ORTOPEDİK HASTALIKLAR

(1)

ORTOPEDİK HASTALIKLAR

(2)

 Ortopedik rehabilitasyon konservatif ya da cerrahi tedavi gerektiren kas-iskelet

sistemine ait tüm ortopedik vakalarda tedavi öncesi ve sonrası uzun ve kısa süreli amaçları hedefleyerek yapılan rehabilitasyondur.

 Yapılan iş hastayı sadece fonksiyonel açıdan optimum iyilik düzeyine getirmek ve

rehabilite etmek değil, aynı zamanda hastanın mevcut durumunu ve yapılan cerrahiyi de

korumaktır.

(3)

KISA SÜRELİ AMAÇLAR

 İlgili sahayı korumak

 Aktivite düzeyini azaltmak ve dinlenmek

 Ağrıyı azaltmak

 Varsa inflamasyonu azaltmak

 Eklem hareketliliğni artırmak

 Hastaya bilgi vermek ve eğitmek

(4)

UZUN SÜRELİ AMAÇLAR

 Muskulotendinöz fleksibiliteyı artırmak

 Kas kuvvetini artırmak

 Kas enduransını artırmak

 Kardiyovasküler sistem enduransını artırmak

 Denge,proprioception ve kinestetik duyuyu artırmak

 Fonksiyonel aktivitelere geri dönüşü

sağlamak

(5)

HASTANIN DEĞERLENDİRİLMESİ

 İlk izlenimden sonra detaylı bir

değerlendirmeye geçilir. Buna kısaca SOAP denir.

 Subjektif değerlendirme

 Objektif değerlendirme

 Analiz ( elde edilen bilgilerin analizi)

 Plan ( uygulanacak tedavi programının

planlanması)

(6)

BAŞLICA ORTOPEDİK PROBLEMLER

 Kırıklar

 Total kalça protezi cerrahisi

 Omuz artroplastileri

 Total diz protezi cerrahisi

 Menisküs yaralanmaları

 Patellofemoral ağrı sendromu

 Ön çapraz bağ (ACL) yaralanmaları

(7)

KIRIKLAR

 Kemiğin anatomik bütünlüğünün ve devamlılığının bozulmasına kırık denir.

 Kırığı yapan zorlama kemiğin etrafındaki

cilt,kas,tendon,ligament,damar,sinir ve organları da zedeleyebilir.

 Çocuklarda en çok humerus suprakondiler,dirsek

çevresi, radius ve ulna, orta yaşta en çok tibia,femur ve radius distali, yaşlılarda ise en çok femur

boynu,trokanterik bölge,humerus proksimali ve radius distali kırıkları görülür.

(8)

KIRIK TEDAVİSİNİN PRENSİPLERİ

 İLK YARDIM

 REDÜKSİYON

 İMMOBİLZASYON

 FİZYOTERAPİ VE REHABİLİTASYON

(9)

Kırık iyileşmesi birbiri içine geçmiş 3 dönemden oluışur.

 1) İnflamatuar (kırık hematomu ve organizasyonu:1-4 gün

 2) Reperasyon (onarım ): 4-40 gün

 3) Remodeling ( kemiğin yeniden

şekillenmesi): 25-180 gün

(10)

İMMOBİLİZASYON SIRASINDA FTR

 Ödemi ve ağrıyı azaltmak

 Bölgenin kan akışını artırmak

 Aktif veya izometrik kontraksiyonlar ile kas fonksiyonunu artırmak

 Mümkün olan yerdeki NEH’ ni sağlamak

 Yaralanmanın izin verdiği ölçüde fonksiyonelliği artırmak

 Koltuk değneği, baston gibi aletlerin nasıl

kullanılacağını öğretmek

(11)

İMMOBİLİZASYON SONRASINDA FTR

 Ödemi azaltmak

 Tam eklem hareketini kazanmak

 Tam kas gücünü kazanmak

 Tam fonksiyonu sağlamak

(12)

TOTAL KALÇA PROTEZLERİNDE FTR

 Endoprotez: Eklemin bir ya da iki yüzünün

çıkarılarak yerine paslanmaz çelik, titanyum gibi malzemelerden yapılan yapay eklemlerin konması işlemidir.



