Cumhuriyet Üniversitesi Di Hekimli i Fakültesi Dergisi
Cilt: 12 Say : 1 2009
* Cumhuriyet Üniversitesi, Di Hekimli i Fakültesi, Protetik Di Tedavisi AD, Sivas
#Bu makale TDB 16. Uluslararas Di Hekimli i Kongresinde (-stanbul 2009) poster tebli olarak sunulmu tur.
52
ESNEYEB L R B R PROTEZ KA DE REZ N LE HAREKETL BÖLÜMLÜ PROTEZLER N
YAPIMI: VAKA SUNUMU
#FABRICATION OF REMOVABLE PARTIAL DENTURE WITH A FLEXIBLE DENTURE
BASE RESIN: CASE REPORT
#Ar .Gör.Koray SOYGUN* Yrd.Doç.Dr.Hakan DEM-R* Doç.Dr.Giray BOLAYIR* Di Teknisyeni Ay e Kübra DEM-R*
ÖZET
Di hekimli inde estetik gereksinimler hastalar n duygu ve dü ünceleriyle direk ilgilidir. Estetik yakla mlar protetik tedavide özellikle sabit rehabilitasyonlar için öncelik ta sa da bugün hareketli bölümlü protezler için de ayn derecede önem olu turmaktad r. Hareketli bölümlü protezlerde esteti in sa lanmas nda di seçimi, di dizimi, yapay di lerin yüz ekliyle uygunlu u gibi faktörlerin etkili oldu u bilinmektedir. Bununla birlikte bu protezlerin yap sal unsurlar aras nda esteti i olumsuz yönde etkileyen en önemlisi kro e sistemleridir. Estetik gereksinimleri kar lamas aç s ndan birçok kro e sistemi, hassas tutucular geli tirilmesine kar n baz vakalarda bu sistemler yeterli olamamaktad r. Bu çal mada fonksiyonel ve estetik gereksinimleri kar lamak amac yla geli tirilmi poliamid (PA 6.6) protez kaide rezin ile yap lan vakam z sunmay amaçlad k.
Anahtar Kelimeler: Hareketli bölümlü protez, estetik, kro e, poliamid 6.6
SUMMARY
Aesthetic considerations in dental treatment are directly related to the sentiments and opinions of the patient. Aesthetics has been a crucial factor for fixed rehabilitations, but nowadays removable partial dentures also show great interest in satisfying the aesthetic requirements. Tooth selection, teeth arrangement, and the compatibility of the artificial tooth with face structure are known to affect aesthetics in removable partial dentures. In addition to these, poor design of clasp systems can be the major impairment factors in structural components of these dentures. Although development of precision attachments, and the clasp systems, it is unable to obtain satisfying aesthetic with removable partial dentures. In this study, we present a case report that describes the rehabilitation of a patient with a polyamide (PA6.6) denture base resin in order to remedy both the functional and aesthetic considerations.
Keywords: Removable partial denture, Aesthetic, clasp, polyamide 6.6
G R
Hareketli bölümlü protez mukozadan ve/veya do al di lerden destek alan do al di kay plar n ve ilgili dokular restore eden apareylerdir. Bu protezler de i ik fonksiyonlar olan ve birbirleriyle belirli bir koordinasyon içinde çal an parçalardan olu ur1. Hareketli bölümlü protezler içerdi i yap sal unsurlardan dolay estetik ve alerjik problemlere yol açabilmektedir2. Estetik göze ho gelen, renk ve ekil gibi güzellik unsurlar yla ilgilenen felsefe dal olarak tan mlan r. Protez terminolojisinde estetik ise, ki ilerin güzellik, karakter, çekicilik ve a rba l l n etkileyen kozmetik etki
eklidir. -stenilen ölçülerde maksimum esteti i sa lamak protetik di tedavisinin amaçlar ndan biri olmal d r. Bu da metotlar n ve materyallerin iyi bilinmesiyle mümkündür. Esteti i istenilen düzeyde gerçekle tirmenin oldukça zor oldu u hareketli bölümlü protezlerde klinisyenler kro e
sistemlerini ve/veya hassas tutucu unsurlar kullanabilmektedir. Tüm bu alternatiflere kar ön bölgede zorunlu kro e uygulamalar gerekebilir ve bu da estetik problemler ortaya ç karabilir. Böyle durumlarda klinisyen estetik kayg lar ortadan kald rmak için kro eleri maskeleme yönünde uygulamalar yapmaktad r3. Bununla birlikte akrilik rezinler di hekimli inde uzun y llardan beri yayg n bir ekilde kullan lmas na ra men, mekanik özelliklerinin yetersizli i ve baz vakalara alerjik reaksiyonlara neden olmalar nedeniyle ara t rmac lar akrilik rezin güçlendirme veya alternatif rezin sistemleri geli tirmeye yönelik çal malar yapmaktad rlar4. Geli tirilen alternatif rezin sistemlerinden birisi de poliamiddir. Poliamid yap sal özellikleri itibariyle esneyebilir, yumu ak ve darbelere kar dayan kl bir materyaldir. Son y llarda piyasaya sürülen s sal enjeksiyon yöntemi ile uygulanan tam esneyebilir özelli i olan Valplast protez kaide sistemi,
Cumhuriyet Üniversitesi Di Hekimli i Fakültesi Dergisi
Cilt: 12 Say : 1 2009
53 tam esneyebilirlik, dayan kl l k, sitotoksik etkisinin
olmamas , tesviye ve polisaj i lemlerinin kolay olmas özellikleriyle bugün geleneksel protez kaide rezini akrilik materyaline kar alternatif bir rezin sistemi olarak seçenek olu turmaktad r5,6.
