Lilium Türlerinin Kimyasal Bileşikleri

(1)

FABADJ Pharm. Sci., 25, 101-111, 2000

BlLİMSEL TARAMALAR/ SCIENTIFIC REWIEVS

Lilium Türlerinin Kimyasal Bileşikleri

İlkay ERDOGAN*°, Bilge ^ŞENER*

Lilium Türlerinin Kimyasal Bileşikleri

Özet : Süs bitkisi olarak ihraç edilen, soğanlı, rizonılu ya da yumrulu bitkiler olan geofitler arasında gösterişli çiçekleriyle yer alan Lilium türlerinin halk ^arasındaantünikrobiyal, an- titussif, diüretik, kalkülolitik, enıanagog, ekspektoran olarak kullanıldığı bilinmektedir1-6. Aynca birçok Lilium türünden ana alkaloit olarak izole edilen jatrofam, antitümör aktiviteye sahiptir7-JO. Bu derlemede, genel olarak Lilium türlerinin kim- yasal bileşikleri hakkında bilgi verilecektir.

Anahtar kelimeler : Lilium türleri heterozitleri, Li- liaceae, alkaloitler, saponozitler, steroitler, fenilpropanoit gliko- zitleri, gliserol heterozitleri, fla- vonoitler, karotenoitler

Received Revised Accepted

GİRİŞ

05.10.1999 14.12.1999 14.12.1999

Değişik iklim koşulları nedeniyle zengin bir floraya sahip olan ülkemizde, ^gözalıcıçiçekleriyle geofitler

(soğanlı, yumrulu ve rizomlu bitkiler) önemli bir yer tubnaktadır. Süs bitkisi olarak ^yaygınbir şe

kilde kullanılan ve bu amaçla ^doğadansökülen yabani çiçek soğanları geçen yüzyıldan beri Avrupa ülkelerine ihraç edilmektedir11 . ^Doğatahribinin faz-

lasıyla arthğı günümüzde, doğanın ve doğal den- genin korunması ile yabani bitkilerimizin hem bi- limsel açıdan, hem de ülke ekonomisine daha

yararlı olacak şekilde değerlendirilmesi zorunlu hale gelmiştir.

Geofitlerden Liliaceae familyasına ait olan Lilium

The Chemical Constituents of Lilium Species Summary : It has been reported that Lilium species, that take place with their beautiful flowers among the geophytes which are the bulbous, rhizomous, or tuberous plants and exported as ornamental plants, are used far antimicrobial, antitussive, diuretic, calculolitic, emanogogue and expecto- rant purposes in folk medicine¹^-6.Besides, Jatrophanı, iso- lated as a major alkaloid from ınany Liliıım species, has an- titumoral activityl-JO. In this review, the general information will be given aboııt the cheınical constituents isolated fronı

Lilium species.

Keywords Heterosides of Lilium species, Liliaceae, al- , kaloids, saponins, steroids, phenylpropanoid

heterosides, glycerol heterosides, flavonoids, carotenoids

cinsi, kuzey yarıkürenin sıcak ve ılıman böl- gelerinde yetişmekte olup, yeryüzünde 80 tür ile temsil edilmektedir. Çok ^yıllık,otsu ve soğanlı bir bitki olan Lilium, beyaz, sarı, kırmızı ve pembe renkli, hoş kokulu çiçekleriyle tanınmaktadır¹². Cin- sin Avrupa'da 9, Türkiye'de 6 türü doğal olarak ye-

tişmektedir. Türkiye'de ^yetişentürler L. candidum L., L. martagon L., L. carnio1icum Bemh. ex W.

Koch, L. ciliatum P.H. Davis, L. monadelphum Bieb.

ve L. kesselringianum Miscz.'dur13-15.

Lilium türleri başta alkaloitlerl,2,4,16-29 olmak üzere saponozitler9·10•28·30-40, steroitler41-45, fenilpropa- noitler28,32,33,42,46-52, flavonoitlerSl,57-63, karoteno- itler64-?l gibi çeşitli etken madde gruplarım içer- mektedir.

*

Gazi Üniversitesi Eczacılık Fakültesi, Farmakognozi Anabilim ^Dalı,06330 Etiler-Ankara

0 Yazışma Adresi

(2)

Alkaloitler

Liliıım türlerinde bulunan alkaloitler kimyasal ya-

pılarına göre, ^aşağıdave Tablol'de belirtildiği şe

kilde sıruilandırılmışhr.

I. Pirrolidin Türevi Alkaloitler

Liliwn türlerinde bulunan pirrolidin türevi alkaloitlerin ilk örneklerinden biri, Rusya'da ^doğal olarak ^yetişen L. martagon'un topraküstü ^kı

sımlarından izole edilen lilidindir ^(Şekil1)16. Yine Rusya'da, ^aynı bitki üzerinde izolasyon ça-

lışmalarının yamsıra, büyümenin ^değişik dö- nemlerindeki alkaloit miktarları karşılaştırılarak, çi- çeklenme dönemindeki alkaloit miktarının

çiçeklenme ^sonrasınagöre iki kat fazla ^bulunduğu ve lilidinin (5-hidroksi-3-metil-3-pirrolin-2-on) majör alkaloit olduğu saptanmıştır17. 5. aureus ve E. cali communis'e ^karşıantibakteriyel aktiviteye sahip ^olduğutespit edilen L. martagon üzerinde ya-

pılan diğer bir çalışmada da, yine pirrolidin türevi bir alkaloit olan jatrofam ((-)-5-hidroksi-3-metil-3- pirrolin-2-on) izole edilıniştirl,18.

Antitümör etkisi ^olduğubildirilen jatrofam ve 5-0- metiljatrofam, L. hansoııii soğanlarından, jatrofam-

5-0-~-D-glukopiranozit ile birlikte izole edilmiştir (Şekil 1)19. L. hansonii üzerinde ^yapılanbir araş

hrmada da, jatrofamm yeni türevleri olan jatrofam

5-0-~-D-glukopiranozil-(1(3)- ~ - D-glukopiranozit (1),1-(3-metil-2-okso-3-pirrolinil)-4-metil-5-okso - 2 - pirolidinkarboksilik asit (2) ve bunun metil türevi

(3) ile 5,5-oksi-di(3-metil-3-pirrolin-2-on) (4) izole

edilmiştir (Şekil 1). Araştırmalar, L. pardarinıım, L.

aııratum ve L. medeoloides üzerinde sürdürülınüş

ve L. medeoloides soğanlarından da jatrofam ve jat-

rofam-5-0-~-D-glukopiranozit elde edilmiştir20.

