İLKOKULDA
ALTERNATİF EĞİTİM
UYGULAMALARI
Bu derste alternatif eğitim kavramını, alternatif eğitim uygulamalarının hangi nedenlerle ortaya çıkabileceğini ve Türkiye’deki eğitime etki eden coğrafi, sosyal ve ekonomik faktörlerin neler olabileceğini tartışacağız.
ALTENATİF?
1. isim Seçenek:
"Alternatifleri ne kadar çoğaltırsanız aklınız o kadar karışabilir."
2. sıfat Değişik, farklı:
Alternatif su kanalları için çalışmalar başladı.
3. sıfat Karşı:
Alternatif liste. Alternatif toplantı.
(Türk Dil Kurumu)
ALTENATİF EĞİTİM?
Alternatif eğitim için farklı tanımlamalar bulunuyor:
Miller (2004), Gilnes (2003) gibi yazarlar “eğitim alternatifleri” terimini kullanırlar. Kimi kaynaklarda terimin “öğrenme alternatifleri” olarak kullanıldığı görülmektedir.
Glines (2005) ise her programın seçeneklerden birisi olması gerektiğini savunarak “alternatif eğitim”,
“alternatif okul”, “alternatif eğitimci” ya da “normal / normal olmayan okul” gibi tekil kelimelerin kullanımına karşı çıkarak, terimleri çoğul olarak kullanır.
Farklı yazarlar tarafından alternatifin yerine geleneksel olmayan, klasik olmayan, standart olmayan; otantik / gerçek, holistik, ilerici gibi kelimelerde sık sık kullanılır.
Alternatif eğitim terimi özellikle gerçek anlamda alternatif uygulamaların bulunmadığı ülkelerde literatürdeki anlamının çok dışında uygulamaları akla getirmektedir.
Örneğin ülkemizde alternatif eğitim denildiğinde e- öğrenme, uzaktan eğitim, yurtdışı eğitim programları, kısa süreli gerçekleşen atölyeler, yaz kampları gibi eğitim pratikleri ya da alternatif eğitim içinde yer almayan okul sistemleri, eğitim yöntemleri akla gelebilmektedir.
Türkiye’de çok iyi bilinmeyen bir alan olması, bu yanlış algının oluşmasını normal kılmakla beraber,
“alternatif eğitimin” yaygın olduğu ülkelerde dahi bu terimin farklı anlamlarda kullanıldığı görülmektedir.
Alternatif okulları, 200 yıllık tarihiyle geleneksel okullardan ayırt eden genel nitelikler ise şöyle sırlanabilir:
Felsefî alternatifler ideal öğrenme toplulukları değillerdir. Öğrenciler öğretmenleriyle, öğretmenler ailelerle, aileler okul müdürleriyle aynı fikirde değillerdir.
Felsefî alternatifler, ana akım eğitimden temelde farklı olan hayat ve öğrenme felsefelerinden beslenirler.
Felsefî temellere kök salmış uzun ve eşsiz bir tarihe sahiptir.
Çeşitliliğe sahiptir. Geleneksel özel ve kamu okullarından farklı olarak bir modelin tüm toplumlara uygun olduğu zihniyetini paylaşmaz. Her alternatif kendi eğitim ve öğretim metotlarını ve yaklaşımlarını yaratır ve sürdürür.
Alternatif okullar genellikle 10-400 öğrenciye sahip küçük okullardır.
Bryant ise alternatif okulların özelliklerini çok kabaca şöyle sıralar:
Alternatif okullar her öğrenci için eğitim sürecini değiştirirler
Alternatif okullar öğrenci ve öğretmen arasındaki ilişkiyi yöneten geleneksel sosyal normlardan uzaklaşırlar.
Alternatif okullar kişisel olmayan bir tarafsızlıktan çok bireysel farklılıklara değer verirler
Alternatif okullar büyüme ve gelişimi başarmanın bir aracı olarak kişisel ilişkiyi kullanırlar.
NEDEN ALTERNATİF EĞİTİME GEREK DUYARIZ?