Bu çal mam zda Valplast rezin sistemi kullan larak yap lan bir hareketli bölümlü protez ile rehabile edilen hasta anlat lmaktad r.
OLGU
Klini imize ba vuran 46 ya ndaki erkek hastam zda yapt m z klinik ve radyografik tetkikler sonucunda alt çenede Kennedy I s n f nda yer alan sa ve sol tarafta kanin di lerinden sonraki di erin mevcut olmad görüldü. Tüm de erlendirmeler neticesinde hastan n onay al narak hastam za hareketli bölümlü protez yap lmas na ve hastam z n estetik beklentileri nedeniyle geleneksel hareketli bölümlü protez yapmak yerine, tam esneyebilir yüksek tesirli poliamid 6.6 esasl materyal olan Valplast (Valplast Int. Corp., U.S.A.) protez yap lmas na karar verildi. Hastadan ilk ölçüler aljinat ölçü maddesi kullan larak al nd . Hastam zdan al nan ölçü içerisine sert alç dökülerek modeller elde edildi. Bu modelin, silikon ölçü materyali kullan larak duplikasyonu ç kart ld . Daha sonra bu duplike model üzerinde pembe mum yard m yla block out i lemi gerçekle tirildi. I kla sertle en akrilik materyalinden duplike model üzerinde kaide plaklar yap ld . Kaide pla n n a z içi uyumland r lmas ndan sonra dikey boyut ve sentrik ili ki tespit edildi. Bu i lemden sonra modeller artikülatöre ba land . Di dizimine geçilmeden önce kullan lacak yapay di lere Valplast rezin ile mekanik ba lant y sa layacak olan retansiyon bo luklar haz rland (Resim 1).
Resim 1: Akrilik di ler üzerinde retansiyon bo luklar olu turulmas
Bunu takiben di dizimi gerçekle tirildi. Yap lan di dizimi hasta a z nda prova edilip, gerekli düzeltmeler
gerçekle tirildi. Duplike model üzerinde paralometre yard m yla protezin yap sal unsurlar ve giri yolu belirlendi. Daha sonra protez kaidesinin do al di lere temas eden k s mlar nda ve kro elerin çevresinde di eti kenar seviyesinde mum rölyefler haz rland . Tamamlanan di diziminin akrilik kaide üzerinden al n p duplike model üzerine tespiti gerçekle tirildi. Model üzerinde çizilen s n rlar boyunca protez kaidesinin ve kro elerin mum modelaj yap ld . Modelaj yap lan model Valplast özel muflas na sert alç kullan larak al nd . Sert alç sertle tikten sonra enjeksiyon i lemi için gerekli olan ana tij ve yan tijler uygun biçimde ba land (Resim 2).
Resim 2: Valplast modelin muflaya al nmas ve döküm yolu
haz rlanmas
Muflan n lak ile izole edilmesinden sonra üst k s m kapat l p sert alç ile dolduruldu. Alç n n tamamen sertle mesinden sonra, mum materyal eritilerek temizlendi. Daha sonra modele lak sürülerek enjeksiyon i lemine haz r hale getirildi (Resim 3).
Cumhuriyet Üniversitesi Di Hekimli i Fakültesi Dergisi
Cilt: 12 Say : 1 2009
54
Önceden haz rlanm ve vakum alt nda ambalajlanm Valplast kartu unu s tma f r n na al p 275 ºC’de 11 dakika süre ile erittikten sonra, s nm kartu Super Injector Press (Resim 4) aletine yerle tirip enjeksiyon i lemi gerçekle tirildi.
Resim 4: Valplast enjeksiyon sistemi
Enjeksiyon tamamland ktan sonra mufla aç larak tijler kesildi. Protezin tesviyesi ve cila i lemleri yap ld . Daha sonra protez s cak su içerisinde 10 dakika kadar bekletildikten sonra elde edilen ilk model üzerine yerle tirildi. Bitmi valplast protez hasta a z nda denenerek uyumu sa land ve hastaya teslim edildi (Resim 5,6). Hastaya, a z hijyeni nas l sa layaca n anlat p rutin kontrollere ça r ld .
