Akut bakteriyel menenjit

..

Kocatepe Tip Dergisi (2002), 2, 93-100 The Medical Journal ofKocatepe 2002, Afyon Kocatepe Oniversitesi

AKUT BAKTERivEL MENENJiT ACU TE BA CTERIAL MENIN GITIS

Nese DEMiRTURKI, M. Kemal DEMiRKIRKAN2 I Kocatepe Oniversites i TIp FakUltesi, Klinik Mikrob iyo loji ve infeksiyo n Hastahklan AD, Afyon

2 Kocatepe Oniversitesi Tip Fakultesl Noroloji AD,Afyon

6ZET: Akut bakteriyel menenjit (ABM) yuksek oranda mortaliteye neden olabilen ciddi bir infeksiyon hastah gidir. Bir cok degisik infeksiyoz etken ABM'e yol acar, ABM'de hizh tam ve teda vi hayati onern tasi r. Bu yazrda degisik yonleri ile ABM'l er gozden gecirilmistir.

[Anahtar kelimeler: Akut bakteriyel menenji t, etiyoloji, patogenez, tam ve tedavi.]

ABSTRACT: Acute bacterial meningitis is a serious infectious disease that may lead to high mortality. The acute bacterial meningitis may be caused by a wide variety of infectious agents. In this infection rapid diagno sis and treatment are very important. In this review acute bacteriel meningitis with different points have been reviewed,

[Key words: Acute bacterial meningitis, etiology, pathogenesis, diagnosis and treatment.] Menenjit, infeksiyoz ve noninfeksiyoz

nedenJerle gelisen beyin ve omuriligi saran pial ve araknoid zarlann akut ya da kronik gidisli inflamatuar hastalrgidir. Menenjitlerin seyrinde beyin dokusu da zedelenebilir. Hastahk, beyin omurilik sivismda hucresel ve biyokimyasal degisiklikler ve klinikte belirleyici norolojik bulgularla karakterizedir. lnfeksiyoz etiyolojide bakteriler, viruslar, mantarlargibi bir coketkenyer ahr. Bakteriler genellikle akut seyirli ve yuksek oranda mortaliteye yol acabilen menenjit etkenleridir (I, 2),

Bakteriyel menenjit ilk kez 1805 yihnda Isvicre'de Gaspart Viesseux tarafmdan "epidernik serebrospinal ates" adiyla tanrmlanrrusnr, Ardmdan 1891 yilmda Quinke tarafindanlomber ponksiyonun tarumlamp teshis ve tedavi amaciyla kullarulrnaya baslarnasmdan bu yana bakteriyel menenjit tam ve tedavisindebuyukdegisimler yasanrnaktadir (3),

Epidemiyoloji:

Gelismekte olan ulkelerde santral simr sisteminin bakteriyel infeksiyonlan mortalite ve morbiditenin onde gelen nedenleri arasmdadir,

calisma yoktur. Erkek kadm oram esit olup, vakalann cogu krs ayalannda ortaya cikar, 6 ay - 1

yas

arasmdaki cocuklar en bUyUk risk grubunu; 15

yas

alugrup toplam vakalann% 75'ini olusturur (3).

Eti

yoloji:

Bir cok mikroorganizma akut bakteriyel menenjite (ABM) neden olabilir. En sik ABM nedeni olan mikroorganizmalar Streptococcus pneumoniae, Neisseria meningitidis ve Haemophilus injluenzae olmakla birlikte etkenler

yas

lara

gore degisiklik gostermektedir. Vaslara gore en sik karsilasilan ABM etkenleri tablo-lde, gosterilmistir ( 2,4,5)

Patogenez:

Menenjite nedenolan etkenler bashca U<; yolla beyine ulasmaktadu: Travma, ameliyat ya da lomber ponksiyon esnasmda direkt olarak; beyine komsu organlann (paranazal sinusler, mastoid hucreleri, orta kulak) infeksiyonlanndan komsuluk yoluyla; hematojen yolla. En sik ulasrm yolu hematojen yol, en nadir olan ise direkt inokulasyondur (6-8),

11

olmak la birlikte gecisin koroid pleksus ve serebra l kapill er endotel hucreleri lizerind eki

resept orler e tutunarak oldug u sanilmaktadrr. Koroid pleksustaki kan akrrn mm diger alanlara gore daha yuksek olmas mm bakterini n

buradan invazyonunu kolaylasnr an bir diger

faktor oldugu da dusunulrn ektedir. KBB'ne tutunan bakteri cesitli yollarda n bu bariyeri gecerek BOS'n a ulasir (6).