Anadolu'da halk ^arasındadahilen diüretik ve ekspektoran, haricen yara iyi edici olarak, Avrupa' da ise yanık yaralarının tedavisinde kullamlan ^L.can- didum petallerinden jatrofam alkaloiti ilk kez izole edilip, bunun yanısıra aynı bitkinin soğanlarından

yeni bir pirolidin türevi alkaloit olan 1-(2'-okso-5- pirrolidinil)-5-hidroksi-3-metil-3-pirrolin-2-on (5) da elde edilıniştir (Şekil 1)2'^4,21 . L. candidıım so-

ğanlarında devam eden izolasyon çalışmaları so- nunda pirolidin türevi iki yeni dimerik alkaloit olan 5,5'-oksi-di(3-metil-2'-okso-3'-pirolin)-2-on ve 5-

""H r<" '°'F9 ··.. r<'"

YN~~ HO~/ .y~ı~

COOR Jl. ^(.1)

""

(J)CHl

Şekil 1. Lillium türlerinde bulunan pirolidin türevi al- kaloitler

hidroksi-3-metil-1-(3' -metil-2'-okso-3 '-pirolin-5 '-il)-3- pirolin-2-on izole ^edilınişve ^yapılarımodern spektral yöntemlerle tayin edilmişfü22.

Çekoslovakya'da, ^L. candidum'un kurutulınuş çi- çeklerinin etanollü ektresinden lilalin ^adlıpirolino- flavonol tipi bir alkaloit, topraküstü kısımlarından

da lilalin ve jatrofam, soğanlarından yine jatrofam ve etiljatrofam elde edilıniştir (Şekil 1)23-25.

İsviçre'de yetişen L. regale soğanlarından ise pir- r?lidin halkasına bağlı bir poliamin türevi olan putressin [ ( ±)-(E)-3-( 4-hidro ksifenil)-N-( 4-(3-metil-2,5- diokso-1-pirrolidinil) bütil]-2-propenaınid adlı alkaloit izole edilıniştir (Şekil 1)26.

Türkiye'de ^yetişen^L. candidıım soğanlarmda ta-

rafımızdan ilk defa ^yapılan bir ^araşhrma sonucunda, kromotografik yöntemlerle jatrofam majör alkaloit olarak izole edilıniştir27.

Il. Steroidal Alkaloitler

Liliwn türlerinde mevcut steroidal alkaloitlerin izolasyonu ile ilgili olarak ^yapılanbir çalışmada, L. cor- datum petallerinden kordatin A ve B ^adıverilen iki steroidal alkaloit izole edilıniştir. Kordatin A ve B, ilk kez doğal bir kaynaktan izole edilmiş, 6-~-

(3)

FABADJ. Phanıı. Sci., 25, 101-111, 2000

hidroksi-22,26-epiminokolestan türevi bileşiklerdir (Şekil 2)28.

,,

"'""""'·~(2.IR),fi-~ !(

~H(l.l~/l-~

Şekil 2. Lilium türlerinde bulunan steroidal alkaloitler.

Steroidal alkaloitlerle ilgili bir diğer çalışmada,

Çin'de endemik olarak ^yetişenL. brownii var. colc- hesteri soğanlarından, spirosolon türevi Pı

solamarjin ve solasodin alkaloitleri izole edilıniştir (Şekil 2)29.

Hindistan ve Bunna'da ^doğalolarak yetişen L.

mackliniae soğanlarında yeni bir steroidal alkaloide

rastlannuş ve yapısı spektral yöntemlerle, solanidin 3-0-a-L-ramnopiranozil-(1--> 2)-0-[/3-D-glukopiranozil -(l-->4)(-/3-D-glukopiranozit (6) olarak tayin edil-

miştir (Şekil 2)rn

Tablo 1. Lilium türlerinin alkaloitleri

Tür Adı Alkaloit _Kııınak

L browniivar. co/chesteri J)ı-Solamarıin, Solasodin 29

L. candidum Lilalin, Jatrolam, Etiljatrolam 20-27

L. cordatum Kordatin A ve B 28

L. hansonii Jatrofam, 5-0-Metiljatrolam 18

L. rmckliniae Solanidin tipi (6) 10

L. maltıgon Lilidin, Jatrolam 15-17

L. medeoloides Jatrolam 19

L. rega/e Putressin 25

Saponozitler

Zengin steroidal saponozit ^kaynağıolarak bilinen Lilium türlerinin bu yönden incelenmesine ilk defa 1940 ^yılında,L. rubrum magnificum, 1943'de de L.

humboldtii'den, yukkageninin karbon-25 epimeri olan liligeninin izole edilmesiyle başlanmıştır3D.

İzolasyon çalışmaları, L. pardarinum soğanlarında

pardarinozit A ve B adı verilen furastanol tipi iki yeni steroidal saponozitin bulunmasıyla devam

etıniş ve daha sonra ^aynıbitkiden, bunlara ilave olarak, pardarinozit C, D, E, F, ve G de izole edilmiştir (Şekil 3)31. Çin'in kuzeyinde çok ^yaygınbir tür olan L. tenuifolium soğanlarından, Lilium türleri içinde sadece bu türe özgü olan, kolestan türevi te- nuifoliozit A ve Belde edilmiştir (Şekil 3-a)32.

Çin'de oldukça yaygın bir diğer tür olan L. brow-

PonbriMıil A

Prıbrl,,,,zitB Poırdsrlnoı!IC

HOCHı..

Bı 8J.

o

,.

OMo

B! El

OH

;.,,..et

OH R:m-01&- H Ran.-Gla.

Of! G141 ...

P..-darinorit G il Ara-Glu-

""'

Puı!ır.rlnozltD H

.,

o•,

OH!

T~nUfotıoıltB

1

""'

R!

·~~

_OH

~ ^' _'

Şekil 3-a.Lilium türlerinde bulunan saponozitler.

"'

H

(4)

"'((

_"o^o"

"OQ

^Mo

uo ll

00~~

•ofL/

noQ'

'"

" "

j

"'

j

(JO) ç

"

'"

diol - 3 - O - [ a -L - rarnnopiranozil (1 -->2)]

f3 -

D - glukopiranozit olduğu belirlenmiştir.

Çin'de halk arasında sedatif ve tonik etkisi nedeniyle ve ^ayrıcapulmoner rahatsızlıklara karşı kullanıldığı bilinen L. brownti var. colchesteri so-

ğanlarından da brovniozit ve deaçilbrovniozitin ya-

nısıraf izonuatigenin ve izonartogenin aglikonuna sahip iki steroidal saponozitin daha izolasyonu ger-

çekleştirilrniştir28.33. Brovniozit ve de- açilbrovniozite, 26-metoksi-spirostanol türevi yeni bir saponozit olan (25R, 26R)-26-metoksispirost-5-en - 3 -

f3 -

ol - 3-0-a-L - ramnopiranozil-(1(2)-~-D

glukopiranozitle (7) birlikte, L. speciosum forma vestale'nin soğanlarında da rastlanmıştır (Şekil 3-b).

