KÜLTÜR- SANAT!
• “Piri Reislin Türkiye çekimleri başladı
Osmanlı denizcisi Türkiye kutlamalarında
D
AYCA Atlkofllu
ÜNYA haritaları ve denizcilik kitabıyla tanınan Osmanlı de nizcisi “ Piri Reis”in (doğu mu belli değil,ölümü 1554) yaşamını ve çalışmalarını konu alan belgesel bir film A BD’nin 1992vdeki 200. yıl kutlam aları program ı çerçe vesinde ABD ve dünya tele vizyonlarında gösterilecek.
Belgeselin yaratıcısı ve yö netmeni uzun yıllardır New
York’ta yaşayan, televizyon
culuk ve belgesel film dalları nda ün yapan Fehmi Gerçe-
ker. Gerçeker, ayrıca 200'-
üncü yıl kutlama programının sanal danışmanlarından biri. Geçtiğimiz yıl Kristof Kolomb üzerine yaptığı belgeseli ABD’de birçok eyaletin eği tim programına alınan Türk yönetmenin “Piri Reis” çalı şmasının tüm dünyada göste rilmesini ise W ashington'da Deviller Donegan firması üst lenmiş durumda.
ABD, Brezilya, Ispanya, Portekiz ve Senegal’de çekim
leri tamamlanan 60 dakikalık
“Piri Reis” belgeselinin Türki
ye çekimlerine ise önceki gün başlandı. İstanbul ve Gelibo lu’da gerçekleştirilecek çekim lerin kameramanı Alicia We
ber. Gerçeker , her ülkedeki
çekimler için o yörenin duyar lığına uygun eİcip
belirlediği-hil birçok devletin sponsorlu ğu ile finanse edilen “Piri
Reis”, yaşamı serüvenlerle
dolu bir kahraman. Akdeniz’ de korsanlık yapmakla olan amcasının yanında yaklaşık 1481’den sonra denize açılan reis, 1487’de onunla birlikte Ispanya’daki Müslümanların yardımına gitti. 1491-93 yıllan arasında Sicilya, Sardunya,
Korsika adalarına ve Güney
Fransa kıyılanna yapılan akı- nlara katıldı. Osmanlı-Vene- dik savaşında kaptanlık yaptı, 1511 ’de Gelibolu’ya çekildi, denizcilik kitabı üzerine çalıştı ve 1513’tc bir dünya haritası çizdi. Tüm yaşamını araştır malara adadı.
Piri Reis gibi yaşamı se rüvenlerle dolu bir denizcinin belgeseli çekilirken bunca de ğişik ülkede Gerçeker ne gibi serüvenler yaşadı? Fehmi Ger
çeker 6 ülkedeki çekimleri
içinde en çok Senegal’deki çalışmalardan etkilenmiş. De nizi çe. jilmek için alabildiği ne fakir, ama şelenekler gereği denizin sahibi olan yaşlı Se- negalliden ağaçlan çekebil mek için ağaçlann sahibi
90’-nın altını çiziyor. Peki böylesi bir çalışmayı yaşama nasıl ge çirmiş Gerçeker?
-“Çekim yaptığımız her ülkede tarihçi ve haritacılar saptadık. Onlarla oturup bölgesel çalı şmalar yürüttük. Bu konudaki en büyük uzman ve filmin danı şmanı Macar asıllı Amerikalı profesör Souchek. Souchek’in çalışmalarını Batı’dan önce Doğu’da duyuran, Piri Reis ’i dünyaya tanıtmamızda büyük yardımcı oldu. Nitekim filmle birlikte Piri Reis kitabını da çı karacağı ve salt biz Türklerin bildiği bu çok önemli araştı rmacıyı diğer ülkelere de ulaştıracağız. Şimdilik filmin ötesinde yapabildiğimiz, New
York ve 6 eyaletin Eğitim Ba
kanlarına Piri Reis’in önemini kabul ettirip eğitim program larına almak oldu.”
"PiriRols''InTürklyaçlkemlerlnlr^bOlümüTopkapıSarayı nda yapıldı.
lık bir başka Scnegalliden izin agaçlan i)c konuştuktan sonra masını, çünkü o saatlerde si-almak zorunda kalmış. Ağaç- ¡¿}n vermiş çekime. Ağaçlar nl$ olduklarını söylemişler lann sahibi Sencgallı, ancak çekimlerin saat 5'te yapılma- sahiplerine!
“Piri Rels”in 6 ülkede ger
çekleştirilen filmi ünlü bir Amerikalı sunucu tarafından takdim edilecek. Filmin doğal konukları ise çekildikleri ülke lerdeki tarihçiler ve haritacı lar. Türkiye'den, Hanvard’da Osmanlı tarihi öğreten Cemal
Kafadar ve iki harita uzmanı
yer alacak filmde. Türkiye