PSİKİYATRİK ACİLLER
SUİCİD
SUİCİD GİRİŞİMİNDEKİ
HASTAYA YAKLAŞIM
SUİCİD ve SUİCİD GİRİŞİMİ
• Ölümle sonuçlanan eylemlere suicid ölümle sonuçlanmayanlara ise suicid girişimi denir.
• Suicid Sebepleri :
* Suicid eylemi olan hastalar genellikle
kendilerini kıstırılmış hissettiklerini ve hiç kimsenin veya şartın kendilerine yardımcı olamayacağını ifade ederler.
SUİCİD ve SUİCİD GİRİŞİMİ
• Suicid Sebepleri :
* Suicid nedenlerinin başında duyulan acı ve acıdan kurtulma uğraşı gereksinimlerinin
engellenmesi ve onların doğurduğu gerginlik nitelikleri gelir.
• Kadınlarda suicid girişimi 3-4 kat fazla iken erkeklerde suicidin girişimlerinin ölümle
sonuçlanması 2-3 kat daha yüksektir.
SUİCİD ve SUİCİD GİRİŞİMİ
• Suicid girişimlerinin % 25inin yinelendiği ve bu yeni girişimlerin % 30 unun ölümle
sonuçlandığı bildirilmiştir.
• Suicid düşünceleri birden bire veya yavaş yavaş ortaya çıkabilir.
• Her ikisinde de suicid engellenebilir bir durum olduğu için zamanını kestirmek ve önüne geçebilmek önemlidir.
SUİCİD GİRİŞİMİ EVRELERİ
EVRE 1 : Kişi kendini öldürmeyi belli belirsiz düşünür.Bu dönemde korku ve huzursuzluk daha belirgindir.
EVRE 2 : Karar verme ve plan yapma
dönemidir.Yer-zaman-yöntem belirlenir.Bu dönemde korkular kaybolur dertlerden
kurtulacağı düşüncesi kişiyi rahatlatır.
EVRE 3 : Harekete geçme evresidir.
SUİCİD
SUİCİD GİRİŞİM BİÇİMLERİ
• YÖNTEM :
Yöntem seçmede kişinin ruhsal yapısı– cinsiyeti- yaşı ve toplumsal değerler önemlidir.
Erkek.... Silahla kendini vurma-ası- yüksekten atlama gibi yöntemler kullanılırken, Kadın....İlaç içme-bileklerini kesme-araç
önüne atlama –hava gazı kullanma gibi yöntemler önceliklidir.
SUİCİD
SUİCİD GİRİŞİM BİÇİMLERİ
• TÜRKİYE VERİLERİ : % 51 Ası
% 16 Kimyasal maddeler % 14 Ateşli silahlar
% 11 Yüksekten atlama % 3 Suya atlama
% 5 Diğer yöntemler
SUİCİD GİRİŞİMİNDE RİSK FAKTÖRLERİ
• Depresif hastalıklar.
• Alkol ve madde bağımlıları.
• Yaşlı ve yalnız yaşayanlar.
• Suicid düşüncesi taşıyanlar, bunu ifade
edenler veya bununla çevreyi tehdit edenler.
• Daha önce suicid girişiminde bulunanlar.
• Kronik ve tedavisiz hastalığı olanlar
• Erkek hastalar.
SUİCİD İLE RUHSAL HASTALIKLAR ARASINDAKİ İLİŞKİ
• DEPRESYON :
Derin üzüntü, çökkünlük ,umutsuzluk
kendini suçlama eğilimi, yorgunluk ve uyku bozuklukları belirtileridir.
Suicid girişimine en çok yol açan ruhsal bozukluktur.Hastalar tarafından suicidin depresyondan çıkış noktası olarak
görülmesi ciddi bir risktir.
SUİCİD İLE RUHSAL HASTALIKLAR ARASINDAKİ İLİŞKİ
• ALKOL VE MADDE BAĞIMLILIĞI : Tek başına sebep değildir.Kişinin aile ve iş
yaşamının bozulması ,sağlığının bozulması (Kalp yetmezliği),kişinin kendi özsaygısı ve çevreden gördüğü saygının kaybedilmesi
sebep olur.Alkol kişinin benlik
inhibisyonunu ortadan kaldırdığı için suicid riskini arttırır.
SUİCİD İLE RUHSAL HASTALIKLAR ARASINDAKİ İLİŞKİ
• PSİKOZLAR :
Paranoid belirtileri olanlar ve sık
halusinasyon görenler suicid girişimine
yatkındırlar.Özellikle şizofrenlerde gerçek ile bağın kopması ve kişinin
halusinasyonları gerçek yaşamdan ayırt edememesi suicid girişimi için büyük bir risktir.
SUİCİD GİRİŞİMİNDEKİ HASTAYA YAKLAŞIM
• Suicid girişimleri her zaman komplex vakalardır.Hiçbir zaman tek başınıza olayın üstesinden gelmeye çalışmayın güvelik güçleri ve itfaiye ile birlikte çalışın.
1- Her suicid girişimini ciddiye alın.
2- Olay yeri güvenliğini sağlayın kişinin çevresine zarar vermesine engel olun.
SUİCİD GİRİŞİMİNDEKİ HASTAYA YAKLAŞIM
3- Kişinin yakın çevresine ulaşıp hakkında bilgi edinmeye çalışın.
* Kişiyi suicid girişimine sürükleyen olay nedir ?
* Seçilen yöntem tehlikelimidir ?
* Arkasında bir not bırakmış mıdır ?
* Tasarlanmış mıdır yoksa ani olarak mı ortaya çıkmıştır.
SUİCİD GİRİŞİMİNDEKİ HASTAYA YAKLAŞIM
4- Kişinin alkol veya ilaç alıp almadığını öğrenin.
5- Agresif ve aceleci davranmayın.
6- Empati yapın sempati yapmayın.
7- Gerçekçi olun kişiye yalan söylemeyin.
8- Onu suicid girişimine sürükleyen olaydan uzaklaştırmaya çalışın.
9- Hiçbir sebep insan hayatından önemli değildir.