Mikroorganizma KBB'ni gectikten soma ortama polim or fonlikl eer lokositlerin de

ulasmasi nedeniyle BaS bulanik bir gorunum

alir. Bakterilerin hucre duvan ve

lipopolisakkarit gibi yuzey bilesenleri Ba S

icinde yerel olarak inflarnatuar sitokinlerin,

ozellikle interlokin I, interlokin 6 ve tumor

nekrozis faktor un (TNF) yapihp salmmasi

artm r (8). TNF'li n varhg i bakteri yel

menenjitl ere ozgudur Ve viral menenjitl erde gorulmernektedir. Bu sitokinlerin etkileri beyin kapiller endotelinin aktivasyonun a ve

lokositlerin indliklenm esine yol acar.

Lok ositle r kapiller endoteline yap isir ve

BOS'n a gecerler. Sitotoksik, intersitisyel ve vazoje nik adem tipleri bakteriyel menenji tte olusa n serebral ode rne katkida bulunur (9).

Klinik bulgular:

Klinikte yuksek ares, bulanu-kusma ve ense sertligi kardinal belirtil er olup, 1-4

yas

arasi cocuklar ve eriskinlerin en srk basvuru

nedenidir (10).

Sik rastlanan semptomlardan birisi olan bas agns i siddetli ve cogunlukla bilateraldir. Bas agns ma goz hareketleri srrasmda agn, rsiktan

rahatsiz olma ve bulanti eslik eder. 3 yas altmdakicocuklarda bas agns igenellikleyoktur.

ABM' de bas agns mm arums intrakranial

basin ca bagh oldug u dusunulrnektedir (II). Ates sikhk la menin geal infeksiyona

baghdir, ancak nadiren beyin sapi ve

hipotalamik eskilenrne sonucu santral ares gozlenebi lir, % 85 hastada ares vardir ve tedavi

baslandiktan soma 5 glinden fazla devam eder. Yenid ogan ve yas lilarda yeters iz imrn un cevap

nedeni ile ares olmaz ya da hipoterm i gorul ur, ABM tablosu slras ll1 da% 20-50 hastada epileptik nobet bildirilmekted ir. Fokal ve

jeneralize olabilen bu nob etl er coc uklarda eriskinl erden sik gozlenir. % 15 hastada

hemi parezi veya kran ial sinir etkilenmesi gibi fokal norolojik bozukluk saptarur.

Meningokokkal menejitli hastal ann

sistemik muayenelerinde purpura ve petesial

dokuntul erin gorulmes i taruya yardimcrdir. Morb iliform veya eritornatoz makulopapul er

dokuntuler gozlenebilir. Menenjit tablosu oncesinde veya sonras inda artrit gozlenebilir. infeksiyon kaynagi olan fare njit, otitis media, sinuzit, kafa kaidesi km klan, BaS kacagi,

pnomon i saptanabilir. Pnornokokkal veya

stafilokok ka l endoka rdit, dermal sinus, menin gosel , sag-sol sant gibi konjenital anomaliler sistemik muayenele r siras mda

saptanab ilir (12).

Bebeklerde, yashlarda ve immunsuprese

hastalarda klasik ABM tablosu gozlenrneyeb ilir.