Yeni bileşiğin spektral yöntemlerle yapısı aydınlatıldığında; halkanın asetal kısmındaki 26.

karbona oksijen ^bağlıolan, doğal bir kaynaktan izole edilmiş ilk spirostanol türevi saponozit ^olduğu

görülmüştür34. Brovniozite, 27-hidroksi-spirostanol türevi yeni bir saponozit olan (25R)-27-0-(3-

hidroksi-3-metilglutaroil)spirost-5-en-3-~-27-diol 3-

0-a-L-raınnopiranozil-(1 -->2)-0-(~ D glukopiranozil ⁽¹-->4)(/3-D-glukopiranozitle birlikte, Hindistan ve Burma' da doğal olarak yetişen L.

mackliniae soğanlarında da rastlanmışhrıo.

Şekil 3-b.Lilium türlerinde bulunan saponozitler. L. hansonii soğanlarından iki furastanol ve iki spirostanol olmak üzere toplam dört saponozit izole

edilmiş ve bu saponozitlerin cAMP fosfodiesteraz inhibitör aktivitesi incelenerek, spirostanol tü- revlerinin furostanol türevlerine göre daha dikkate

değer ölçüde inhibisyon gösterdiği belirlenmiştir35.

nii'nin soğanlarında, furastanol ve spirostanol tü- revi olmak üzere iki steroidal saponozit bulunmuş,

bunlardan spirostanol türevi olan brovniozit olarak

adlandırılarak aglikonunun izonartogenin oldu-

ğunu saptanrnışhr (Şekil 3-b)9. Furostanol türevi olan saponozitin ^yapısınınise (225, 255)-26 - O

-/3-D -

glukopiranozil - 22, 25 - epoksifurost - 5 -en-3~, 26 -

Lilium türlerinde bulunan saponozitlerin türlere göre dağılımı Tablo 2'de gösterilmektedir.

Tablo 2. Lilium türlerinin steroidal saponozitleri

Tür Adı Steroidal Saponozit

L. brownii

L. brownii var. colchesteri L. candidum

L. dauricum L. hansonii L. henryi L. mackliniae L. pardarinum L. regale

L. rubrum magnificum

L. speciosum X L. nobilissimum L. speciosum

L. tenuifolium 104

22-Hidroksispirostanol türevi saponozitler Brovniozit, Deaçilbrovniozit

Spirostanol türevi saponozitler Spirostanol türevi saponozitler

Furastanol ve spirostanol türevi saponozitler Brovniozit

27-Hidroksispirostanol türevi saponozitler Pardarinozitler (A,B,C,D,E,F,G)

Grasillin, Trigofoenozit-Dl, Brovniozit Liligenin

Spirostanol türevi saponozitler Spirostanol türevi saponozitler Tenuifoliozit A ve B

Kaynak

9,40 28,33

39 36 35 37 10 30 37 29 38 34 32

(5)

FABADJ. Plıarm. Sci., 25, 101-111, 2000

Japonya'dan toplanan L. dauricum soğanlarından

da yedi tane steroidal saponozit izole edilmiştir.

Bunlardan ilkinin önceden yapısı aydınlahlmış, 26- metoksi-spirostanol türevi, diğer alhsının ise ta-

mamının ilk defa izole edilmiş olduğu bil-

dirilmiştir36. Yeni olan türevler, (25R, 26R)-26-

metoksispirost-5-en-3~-ol-3-0-a-L- amnopiranozil- (1->2) -0-[o:-L- arabinopiranozil -(1->3)] /3-D- glu- kopiranozit (8),(25R, 26R)-26-metoksispirost-5-en-3-

~-ol-3-0-o:-L-ramnopiranozil-(1 ->2)-0-/3-D - glukopiranozil-(1 ->4)-/3-D-gluko-glukopiranozit (9), (25R)-spirost-5-en-3f3-ol-3-0- o: - L -ramnopiranozil- (1->2)-0-(o:-L- arabinopiranozil- (1->3)-~ - D- glukopiranozit (10) (Şekil 3b),(25R)-3/3,17o:-dihidroksi- 5o:-spirostan-6-on 3-0-o:-L-ramnopiranozil-(1 ->2)-/3- D-glukopiranozit, (25R)-3/3,17a - dihidroksi - 5o:- spirostan-6-on 3-0-o:-L-ramnopiranozil-(1--> 2)-0-[ o:- L- arabinopiranozil - (1 ->3)] /3-D - glukopiranozit ve (20R,22R)-3/3,20,22- trihidroksi -Sa- kolestan -6-on- (tenuifoliol)-3-0-o:-L-ramnopiranozil-(l->2) -

f3 -

^{D -}

glukopiranozittir.

Lilium türlerinin steroidal saponozitleri ile ilgili ça-

lışmalar, L. regale'den beş, L. henryı'den de iki saponozit izolasyonu ile devam etmiştir. L. regale'den elde edilen ilk üç saponozit; grasillin, trigofoenozit D-1 ve daha önce L. brownii var. brownii, L. brow- nii var. colchesteri, L. speciosum forma vestale ve L.

mackliniae'de de rastlanan brovniozittir. Spirostanol türevi olan iki yeni bileşik ise, (25R)-27-0-[(S)-3- hidroksi-3-metilglutaroil] spirost-5-en-3/3,27-diol-3- 0-o:-ramnopiranozil-(1 ->2)-0 [/3-D-glukopira nozil- (1 ->3)] /3-D-glukopiranozit ve (25S)-spirost-5-en- 3f3,17a,27-diol-3-0-o:-L-ramno-piranozil-(l->2)-0 [/3- D-glukopiranozil-(1->2)-0-/3-D-glukopiranozil-(1-->2)- 0-/3-D- glukopiranozil-(1 ->4)] /3-D-glukopiranozit olarak tayin edilmiştir (Şekil 3b). L. henryı'den elde edilen iki steroidal saponozitten biri brovniozit, di-

ğeri yine spirostanol tipi bir saponozittir37. L. spe- ciosum ve L. nobilissimum'un hibritleştirilmesiyle

elde edilen ve "Star Gazer" adı verilen soğanlardan,

bilinen dört saponozitle birlikte, (25R,26R)-26- metoksispirost-5-en-3f3-ol3-0-{ 0-o:-L - ramnopiranozil- (1 ->2) - O- [ 6-0-asetil -

f3 -

D-glukopiranozil - (1 ->4)]} -/3-D-glukopiranozit yapısında yeni bir steroidal saponozit izolasyonu daha bildirilmiştir (Şekil 3-b )38.

