Öğrenci Değerlendirmesi ve Etik

Öğrenci Değerlendirmesi ve Etik

• Öğretmenliği kişisel çıkar sağlamaya yönelik bir araç olarak kullanmak, belki de en temel etik ilke ihlallerinden biri olarak görülmelidir.

• Öğrenci kendini koruyamayacak durumda olduğu için öğretmen ondan baskı kurarak çıkar sağlamaya çalışabilir. Öğretmenlerin ekonomik sorunlar yaşadığı bir gerçektir.

• Ancak bu durum öğrencilerin sömürülmesinin bir gerekçesi olarak görülemez. Kendi öğrencilerine özel ders veren öğretmenler olduğunu biliyoruz.

Öğrenci Değerlendirmesi ve Etik

•

Burada değinilmesi gereken husus o öğrencinin sınavını da aynı öğretmenin yapacak olması ve özel dersler sırasında sınavda çıkabilecek olan konuların ima edilmesi ya da o öğrenciye yüksek not verilmesi ciddi bir etik dışı durumdur.

•

Ayrıca öğrenci bu özel dersi almazsa öğretmenin kendisine karşı olumsuz bir tavır geliştireceğini düşünerek bu baskıyı çaresizce kabul etmektedir.

Amerikan Ulusal Eğitim Derneği

•

Amerikan Ulusal Eğitim Derneği tarafından 1975 yılında Eğitim Profesyonellerinin Etik Kodları kabul edilmiştir.

Eğitim Profesyonellerinin Etik Kodları Önsözü

•

Eğitimciler bütün insanların varlık ve bütünlüğüne inanır, gerçeklerin peşinden gitmenin olağanüstü önemini kavrar, mükemmelliğe bağlılık gösterir ve demokratik ilkeleri destekler. Bu amaçlara bağlılık gösterilmesi, herkesin eğitim fırsatlarından eşit olarak yararlanmasının garantisi, öğrenme ve öğretme özgürlüğünün korunması açısından vazgeçilmezdir. Eğitimci yüksek etik standartlara bağlı olma sorumluluğunu kabul eder.

Eğitim Profesyonellerinin Etik Kodları Önsözü

•

Eğitimci, öğretim sürecine özgü sorumlulukların önemini kavrar. Öğrenciler, veliler, meslektaşlar ve toplumun diğer üyelerinin saygı ve güveninin elde edilmesi için olabilecek en üst düzeyde etik davranışlar sergilemeye çalışır ve bunu sürekli korur. Eğitimde etik ilkeler bütün eğitimcilerin davranışlarını yargılamaları için standartlar oluşturur. İlkeler:

•

1. Öğrenciye Bağlılık

•

2. Mesleğe Bağlılık

Öğrenciye Bağlılık

•

Eğitimciler, bütün öğrencilerin toplumun saygıdeğer ve etkili bir üyesi olarak, kendi potansiyelinin farkına varmaları ve bu potansiyeli gerçekleştirmelerine yardım etmek için çaba gösterirler. Bu amaçla eğitimciler, değerli amaçların formüle edilmesi, bilginin değerinin anlaşılması ve kazanılması, araştırma merakının uyarılması için çalışırlar.

Öğrenciye Bağlılık

• Bu yükümlülükleri yerine getirebilmek için eğitimciler:

1. Öğrenciyi, öğrenme sürecindeki bağımsız eylemlerinden makul olmayan gerekçelerle alıkoyamazlar.

2. Makul olmayan gerekçelerle, farklı bakış açılarına sahip öğrencilerin görüşme taleplerini geri çeviremezler.

3. Öğrencinin gelişmesiyle ilgili materyali kasıtlı olarak gizleyemez ya da çarpıtamazlar.

Öğrenciye Bağlılık

4. Öğrencileri, öğrenim, sağlık ya da güvenliklerine zarar verebilecek koşullardan koruyacaklardır

5. Öğrenciyi kasıtlı olarak mahcup edecek ya da küçük düşürecek davranışlara maruz bırakamazlar.

6. Öğrencilere, ırk, din, renk, milliyet, medeni durum, politik ya da dinsel inançlar, toplumsal ya da kültürel kimlik veya cinsiyete dayalı ayrımcılık yapamayacakları gibi, bu nedenlerle:

Öğrenciye Bağlılık

6. bu nedenlerle:

• Hiçbir öğrencinin herhangi bir programa katılmasını engelleyemezler

• Hiçbir öğrencinin yararlarına engel olamazlar.

• Hiçbir öğrenciye avantaj sağlayamazlar.

7. Kişisel çıkarları için öğrencilerle, profesyonel ilişkilerini kullanamazlar.

8. Öğrencilere ilişkin gizli bilgileri yasal gereklilikler olmadıkça ya da profesyonel hizmetlerce gerekmedikçe açıklayamazlar.

Mesleğe Bağlılık

•

Eğitimcilik, halkın güven ve sorumluluğunu içeren ve profesyonel hizmet ve yüksek idealler gerektiren bir meslektir.

•

Bu inançla, eğitim mesleğinin kalitesi toplumu ve bireyleri doğrudan etkiler.

Eğitimciler, mesleki kararların yerine getirilmesinde, mesleki standartların yükseltilmesi ve eğitim mesleğinin saygıdeğer kişileri cezbedecek koşullara ulaşmasını sağlayacak bir iklimin yaratılması için gerekli gayreti göstereceklerdir.

