UZUN DÖNEMDE HASILA VE FİYAT DÜZEYİ: KLASİK MAKRO MODEL
DOÇ. DR. OKTAY KIZILKAYA
MALİYE POLİTİKASI
Yabancıların bir ülkedeki politik ve iktisadi sorunlardan
etkilenerek sahip oldukları o ülke varlıklarının önemli bir
kısmını aniden satıp dövize dönüştürerek güvenli liman
olarak tabir edilen başka ülkelere transfer edilmeleri
sermaye kaçışı
olarak adlandırılır.
17
Fitch ve S&P(Standard and Poors) gibi uluslararası kredi
derecelendirme kuruluşları ülkenin kredi notunu, ülkede siyasi
riskin arttığı gerekçesiyle yatırım yapılabilir ülke notundan
yatırım yapılamaz ülke notuna düşürürmüşlerdir.
Bu gelişmeden etkilenen-ülkenin artık riskli olduğuna inanan
yabancı yatırımcılar, sahip oldukları ülke varlıklarının en
azından bir kısmını satarak ve dövize dönüştürerek güvenli
limanlara transfer ederler, yani ülke sermaye kaçışına maruz
kalır.
19
Faiz haddi yükselince yurtiçi tahvillerin getirisi yabancı
tahvillerin getirisine oranla kıyasla yükselir ve bu da yerli
ve yabancı yatırımcıların daha fazla ülke tahvili satın
almalarına ve böylece yabancı tasarrufun artmasına yol
açar.
23
Dolayısıyla, sermaye kaçışı net ihracatın AD kadar
artmasına yol açmıştır.
Özetlemek gerekirse, ülke siyasi riskin bedelini, daha
yüksek bir reel faiz ödemek ve daha düşük bir büyüme
hızına razı olmak suretiyle ödemektedir.
27
Miktar teorisi bir başka açıdan değerlendirilirse, klasik
modelin üretim fonksiyonu, emek piyasası(sermaye
piyasası) analizleri üzerine inşa edilen miktar teorisine
göre, parasal bir değişikliğin uzun dönemde hasılayı
etkilemesi-parasal bir değişikliğin uzun dönemde reel
değişikliğe yol açması mümkün değildir.
34
Bu önemli husus yani parasal değişikliğin uzun dönemde
reel bir değişikliğe yol açmaması hususu, kısaca paranın
yansızlığı olarak nitelendirilir.
35