Alternatif eğitim modelleri ve özellikleri
Özgürlğe dayalı öğrenme
Sosyal oluşturmacılık modeli
Eleştirel pedagoji
Ruhsal Gelişmecilik
Holistic/intergral Bütüncül
Özgürlğe dayalı öğrenme
Öğrenenin özgürlüğü sınırlandırılmaz.
Öğrenme bireyin ihtiyaçları, amaçları ve arzularıyla başlar.
Bireyci yaklaşımdadır.
İlişkili okullar: Özgür okullar, ev eğitimi, Sudbury modeli
Sosyal oluşturmacılık modeli
Öğrenme bir çevredeki insanlar arasında anlamlı etkili bir iletişim gerektiren ve bilerek işbirliğini,
araştırmayı ve yaratıcı problem çözmeyi teşvik eden sosyal bir çabadır.
Bilgi insanlar arasındaki ilişkiler ile inşa edilir.
İlişkili okullar: Reggio Emilia, Friends Okulları
Eleştirel pedagoji
Eğitimin ana amacı sosyal sorumluluğun ya da toplumun sosyal olarak yeniden yapılanmasının önemini vurgulamaktır. Amaç toplumsal değişimin sağlanmasıdır.
İlişkili okullar: Halk eğitimi
Ruhsal Gelişmecilik
Gelişim aşamalarına göre hangi öğrenme deneyimleri ve yaşantılarının uygun olduğu tartışılır.
Çocuğun potansiyeli önemlidir.
İlişkili Okullar: Montessori, Waldorf
Holistic/intergral Bütüncül
Öğrenme parçalanmış ayrı parçalar yerine bütüncül olarak gerçekleştirilmektedir.
Her öğrenme durumu özgürlük ve yapı, bireysellik ve sosyal sorumluluk, ruhsal bilgelik ve kendiliğindenlik arasında denge kurmalıdır.
İlişkili Okullar: Robert Muller Okulu
ALTERNATİF OKULLAR
Okul dört tarafı kapalı, damı olan yer değildir.
Okul
her yerdir.
Önemli olan öğrenmek, öğretmek, beraber olmak...
BAŞKA BİR OKUL MÜMKÜN!
Alternatif Eğitim
Demokratik Yönetim Ekolojik Duruş Özgün Finansman
NEDEN BU TÜR
UYGULAMALARA GEREK DUYUYORUZ?
EĞİTİME ETKİ EDEN FAKTÖRLER?
Coğraf
Sosyal
Ekonomik
Kentleşme (Göç)
Küreselleşme (iletişim ve bilim alanı)
Ekonomik Durum (sanayileşme)
Coğraf Faktörler
Farklı coğrafi özellikler eğitimin süresinden içeriğine bir çok durumu etkilemektedir. Örneğin; o bölgede kışın yollar kapanıyor ve öğrenci ulaşımı açısından gerekli olanak sağlanamıyor olabilir.
Kentleşme (Göç)?
Sosyal Faktörler
Demografik, dil, din, sosyal sınıf, kültür, toplumsal ilişkiler…
Küreselleşme (iletişim ve bilim alanı)?
Ekonomik Faktörler
Sosyo ekonomik durum, olanakların belirlenmesi…
Ekonomik Durum (sanayileşme)?
TÜRKİYE’DE COĞRAFİ SOSYAL VE EKONOMİK NEDENLERDEN DOLAYI NE TÜR ALTERNATİF EĞİTİM UYGULAMALARI YAPILIYOR?
Ders kapsamında;
Taşımalı eğitim
Yatılı Bölge okulları
Birleştirilmiş sınıflarda öğretim
Taşımalı eğitim: okulu bulunmayan, çeşitli
nedenlerle okulu kapalı olan yerleşim birimlerindeki öğrencilerin merkezi okullara günübirlik taşınması
Yatılı Bölge okulları: Ülkemizin coğrafi açıdan dağlık, yerleşim açısından ise dağınık bölgelerinde kurulan bu okullar, köylerinde okul bulunmayan öğrencilere hizmet vermektedir.
Birleştirilmiş sınıflarda öğretim:Bir ilköğretim okulunun bünyesinde bulunan tüm öğrencilerin bir derslikte toplanması ve tüm sınıfların birleştirilmesi sonucu oluşan sınıfa, birleştirilmiş sınıf denir.