Anne ve babaların çocuk kitapları hakkındaki genel görüşleri ile çocukların alıcı dil gelişim düzeyleri arasındaki İlişkinin incelenmesi

(1)

Turkish Studies

International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic

Volume 5/4 Fall 2010

ANNE VE BABALARIN ÇOCUK KİTAPLARI HAKKINDAKİ GENEL GÖRÜŞLERİ İLE ÇOCUKLARIN

ALICI DİL GELİŞİM DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Filiz ERBAY Ayşe ÖZTÜRK SAMUR ÖZET

Bu araştırmanın amacı, anne ve babaların çocuk kitapları hakkındaki genel görüşleri ile çocukların alıcı dil gelişimi düzeyleri arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Araştırma tesadüfî örneklem yoluyla seçilen ilköğretim okullarının ana sınıflarına devam eden altı yaşındaki 112 çocuk ile bu çocukların anne ve babaları üzerinde yapılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Anne Baba ve Öğretmenlerin Çocuk Kitapları ile İlgili Genel Görüşleri Anketi ve Peabody Resim-Kelime Testi (PRKT) kullanılmıştır. Araştırmada frekans, yüzde, aritmetik ortalama ve standart sapma gibi betimsel istatistiklerin yanında, Pearson momentler çarpımı korelasyon katsayısı analiz tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda, anne ve babaların çocuk kitapları hakkındaki genel görüşleri ile çocukların dil gelişimi düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki saptanamamıştır.

Anahtar Kelimeler: Alıcı dil gelişimi, çocuk kitapları, okul öncesi eğitim.

A STUDY ON THE RELATION BETWEEN PARENTS’ GENERAL IDEAS ABOUT CHILDREN BOOKS AND

CHILDREN’S PERCEPTIVE LANGUAGE DEVELOPMENT LEVEL

ABSTRACT

The aim of the study is to identify the relation between parents’ general ideas about children books and children’s perceptive language development level. The study is conducted with randomly chosen 112 six year



(2)

1064 F. ERBAY – A. ÖZTÜRK SAMUR

Turkish Studies

old children attending preschool classes and their parents. Parents’ and Teachers’ General Ideas about Children Books Questionnaire, and Peabody Picture Vocabulary Test (PPVT) are used as data collection devices. In this study in addition to descriptive statistics like frequency, percentage, arithmetic average, and standard deviation, as an analysis technique Pearson's Product Moment Correlation Coefficient is also used. At the end of the study is found that there is no significant relation between parents’ ideas about children books and children’s perceptive language development level.

Key Words: Perceptive language development, children’s books, preschool education.

Giriş

Çocuk yaĢamının ilk günlerinden baĢlayarak içinde yaĢadığı çevrede ana dilini edinmeye baĢlar. Dil tüm kuralları ile birlikte, geçirilen yaĢantılar sırasında doğal olarak öğrenilmektedir. Çocuklar dili modelleri dinleyerek bu modelleri öykünerek, geri iletimi

algılayarak, deneyimlerini ve düĢüncelerini paylaĢarak

öğrenmektedirler. Çocuklar dili kazanırken ilk modelleri anne babaları, diğer aile bireyleri, daha sonra toplumsal çevrede ve okul ortamında, etkileĢimde bulundukları diğer bireylerdir. Modeller kadar çocuklara sunulacak zenginleĢtirilmiĢ dil çevreleri de onların dili kazanmalarında ve yaratıcı Ģekilde kullanmalarında, destekleyici etkenlerdir (Güven ve Bal, 2000; Tokgöz, 2006).

Çocuğun dil geliĢimi karmaĢık bir olgudur ve çocuktan çocuğa farklılık gösterir. Ayrıca dil geliĢimi çocuğun genel geliĢim olgusunun bir parçası olmakla birlikte kendine özgü bazı özelliklere sahiptir. Çocuğun dil geliĢim sürecinde alıcı dil ve anlatım dili olmak üzere iki temel bileĢen mevcuttur. Alıcı dil; sözel uyaranların duyu-sinir ağı ve iĢitsel algısal süreçler aracılığı ile alınması ve anlaĢılması olarak tanımlanır. Bu süreci çocuğun sağlıklı bir biçimde tamamlayabilmesi için aile, çevre ve öğretmenin bu konudaki tutum ve yaklaĢımları ile çocuğa gösterdiği ilgi ve desteğin yanı sıra çocuk kitapları da büyük önem taĢımaktadır (Trajkovska ve diğerleri, 2010; Özkan ve Yılmaz, 2007; Karacan, 2000; Bilginer, 2002).