L. candidum'un soğanları ve petallerinden spirostanol türevi iki yeni steroidal saponozit olan

(255)-3/3-{[/3-D - glukopiranozil - (1->2)] /3-D- glu- kopiranoziloksi) spirost-5-en-27-ol ve (25R,26R)-3/3- {/3-D-glukopiranozil-(1->4) [ o:-L-ramnopiranozil- (1->2)] /3-D- glukopiranoziloksi} 26-metoksispirost- 5-en elde edilmiştir (Şekil 3-b)39. L. brownii so-

ğanlarından kolestan türevi yeni bir saponin izole

edilmiş ve yapısı spektral metodlarla 26-0-/3-D- glukopiranozil 3/3,26-dihidroksikolestan-16,22- diokso-3-0-o:-L-rarnnopiranozil-(1->2)-/3-D - glukopiranozit olarak aydınlatılmıştır4°.

Steroitler

L. elegans polenlerinde, biyogenetik yönden ba-

ğlantılı dört steroit olan teasteron, tifosterol, kastasteron ve brassinolit GC-MS yoluyla teşhis edil-

miştir41. Adı belirtilmeyen bir Lilium türünden, HPLC ile 3-oksoteasteron izole edilmiş ve aynı

türün hücre kültürü denemeleri sonucu, 3- oksoteasteronun biyosentez yolağında teasteronu ti- fasterole dönüştüren bir intermediyatör olduğu or- taya çıkarılmıştır42.

Çin' de, L. davidii unicolor çiçeklerinden ~-sitosterol

ile stigmasterol izole edilmiştir⁴³. Yine Çin'de ye-

tişen L. davidii çiçeklerinin petal, anter, polen ve pistillerinde, değişik oranlarda testosteron sap-

tanmıştır44.

L. Jongiflorum soğanlarında, gaz krornotografisi yoluyla kolesterol, kampesterol ve sitosterol bulunmuş

ve sitosterol ana bileşik olarak tespit edilmiştir45.

Lilium türlerinde mevcut steroitlerin, izole edil- dikleri türlere göre dağılımı Tablo 3'de gö- rülmektedir.

Tablo 3. Lilium türlerinin steroitleri

Tür Adı Sleroit

L. davidii Testosteron

L. davidii unico/or J}Sitosterol, Stigrnasterol L. e!egans

L. longiflorum

T easteron, Tifasterol, Kastasteron, Brassinolit Koleston, Kampestrol, Sitosterol

Fenilpropanoitler

Kaynak 44 43 45 41

Fenilpropanoit heterozitleri, ilk kez L. regale' den olmak üzere, birçok Lilium türünden daha izole

edilmiş ve bu sebeple "regalozitler" olarak isim-

lendirilmiştir (Tablo 4). L. regale'nin soğanları üze-

(6)

rinde yapılan izolasyon çalışmaları sonucunda, regalozit ^Ave B elde edilmiştir46. L. speciosum var.

rubrum soğarılarından hepsi sükrozun ferulik asit esterleri olan 3,6'-diferuloilsükroz, 4-asetil-3,6'- diferuloilsükroz, 6-asetil-3,6'-diferuloilsükroz, 4'- asetil-3,6'-diferuloilsükroz, 4,6-diasetil-3,6'- diferuloilsükroz, 6,3'-diasetil-3,6'-diferuloilsükroz ve 4,6,3'-triasetil-3,6'-diferuloilsükroz izole edil-

ıniştir47. L. henrynin soğarılarında regalozit A, me-

tilıegalozit A ve regalozit C olınak üzere toplam üç

feıülpropanoite rastlanmıştır (Şekil 4)48. L. par- darinum'dan regalozit D, epi-regalozit ^A, epi-

fH,OCOCH=HC --Q-oH

HO--~-H il

110

rqrCllı fı ~·hrıJtA

Jq

^OM<l!<g.ı<r<lıF

m

fH.OCOf'H=Hc-OoH

H

^H~H,O~MCıwcocr-1.ı

RLı:>loızitB 00

CH:;OCOC!MlC-o~ OCH.ı

~

^,,^o ^- ^rno

1 flO uOCH=HC--Q-Otttı

QJ

^OH

H lleı:><kızitll

OCOCH=HC-0' OH

' -

lf

OOCfu-r;:

'

. Regıda<itL

Şekil 4. Lilium türlerinde bulunan fenilpropanoitler.

Tablo 4. Lilium türlerinin feıülpropanoitleri

Tür Adı Fenilpropanoit

L. auratum Regalozit G

regalozit C olınak üzere üç tane, L. auratum'dan ise epi-regalozit F ve regalozit G olınak üzere iki fenilpropanoit izolasyonu bildirilıniştir49. L. Jon- giflorum soğanlarından regalozit B, D ve E, L. lan- cifolium soğarılarından da regalozit A ve F izole

edilmiştir (Şekil 4)42. Ayrıca, L. longiflorum so-

ğarılarında, lilongizit adı verilen başka bir fenilpropanoit bulunmuştur (Şekil 4)50. L. cordatum petallerinde, izoöjenol, p-propeıülfenol, konileri!

alkol ve p-kumaril alkol gibi fenilpropanoit ya-

pısında bileşiklerin varlığı tespit edilrniştirsı.

Japonya'da endemik bir tür olan L. auratum var.

platyphyllum soğanlarında regalozit A, B ve D bu-

lunmuştur (Şekil 4)32. Aynı feıülpropanoitler L.

brownii soğarılarından da izole edilrıüşfü33. Çin'in güneyinde 1500 m yükseklikte yetişen L. brownii var. colchesteri soğanlarından regalozit A ve D elde

edilmiş28, regalozit A, L. speciosum soğanlarmda

da tespit edilıniştir35. Daha önce yapılan çalışmalara

paralel olarak; L. mackliniae'nin soğarılarından regalozit B, D, metilregalozit D, regalozit F, H, K ve L izole edilip yapıları aydırılatılmıştır (Şekil 4)36. L.

dauricum soğanlarında da regalozit A'ya rast-

lanmıştır38.

Başka bir çalışmada, sekiz Lilium türü fe- nilpropanoitleri yönünden ^taranınışve L. candidum, L. dalhansoni, L. davidii, L. martagon, L. regale, L.

sargentiae, L. umbellatum ile L. wigginsiı'den oluşan

sekiz türün hepsinde diferuloilsükroz türevi fe-

ıülpropanoitler olduğu bildirilrnişfü52.

