TURK VUKSEKOGRETiM SiSTEMi

(1)

.. .. " . T. C. "

YUKSEKOGRETIM KURULU BASKANLIGI

TURK VUKSEKOGRETiM SiSTEMi

1994-1995'DEN 1995-1996'YA

GELi~MELER

MART 1997

(2)

I.

II.

GiRi~

TARiH9E

i9iNDEKiLER

Sayfa

1 1 III. yOKSEKOGRETiME GiRi~ ... 5 111.1 iSTA TisTiKi VERilER ... 5 III. 2 9E~iTLi OGRENCi GRUPlARININ SA~ARI ORANlARININ

iRDElENMESi ... 1 0 II I. 3 1996'DA YAPllAN DOZENlEMElER VE GELECEK i9iN

ONERilER ... ... 1 3 IV. lisANS VE ONlisANS DUZEYiNDEKi OGRENCi VE OGRETiM

ElEMANI SAYllARI ... 1 6 IV.l OGRENCi SAYllARI ... 1 6 IV.2 OGRETiM ELEMANI SAYllARI ... 28 I V . 3 OGRETiM OYESi YETi~TiRME FAAliYETlERi ...•. 3 2 V. PROGRAM GEli~TiRME FAALiYETlERi ... 5 6 V.l OGRETMEN YETi~TiRME ... 5 8 V.2 YAYGIN SilGiSA YAR EGiTiMi ... 6 3 V.3 MESlEK YOKSEKOKUllARI ... 6 4 V.4 UZAKTAN OGRETiM TEKNOlOJilERi ... 66

VI. LiSANSOSTU EGiTiM VE ARA~TIRMA FAALiYETlERi 67

VII. UlUSAl AKADEMiK AG VE SilGi MERKEZi (UlAKSiM) ilE ilGili

9ALI~MAlAR ... 8 3 V II. 1 UlUSAl AKADEMiK AG KURMA 9ALI~MAlARI ... 8 4 V 11.2 SilGi HiZMETLERi ... 8 5 V II .3 2000 YILI VE OTESiNDE ULUSAl AKADEMiK AG VE SilGi

MERKEZi ... 8 6

V II I. yOKSEKOGRETiMiN FiNANSMANI 87

IX. SONU9 VE ONERilER ... 96 EKlER

EK 1 yOKSEKOGRETiME GIRI~ SiSTEMi ... 1 02 EK 2 yOKSEKOGRETiM KURUlU'NCA yOROTOlEN TORK

CUMHURiYETlERi, TORK VE AKRASA TOPlUlUKlARI ilE

ilGiLi FAAliYETlER, SON DURUM VE GELi~MELER ... 1 2 5 EK 3 yOKSEKOGRETiM KURUlU'NCA YORORlUGE KONAN

YONETMEliKlER ... 1 36

(3)

(4)

I. GiRi~

Bu rap or TOrk yOksekogretim sisteminin $ubat 1997 tarihi itiban ile durumunu saYlsal veriler yanlnda, mOmkOn olan ol~Ode kalite dOzeyi baklmlndan irdeleyen ve kar:;;1 kar:;;lya bulunulan sorunlann giderilmesi yonOnde 1996'da ba:;;latllan bazl ~all:;;malan ozetlemektedir.

SaYlsal verilerin takdiminde Ogrenci Se~me ve Yerle~tirme Merkezi'nce (OSYM) her YII yaYlmlanan YOksekogretim istatistikleri esas allnml~tlr. Bu suretle belirli bir tarihte Oniversitelerden toplanan bilgilerin i~ tutarslzllglnl onlemenin yanlnda, zaman i~inde saglanan

geli~meleri de tutarll bir bi~imde sergilemenin mOmkOn olacagl dO~OnOlmO~tOr. Bu baklmdan, bu raporda yer alan ogrenci ve ogretim elemam saYllarlna iIi~kin en son veriler OSYM'nce yaYlmlanml~ olan 1995-1996 egitim-ogretim Yilina ait YOksekogretim istatistikleri'nden derlenmi:;;tir. Aynca, TOrk yOksekogretiminin bugOn ula~ml~ oldugu noktanln tarihsel bir perspektif i~inde gorOlebilmesi i~in sistemin klsa bir tarih~esi sunulmu~tur.