Yenid ogan ve infantlarda ABM belirti ve

bulgulan sepsis veya diger ciddi hastaliklardan farkh degild ir (13). Bradikardi, beslenme gli«lUgli, ates veya hipotenni, irirtabilite, solunum

sikmtisr, konvulsiyon, bilinc duzeyinde degisiklikler gozlenebilir, Kaban k fontaneller ve

meningismus vakalan n % 20'sinden azinda mevcuttur. Yash hastalarda ates her zaman

saptanan bir bulgu degilken, konflizyonel tablo,

nobetler, hemiplej i ve koma gozlenebilir (14). Menenjitli hastalann % 80' inde saptanan

ense sertligi en onemli men inks irritasyon

bulgulanndan birisidi r. Brudzinski ve Kern ing

bulgulan eriskin donemi mene nj itlerin

%50' sinde saptarur ve bu belirtilerin olmamasi taruyi ekarte ettirmez (11). Menink s irritasyon

bulgulan spinal kok inflamasyonuna bagh gelisen kas spaz rru ve agn nm sonucudur. Yash , immun suprese ve komadaki hastalarda saptanmayabilir (3). Cok nadir olarak cocuk ve

erisk inlerde BaS muayenesi anormal oldugu

halde ense sertligi saptanmaya bilir (12).

Tam :

ABM' de kesin tam BaS incelemesi ile

konur.Klinik olarak ABM suphesi olan her

hastaya lomber ponk siyon (LP) yapilmahdir.

Ancak kafa ici basincmm cok artngi, belir gin

papil odemi gorulen hastalarda serebral herniasyon riski nedeni ile LP kontrendik edir.

ABM' de BaSbasmci ( normal dege ri 70­

180 0101 su) artm isu r. Hticre sayist 1000 /

mml 'un lizerind ed ir (1,15) . Hlicrelerin cogunu

;w

JI

•

~

B

ill PI

....

ill

,.

.il

~

94

-

...

polimorfonUkleer lokositler olusturur. BOS proteini normal degeri olan 15-45 mg/dl degerlerinin Uzerine crkrrustir. BOS glukozu ayru anda bakilan kan glukozunun ucte ikisinden daha dusilktur.

ABM tarusmda santrifUj edilmis BOS'nd an hazirlanan preparatlarda direkt inceleme ve kUltUr buyiik onern taw.

Preparatlar direkt inceleme icin metilen mavisi ve Gram boyalan ile boyanir. Direkt incelemede mikroorganizma gorulrnes i taruda onernli bir ad imd ir. Ktlltllr icin BOS pnomokok, stafilokok ve streptokoklan Uretmek icin kanli agara, aerob enterik bakterileri uretrnek icin EMB ve McConkey agara , H. influenzae icin cukulatali agara ve anaeroblar icin tiyoglikolath agara ekilir (1,16).

Progno; ve Komplikasyonlar:

ABM ciddi seyirIi ve mortal sonuclanabilen bir infeksiyondur. Bir cahs rna da meningokok menenji tlerinde %20, pnomokok menenjitl erinde %17.1, H. injluenzae menenjitl erinde ise %16.7 orani nda mortalite saptandigi bildirilmektedir (5). Eriskinlerde ABM'lerin irdelendigi bir baska calismada ise etiyolojik ayin m olmadan mortalite oraru %19.7 olarak belirlenmistir ( 17).. Mortalite oranr genel olarak etken olan mikroorganizma, hastanm yasr, klinik bulgulann ortaya crkisr ile tedavinin basl anmasi arasm da gecen sure gibi bir cok etkene bagh olarak degisrnektedir (18, 19). Yenidog an ve kucuk bebeklerde, pnornokok menenjitlerinde mortalite en yuksek tir (19,20).

Mortal sonuclanmaya n bazi olgularda isc bir taknn komplika syonlar gelisebilmektedir.

Uygunsuz ADH saltrum sendromu ABM' de sik gorulen bir komplik asyonu olup, vakalann %80'inde ortaya cikmakta dir, Subdural efUz yon ABM'li sut cocugu ve cocuklan n %

32'sinde gozlenrnektedir, Isitme kayb: cocuklarda, ozellikle pnomokok menenj itlerinden sonra sekel olarak gorulebilen

ozellikle pediatrik yas grubunda uygun antibiotik tedavisine ragmen tedaviye cevap vermeyen vakalarda ventrikUlit olabilecek diger komp likasyo nlard ir (21-23).