Kaynak

L. auratum var. platyphyllum L. brownii

L. brownii var. colchesteri L. candidum, L. dalhansonii L. cordatum

L. dauricum

Regalozit A, B veD Regalozit ^A,B veD Regalozit A ve D

Diferuloilsükroz türevleri

Propeıülfenol türevleri Regalozit A ve H

49 32 33 28 52 51 38 48 42 L. henryi

L. lancifolium L. Jongiflorum L. mackliniae L. pardarinum L. regale L. sargentiae L. speciosum

L. speciosum var. rubrum L. umbellatum, L. wigginsii

106

Regalozit A, C, Metilıegalozit A Regalozit A ve F

Lilongizit, Regalozit B, D ve E Regalozit B, D, F, H, J, K, L Regalozit D, Epi-regalozit A ve C Regalozit A ve B

Diferuloilsükroz türevleri Regalozit A

3 ,6 '-diferuloilsükroz türev !eri Diferuloilsükroz türevleri

42,50 36 49 46 52 35 47 52

(7)

FABAD J. Pharın. Sci., 25, 101-111, 2000

Gliserol Heterozitleri

Lilium türlerinin gliserol heterozitleri (Tablo 5) ile ilgili ilk çalışma, 1974 yılında L. longiflorum'un taze yaprak ve saplarından, liliozit A ve B adlı gliserol heterozitlerinin izole edilınesiyle başlamış, liliozit A ile B'nin yüksek bitkilerden elde edilen gliserol heterozitlerinin ilk örnekleri olduklarını bildirilmiştir (Şekil 5)53 . Liliozit C, L. lancifolium'un yaprak ve saplarından izole edilmiştir (Şekil 5)54. Li- lium türlerinin karakteristik bileşikleri olan gliserol heterozitleri üzerindeki çalışmalar, L. japonicum'un yaprak ve saplarından da liliozit O ve E izolasyonu

Gl20R2 1

H~Cfu

0 - r - H

o Gl20Rı OH

H

rn

H~Cfü

_O

^O-+CH'

_H _OH

H CH,00

OH

Eı A' H

Liliozit C

Eı H H

Bı

H Lilio:zit A H Llliı:u:it B

Uliozit D Ac liliOLit E

Şekil 5. Lilium türlerinde bulunan gliserol heterozitleri.

ile devam etmiştir55. Bu çalışmalara paralel olarak;

L. henryi soğanlarından liliozit C ve bunun hek- zaasetat türevinin yanısıra, L. auratum so-

ğanlarından da yeni gliserol heterozitleri olan 1,2-0- diferuloilgliserol, 1-0-feruloil- 2 - O - p - kumaroilgliserol ve 1-0-p-kumaroil - 2 - O - feruloilgliserol karışımı ile 1-0-feruloilgliserol izolasyonu gerçekleştirilıniştir36,56.

Tablo 5. Lilium türlerinin gliserol heterozitleri

Tür Adı Gliserol Heteroziti Kaynak

L. auratum

L. henryi L. 1aponicum L. /ancifolium L. /ongif/orum Flavonoitler

1,2-0.dileruloilgliserol,

1-0.leruloil-2-0.p-kumaroilgliserol ve 1-0.p-kumaroi 1-2-0.leru lo i lgl ise rol karışımı,

1-0.leru loil g liserol

Liliozıt C Liliozit O ve E Liliozit C LiliozitAveB

56

36 55 54 53

Çeşitli Liliıım türlerinde bulunan flavonoitler, izole edildikleri türlere göre Tablo 6'da sınıflandırılmıştır.

Macaristan'da toplanan L. candidum periantından

kemferol türevi yeni bir flavonoit olan 3-0-[~-D

glukopiranozil-{l-7 2)-~-D-galaktopiranozit] kemferol izole edilmiş ve lilin olarak isirnlendirilıniştir57,58.

Slovakya'da yetişen L. candidıım'un kurutulmuş çi- çeklerinde, yine kemferol türevi, 3,5,7,4'- tetrahidroksi-8-(3''-metilsüksinoil)-flavon yapısında

yeni bir flavonoite rastlanmış ve yapısı modern spektral yöntemlerle tayin edilmiştir⁵⁹. İtalya'da ye-

tişen L. candidum çiçeklerinin polenlerinden izo- ramnetin elde edilmiştir⁶⁰. Narsissin (İzoramnetin-

3-rutinozit) adlı flavonoit, Japonya'da doğal bir tür olan L. aııratum çiçeklerinin polenlerinden izole

edilıniştir61,62.

Japonya'da yapılan diğer bir çalışmada, L. lan- cifolium çiçeklerinin polenlerinde de narsissin ve rutin teşhis edilmiştir63.

L. cordatum petallerinden, bilinen flavon he- terozitleri olan izorarnnetin-3-glukozit, izorarnnetin- 3-glukozit-7-ramnozit ve izoramnetin-7-rutinozitin

yanında, yeni bir türev olan izoramnetin-3-0- rutinozit-7-0-a-L-ramnopiranozitle birlikte, toplam dört adet flavonoit elde edilıniştir51.

(8)

Tablo 6. Lilium türlerinin flavonoitleri

Tür Adı Flavonoit Kaynak

L. auratum L. candidum L. cordatum

L. !ancilolium Karotenoitler

Narsissin 61,62

Lilin, Kemfernl, izoramnetin 57-60

izoramnetin-3-glukozit, izoramnetin-3-glukozit- 51 7-raııınozit, izoramnetin-7-rutinozit. izoramnetin-

3-0-rutı nozit-7 -0-a-ramnopiranozit

Rutin, Narsissin 63

Tablo 7'de, Lilium türlerinde bulunan ka- ratenoitlerin izole edildikleri türlere göre dağılunı

görülmektedir. Lilium cinsinin karatenoitleri hak-

kında, 1935 yılında yapılan ilk araştırmada, doğu

Asya' da soğanları halk arasında antitüssif olarak ve

disınenore, ovaralji ve hoıneopatide kullanılan L.

tigrinum anterlerinden, kapsantin ve anteraksantin

adlı iki karatenoit izole edilrniştir64-66

Macaristan' da doğal olarak yetişen L. candidum an- terlerinde, violeoksantin, anteraksantin, 9-cis- anteraksantin, di-cis-anteraksantin,

violaksantin, violaksantin ve lutein ratenoitler bulunınuştur67.

di-cis-

adlı ka-

Japonya'da yapılan bir çalışmada, L. hansonii ve L.

tigrinıım var. fla viflorum çiçeklerinde ~-karaten,

kriptoksantin, zeaksantin, L. dauricum ve L. henryi çiçeklerinde sadece ekinenon, L. pumilum, L. ama- bile, L. maculatum, L. tigrinum ve L. leichtlinii var.

maximowiczi çiçeklerinde ise kapsantin ve kap- sorubin teşhis edilıniştir68.