II. TARiH9E

TOrk yOksekogretiminin tarihine iIi~kin yaylnlann neredeyse IOmOnde Sel~uk

TOrklerinin 11. yOzylida Bagdat'da kurduklan Nizamiye Medresesi ile Fatih Sultan Mehmet'in 1463'de kurdugu istanbul Medresesi'ne atlflar vardlr. Ancak, islam Olkelerinin ve bu Olkelerdeki kurumlann, Avrupa'nln karanllk ~aglarlnda, daha onceki bilimsel birikimi muhafaza ettikleri, hatta bilime bazi katkllarda bulunduklan, bu birikimin EndOIOs yoluyla Avrupa'ya ge~tigi ve Islam medreselerinin aynl yolla Orta 9ag Avrupasl'ndaki .Oniversiteleri etkiledikleri ne kadar dogruysa, bugOnkO TOrk yOksekogretiminin kokenlerini medreselerde aramak da 0 kadar yanll~tlr.

BugOnkO yOksekogretim kurumlanmlz Batl'da oldugu gibi yOzlerce Yllilk bir sOre~ i~inde

IOriO degi~ikliklere ugrayarak ve hatta yer yer verilen bOyOk mOcadeleler sonucunda

~ekillenmemi~, tersine, daha once bu alandaki kurumlanmlzln yerine ge~mek Ozere, Batl'dan oldugu gibi aldlglmlz kurumlardlr.

Osmanll donanmaslnln ge~me onlerinde Rus donanmaslnca aglr bir yenilgiye ugratllmaslndan soma 1773'de kuru Ian ve bundan klsa bir sOre soma faaliyete ge~irilen

MOhendishane-i Berri-i HOmayun ile birlikte bugOnkO istanbul Teknik Oniversitesi'nin bir anlamda kokenini olu~turan MOhendishane-i Bahri-i HOmayun, 1827'de kurulan Tlbbiye ve 1834'de kurulan Harbiye, Batl tOrO yOksekogretim kurumlannln OIkemizdeki ilk ornekleridir.

Ondokuzuncu yOzY111n son una dogru ve 20. yOzYllin ba~lnda, Fransa'daki Grands Ecoles'e benzer bir ~ekilde ~e~itli bakanllklara bagll olarak kurulan MOlkiye Mektebi (1877), Hukuk Mektebi (1878), Ticaret Mekteb-i Alisi (1882), Mekteb-i Sanayi-i Nefise-i $ahane (1882) ve 1909'da MOhendis Mekteb-i Alisi adl ile reorganize edilen MOhendishane ile ara kademe teknik personel yeti:;;tirmek amaclyla 1911 'de kurulan KondOktor Mekteb-i Alisi Olkemizdeki Batl tOrO yOksekogretim kurumlannln diger ornekieridir. Bu kurumlann bazllan bugOnkO iTO, Marmara, Mimar Sinan ve Ylldlz Teknik Oniversitelerinin nOveleridir. 1863'de kurulan ve 1912'de mOhendislik bolOmleri eklenen Robert Kolej ise Olkemizdeki ilk Anglo-Amerikan tOrO yOksekogretim kurumu olup, bugOnkO Bogazi~i Oniversitesi'nin nOvesidir.

GOlhane Fermam'ndan klsa bir sOre soma modern bir Oniversitenin kurulmasl 1846'da zaman In Maarif Meclisi'nce kabul edilmi~ ve Oniversite 186S'de a~llml~tlr.1870 ve 1874'de iki kez reorganize edildikten soma 1881 'de kapanan Oniversite, 1900'de Dar'OI-fOnuni Osmani adl ile tekrar a~llml~ ve yeni kurulan Ulum-i Aliye-i Diniye, Edebiyat, Ulum-i Riyaziye ve Tabiiye ~ubelerinin yanlnda, daha once kurulmu~ olan Tlbbiye ve Hukuk mektepleri de DarOlfUnun'a baglanml~tlr.