Geriatrik hasta popülasyonunda gerek romatizmal hastalıklar gerekse de kalça kırıkları sonrası TKP sıklıkla uygulanan cerrahi tedavi seçeneğidir.



Protezlerin ömrü ortalama 10-15 yıl olduğu için

55-65 yaş üzerindekiler için uygundur.

(13)

Tromboembolik olayları önlemek için;

 Elevasyon

 Kompresyon bandajları ve elastik çoraplar

 Al ekstremite egzersizleri

 Solunum egzersizleri

 Aktif ayak bileği hareketleri

(14)

TOTAL DİZ PROTEZİ CERRAHİSİ

Konservatif yöntemlere cevap vermeyen

dizin dejeneratif ve ağrılı durumlarında ağrıyı

azaltarak fonksiyonu artırmak ve semptomları

düzeltmek için cerrahi tedaviler uyulanır.

(15)

REHABİLİTASYONDA YAKLAŞIM GENEL OLRAK;

 Solunum egzersizleri

 İzometrik egzersizler

 Kas kuvvetlendirme egzersizleri

 Diz açma egzersizleri

 Dolaşımı artırcı ve ödem giderici egzersizler

 Mobilizasyon

 CPM’ den oluşmaktadır.

(16)

CPM

(CONTINUOUS PASSIVE MOTION)

 Adezyonları ve eklem sertliklerini önler

 Eklem hareketliliğini artırır

 Derin ven trombozu riskini azaltır

 Ağrıyı azaltır

 Ödemi azaltır

 Proprioseptif eğitimi erken dönemde başlatmış olur

 Taburculuk süresini kısaltır

 Hastanın güvenini artırır

(17)

MENİSKÜS YARALANMALARI

 Menisküsler diz travmaları sonrası en sık yaralanan dokulardandır.

 Genç hastalardaki yırtıklar daha önceden sağlam olan menisküste genellikle ciddi bir rotasyonel travma sonrası meydana gelir.

 Yaşlılarda yırtıklar ise daha önceden dejenere

olmuş menisküste meydana gelir ve dizdeki

genel yıpranmanın bir yansımasıdır.

(18)

MENİSEKTOMİ SONRASI REHABİLİTASYON AMAÇLARI

 Effüzyonu önlemek

 Quadriceps ve hamstringlerdeki refleks inhibisyon ve atrofiyi önlemek

 Doku iyileşmesini hızlandırmak

 Yürüme eğitimi vermek

 Dizde kontrollü hareketliliği sağlamak

 Kasları kuvvetlendirmek

 Fonksiyonlara geri dönüşü sağlamaktır

(19)

MENİSKÜS TAMİRİ SONRASI FTR

 Maksimum koruma dönemi (0-3 hafta)

 Orta koruma dönemi (4-8 hafta)

 Minimum koruma dönemi(9-20 hafta)

 Aktivitelere dönüş dönemi ( 20. hafta sonrası)

(20)

PATELLOFEMORAL AĞRI SENDOMU (PFS)

 PFS dizdeki yapısal ve fonksiyonel birçok faktörden etkilenir.

 Patellofemoral ağrının rehabilitasyonunda ilk amaç ağrıyı azaltmak ve fonksiyonları

düzeltmektir.

 Bunun için tedavide 4 ana prensip vardır.

(21)

 Patellofemoral ekleme kronik tekrarlayıcı yük bindiren aktiviteleri önlemek veya azaltmak

 Patella nın troklear sulcus içine en ideal ekilde yerleşmesini sağlamak

 Diz çevresi kasları kuvvetlendirmek

 Tüm alt ekstremitedeki biomekaniksel

yetersizlikleri ortadan kaldırmak

(22)

ÖN ÇAPRAZ BAĞ CERRAHİSİ

 ACL Tamiri Sonrası Prensipler:

 Artrofibrozisten kaçınmak için cerrahi öncesi inflamasyonu azaltmak ve tam ROM’ u

sağlamak

 Erken tam ekstansiyonu kazanma üzerine

yoğunlaşarak erken ROM kazanma ve ağırlık taşıma

 Erken hamstring ve quadriceps kas

aktivasyonu

(23)

 Kassal inhibisyonu ve atrofiyi önlemek için ağrı ve ödemin kontrolü

 Tamir edilmiş bağın üzerine stres bindiren erken açık kinetik zincir egzersizlerinden kaçınarak uyun zamanda doğru