Köl Tigin Yazıtının Güneydoğu Yüzünde Taygun mu Yoksa Ataygun mu Okunmalı?

ilmf Ara�ttrmalar

6,

istanbul

1998

KOL TiGiN YAZITININ GUNEYDOGU YUZUNDE

TAYGUN

MU YOKSA

ATAYGUN MU

OKUNMALI?

I.

Gin§. 2 Sorun. 3. Yaptlan �ah§malar. 4.

Degerlendirme.

5. Oneri. 6. Sonu�. 7. Kaynaklar

1.

Giri�.

* CevalKAYA

Bu yaztda, KOI Tigin yazttlmn gtineydogu ytiztinde ge<;en ve yaymctlar tarafmdan genellikle taygun bi<;iminde okunmu§ kelime tizerinde durdum.

2.

Sorun.

Sorunlu kelime, yazttta §U ctimlede ge<;mektedir:

KT GD:

zgar oglamiitzda

.t��lfd»YD�

[TIYIGIWNINzDIAl

yigdi

igidiir ertigiz.

Kelimenin ilk

5

i§aretle yaztlan ktsmt etimoloji ve anlam baktmmdan problemlidir.

3.

Yapllan �ah�malar.

Dzerinde durdugum kelimenin Kol Tigin yazttlmn yaymlanndaki ve temel eserlerdeki zikirlerini topladtm ve bunlan kronolojik strada a§agtda verdim. Kolayhk olsun diye, transkripsiyon sistemlerini birle§tirdim ve sadele§tirdim.

1. RADLOFF 1895: Kelime, toygunu1zzda bi<;iminde okunmu§ (s.

39).

Kelimenin gec;:tigi ctimlenin c;:evirisi: "Buren Sohn, euren Toigun habt ihr zum Himmel aufsteigen lassen." (s.

38)

[=

Oglunuzu, toygununuzu goge <;tkardtmzj.

2. THOMSEN 1896: Kelime, taygumfizzda bic;:iminde okunmu§ (s.

120).

Kelimenin gec;:tigi ctimlenin c;:evirisi: "En faisant du bien parmi vos fideles princes et ta"igouns, vous les avez retablis." (s.

120)

II

"Sadtk prenslerinize ve iaygun­ lanmza iyilik ederek onlan ondurdunuz."

(s. 134).

Kelimenin tay ve +gun diye

'