(5)

2

10SS'de kurulan Bologna Universitesi'nin ilk 'fagda~ iiniversite oldugu kabul edilmektedir. Buna gore, iilkemizdeki ilk 'fagda~ iiniversite Batl'daki ilk orneginden ancak SOD sene sonra kurulabilmi~tir.

Cumhuriyet'in ilanmm hemen ardmdan ba:?latllan egitim seferberligi ile yOksekogretim kurumlannm Anadolu'ya yayllmasmdaki ilk adlmlar atllmaya ba:?lanml:?tlr. Ankara'da 1925'de Hukuk Mektebi, 1926'da Gazi Egitim EnstitosO ve 1930'da Ziraat EnstitOsO kurulmu:?tur.

AtatOrk, Cumhuriyet'in ilanmdan sonra DarOlfOnun Ozerinde onemle durmu:? ve bu kurumu degerlendirmek Ozere davet edilen isviere'li Profesor Albert Malche'nin 31 MaYls 1932 tarihli raporundan klsa bir sOre soma 1933'de DarOlfOnun lagvedilerek yerine istanbul Oniversitesi kurulmu~tur. 1933 Reformu (Kanun No: 2252) 'fagda~ iiniversitenin iilkemizdeki ger'fek ba~langlcldlr.

TOrkiye'nin ikinci Oniversitesi, YOksek MOhendis Mektebi'nin 1944'de reorganize edilmesi ile kuru Ian iTO olup, bu Oniversiteyi 1946'da, Ankara'da daha once kurulmu:? olan mektep, fakOlte ve enstitOlerin birle~tirilmesi ve bu meyanda yeni fakOltelerin de baglanmaslyla kurulan Ankara Oniversitesi izlemi:?tir. Aynca, 1946'da 2252 saYll1 Kanun yOrOrlOkten kaldlnlml:?, elkanlan 4936 saYll1 Kanunla Oniversitelere "muhtariyet" verilmi:?tir.

1955-1957 donemi eok geni:? kapsamll bir egitim hamlesinin gereekle~tirildigi bir zaman dilimidir. 1955'de kuru Ian Ege Oniversitesi (Kanun No: 6575), Karadeniz Teknik Universitesi (Kanun No: 6594), Orta Dogu Teknik Universitesi (Kanun No: 7307) ve AtatOrk Oniversitesi (Kanun No: 6990) ile yOksekogretimin Anadolu'ya yaYllmasl hlz kazanml~tlr. Aynl donemde, Diyarbaklr, Konya, Eski~ehir, Samsun, izmir ve istanbul'da aellan ve ingilizce egitim yapan maarif kolejleri, yukanda saYllan dort Oniversite ile birlikte, gereek anlamda bir egitim reform paketini olu~turmu~tur.

SozO edilen dort Oniversite, Olkemizin ilk kampus Oniversiteleri olma ozelligini ta~lmaktadlr. Aynca, bunlar araslnda bulunan ODTU, ingilizce egitim yapan ilk devlet Oniversitesi olmanm yanmda, gerek mOtevelii heyet sistemi ile yonetilmesi, gerekse akademik yaplsl itiban ile tamamen bir Amerikan eyalet Oniversitesi gibi kurulmu~ olmasl baklmmdan da Olkemiz yOksekogretimine eok onemli bir yenilik getirmi~tir.

27 MaYls 1960 ihtilalinden sonra 91kanlan 115 saYl1i Kanunla ODTU'nin kendine ozgO yaplsl muhafaza edilirken, istanbul, Ankara, istanbul Teknik ve Ege Universitelerinin Milli Egitim Bakanllgl'na olan baglmllilkian tamamen kaldlnlml~tlr.

1967'de Ankara Universitesi Hacettepe TIp FakOltesi 992 saYl1i Kanunla Hacettepe Universitesine, 1971 'de ise Robert Kolej 14S7 saylll Kanunla Bogaziei Universitesi adlyla bir devlet Oniversitesine donO~tOrOlmO~, boylece, Cumhuriyet'in kurulu~undan klrksekiz YII sonra Olkemizdeki Oniversite saYlsl dokuza yOkselmi~tir.