Çocuk kitapları, okul öncesi dönemden baĢlayarak zihinsel, duygusal, dilsel becerilerin edinilmesi sürecinde çocuklara “zenginleĢtirilmiĢ bir dil çevresi” yaratan önemli değiĢkenlerden biri olarak değerlendirilmekte ve çocuğun ilgi ve ihtiyaçlarını karĢılayan

(3)

Anne ve Babaların Çocuk Kitapları Hakkındaki… 1065

Turkish Studies

zevkle okuduğu eserler Ģeklinde tanımlanmaktadır. Okul öncesi dönemde bir yetiĢkin tarafından okunan, çocuk tarafından da resimlerine bakılan kitaplar, yetiĢkin (anne, baba vd.) ile çocuk arasında fiziksel ve duyuĢsal bir yakınlık oluĢturur. Çocuk hem sevdiği bir kimseyle birliktelikten dolayı mutlu olur, hem de kitabın kendisine sunduğu dilsel ve görsel olanaklarla yeni yaĢantılar kazanmaya baĢlar. Çocuğa resimli hikâye kitapları okunması, onu yaĢam gerçeklerine hazırlamakta, dinleme ve okuma yeteneğinin geliĢmesine yardımcı olabilmekte, çeĢitli dil becerilerini öğrenmede ve bir cümleyi aynı anlama gelen değiĢik sözcüklerle ifade etmede, anlatmada ve anlamlı konuĢmada oldukça faydalı bir yöntem olarak kabul edilmektedir (Poyraz, 2000; Uzmen, 1993; Sever, 2003). Çocuk kitaplarının bu iĢlevleri yerine getirebilmesi için, hem dıĢ yapı, hem de içyapı özelliklerine uygun olarak hazırlanması gerekir. Okul öncesi dönemden baĢlayarak çocukların kullanımına sunulan kitapların yapısal nitelikleri, ileride okuma kültürü edinmiĢ bireylerin yetiĢmesi için bir alt yapı oluĢturacaktır (Sever, 2008).

Çocuğun iyi kitapla buluĢmasında çocuk edebiyatı kültürü ve okuma alıĢkanlığı edinmiĢ anne baba etkin rol oynar. (ġirin, 2007). Anne babaların çocuk kitapları hakkındaki yeterli ve gerekli bilgiye sahip olmaları onların çocukları için hikâye kitabı seçimlerini etkileyecektir. Bu seçimlerin de çocukların baĢta dil geliĢimleri olmak üzere çocukların farklı geliĢim alanlarını etkileyebileceği düĢünülmektedir. Bu nedenle “Anne ve babaların çocuk kitapları hakkındaki genel görüĢleri ne yöndedir? Anne babaların çocuk kitapları hakkındaki görüĢleri ile çocukların alıcı dil geliĢimleri arasındaki iliĢki var mıdır?” soruları araĢtırmanın problem cümlesini oluĢturmaktadır.

Araştırmanın Amacı

Bu araĢtırmanın amacı anne ve babaların çocuk kitapları hakkındaki genel görüĢleri ile çocukların alıcı dil geliĢimi düzeyleri arasındaki iliĢkiyi saptamaktır.

Bu genel amaç doğrultusunda Ģu sorulara yanıt aranacaktır: 1. Annelerin çocuk kitaplarına iliĢkin genel görüĢleri puan ortalamaları ile babaların çocuk kitaplarına iliĢkin genel görüĢleri puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir iliĢki var mıdır?

2. Annelerin çocuk kitaplarına iliĢkin genel görüĢleri puan ortalamaları ile çocukların alıcı dil geliĢimleri puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir iliĢki var mıdır?

