonları:

►kısa dişler

►yüksek çürük indeksi

►diş dokularında yaygın yıkım

►endodontik tedavi gören dişlerde kullanılmaz

►anatomik form bozukluklarına sahip dişler

►soğan şeklinde dişler

►zayıf/ince dişler

İnley: sabit kroniçi (intrakoronal) restorasyondur.

Doğal diş üzerinde hazırlanan kavite şekline uygun indirekt restorasyon laboratuvarda hazırlanır ve ait olduğu dişe yapıştırılır (simante edilir).

Proksimo-okluzal veya gingival lezyonların protetik

tedavisinde tek dişe ait restorasyon şeklinde uygulanır.

Altın alaşım veya seramik materyalinden hazırlanır.

İnley restorasyon, direkt dolguya benzer şekilde dişin çiğneme yüzeyinde tüberküller arasında yer alır

Endikasyonları:

►küçük çürük lezyonların tedavisinde

►yeterli dentinal desteği

►düşük çürük oranı

►hastanın altın restorasyon isteği Kontrendikasyonları:

►yüksek çürük indeksi

►zayıf plak kontrolu

►MOD kavitelerin restorasyonunda

►geniş preparasyon sonucu zayıf dentinal destek

Onley: bir veya daha fazla tüberkül içeren veya tüm okluzal yüzeyi içeren mekanik veya adeziv tutunan restorasyon şeklidir.

Yaygın sert doku kaybı olan arka grup dişlerde geniş MOD restorasyon gereği olan dişlere

uygulanır.

Endikasyonları:

►sağlıklı bukkal ve lingual tüberküllere sahip aşınmış veya çürük dişler

►MOD amalgam dolgunun değiştirilmesi gerektiğinde

►düşük çürük oranı

Kontrendikasyonları:

►yüksek çürük riski

►zayıf plak kontrolu

►kısa klinik kron boyu

►bruksizm

Kron restorasyonu (indirekt teknik):

en az 2 klinik seansta tamamlanır.

*diş kesimi

*ölçü alımı

*geçici kron uygulaması

*model elde etme

*restorasyonun hazırlanması

*daimi kron provası

*daimi simantasyon

Restorasyon ve preparasyon tasarım tercihini, restore edilen dişin mevcut klinik durumu,

(doku kayıp miktarı) belirler.

Kron restorasyonu yapıldığı materyale göre:

►Tam metal (döküm altın)

►Tam porselen veya tam seramik

►Metal destekli porselen

►Kompozit rezin

►Fiber destekli kompozit rezin

TEŞEKKÜR EDERİM