1973 /Yllinda 91kanlan 1750 saYll1 Universite Kanunu ile 1765 saylll Universite Personel Kanunu ODTU dl~lndaki tOm Oniversiteleri tek bir eereeve i9inde toplama amacml gOtmenin yanlnda, bir denetieme, plan lama ve koordinasyon organl olarak, Milli Egitim Bakanl'nm ba~kanllglnda YOksekogretim Kurulu adlyla merkezi bir organ kurulmasml da ongorOyordu. Ancak, Kanunun bu konudaki hOkOmleri 1961 Anayasasl'na aykm bulunarak, klsa bir sOre sonra Anayasa Mahkemesi'nce iptal edilmi{ltir.

1961 Anayasasl'nda ODTO'ne ayncallk tanlyan bir madde bulunmaslna ragmen, Anayasa Mahkemesi'nin mUtevel1i heyetin ogretim iiyelerinin ozliik haklanna ili{lkin yetkilerini iptal etmesiyle ODTO'nin kendine ozgO sistemi de 1976'da fiilen sona ermi{ltir.

(6)

3

Burada bir parantez a<;:arak yOksek6gretimde Oniversiteler dll?mdaki gelil?melere de klsaca bakmakta yarar vardlr. 19. yOzYllm son Ian ile 20. yOzYllm bal?lanndan itibaren mesleki egitime y6nelik yOksek6gretim kurumlannm a<;:lImaya bal?ladlgma yukanda deginilmil?ti.

Bunlardan Mekteb-i Sanayi-i Nelise-i $ahane, 1925'de GOzel Sanatlar Akademisine; KondOkt6r Mekteb-i Alisi ise 1941 'de d6rt yllilk Teknik Okul'a d6nOl?tOrOlmO~tOr. Ulum-i Aliye-i Ticariye Mektebi'nin 1938'de YOksek Ekonomi ve Ticaret Okulu adlyla Milli Egitim Bakanllgl'na baglanmasmdan sonra aynl adl ta~lyan okullar izmir (1945), Ankara (1954), Eski~ehir'de de (1958) a<;:llmll?, 1959'da <;:Ikanlan 7334 saylll Kanunla bu okullann adl iktisadi ve Ticari ilimler Akademisi (iTiA) olarak degi~tirilmil? ve 4936 saYl1i Kanun'dakine benzer hOkOmlerle bu okullara da Oniversitelere benzer idari ve akademik yapl verilmil?tir. Adana iTiA'si 1967'de, Bursa iTiA'si ise 1971 'de a91Imll?tlr.

1969'da 91kanlan 1172 ve 1184 saYll1 Kanunlarla GOzel Sanatlar Akademisi, Devlet GOzel Sanatlar Akademisi'ne (DGSA); Teknik Okul da Devlet MOhendislik ve Mimarllk Akademisi'ne (DMMA) d6nOl?WrOlmOl?tOr.

Akademiler, Oniversitelerden larkll olarak Batl'daki politekniklere ·benzer bir ~ekilde

kitlesel mesleki egitime aglrllk vermek amaclyla kurulmu~ken, 1959'da <;:Ikanlan 7334 ve 1971 'de 91kanlan 1438 saYl1i Kanunlarla giderek bu ama91anndan uzakla~ml~lar ve 1977'de 91kanlan 2095 saYll1 Kanunla da Oniversiteler ile akademiler arasmdaki i~levsel larkllilklar liilen ortadan kalkmll?tlr. Ancak, Oniversiteler ile akademiler arasmda <;:eki~me ba~laml~ ve Danll?tay akademilerin C;:lkardlgl y6netmelikleri sOrekli olarak iptal etmi~tir.

Hlzla artan gen9 nOfusun yOksek6gretime olan talebi 1960'11 Yiliann ortalanndan bal?layarak, ge~itli alanlarda mesleki 6gretim yapan elliye yakm, kar ama911 yOksekokulun a911masma yol a9mll? ve bu okullardaki 6grenci saYlsl klsa sOre i9inde elli bine ulal?mll?tlr.