Hollanda'dan temin edilen L. tigrinum anter ve pe- tallerinden kapsantin, 6-epi-karpokapsantin, ^~ karaten, karpokapsantin, liliksantin olmak üzere

beş karotenoit izole edilrniştir69. Norveç'te halk ara-

sında heınoraji tedavsinde kullanılan L. pumilum çiçeklerinde yapılan bir çalışmada; ~karaten,

(35,SR,3'5,S'R)-kapsorubin esterleri ve (3R,3'5, ^S'R)- kapsantin esterlerinin yarusıra; n-nonakozan, n- heptakozan, n-pentakozan ve n-trikozan da bu-

lunınuştur70.

Hindistan'da süs bitkisi olarak yetiştirilen L. can- didum soğanlarında cis-anteraksantin ^varlığıbi!-

dirilıniştir71.

108

Tablo 7. Liliuın türlerinin karatenoit!eri

Tür Adı Karoterıoit

L. candıdum

L. tigrinum

L. hansonii L d?ııria.rrı Uerıyi

L. pumilum, L. amabile L. macu/atum.

L. /eichtlinii Sonuç

Violeoksantin, IJ-cis-Anleraksantin, Dicis-Violaksantin, Violaksantin Dicis-Anteraksantin, Anteraksantin, Lutein Kapsantin, Anteraksantin, Kapsorubin, 6-ep/-Kapsorubin, j3-Karoten, Karpoksantın,

Liliksantin

/3-Karoten, Kriptoksantin, Zeaksantin

E~nenon

Kapsantin, Kapsorubin

Kaynak 67,71

64,65 66.68,69

68 68 68.70

Oldukça zengin olan Türkiye florasında, Lilium tür- leri, güzel çiçeklerinden dolayı ihraç edilen geofitler

arasında önemli bir yer tutmaktadır. İhracat ama-

cıyla, yıllardır doğal çevreden sökülen çiçek so-

ğanlarının ülke ekonomisi için daha faydalı şekilde değerlendirilmesi bir zorunluluk haline gelmiştir.

Türkiye'de doğal olarak yetişen 6 Lilium türü üze- rinde, L. candidum L. haricinde, ülkemizde ya-

pılmış herhangi bir araştırma yoktur. Lilium tür- lerinin genel olarak başta alkaloitler olmak üzere;

saponozitler, steraitler, fenilpropanoitler, flavonoitler, gliserol heterozitleri ve karatenoitler gibi etken madde gruplarını içerdiği saptanınışhr. L.

candidum, L. hansonii, L. martagon, L.medeloides gibi türlerin soğanlarında, pirrolidin türevi bir alkaloit olan ve antitüınör aktivitesi bildirilen ^jatrofaın majör olarak bulunınuştur¹⁵-²⁶. Türkiye'de yetişen

L. candidum soğanları üzerinde tarafunızdan ya-

pılan araştırma sonucunda, jatrofamın majör al- kaloit olduğu saptanınıştır²⁷. Yine çeşitli Lilium tür- lerinin bazı steroidal alkaloitler yanında, özellikle steroidal saponozitler yönünden oldukça zengin

olduğu tespit edilmiştir9,10,27,28,30,32-4D. Ayrıca, ilk defa L. regale'den izole edildikleri için "regalozitler"

adı verilen fenilpropanoit yapısındaki bileşiklerin yanısıra, özellikle çiçeklerinden izole edilen ka- rotenoitler yönünden de zengin olan Lilium türleri, gliseral heterozitleri denilen bir etken madde gru- bunu da ihtiva etınektedir28,32-36,42,46-56,64-68. Lilium türlerinden elde edilen flavonoitlerin de genellikle rutin ve keınferol türevi olduğu bildirilıniştir57-63.

Oldukça çeşitli etken madde grupları ihtiva eden ve

(9)

FABADJ. Phann. Sci., 25, 101-lll, 2000

süs bitkisi olarak ihracatıyla ülkemize önemli bir döviz girdisi sağlayan Lilium türleri üzerinde, bi- limsel anlamda daha geniş araştırmalar yapılması,

bitkilerin tıbbi potansiyelini değerlendirmek açı

sından da faydalı olacaktır.

KAYNAKLAR

1. Demidov VA. Biological Anticeptics in Certain Plants, Poteryami Zhivotnovodstue Sb., 183-200, 1963. [C.A.

62, 3567c, 1965].

2. Baytop T. Türkiye'de Bitkilerle Tedavi (Geçmişte ve Bugün), İstanbul Üniversitesi Yayınları No.3255, Ec- zacılık Fakültesi No.40, Sanal Matbaacılık, İstanbul, 411, 1984.

3. List PH, Horhammer L. Hagers Handbuch der Phar- mazeutischen Praxis,, Band V, Springer-Verlag, Berlin, 509-511, 1975.

4. Holtom JA, Hylton WH. The Complete Guide to Herbs, Rodale Press, Aylesbury, 54-55, 1979.

5. Roques H. Precis de Botanique Pharmaceutique, Tome il, Societe Anonyme D'Editions, Faris, 203-207, 1974.

6. GrieV-e M. A Modern Herbal Textbook, II, Hafner Pub- lishing CO., New York, 482-484, 1967.

7. Haladova M, Eisenreichova E, Buckova A, Tomko J,

Uhrin D, Ubik K. Dimeric Pyrroline Alkaloids from Li- lium candidum L., Collect. Czech. Chem. Commun., 56 (2), 436-438, 1991. [C.A. 115, 5133y, 1991].

8. Nakano K, Nishizawa K, Murakami K, Takaishi Y, To- mimatsu T. Steroidal Alkaloid Glycosydes from Li- Jium cordatum, Phytochemistry, 26(1), 301-303, 1987.

9. Mimaki Y, Sashida Y. Steroidal Saponins from the Bulbs of Lilium brownii, Phytochemistry, 29(7), 2267- 2271, 1990.

10. Sashida Y, Ori K, Mimaki Y. Studies on the Chernical Constituents of the Bulbs of Wium mackliniae, Chem.

Phann. Bull., 39(9), 2362-2368, 1991.

11. Koyuncu M, Ekim T. Türkiye'nin İhraç Ettiği Geofitler ve Bunların Ekonomik Önemi, V. Bitkisel İlaç Ham- maddeleri Toplanhsı, Sezik E, Yeşilada, E,(eds.), An- kara, 1984.