Tedavi:

ABM' ler, uygun ve elkin antibakteriyal ilac kullammmda bile onemli oranda mortalite ve morbidite nedeni olan infeksiyonlardir, Bu nedenle.hrzh tarn ve hrzh tedavi prognoz acismdan buyuk onem tasnnaktadir. ABM suphesinde hastarnn kan, beyin omurilik SIVISI ve bogaz

kultilrleri almdiktan hemen sonra tedaviye baslamak gerekir.Tedavi dort basamaktanolusur (19,24):

I. Antimikrobiyal tedavi a. Empirik

b. Spesifik

2. Anti-intla matuar tedavi 3. intrakranial basinc azaltrlrnast 4. Cerrah i tedavi

Antimikrobiyal tedavi:

Antimikro biyal ilac sec irnini etki leye n bir cok fakto r vard ir. Etkin bir tedavi icin secilen ilacin BOS'n a penetrasyo nu, purulan nitelikli BOS icind eki mikrobisid al ak ti v ites i, BOS ici nde etki n kon sant rasyona ulasrnasi icin gereken uygul anim sekli ve doz aralikla n dikkate ah nrnah d ir (16,18).

ABM suphesi olan hastada LP ile alman BOS'nda Gram boyam a ve hizlr bakteriyel antije n testlcri ile etken ilk yan m saat icinde belirie nebilirse antimikro biya l tedavi spes ifik olarak baslaru r. Tabl o- 2 'd e etken mikroorganizmalara gore spesifi k tedavi secenekleri verilmi stir . Eger etken mikroorgani zma hemen saptana miyor ve kultur sonuclan bekl enecek ise tedaviye ampirik olara k baslanm ah di r. Son yillarda yapil an cahs rnalarda , erken ted av i ile menenji te bagli sekel oranlan nm dusu ruldu gu bir kez daha gosterilmistir (25,26). Tablo -I ' de yaslara gore en sik etken olan mikroorganizmalar ve bunlara yone lik ampirik tedavi sece nekleri, tabl o-3'de altta yutan predis poza n faktorlere gore ampir ik

Tablo 1: ABM etiolojisinde yasa gore dagihm ve tedavi secenekleri Teda vi

Mikroorga nizma Ya$

Ampisilin

+ sefotaksim

Grup B streptococc us,

E. coli, Listeria, S. aureus,

Yenidogan Enterobacter, Pseudomonas

S.pneumon ia, Ampisilin

+

sefotaksim veya

Coc ukluk C;:agl

Nimeningitidis, H.influenza .. sefrtiakso n

Sefotaksim

+

seftriakson

Nimeningitidis.

Gene Yas (6 -20ya~) _{S. pneumonia , Il.iniluenza}

Sipneumonia. Ampisilin

+

sefotaksim veya

Eriskin (> 20 yas) Nimeningitidis, seftriakso n

Streptococcus,Staphylococcus

Tablo-2: ABM'lerde spesifik tedavi secenekleri: Etken mikroor ganizma

Streptococcus pneumoniae Penis ilin MIC < 0.1 m/m l (Penisilin duyarlt) Penisi lin MICO.l -lm/m/ (Pcnisilin orta derecede duyar lt } Penis ilin MIC ~ 2 m/ml (Penisilin direncli )

Neisseria meningit ic/is

H. infl uenzae (beta laktama; negatif)

H. infl uenza ( beta laktamaz pozitif )

Enterobacccteriaceae

Pseudomonas aeruginosa

Streptococcus agala ctia e

Listeria monocytoge ncs S. (lU re ll .\' ( metisilin duya rli}

S.(lllrCll.\' (metisilin direncl i}

Staphylococcus epidermic/is

Klasik tedavi

Penisilin veya ampisilin

III. kusak sefalosporin

Vank omi sin

Penisilin-G veya ampisilin

Am pisilin

Ill.kusak sefalosporin*

HI. kusak sefalosporin*

Seftazidirn (+ aminoglikozid)

Peni silin-G veya amp isilin ( + aminogliko zid )

Ampisilin veyapenisilin-G (+aminoglikoz id )