Resim 5: Valplast protezin hasta a z na uygulanmas
Resim 6: Valplast protezin hasta a z nda uyumu
TARTI MA
Hareketli bölümlü protez uygulamalar nda özellikle anterior bölgeye kro elerin geldi i durumlarda estetik kayg , rahats z edici bir durum olarak kar m za ç kmaktad r. Ara t rmac lar kro e sistemlerinin yaratt bu estetik problemi çözmek için çok çe itli sistemler geli tirmi lerdir3,7.
Protez kaide k r klar n engellemek ve/veya metil metakrilat monomerine alerjik reaksiyonu olanlar için poliamid esasl rezin sistemlerinin PMMA rezin sistemine kar önemli bir alternatif olu turmaktad r. Yunus ve arkada lar bu konu üzerine yapt klar çal mada derin and rkatl belli klinik durumlarda poliamid protez kaide materyalini önermektedirler8.
Poliamid protez kaide materyali PMMA rezine alerjisi olan hastalarda veya fleksibilitenin arzu edildi i yerlerde (and rkat geçi bölgelerinde) kullan ld na dair çe itli çal malar vard r. Poliamid avantaj tekrarlayan stresler için ok absorbsiyon direnci ve reziliensinin bulunmas d r9. Valplast bükülme dayan m aç s ndan k r lmaz, di eti gibi pembe renktedir ve oldukça ince haz rlanabilir. Valplast ile yap lan protezlerde tutuculuk kaidenin, di in boyun etraf n kavramas yla gerçekle tirilir, kaide di in etraf nda normal di etinden ay rt edilemez ekilde uygulan rlar10,11.
Çe itli metal iskeletler gibi do al di ler üzerinde t rnaklar bu protezlerde olmamas na ra men, do al di lerin etraf nda di eti üzerindeki t rnak tutucudur. Bu tip bölümlü protezler oldukça stabil ve retantifdir10,12.
Bu olgumuzda Valplast yüksek tesirli poliamid rezin sistemi kullan larak geleneksel hareketli bölümlü protez yakla m ndan farkl olarak daha estetik bir
Cumhuriyet Üniversitesi Di Hekimli i Fakültesi Dergisi
Cilt: 12 Say : 1 2009
55 protez uygulamas gerçekle tirildi. Bu tip rezin ile
yap lan protezlerin ba ar s hakk nda daha fazla fikre sahip olmam z için gerek in-vitro gerekse de in-vivo çal malara ihtiyaç vard r.
KAYNAKLAR
1. Can G, Akaltan F. Hareketli Bölümlü Protezler Planlama. Ankara.2002. Ankara Bas m Evi.
2. Barclay S. C, Forsyth A, Felix D.H, Watson I.B, Case report— Hypersensitivity to denture materials. BDJ, 1999,187,7:350-52. 3. -mren P, Özkan P, Gürbüz A. Hareketli bölümlü protezlerin kro e planlanmas nda estetik yakla mlar (Vaka Raporu). T Klin J Dental Sci 1998, 4, 95-99.
4. Jagger D.C, Harrison R, Jandt K.D. The Reinforcement of Dentures. J Oral Rehabil 29: 185 19.
5. Kümbülo lu Ö, User A. Hareketli protezler için yar -esneyebilir özellikte yeni bir kaide materyali: Deflex. Dental Laboratuar 2007;14. 6. Ditolla M. Valplast® Flexible, esthetic partial dentures.Chairside Perspective. 2004, 5
7. Schörer P, Rinn L A , Kopp FR: Esthetic Guidelines for Restorative Dentistry. Pub Co Inc Quintessence Chicago. Illinois, 1982.
8. Yunus N, Rashid AA, Azmi LL, Abu-Hassan MI. Some flexural properties of a nylon denture base polymer. J Oral Rehabil 2005; 32:65-7
9. John J, Gangadhar AS , Shah I. Flexural strength of heat polimerized polymethyl methacrylate denture resin reinforced with glass, aramid or nylon fibers. J Prosthet Dent 2001; 86: 424-27 10. Negrutiu M, Sinescu C, Romanu M, Pop D, Lakatos S. A Clinical Report. Thermoplastic resins for flexible framework removable partial dentures. TMJ 2005; 55:295-99
11. Negrutiu M, Sinescu C, Sandu L, et al. Guidelines of removable partial dentures, Ed. Marincasa, Timi oara, 2004
12. Pardo-Mindan S, Ruiz- Villandiego JC. A flexible lingual clasp as an esthetic alternative: A clinical report. J Prosthet Dent 1993; 69:245-46
Yaz12ma Adresi:
Dt.Koray SOYGUN Cumhuriyet Üniversitesi Di Hekimli i Fakültesi Protetik Di Tedavisi A.D 58140 Kampüs / S-VAS
Tel : 0 346 2191010 /2783 Faks : 0 346 21912 37