12. Harder R, Schumacher W, Firbas F, Denffer DV. Stars- burg's Textbook of Botany, Chaucer Press, Landon, 78, 1967.

13. Heywood VH. Flowering Plants of the World, Oxford University Press, Oxford, 312-314, 1979.

14. Hickey M, King C. 100 Families of Flowering Plants, Cambridge University Press, Cambridge, 491-492, 1981.

15. Davis PH, Cullen ). Flora of Turkey and the East Ae- gean Islands, Davis PH (ed.), 8, University Press, Edin- burgh, 1965.

16. Abdullaev ND, Samikov K, Antsupova TP, Yagudaev MR, Yunusov SY. Structure of Lilidine, Khim. Prir. So- edin., 5, 692-696, 1987.

17. Fatkhiev F., Samikov K, Shakirov R. Dynamics of Al- kaloid Content in Lilium martagon, Khim. Prir. So- edin., 4, 559-560, 1990.

18. Satou T, Mimaki Y, Kuroda M, Sashida Y, Hatakeyama YA. A Pyrroline Glucoside Ester and Steroidal Sa- ponins from Lilium martagon, Phytochemistry, 41(4), 1225-1230, 1996.

19. Shimomura H, Sashida Y, Miaki Y, Minegishi Y. Jat- ropham Glucoside from the Bulbs of Lilium hansonii, Phytochemistry, 26(2), 582-583, 1987.

20 .. Shimomura H, Sashida Y, Mimaki Y, Kudo Y, Maeda K. New Phenylpropanoid Glycerol Glucosides from the Bulbs of Lilium Species, Chem. Pharm. Bull., 36 (12), 4841-4848, 1988.

21. Eisenreichova E, Haladova M, Buckova A, Tomko J,

Uhrin D, Ubik K. A Pyrroline-pyrrolidine Alkaloid from Lilium candidum Bulbs, Phytochemistry, 31(3), 1084-1085, 1992.

22. Haladova M, Eiseruichova E, Buckova A, Tomko ), Uhrin D, Ubik K. Dirneric Pyrroline Alkaloids from Li- lium candidum L., Collect. Czech. Chem. Commun., 56(2), 436-438, 1991. [C.A.115, 5133y, 1991].

23. Haladova M, Buckova A, Eisenreichova E, Tomko J,

Uhrin D. Constituents of Lilium candidum L., Acta Fac. Pharm. Univ. Comenianae, 45, 151-174, 1991.

[C.A.116, 5552u, 1991].

24. Masterova I, Uhrin D, Tomko J. Lilaline-A Flavonoid Alkaloid from Lilium candidum, Phytochemistry, 26 (6), 1844-1845, 1987.

25. Eisenreichova E, Haladova M, Buckova A, Ubik K, Uhrin D. Derivatives of Pyrroline in Lilium candidum L., Chem. Pap., 45 (5), 709-711, 1991. [C.A.116, 102706r, 1991].

26. Kuehne P, Hesse M. Sirnple Synthesis of ( + )-(E)-3-( 4- Hydroxyphenyl)-N- [ 4 - (3 - methyl - 2,5 - dioxo - 1 - pyrrolidinyl)butyl]-2-propenarnide, A Novel Phenolic Amitle Derivative from the Bulbs of Lilium regale WILSON, Tetrahedron, 49(21), 4575-4580, 1993.

27. Erdoğan İ. Lilium candidum L. Bitkisinin Soğanları Üzerinde Farmakognozik Araşhrrnalar, Gazi Üni- versitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Farmakognozi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 1996.

28. Harrison DM. Steroidal Alkaloids, Nat. Prod. Rep., 7 (2), 139-147, 1990.

29. Mimaki Y, Sashida Y. Steroidal Saponins and Alkaloids from the Bulbs of Lilium brownii var.colchesteri, Chem. Phann. Bull., 38, 3055-3059, 1990.

(10)

•

Erdoğan, Şener

30. Karrer W. Konstitution und Vorkommen der Or- ganischen Pflanzenstaffe (Exclusive Alkaloide), Birk- hauser Verlag, Stuttgart, 874, 1976.

31. Shirnomura H, Sashida Y, Mimaki Y. Steroidal Sa- ponins, Pardarinoside A-G from the Bulbs of LJlium pardarinum, Phytochemistry, 28(11), 3163-3170,1989.

32. Mimaki Y, Sashida Y, Shimomura H. Lipid and Ste- roidal Constituents of Lilium auratum var. platyph- yllum and L. tenuifolium, Phytochemistry, 28(12), 3453-3458, 1989.

33. Mimaki Y, Sashida Y. Steroidal Saponins from the Bulbs of Lilium brownii, Phytochemistry, 29(9), 2267- 2271, 1990.

34. Mirnaki Y, Sashida Y. Steroidal and Phenolic Cons- tituents of Wium speciosum, Phytochemistry, 30(3), 937-940, 1991.

35. Ori K, Mimaki Y, Mito K, Sashida Y, Nikaido T, Oh- moto T, Masuko A. Jatropham Derivatives and Ste- roidal Saponins from the Bulbs of Lilium hansonii, Phytochemistry, 31(8), 2267-2275, 1992.

36. Mimaki Y, Ishibashi N, Ori K, Sashida Y. Steroidal Glycosides from the Bulbs of Lilium dauricum, Phytochemistry, 31(5), 1753-1758, 1992.

37. Mimaki Y, Sashida Y, Nakamura O, Nikaido T, Oh- moto T. Steroidal Saponins from the Bulbs of Lilium regale and L. henryi, Phytochemistry, 33(3), 675-682, 1993.

38. Nakamura O, Mimaki Y, Nishino H, Sashida Y. Ste- roidal Saponins from the Bulbs of Li1ium speciosum X Lilium nobilissimum "Star Gazer" and Their An- titumor-Promoter Activity, Phytochemistry, 36(2), 463- 467, 1994.

39. Haladova M, Eisemeichova E, Mucaji P, Budensinsky M, Ubik K. Steroidal Saponins from Lilium candidum L., Collect. Czech. Chem. Commun., 63(2), 205-210, 1998.

40. Hou X, Chen F1 Wu L. New Steroidal Saponin of Li- lium brownii, Zhongguo Yaowu Huaxue Zazhi, 8(1), 49-53, 1998.[C.A.129, 328223m, 1998].

41. Suzuki H, Fujioka S, Yokota T, Murofushi N, Sakurai A. Identification of Brassinoside, Castasterone, Typhasterol from the Pollen of Lilium elegans, Biosd., Biotechnol., Biochem., 58(11), 2075-2076, 1994.