Nafsilin veya oksasilin

Vankomisin

Vankomisin +rifampisin

Alternatif teda vi

III kusak sefalosporin,

kloramfen iko l,vankomi sin

Vank omi sin, imipenem**

imipenem**. meropenem

III. kusak sefalos porin*, sefuro ksim.

klora mfenikol

III. kusak sefalospo rin*, sefuroksim,

kloramfenikol

Klorarnfeniko l. sefiro ksim, kinolon

Piperasilin ve ya azlosi lin +

aminoglikozid, aztreona m"" + kinolon**

Piperasilin veya azlosilin +

arninoglikoz id, aztreonam**+ imipenem** + kinolon**

HI. kusak sefalospo rin*, klor amf eniko l Trimeloprim su lfamelaksazol Vank omi sin

Tei kop lanin **,dapt omi sn**

*

Sefotaksim, seftizoksim, seftria kson, P aeruginosa menenji tinde seftazidim.

**

ABM'de etkinl igi tam olara k karutlanm arms antibiyo tikler.

Tablo-3: Predispozan faktorlere gore tedavi secenekleri:

Predis ozan ukt iirler

Nafsilin veya vankomi sin + seftazidim Ampisilin + seftazidim

Sef otak sim veya seftriakso n Vanko misin + seftaz idim

Sefotaksim ve a seftriakson + vankomisin

ABM' de tedavi murnkun olan her durumda intravenoz yoldan yapilmahdir (1). Tedavi sUresi etken mikroorganizmalara gore farkhhk gosterir. Pnom okok menenjitl erinde 14 gun, N. meningitidis menenjitinde 5-7 gun,

Gram (-) enterik basil menenj itlerinde 21 gun,

L. monocytogenes ve S. aga lactiae menenj itlerinde 14-21 gun, H. influen zae menej itinde 7-10 gun tedavi onerilir (24).

Men ingokok menenj itlerinde penisilinler

tedavide hala ilk secenek iken, pniimok oklarda

giderek artan penisilin direnci dolayisi ile tedavide III. kusak sefalosporinlerin kullamrm, 24 aya kadar olan pediatrik

y

as

grubunda ise seftriakson ya da sefotaksimin vankomisin ile kombine kullanrrm onerilmektedir. Normal karaciger ve bobrek fonksiyonlu eriskinlerde onerilen tedavi dozlan ve doz arahklan tablo­ 4'd e gosterilmistir (16,27,28).

Tablo 4: Eriskinlerde menenjitt e kullanrlan antimikrobiklerin tedavi dozlan ve doz arahklan:

Antimikrobial ila

Am pisilin Aztreo na m Se fotak sim Seftazidi m Seftriakson Kloramfenik ol Sip roflok sasin Ge ntamisin im ipenem Nafsilin Oksasi lin Penisilin-G Rifampi sin Tob rami sin TM P/SMZ* Vankornisin Giinliik total do: 12 gr. 6 -8 gr. 8-12 gr. 6 gr. 4 gr. 4 -6 r. 800mg. 3 -5 m / k 2 gr. 9 - 12 r. 9 ­ 12 gr. 24 mil on U 600 mg. 3 -5 mg / kg 20 mg t kg 2 -3 r. D Ol ara b 'I (saat) 4 6-8 4 -6 8 12-24 4 -6 12 8 6 4 4 4 24 8 12 8 -12 Anti-inflamatuar tedavi:

ABM'l erde patogenez anlasildikca subaraknoid arahktaki inflamasyonun mortalite ve morbiditeyi arnrrnadaki katki st gosterilmis, antiinflamatuar ilaclann, ozellikle deksameta zon gibi steroidlerin subaraknoid arahktaki inflamasyo nu azaltmak amac i ile kullamlab ilecegi dusunulmn stur (15,18,29).

