Yabancı Dil Öğretiminde Okuma Becerisinin Geliştirilmesi
Okuma becerisi dil becerilerinin içinde en kolay Kabul edilen becerilerden biridir. Doğal dil gelişiminde dinleme ve konuşma becerisinde belli bir yol kateden birey konuşma becerisinde çok zorlanmayabilir.
Okuma becerisi hem psikomotor gelişimi hem de bilişsel gelişimi kapsar.Okuma zihnimizin yazılı sembolleri anlamasıyla oluşur.Okuma metninde metin ve okuyucu arasında bir bağ vardır. O yüzden o bağ iyi olduğunda okuma işlemi kolaylaşabilir.
Okuma becerisinin geliştirilmesinin amaçları nelerdir?
Öğrenci herşeyden önce o okuma metnini anlamalı ve bir anlam çıkarmalıdır.
Okuma becerisi geliştirmenin temel amacı doğru, anlayarak okuma becerisini kazanmaktır.
Okuyarak öğrenci sözcük hazinesini geliştirir.
Belli dilbilgisi kurallarını metin içinde daha rahat anlayabilir.
Doğru metinleri okuyarak kendine ait bir duygu, düşünce biçimi geliştirebilir.
Okumayı zevkli bir hale getirebilir.
Okuma öğretmi yapılırken sessiz ve sesli okuma çalışmalrı yapılabilir. Ayrıca yoğun intensive ve yaygın extensive okuma etkinlikleri yapılabilir. Intensive reading etkinlikleri sınıf içi , extensive reading etkinlikleri sınıf dışı, ödevler, projeler şeklinde olabilir.
Okuma becerisini geliştirmek için aşağıdaki etkinlikler yapılabilir:
1. Bir metnin başlığı verilir ve öğrencilerden metnin konusunu tahmin etmeleri istenebilir.
( Predicting)
2. Öğretmen / öğrenci metni okur ve öğrencilerden bu metne uygun bir başlık bulmalarını isteyebilir.
( Generalizing)
3. Öğretmen metinde geçen bilinmeyen kelimelerin tahmin edilmesini sağlayabilir.( guessing) 4. Öğretmen verdiği metin hakkında öğrencilerin gnel bir fikir sahibi olmalarını sağlayabilir.
( Skimming)
5. Öğretmen öğrencilere daha ayrıntılı sorular sorabilir. ( Scanning) 6. Öğretmen verdiği metindeki ana fikri sorabilir. ( Finding the main idea)
Bütün becerilerde olduğu gibi okuma becerisinde de okuma öncesi etkinlikler çok önemlidir.
Okuma öncesi etkinlikler nelerdir?
Öğretmen yine okuma metni ile ilgili görsel ve iştsel materyaller getirerek öğrencilerin metin hakkında bilgi edinmelerini sağlayabilir.
Öğrencilere soru- cevap şeklinde metinle ilgili – metni çağrıştıracak sorular sorabilir.
Bu dönemde bolca dinleme ve konuşma becerisinden de yardım alabilir.
Sınıfın düzeyine göre gerekirse metinde geçen sözcükleri öğretebilir.
Okuma süresince neler yapılabilir?
Öğretmen ve öğrenciler sesli/ sessiz okuma yapabilirler.
Metin içinde geçen sözcükler öğrenciler tarafından tahminle bulunmaya çalışılır.
Metin okunurken ana fikir ve destekleyici fikirler anlaşılmaya çalışılır.
Gerekirse notlar alınır.
Ayrıntılar not edilip onlar üzerinde tartışılır.
Seviyenin daha ileri olduğu sınıflarda yazarın uslubuna da dikkat edilir.
Okuma sonrası neler yapılabilir?
Öğretmen metinle ilgili önce genel daha sonra ayrıntılı sorular sorabilir.
Öğrencilerden okuduklarını sözlü sunmalarını isteyebilir.
Özetleyerek yazılı sunmalarını isteyebilir.
Okunan metni öğrencilerin kendi cümleleriyle yeniden yazmalarını isteyebilir.
Metnin bazı bölümlerini değiştirmelerini isteyebilir.
Okuma becerisi sırasında önem verilmesi gereken bir başka beceri de sözcük geliştirme becerisidir.
Sözcük öğretimi de ayrıca ele alınması gereken bir beceridir. Yalnız bir öğretmenin çocuklara yabancı dil öğretirken bir ders saati içerisinde 5-6 sözcükten daha fazla öğretmemesi
bweklenmektedir. Sözcük öğretiminde de görsel- iştsel materyaller, otantik materyaller, realia, broşürler, filmler, videolar sıklıkla kullanılabilir.