Mesleğe Bağlılık

•

Ayrıca mesleğin, gerekli nitelikleri taşımayan kişiler tarafından yerine getirilmesinin önlenmesine yardımcı olacaklardır.

•

Bu yükümlülüklerin yerine getirilmek için eğitimciler:

1.

Mesleki pozisyonlara başvurularda kasıtlı olarak yanıltıcı açıklamalarda bulunmazlar ve yeterlilikleri ya da nitelikleri le ilgili dokümanlarda sahtecilik yapmazlar.

2.

Mesleki nitelikleri ile ilgili yanlı bildirimlerde bulunamazlar.

Mesleğe Bağlılık

3.

Karakteri, eğitimi ya da diğer bakımlardan saygı duyulmayan ve niteliksiz olarak bilinen kişilerin mesleğe girmesine yardım etmezler.

4.

Belli bir pozisyon için başvuruda bulunan birisinin mesleki yeterliliği için bile bile yanıltıcı açıklamalar yapamazlar.

5.

Eğitimci olmayan bir kişinin yetkisiz bir biçimde öğretim yapmasına yardım edemezler.

Mesleğe Bağlılık

6.

Yasal ya da mesleki zorunluluklar dışında, meslektaşları ile ilgili olarak meslek içinde ulaştığı gizli bilgileri açıklayamazlar.

7.

Bir meslektaşı hakkında yanlış ya da kötü niyetli açıklamalar yapamazlar.

8.

Mesleki etkinlikler nedeniyle bir öğrenci hakkında edindiği gizli bilgileri, yasal ve mesleki zorunluluklar dışında başkalarına açıklayamazlar.

Sorular

1. Aşağıdakilerden hangisi öğretmenin etik dışı davranışlarından biri değildir?

A) Sınavları öğrenci velilerinin mesleklerini dikkate alarak okumak.

B) Kendi öğrencilerine özel ders almaları konusunda baskı yapmak.

C) Öğrenciler arasında ayrım yapmak.

D) Başarısız öğrencilerle de ilgilenmek.

Sorular

2. Aşağıdakilerden hangisi değerlendirmede olması gereken özelliklerden biri değildir?

A) Adalet B) Eşitlik

C) Tarafsızlık D) Dikkatsizlik

Sorular

3. Aşağıdakilerden hangisi eğitimsel değerlendirmeler sırasında dikkat edilmesi gereken etik ilkelerden biri değildir?

A) Sınavlarda sınıfta işlenmeyen konularla ilgili sorular sormamak.

B) Notu sınıfta disiplini sağlamaya yönelik bir araç haline getirmemek.

C) Sınavları hazırlarken herhangi bir grubun lehine çalışabilecek yanlı maddelere yer vermek.

D) Sınavların puanlamasında adil davranmak.

ETİK VE SOSYAL DUYARLILIK EĞİTİMİ

(ÖĞRENCİ VE ÖĞRETMENLER)

TOPLUMLARI TOPLUM YAPAN

BİREYLERDİR

Toplumları güçlü kılan ise;

❖ bireylerin sorumluluklarını bilmesi,

❖sorumluluklarını yerine getirmesi ve

❖tüm bireylerin birlikte ve beraberce

uyum halinde yaşamasıdır.

• BİREY ÇEVREDEN ETKİLENDİĞİ GİBİ BİREYİN DE ÇEVREYİ

ETKİLEME GÜCÜ VARDIR

• Nitekim birey olarak ne ekersek toplum olarak onu biçiyoruz aslında.

• Bu sebeple bireysel veya toplumsal olarak kelebek etkisini yaratmak için belirli bir

duyarlılığa sahip olmak gerekir.

• İŞ İŞTEN GEÇTİKTEN SONRA ÇEVREMİZDEN

DUYARLILIK BEKLEMEK GERÇEKÇİ DEĞİLDİR

• Duyarlılığı yerinde ve zamanında gösterebilme kabiliyetine sahip bireylerin yetiştirilmesinde,

• başta bireyin içinde bulunduğu aile,

• arkadaş ortamı ve dahası

• tüm toplum sorumludur.

• Örneğin; çocuklarımıza otobüste, tramvayda yaşlılara, güçsüzlere ve ihtiyacı olanlara

öncelik duyarlılığını kazandırmamışsak,

gelecekte ihtiyacımız olan anlarda o dönemin çocukları da bizlere anlayışlı

davranmayacaklardır.

ONLARI BİZ YETİŞTİRİYORUZ!

ONLAR BİZİM ÜRÜNLERİMİZ!

Kaynaklar

• Aydın, İ. (2018). Eğitim ve öğretimde Etik. 9. Baskı. Ankara: Pegem Akademi.

• Ayhan, A.(2011). Eğitim sevgidir. Ankara: Pegem Yayınları.

• Bridge, B.(2004). Etik değerler eğitimi. İstanbul: Beyaz Yayınları.

• Çubukçu, Z. (2019). Okulda ve eğitimde etik dışı davranışlar, etik ikilemler, sorunlar ve çözüm yolları. (Editörler: Behçet Oral, Ahmet Çoban, Mehmet Bars), Ankara: Pegem Akademi.

• Özdeş, G. (2014). Öğretmenlik mesleğinde etik. (Ed: Yard. Doç. Dr. İbrahim Kaya), İstanbul: Paradigma Akademi.

• Kolçak, M.(2012). Meslek Etiği. Ankara: Murathan Yayınevi.