deksametazonun meningeal inflamasyonu , serebral oderni ve intrakranial basinci azaltug i, bu sekilde beyin hasanrun engellenmesinde yararli oldugu bildirilmektedir. ancak eriskin hastalarda KBB'nin gecirge nligini de azalttigmdan antibiyotiklerin BOS penetrasyonunu kis rtla ma kta d ir . Bu nedenle gUnUmUzde eriskin hastalarda rutin kullarurru

kullarulmasr, eris kin hastal ard a ise rutin olar ak degil mental durumun cok bo zuk oldug u,

ceki len komputeri ze beyin tomog ra fisinde ileri

der eced e ode rnin sapta nd ig i ve intrakrani al

basmcin cok artug r durumlard a kullamlmasi

sek linde di r (15, 16). Onerile n doz 0,6 mg / kg /

glind lir. Dorde boluner ek intra ve noz yo lda n 2 ­

4 gun sure ile uygula rnr (15). Maksimal etk i

icin dek samet azon antim ikrob ial ilac verilmeden once ya da ilk dozu ile ayru anda

verilme lidi r (29).

Indorn et azin, dikl ofen ak sody um gibi non ster oid antiin fl arnatua r ilacl ann

deksamet azon kada r etkinligi yoktur ve

kullamlmal an onerilrnez (18). Spesi fik

mon oklon al antiko rlar , antisito kin antikorlar ve IL-IO den e ysel cahs ma larda kullam lar ak yara rlan gos te rilen yeni ted avi secene k leridi r.

Ancak rutinde kullarulab ilmel eri ic in dah a ileri

cahs ma lara gere k var d ir ( 18 ,31, 32 )

lntrakranial basutc azalttlmast:

Stupor ya da komada olan hast alarda

intrakran ial basin c monito r ile silrek li izlenmeli

ve 20 mmHg'run lizerin e crkmasi durumunda

ted a vi uygulanmahdir. Basmci dusurrnek icin

hast a yatak basi 30° kaldinl arak yatm lma h ,

ates yuks ekligi ola n hastal ard a beyn in kan akrrm ve met ab oli k ihtiyaclan rn azaltmak

i

cin

antipi re tiklerle ates dusurulrn eli, PaC02 27-30 mmHg arasm da tutulmali, gerek irse mann itol gib i hiperosm ol ar aj anlar kullarulrnah ve steroid verilme lidir (21,29).

Cerrahi tedavi:

Konjenital ya da kazarnlrms kra nia l patol ojilere ikincil gelisen tekrarl ay an ABM'lerde, kafa kaid esi kingina bagh BOS

kac ag i olup ABM gelis en hast al ard a cerrah i mudah ale gere kir (16).

ABM'Ierde korunma:

BaZI etke nlerle olusan ABM'de

kemoprofil ak si uygul am ak ge rekir. Meningokok kemoprofilaksisi:

Meningok ok men enjitl i hasta ile yakin tern asi olan ev halki, bakirnevinde kalanlar,

hast anm agiz se kresyo nla n ile direkt tern asi olanla r hastalik bulasm a riski tasidiklannd an

kemop rofil ak si ye ah nma h d ir. Bu arnacla

rifampin (eriskinlerde 2 x 600mg. ,

cocu kl ard a 10mg / kg , yenidogand a 5mg / kg

2 gun sure ile ), seftriakson (eris ki nde 250 mg .

cocuklarda 125mg. tek doz) , siprollo ksasin

(sadece eriskinl erde 75 0mg . tek doz) kullamhr.

Okul , isortarm yadahastarnn nakli sirasm da ki temaslard a korunma oneri lmez,

H. influenzae kemoprofilaksisi:

Hastanm birlikte yasadigi ev halkina ve

hasta ile yakin temasta ola nlara uygularur.

Temas ile hastalik gelisme risk i 2 yas altmdaki asilanmarms cocuklarda en yuksektir. Kem op rofil ak si icin 20 mg / kg dozund a

rifampin 4 gun sure ile kullanih r.

S. agalactiae kemop rojil aksisi: Degum

oncesi vajinal ya da rektal B grubu streptokok kol onizasyonu olan anne lere , prem atlir dogurn ,

erke n membran rupturu, intrap artum ates gib i bir risk fakt oru de tasi yorl ar sa travay sures ince

am pisi li n veya penisilin- G ile profilak si verilmes iyen idoganda men enjit gelisme riskini azaltma ktad tr.

S. pneumoniae ve Gram negatif basil

men enj itlerindc kem op ro fil aksi one rilmez.