(4)

Turkish Studies

3. Babaların çocuk kitaplarına iliĢkin genel görüĢleri puan ortalamaları ile çocukların alıcı dil geliĢimleri puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir iliĢki var mıdır?

Yöntem

Araştırmanın Modeli

AraĢtırma iliĢkisel tarama modelindedir. ĠliĢkisel tarama modeli, iki ve daha çok sayıdaki değiĢken arasında birlikte değiĢimin varlığını ve derecesini belirlemeyi amaçlayan araĢtırma modelidir (Karasar, 1999).

Evren ve Örneklem

AraĢtırmanın evrenini, Konya ili merkez ilçelerinde bulunan Millî Eğitim Bakanlığına bağlı ilköğretim okullarının ana sınıflarına devam eden altı yaĢ çocukları ile bu çocukların anne babaları oluĢturmaktadır.

AraĢtırmanın örneklemini, araĢtırma evreninden tesadüfî küme örnekleme yöntemi ile seçilen Mehmet Beğen Ġlköğretim Okulu, Selçuklu Bağımsız Ana Okulu, Ġhsan Doğramacı Uygulama Ana Okulu ve BahçeĢehir Kolejinde 2008–2009 öğretim yılında ana sınıfına devam eden altı yaĢındaki 112 çocuk ile bu çocukların anne ve babaları oluĢturmaktadır.

AraĢtırmaya katılan anne babaların eğitim ve çalıĢma durumlarına göre dağılımlarına tablo 1’de yer verilmiĢtir.

Tablo1: AraĢtırmaya Katılan Anne Babaların Eğitim Durumlarına ve ÇalıĢma Durumlarına Göre Dağılımları

Demografik

Özellikler Grup Frekans %

Anne Eğitim Durumu Ġlköğretim 23 20,5 Lise 33 29,5 Lisans 48 42,9 Lisans Üstü 8 7,1 Baba Eğitim Durumu Ġlköğretim 21 18,8 Lise 25 22,3 Lisans 46 41,1 Lisans Üstü 20 17,9 Annenin ÇalıĢıyor 50 44,6

(5)

Turkish Studies

Volume 5/4 Fall 2010 ÇalıĢma Durumu ÇalıĢmıyor 62 55,4 Babanın ÇalıĢma Durumu ÇalıĢıyor 110 98,2 ÇalıĢmıyor 2 1,8

Tablo 1 incelendiğinde annelerin % 20,5’inin ilköğretim, % 29,5’inin lise, % 42,9’unun lisans ve % 7,1’inin lisansüstü eğitim aldıkları görülmektedir. Bu değerler annelerin çoğunluğunun üniversite mezunu olduğunu göstermektedir. AraĢtırmaya dâhil edilen babaların eğitim durumlarına bakıldığında ise % 18,8’inin ilköğretim, % 22,3’ünün lise, % 41,1’inin lisans ve % 17,9’unun lisansüstü eğitim aldıkları görülmektedir. Bu yüzdelerden babaların çoğunluğunun üniversite mezunu olduğu anlaĢılmaktadır. Tablo 1’de de yer verildiği üzere annelerin % 44,6’sı çalıĢırken, % 55,4’ü çalıĢmamakta, babaların % 98’i çalıĢırken, % 1,8’i çalıĢmamaktadır.

Veri Toplama Araçları

Anne Baba ve Öğretmenlerin Çocuk Kitapları ile İlgili Genel Görüşleri Anketi

Sağlam (2007) tarafından geliĢtirilen anket, anne baba ve öğretmenlerin çocuk kitaplarıyla ilgili genel görüĢlerini belirlemekte olup 27 maddeden oluĢmaktadır. Anket “tam katılırım, çok katılırım, orta derece katılırım, az katılırım, hiç katılmam” seçeneklerinden oluĢan 5’li likert tipi bir ankettir. Alınabilecek en yüksek puan 135 en düĢük puan ise 27’dir.

