Sayi : 13 Haziran 2007
Fen Bilimleri Enstittisti Dergisi Dumlupmar Universitesi
1302 - 3055
rURKiYE MACROFUNGUSLARI i«;iN YENi BiR CiNS:
JAAPIA
Bres.Hakan ALLI* & Mustafa ISILOGLU*
*Mugla Universitesi, Fen Edebiyat Faktiltesi, Biyoloji Bolumu, 48170 Mugla, Turkiye ahakan@mu.edu.tr
A NEW GENUS FOR TURKISH MACROMYCETES FLORA:
JAAPIA
Bres.Hakan ALLI* & Mustafa ISILOGLU*
Ozet
Bu cahsrna 2002-2005 yillan arasmda Aydin ilinden toplanan makrofungus ornekleri uzerinde yapilnustir. Arazi ve laboratuar cahsmalan sonucu Jaapia sp. Bres. cinsi teshis edilerek ve tammlanarak Turkiye Makrofungus florasma eklenrnistir.
Anahtar kelimeler: Macrofunguslar, Jaapia, Yeni kayit, Turkiye
Abstract
Abstract. This study was conducted on specimens of macrofungi collected from Aydin Province between the years 2002 and 2005. As a result of field and laboratory studies, Jaapia is identified and desciribed as a new genus and added to the macrofungi of Turkey.
Key words: Macrofungi, Jaapia, New record, Turkey
Giri~
Turkiye'de makrofunguslarla ilgili bu gune kadar degisik yorelerde
yapilrrus
pek cokcalrsma
vardir (1).Arastirma
alamndayapilan
arazi calismalansirasmda
yash bir kestane agacmm kovugunda morfolojik olarak diger makrofunguslardan oldukca farkh bir mantar ornegi tespit edilmistir, Daha sonra yapilan laboratuvar ve literattir cahsmalan ile (2,3) bu ornegin Jaapia cinsi oldugu gorulrnustur. Ulkerniz makrofungus florasi konusunda gunurnuze kadar yapilan cahsrnalann (1) taranmasi sonucu bu cinsin iilkemizde ilk defa kaydedildigi ortayacrkrmsnr.
Classis : Basidiomycetes Familya : Coniophoraceae Genus :
Iaapia
Bres.10
D.P.O Fen Bilimleri Enstitilsu 13. SaYI Haziran 2007
Turkiye Macrofunguslan lcin Yeni Bir Cins: Jaapta Bres.
H.' ALL! & M. ISILOGLU
Bazidyokarp, yuzeyi tabaka seklinde kaplarms ve substrata zayifca baglanrmsnr. Goruntusu bozulmus mrsir ununu andmr, Krem renginden okra rengine kadar degisir, kenan yayilnustir. Yogun yumusak pudramsi yaprhdir (Sekil 1 ). Sporlar 20-27,5 x 10-12 urn, fusiform sekilde, lateral apikuluslu, kahn duvarh, acik yesil renktedir. Su damlaciklan ya da granullerle doludur (Sekil 2 ). Cinsin tiirlerinden olan J. ochroleuca (Bres.) Nannf.& Erikss ve
J.
argillacea Bres. ' mn konifer ve genis yaprakh agaclar ile nehir kenarlannda su ile sismis agac kutukleri uzerinde yetistigi belirtilmektedir (2,3). Yorernizde Castanea sativa Miller' mn govdesi uzerindeki kovukta yetistigi gozlenmistir,Aydin, Cine, Ibrahim Kavagi Koyu, Cukurtez Mevkii, 813 m 19.04.2004 Alh 1815. Makrofungus ornegi Mugla Universitesi Fungaryumunda saklanmaktadir.
Bu calisma TOBiT AK tarafmdan desteklenmistir
Yapisi nedeniyle yenmez ozelliktedir (2). Bu cinsin rnikroskobik ozellikleri cok belirgindir. Fusiform, kahn duvarh, siyanofilik sporlan, bunun yamnda genellikle kahn duvarh fakat uca dogru ince duvarh olan ego sistidler karakteristiktir.
Sekil I: Bazidyokarp
11
D.P.U Fen Bilimleri Enstitiisu 13. SaYI Haziran 2007
Tiirkiye Macrofunguslan lcin Yeni Bir Cins: Jaapia Bres.
H. ALLI & M. ISILOGLU
Sekil 2: Sporlar
laapia cinsi literature gore1. ochroleuca (Bres.) Nanni & Erikss (2) ve1.argillacea Bres (3) olmak iizere 2 tiirle temsil edilmektedir. Bu tur mevcut 2 turle karsrlasunldrgi zaman ;
1.1.ochroleuca' dan, dahabuyuk sporlan (laapia sp: 20-27.5 x lO-l2Il, J. ochroleuca: lO-19 x 4.5-7 u ), 2. 1. ochroleuca' mn morfolojik olarak krem, sanmsi kahverengi veya acik yesilimsi kahverengi rengine karsihk tarcm kahverengisi renginde olusu ile,
3.1.argillacea' mn beyazimsi veya kil renginde olusu ile,
4.1. argillacea' daha dar sporlu (J. argillacea: 16-25 x 5-7 u) olusu ileayirt edilir.
Mantar orneginin her iki turden de bu ozellikleri ile farkh olmasi nedeniyle bu turun yeni bir Jaapia tiirii oldugu dusunulmektedir.
TE~EKKUR
Tiibitak tarafmdan TBAG-G. SEKl15 (l02TlO6), nolu proje kapsarrunda desteklenen bu projeye katkilarmdan dclayi TDBiT AK' a tesekkur ederiz.
12
D.P.U Fen Bilimleri Enstitiisii 13. SaYl . Haziran 2007
Tiirkiye Macrofunguslan lcin Yeni Bir Cins: Jaapta Bres.
H. ALLI & M. ISILOGLU
KAYNAK<;A
[1] Sesli, E., Denchev, C.M, "Checklist of the Myxomycetes and Macromycetes in Turkey", Mycologia Balcanica 2 (2005), 119-160.
[2] Breitenbach, J. and Kranzlin, F., "Fungi of Switzerland. Volume 2., Nongilled Fungi", Verlag Mykologia, Switzerland, (1986)1- 412.
[3] Ellis, M.B. and Ellis, J.P., "Fungi Without Gills (Hymenomycetes and Gasteromycetes)", Chapman and Hill, London, (1990),1-329.
13