Ancak yilksek riskli hast al ard a koruyucu

etkinligi tam olarak kamtlanrnarrns olma kla

birlikte pnomo kok asis i yapilmas i

oner ilme kte dir.

N. meningitidis A, C, Y, W-135 serogru p lan na kar st koru yu culuk saglayan poli sak karit ast ve 2 yas altmdaki cocukla ra uygulan mak uzere hazirl an an konjugat

men ingokok as ilan, men ingokok men e njitler ine

karst immlinop ro fil akside kullamlmaktad rr. H. influenzae tip-b 'ye karst gelis tirile n konjuge asil ann kullarulrnasi ile men enjitli

olg ulan n %90 oranmda azaltildi gr

bildirilmektedir. 5 yas altm da ki turn coc ukla ra, 5 yas uzerin de de sp lenekto m ili ve orak hilcr e.

anemililerd e uygulanmasi one rilme ktedi r (33). KAYNAKLAR:

1. Kilicturgay K. Men enjitler. Top cu AW,

Soyl et ir G, Dogan ay M. (ed) infe ks iyon Hastali kl an Birinci basim Ankar a , Nobel

TIp Kitab e vi: 869-879 , 1996.

2. Tem el Noloji John Gilroy. Ceviri Editor u:

Rana Karabud ak. Glines Kitabevi 3.

baski.: 428-443,2002.

3. Neurology in Clinical Practice. Texbook.

Vol II. Seco nd edition. Walter Brad ley,

Rob ert B. Daroff.; 1181-11 95 ,1996.

4. Van de Beek D, de Gans 1, Spanjaard L,

Vermeu len M, Dan kert 1. Antibio tic

guidelines and antibio tic use in adult bacterial meningitis in The Netherla nds. 1

Antimicro b Chemo ther 49: 661-6,2002.

5. Kim KH, Shon YM, Kang JH et all. The

causative organism of bacteria l meningitis in Korean children, 1986-1 995. 1 Korean Med Sci 13: 60-4, 1998.

6. Erol S. Cetin K. Bakteriyel menenj itlerde infla matuar mekanizmalar Flora; 6 (I):

22-29, 200 1.

7. Haile-M ariem T, Lawa E, Tuazon CU:

Gram negati ve menin gitis associated with

transph enoidal surgery: Case report and

review. Clin Infect. Dis 18: 553­

558,.1996.

8. Kornelisse RF, de Groot R, Nijens H1.

Bacterial men ingitis: mech ani sms of

disease and thera py. Eur. 1. Pediatr.; 154:

85-92 , 1995

9. Spellerberg B, Tuemanen El: The

patho phsiology of pneum ococcal

menin gitis. Ann Med;26:411-414,1994.

10. Ashwa l S, Perkin RM , Thomp son 1R.

Bacterial men ingitis in children: current

con sept of neu rologic managemen t. Curr.

Prob. Pediatr ; 24: 267-27 1,1994.

II. Tunkel AR, ScheId WM. Acu te bacterial

meningit is(review). Lance t.; 346: 1675­

167 9,1995.

12. Callaha m M. Fulmi nant Bacteriel

men ingitis without meningea l signs. Ann

Emerg Med; 18: 90-93, 1989.

13. Smit h A. Bacteria l men ingit is. Pediatr ics

in Rev; 24: 267-272,1994.

14. Oliver L. Harwood Nuss AL: Bacterial

men ingit isin infants and children: a

review:J Emerg Med; 11: 555-56 1,1993.

15. Tunkel AR, Centra l Nervous System

16. Tunke l AR, Scheid WM. Acute men ingit is

In: Mandell GL, Bennett 1E, Dolin

R.(eds) Principles and Practice of

Infectiou s Disease 4th ed. New York

Churc hill Livings tone: 831-865,1995 .

17. Sigurdar do ttir B, Bjornsson OM,

Jonsdottir KE, Erle ndsdo ttir H,

Gudmu ndsson S. Acute bacterial

meningitis in adults. A 20-year overview.

Arch Intern Med 157:425- 30,1 997.