Peabody Resim-Kelime Testi (PRKT)

Çocukların alıcı dil geliĢimlerini belirlemek amacıyla asıl formu Ġngilizce (Peabody Picture-Vocabulary Test) olan, Peabody Resim-Kelime Testi kullanılmıĢtır. Test 1959 yılında Dunn tarafından geliĢtirilmiĢ ve Türk toplumu için uyarlanması Katz, Önen, Demir, Uzunkaya ve Uludağ tarafından 1974 yılında yapılmıĢtır (Öner, 1997). Testin güvenirliği 0.71 ile 0.81 arasında değiĢmektedir. Testin tekrar güvenirliği ise 0.52 ve 0.90 arasında bulunmuĢtur (Özgüven, 1998). 2–12 yaĢ arası çocukların kelime bilgisinin geliĢimini ölçen bu test bir performans testidir ve bireysel olarak uygulanır. Test her biri dört resimden oluĢan 100 kart ve kayıt formundan oluĢmaktadır. Bireyden kartın her iki yüzündeki dört resimden istenen resmi göstermesi istenmektedir (Öner, 1997).

(6)

Turkish Studies

Volume 5/4 Fall 2010 Verilerin Toplanması ve Analizi

Peabody Resim-Kelime Testi (PRKT), çocuklara

araĢtırmacılar tarafından uygulanmıĢ, anketler ise daha önceden sınıf öğretmenlerinin yardımı ile belirlenen tarihlerde velilerle yapılan görüĢmeler esnasında doldurulmuĢtur.

Çocuk ve ailelerden toplanan veriler SPSS 10 paket programına aktarılmıĢtır. Verilerin analizinde frekans, yüzde, aritmetik ortalama ve standart sapma değerleri ile Pearson momentler çarpımı korelasyon katsayısı kullanılmıĢtır.

Bulgular

Okul öncesi çocukların peabody resim-kelime testi sonuçları ve anne-babaların çocuk kitapları ile ilgili genel görüĢlerine iliĢkin bulgulara tablo 2 ve tablo 3’te yer verilmiĢtir.

Tablo 2: Okul Öncesi Çocuklarının Peabody Resim-Kelime Testi (PRKT) ve Anne-Baba Çocuk Kitapları ile Ġlgili Genel GörüĢlerine (ÇKĠGG) ĠliĢkin Aritmetik Ortalama ve Standart Sapma Değerleri Ölçek N _X S PRKT 112 52,01 10,25 Anne ÇKĠGG 112 112,59 9,65 Baba ÇKĠGG 112 111,00 9,32

Tablo 2 incelendiğinde okul öncesi çocukların Peabody Kelime Testinden aldıkları puan ortalamasının 52,01 olduğu, annelerin çocuk kitapları ile ilgili genel görüĢlerine (ÇKĠGG) iliĢkin anketten elde edilen puan ortalamalarının 112,59 ve babaların 111,00 olduğu tespit edilmiĢtir. Anne ve babaların çocuk kitapları ile ilgili görüĢleri bir biri ile tutarlılık göstermektedir. Anne babalar çocuk kitapları ile ilgili içerik özellikleri ve kitapların çocuklara katkıları konunda birbirine yakın görüĢlere sahiptirler.

Tablo 3: Okul Öncesi Çocuklarının Peabody Resim-Kelime Testi (PRKT) ve Anne-Baba Çocuk Kitapları ile Ġlgili Genel GörüĢlerine (ÇKĠGG) ĠliĢkin Pearson Korelasyon Tablosu

(7)

Turkish Studies

Anne ÇKĠGG Baba ÇKĠGG

PRKT ,12 ,02

Anne ÇKĠGG ,67*

*p<0,01

ĠliĢki tablosu incelendiğinde annelerin çocuk kitapları ile ilgili genel görüĢ puan ortalamaları ile çocukların dil geliĢimlerinin korelasyon katsayısı ,12 babaların çocuk kitapları ile ilgili genel görüĢ puan ortalamaları ile çocukların dil geliĢimlerinin korelasyon katsayısı ,02 olarak hesaplanmıĢtır. Bu bulgular anne ve babaların çocuk kitapları ile ilgili görüĢleriyle çocuklarının dil geliĢimleri arasında anlamlı bir iliĢki olmadığını ve çocukların dil geliĢimlerinin bu görüĢlerden etkilenmediğini göstermektedir. Anne ve babaların çocuk kitapları ile ilgili genel görüĢlerinin korelasyon katsayısının ise ,67 olduğu ve bu iliĢkinin de istatistiksel olarak anlamlı olduğu sonucu saptanmıĢtır. AraĢtırma kapsamına alınan anne ve babalar çocuk kitapları ile ilgili benzer görüĢlere sahiptirler.