42. Hiroshi A, Chika H, Y oshimasa K, Seiichi A, Masahiro N, Mitsuaki N. 3-0xoteasterone and the Epimerization of Teasterone: Identification in Lily Anthers and Dist- ylium racemosum Leaves and Its Biotransformation Into Typhasterol, Biosci., Biotechnol., Biochem., 58(5), 986-989, 1994.

43. Feng S, He L, Wang M, Jiao K. Chernical Constituents

110

of Flower of David lily, Zhongguo Zhangyao Zazhi, 19(10), 611-612, 1994. [C.A. 122, 101653h, 1995].

44. Yang Z, Tang Y, Cao Z. The Changes of Steroidal Sex Hormone-Testosterone Contents in Reproductive Or- gans of Lilium davidii Duch, Zhiwu Xuebao, 36(3), 215-220, 1994.

45. Endoh S, Shibuya T, Sashirna T, Mitsuhashi T. Fatty Acids and Sterols in Two Liliaceae Bulb Lipids (Lilium Jongiflorum and Tulipa gesneriana), Bulletin of Tokyo Gakugei Universily, 4(33), 131-134, 1981.

46. Shimomura H, Sashida Y, Mimaki Y, lida N. Re- galoside A and B, Acylated Glycerol Glucosides from Lilium regale, Phytochemistry, 27(2), 451-454, 1988.

47. Shimomura H, Sashida Y, Mirnaki Y. Bitter Phenyl- propanoid Glycosides from Lilium spedosum var.

rubrum, Phytochemistry, 25(12), 2897-2899, 1986.

48. Shimomura H, Sashida Y, Mimaki Y, !taka Y. Studies on the Chemical Constituents of Lilium henryi BAKER, Chem. Pharm. Bull., 36(7), 2430-2446, 1988.

49. Shimomura H, Sashida Y, Mimaki Y, Kudo Y, Maeda K. New Phenylpropanoid Glycerol Glucosides from the Bulbs of Lilium Species, Chem. Pharm. Bull., 36 (12), 4841-4848, 1988.

50. Shoyama Y, Hatano K, Nishioka 1, Yamagishi T. Phe- nolic Glycosides from Lilium Jongiflorum, Phytoc- hemislry, 26(11), 2965-2968, 1987.

51. Nakano K, Nishizawa K, Takemoto I, Murakami K, Ta- kaishi Y, Tomimatsu T. Flavonol and Phenylpropanoid Glycosides from Lilium cordatum, Phytochemistry, 28(1), 301-303, 1989.

52. Meurer B, Strack D, Wiermann R. The Systematic Dist- ribution of Ferulic Acid-Sucrose Esters in Anthers of

!he Liliaceae, Planta Med., 50(5), 376-380, 1984.

53. Kaneda M, Mizutani K, Takahashi Y, Kurono G., Nis- hikawa Y. Lilioside A and B, Two New Glycerol Glu- cosides Isolated from Lilium longiflorum Thunb., Tet- rahedron Letters, 45, 3937-3940, 1974.

54. Kaneda M, Mizutani K, Tanaka K. Lilioside C, A Glycerol Glucoside from Lilium lancifolium, Phytoc- hemistry, 21(4), 891-893, 1982.

55. Kaneda M. Lilioside A from Lilium longiflorum:

Synthesis and Absolute Configuration, Phytoc- hemistry, 29(11), 3559-3564, 1990.

56. Shimomura H, Sashida Y, Mirnaki Y. Phenolic Glyce- rides from Lilium auratum, Phytochemistry, 26(3), 844-845, 1987.

57. Nagy E, Seres I, Verzar-Petri G, Neszemelyi A. Ka- empferol 3-0-[~-D-glucopyranosyl (1-+2) ~

galactopyranoside], A New Flavonoid from Lilium candidum L.,J Org. Chem., 39(12), 1813-1815, 1984.

(11)

FABADI. Pharm. Sci., 25, 101-111, 2000

58. Harborn JB. The Flavonoids (Advances in Research since 1980), Chapman and Hal! Ltd., New York, 316- 516, 1980.

59. Buckova A, Eisenreichova E, Haladova M, Uhrin D, Tornko ). A New Acylated Kaempferol Derivative from Ulium candidum L., Phytochemistry, 27(6), 1914-1915, 1988.

60. Tappi G, Menziani E. The Flavonolic Pigments of the Pollen of Lilium candidum, Gazz. Chim. Ital., 85, 694- 702, 1955. [C.A. 49, 149221, 1955].

61. Kotake M, Arakawa H. Narcissine (Isorhamnetin-3- rutinoside) from the Pollen of Lilium auratum, Na- turwissenschaften, 43, 327-328, 1956. [C.A. 52, 174lla, 1957].

62. Kotake M, Arakawa H. Flavonol Glycosides from the Pollen of Lilium auratum. IIL Sugar from Narcissin, Bull. Chem. Soc. fapan, 30, 862-863, 1957.

63. Togasawa Y, Katsumata T, Kawajiri H, Onodera N. Bi- ochemical Studies on Pollen.V. Flavonoid Pigments from Pollen of Lilium Jancifolium, Nippon Nogei Ka- gaku Kaishi, 40(12), 461-465, 1966. [C.A.66, 112937e, 1967].

64. Karrer P, Oswald A. Carotinoide aus den Sta-

ubbeuteln von Lilium tigrinum. Ein Neues Carotinoid:

Antheraxanthin, Helv. Chim. Aeta, 18, 1303-1305, 1935.

65. Yamaguchi K. Spectral Dala of Natura] Products, l, Hirokawa Publishing Company, Tokyo, 469, 1970.

66. List PH, Horhammer L. Hagers Handbuch Der Phar- mazeutischen Praxis, Band V, Springer-Verlag, Berlin, 509-511, 1975.

67. Toth G, Szabolcs J. Occurence of Some Mono-cis- Isomers of Asymmetric C40-Carotenoids, Phytoc- hemistry, 20(10), 2411-2415, 1981.

68. Banba H. Pigments of Lily Flowers.!!. Survey of Ca- rotenoids, Engei Gakkai Zasshi, 37(4), 368-378, 1968.

[C.A. 73, 127706x, 1970].

69. Fischer EM, Eugster C H. Das Carotenoidspektrum der Antheren und Petalen von Lilium tigrinum (Red Nigth), Helv. Chim. Acta, 68, 1708-1715, 1985.

70. Partali V, Liaaen-Jensen S, Huneck S, Khadidav T. Ca- rotenoids from the Flowers of Lilium pumilum, Phar- mazie, 42(3), 208, 1987.

71. Rastogi RP, Mehrotra BN. Compendium of Indian Me- dicinal Plants, 2, Central Drug Research Institute, Lucknow Press, New Delhi, 145, 1991.

Lilium Türlerinin Kimyasal Bileşikleri