18. Tunke l AR, Wispelwey B, Scheld WM Bacteria l men ingitis: Recent advances in pathoph ysiology and treatmen t Anna ls

of Internal Med icine; 112: 610-623,1990.

19. Wubbel L, McCracken GH Management

of bacterial meningitis: 1998 Pedia trics in

Re view; 19 (3) : 78-84,1998 .

20. Ozkan

s

.

1988 yilmda Dr. Sami Ulus

Cocuk Hastanesinde akut prulan menenjit olarak izlenen olg ulan n yas grup lan na

gore dagilrrru , tedavi ve antibiyogra m

sonuclan. infeksiyon Dergisi ; 4: 437­

44 1,1990.

21. Linder N, Dagan R, Kuin t 1. Ventricu litis

caused by Klebsiella pneumo niae

succesfully treated with perfloxasin in a

neon ate. Infection 22: 210- 16, 1994.

22. Oostenbri nk R, Maas M, Moons KG,

Moll HA. Seque lae after bacterial

men ingitis in childhood. 1 Infect Dis 34:

379-82,2002.

23. Rau f S1, Roberts N1. Supportive

management in bacteria l menuugrns.

Infect Dis Clin North America, 13: 647 ­

57,1 999.

24. An bas ET. Bakteriyel menenjitlerde

tedavi. X. TUrk Klinik Mikrob iyo loji ve

infeksiyon Hastaliklan Kongresi Program

Kitabi Adana,:29-30, 15- 19Ekim2001.

25. Bonsu BK, Harper MB. Fever interval

before diagnosis, prior antibio tic treatment

and clinical outcome for young childre n

with bacteria l meningitis. Clin Infect Dis

32: 566-72, 2001.

26. Miner 1R, Heegaard W, Mapes A, Biros

27. Vandec asteele S1, Knockaert 0 ,

Verhaegen 1, Van Eldere 1, Peetermans

WE. The antibiotic and anti-inflammatory

treatm ent of bacteri al meningiti s in ad ults:

do we have to cha nge our stra teg ies in an

era of increa sin g antibiotic resistan ce?

Acta Clin Bel g 56: 225-33, 2001.

28. Sheldo n L, Kaplan MD. Supplement: Man agement of pediatric infectious

disease in an area of increased antibiotic resistance and conjugat e vacc ines . Pediatr

Infect Dis 1 21: 698-705, 2002.

29. Saez-Ll oren s X, McCr ack en G.

Antimicro bial and anti-inflam ma to ry of bacterial meningit is. Infect Dis Clin North

Am; 13: 619-636,1999.

30. Mol yn eu x EM, Walsh AL, Forsyth H et

all. Dexameth azone treatment in

child hoo d bacterial meningitis in Malai: a randomi sed contro lle d trial. Lan cet 360:

211-18, 2002.

31. Quagli arell o V, Sch eid WM. Bacteri al

meningiti s: Path ogen esis,

pathophysiology and progress. New England Journal of Medi cin e ; 327 (12):

864-872, 1992.

32. Koed el U, Bernatowi cz A, Frei K, Fontana A, Pfister HW. Systemically (but not intrath ecally) ad ministered IL-IO attenuates path ophysiologic alterations in

expe rime ntal pneumococc al mening itis. 1 Immunol; 157 (II):5185-5191,1996.

33.

Rauf SJ

,

Roberts NJ. Supportive

mana

gement

in bact

erial

menini

gitis

.

Infect Di

s

Clin North America

,

13

:

647-57, 1999.

Yazarlar:

N. DEMiRTDRK: Yrd.

D

oc

.

Dr. Afyon Kocatep e Univer sit esi TIp Fakiiltesi ,

infek siyon Hastaliklan A.D

M. K. DEMiRKIRKAN : Ogr . Grv. Dr. Afyon

Kocatep e Oniversi tesi TIp Faktiltesi Noro loj i

A.D.

Yazisma

Adresi:

Ogr. Gorevli Uz. Dr. M.Kem al Dernirkirk an

Kocatepe Universitesi TIp Fakiilt esi Noro loji AD 03200 Afyo n

Tel: 0272 2171735

e-mail: Kem ald em @Turk.net