Tartışma ve Yorum

ÇalıĢmada, anne babaların çocuk kitapları ile ilgili görüĢlerinin çocukların dil geliĢimlerine etkileyeceği düĢünülmüĢ ancak araĢtırma bulguları ile bu görüĢ desteklenememiĢtir. AraĢtırmadan elde edilen bulgular, anne-babaların çocuk kitapları ile ilgili benzer görüĢlere sahip olduğunu, ideal bir çocuk kitabının taĢıması gereken kriterlere ve kitapların çocukların geliĢimleri açısından önemine iliĢkin doğru bilgilere sahip olduklarını gösterirken, bu durumun çocukların alıcı dil geliĢimlerini etkilemediği sonucunu ortaya çıkarmıĢtır. Çünkü anne babalara uygulanan “Anne Baba ve Öğretmenlerin Çocuk Kitapları ile Ġlgili Genel GörüĢleri Anketi”nden alınabilecek en fazla puan 135 iken annelerin bu anketten ortalama 112 puan, babalarınsa ortalama 111 puan aldıkları görülmüĢtür. Bu durum anne ve babaların çocuk kitaplarına iliĢkin oldukça iyi düzeyde bilgi sahibi olduklarını göstermektedir. Fakat bilgi sahibi oldukları bir konuyu yaĢamlarında kullanıp kullanmadıkları, yani bu bilgileri davranıĢ ve tutum haline dönüĢtürüp

dönüĢtürmedikleri anne babalara uygulanan anketle

değerlendirilmemektedir. Bu çalıĢma, anne babaların çocukların geliĢimini destekleme açısından önemine inandıkları bir konuyu göz ardı etmeksizin uygulayacakları, evde çocukları ile geçirdikleri zamanlarda çocuklarına kitaplar okuyup, resimlerini birlikte

yorumlayacakları ve tartıĢacakları beklentisi üzerine

(8)

Turkish Studies

yüksek puanlar alarak, çocuk kitapları hakkında ideal görüĢleri yakaladıklarını ve kitaplarla ilgili doğru ve olumlu görüĢlere sahip olduklarını ancak bu görüĢlerinin çocuklarının alıcı dil geliĢimlerini desteklemediğini göstermiĢtir. AraĢtırmalar yetiĢkin ve çocuğun birlikte kitap okuma deneyimini, çocukluk döneminden baĢlayarak ilkokul yılları boyunca sürebilecek geniĢ bir yaĢam dönemi için uygun bir faaliyet, sözel dil becerilerinin geliĢimi ve okuma yazmaya hazırlık olarak nitelendirmektedir (Poyraz, 2001). Bu nedenle beklenen iliĢkinin anlamlı çıkmamasının bu nedenlerden kaynaklanabileceği düĢünülmektedir. Anne babalar çocuklarına kitap okuma ve resimleri yorumlayıp tartıĢma gibi etkinlikleri gerçekleĢtirmedikleri sürece çocuklarının alıcı dil geliĢimleri bundan olumlu etkilenmeyebilir. Alan yazında yer alan bazı araĢtırmalar anne babaların çocuk kitapları aracılığıyla çocuklarının dil geliĢimlerine katkı sağlayabileceği sonuçlarını ortaya çıkarmıĢlardır.

Lonigan ve Whitehurst’un (1998) yaptıkları araĢtırmada okul öncesi çocuklarına yönelik hazırlanan dil eğitimi programı dâhilinde “evde okuma uygulaması yapılıp yapılmadığı” değiĢkeninin çocukların dil geliĢiminde etkili olduğu bulunmuĢtur. Zembat, Aydın ve Duman (2006), çalıĢmalarında beĢ yaĢ çocukları için hazırlanmıĢ aile katılımlı dil eğitim programının çocukların dil geliĢimlerini desteklediğini saptamıĢlardır.

Bu çalıĢmalar çocuğun dil geliĢiminin desteklenmesinde ailenin kitaplar aracılığıyla yaptıkları çalıĢmaların önemini göstermektedir. Dil geliĢimi ile ilgili yapılan pek çok çalıĢma incelendiğinde çocukların dil geliĢimini etkiyebilecek farklı unsurlar da dikkat çekmektedir. Anne ve babaya iliĢkin farklı değiĢkenler, sosyoekonomik düzey, kardeĢler, cinsiyet, kültürel farklılıklar, okulöncesi eğitim ve çevre dil geliĢimini etkileyen unsurlardır (Megep, 2007). Bu çalıĢmaların sonuçları, üst sosyoekonomik düzeyden alt sosyoekonomik düzeye doğru çocuklarda dil geliĢiminde bir azalma olduğunu, annesi yüksek öğrenim mezunu olan ve çalıĢan annelerin çocuklarının, dil geliĢimlerinin çalıĢmayan annelerin çocuklarınınkine göre daha ileri olduğunu, baba mesleğinin dil geliĢimini etkilediğini, ayrıca tek çocuk veya iki kardeĢ olanların daha fazla kardeĢe sahip olanlardan dil geliĢim ölçümlerinde daha yüksek puan aldıklarını, yaĢanılan bölge ve illere göre çocukların dil geliĢimlerinde farklılıklar olduğunu göstermiĢtir (Temel ve diğerleri 2001; Hoff, 2003). Pancsofar ve Vernon-Feagans’ın (2006) yaptıkları çalıĢmalarda anne ve babanın dil becerilerinin çocuklarının dil becerilerini etkilediği ve bu etkide annelerin babalara oranla daha baskın etkiye sahip oldukları görülmüĢtür.

(9)

Turkish Studies

Volume 5/4 Fall 2010 Sonuç ve Öneriler

AraĢtırmadan elde edilen bulgular çocukların alıcı dil geliĢimleri ile anne babalarının çocuk kitapları hakkındaki görüĢleri arasında anlamlı bir iliĢki olmadığını göstermektedir. AraĢtırma kapsamına alınan anneler ve babalar çocuklar için hazırlanmıĢ hikâye kitapları ile ilgili sayfa düzeni, resim kalitesi, kullanılan kağıdın kalitesi gibi pek çok konuda yeterli bilgi sahibidirler. Aynı zamanda kitapların çocuklara kazandırabilecekleri konusunda da görüĢ sahibidirler. Anne ve babaların bu bilgi düzeyleri de birbirine yakındır. Ancak bu görüĢlerle çocuklarının alıcı dil geliĢimlerini etkilememektedir. Bu sonuç doğrultusunda anne babalara ve araĢtırmacılara aĢağıdaki önerilerde bulunulabilir.

 Ailelere evde çocuklarına kitap okumaları, kitap

üzerine sohbet etmeleri, resimleri incelemelerinin önemini anlatan seminerler, toplantılar düzenlenebilir.

 Çocukların dil geliĢimlerini desteklemeye yönelik

çocuk kitapları, kuklalar, dil geliĢimlerini destekleyici farklı materyaller hazırlanarak ailelerin ulaĢabilecekleri yayın evlerine, kütüphanelere, okullara dağıtılabilir.

 Anne babaların çocuklarının dil geliĢimleri

destekleyebileceği etkinliklerden oluĢan programlar hazırlanıp ailelere tanıtılabilir ve uygulamalarına rehberlik edilebilir.

 Bundan sonra yapılacak çalıĢmalarda anne babaların çocuklarına kitap okumalarının çocuklarının dil geliĢimlerine etkisi incelenebilir.

KAYNAKÇA

BĠLGĠNER, H. (2002). “Down Sendromlu Çocuklarda Dil GeliĢimi”, Hacettepe Fakültesi. Edebiyat Dergisi, C.19, S:1, s.165-179.

GÜVEN, N. ve BAL S. (2000). Dil Gelişimi ve Eğitim. 0-6 Yaş Dönemindeki Çocuklar İçin Destekleyici Etkinlikler, Ġstanbul: Epsilon Yayınları.

HOFF, E. (2003). “The Specificity of Environmental Influence:

Socioeconomic Status Affects Early Vocabulary

Development Via Maternal Speech”, Child Development, 74 (5). p.1368-1378.

(10)

Turkish Studies

KARACAN, E. (2000). “Bebeklerde ve Çocuklarda Dil GeliĢimi”. Klinik Psikiyatri, S:3, s.263-268.

KARASAR, N. (1999). Bilimsel Araştırma Yöntemi- Kavramlar, İlkeler, Teknikler, Ankara: Nobel Yayıncılık.

LONIGAN, C. J. ve WHITEHURST G. J. (1998). “Relative Efficacy of Parent and Teacher Involvement in a Shared- Reading Intervention for Preschool Chilren from Low-income Backgrounds. Early Childhood Research Quarterly, Volume 13, Issue. 2, p.263-290.

MEGEP, (Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi), (2007). Çocuk Gelişimi ve Eğitimi. Dil Gelişimi. Ankara: Millî Eğitim Yayınları.

ÖNER, N. (1997). Türkiye’de Kullanılan Psikolojik Testler. Bir Başvuru Kaynağı, Ġstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Matbaası.

ÖZGÜVEN, Ġ. E. (1998). Psikolojik Testler, Ankara: Pdrem Yayınları.

ÖZKAN, N. ve YILMAZ B. (2006). “Çocuk Kitaplarında Dil Sorunları”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi 2. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu, 4-6 Ekim 2006, Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınları, s. 767-778.

PANCSOFAR, N. ve VERNON-FEAGANS L. (2006). Mother and Father Language input to Young Children: Contributions to Later Language Development, Journal of Applied Development Psychology, 27, p. 571-587.

POYRAZ, H. (2001). Okul Öncesi Faaliyetlerin Çocuğun Dil Gelişimine Etkisi, Gazi Üniversitesi Anaokulu Anasınıfı Öğretmeni El Kitabı 2001–2002 Ders Yılı, Ġstanbul: Ya-Pa Yayınları.

SAĞLAM, G. A. (2007). Anne-Baba ve Öğretmenlerin Okul Öncesi Çocuk Kitaplarını Değerlendirmesi. Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Afyon. SEVER, S. (2003). Çocuk ve Edebiyat. Ankara: Kök Yayıncılık. SEVER, S. (2008). “Okul Öncesi Dönemdeki Çocuklara Seslenen

(11)

Turkish Studies

Öncesinde Çocuk Edebiyatı, EskiĢehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.

ġĠRĠN, M. (2007). Çocuk Edebiyatına Eleştirel Bir Bakış-Çocuk Edebiyatı Nedir Ne Değildir?, Ankara: Kök Yayıncılık. TEMEL, F., AVCI N. ve CAN YAġAR M. (2001). Sıfır Altı Yaş

Çocuklarında Dil Gelişimi. Gazi Üniversitesi Anaokulu Anasınıfı Öğretmeni El Kitabı 2001–2002 Ders Yılı, Ġstanbul: Ya-Pa Yayınları.

TRAJKOVSKA, D. A., CVETKOVA B. ve ATANASOSKA T. (2010). “Language Development of 1 to 2 Years Old Child in Macednian Context: Morphological and Semantic Approach (Case Study)”, Procedia - Social and Behavioral Sciences, Volume 2, Issue 2, p. 3094-3098.

TOKGÖZ, Ġ. (2006). Okul Öncesine Yönelik Kitapların Dil Gelişimi ve anlam Bilim Açısından Değerlendirilmesi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Ġzmir.

UZMEN, S. (1993). 1970–1993 Yılları Arasında Basılan Türkçe ve İngilizce Resimli Hikâye Kitaplarının Konu Yönünden İncelenmesi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Ankara. ZEMBAT, R., AYDIN A. ve DUMAN H. (2006). “5 YaĢ Grubu

Çocukları Ġçin HazırlanmıĢ Aile Katılımlı Dil Eğitimi Programının Dil GeliĢimine Etkisinin Ġncelenmesi”, Avrupa Birliği Sürecinde Okul Öncesi Eğitimin Bugünü ve Geleceği Sempozyumu Bildiri Kitabı (Kıbrıs), 2. Cilt, 27-30 Haziran 2006, Ya-Pa Yayınları, Ġstanbul, s. 141-154.