Ancak, Anayasa Mahkemesi'nin bu okullan 1971'de Anayasa'ya ayklrl bulmasl ile bu okullar 1418 saYl1i Kanunla akademilere baglanmll?tlr. Bu yola gidilecegine, Olke dOzeyinde c;:agdal? bir akademik degerlendirme, kalite kontrolu ve akredltasyon sistemi kurularak bu tOr yOksekokuliarm rekabet ortaml ic;:inde ve denetim altmda gelil?mesi tel?vik edilmil? olsaydl, yOksekogretimde halen karl? I karl?lya bulundugumuz sorunlarm muhtemelen onemli olc;:Ode hafiflemil? olacagml one sOrmek mOmkOndOr.

Tekrar Oniversitelere d6nersek, 1973-1981 arasl Oniversitelerin tam anlaml ile Anadolu'ya yaYlldlklan bir d6nemdir. TOrkiye'nin her baklmdan zor l?artlar altmda bulundugu bu d6nemde, Diyarbaklr, Eskil?ehir, Adana, Sivas, Malatya, Elazlg, Samsun, Konya, Bursa ve Kayseri'de on yeni Oniversite kurulmul? ve b6ylece Olkemizdeki Oniversite saYlsl ondokuza

yOkselmi~tir. Hlzla artmakta olan Oniversite ve bunlara ba~vuran 6grenci saYllan karl?lsmda 1974 Yllmda Ogrenci Se9me ve Yerle~tirme Merkezi (OSYM) kurularak Oniversitelere merkezi smavla 6grenci allnmasma ba~lanml~tlr. YOksek6gretime artan talep kar~lsmda, aynl YII kurulan ve mektupla 6gretim yap an YAYKUR ile Olkemizde 6rgOn 6gretim yanmda aC;:lk6gretim veya daha dogru bir deyimle uzaktan 6gretime de ba~lanml~tlr.

1981 Yilina gelindiginde Olkemizde:

• Oniversiteler,

• Akademiler,

• Bir klsml diger bakanltklara, 90gu Milli Egitim Bakanhgl'na bagll iki Yllilk meslek yOksekokullan ile konservatuarlar,

• Milli Egitim Bakanllgl'na bagll 09 yllilk egitim enstitoleri,

• YAYKUR,

olmak Ozere bel? Wrde, toplam 166 yOksek6gretim kurumunda 20.816 6gretim eleman! g6rev

(7)

4

yapmakta ve YAYKUR'a kaYltli 9.742 ogrenci dahil, toplam 237.369 ogrenci 6grenim g6rmekte idi.

1981'de glkanlan 2547 saYll1 Yuksek6gretim Kanunu ile Yuksek6gretim Kurulu yeniden ihdas edilmi§, ulkemizdeki tlim yuksek6gretim kurumlan tek bir gatl altlnda toplanml§, akademiler universitelere, egitim enstitlileri egitim fakuitelerine d6nu§tlirOlmu§ ve konservatuarlar ile meslek yuksekokullan universitelere baglanml§tlr. Bu duzenleme kapsamlnda istanbul'da Mimar Sinan, Marmara ve Ylldlz Teknik, Ankara'da Gazi, Antalya'da Akdeniz, izmir'de Dokuz Eylul ve Edirne'de Trakya Universiteleri mevcut kurumlann reorganizasyon ve birle§tirilmesi ile olu§turulmu§, Van'da ise Yuzuncu YII Universitesi adl ile yeni bir universite kurulmu§tur. B6ylece, Turk yuksekogretim sistemi 1982 ylll itiban ile yirmiyedi universite ile bunlara bagli fakulte, enstitii, yuksekokul, konservatuar ve meslek yuksekokullanndan olu§an birle9ik bir yaplya d6nu9tUrulmu§tUr. Bu meyanda, YAYKUR'un i§levleri Anadolu Universitesi'ne bagll Aglk6gretim Fakultesi'ne devredilerek uzak1an 6gretimin ulkemizde yayglnla§masl hlzlandlrllml§tlr.

, Anayasa'da yer alan hilkilmlere uygun olarak getirilen yeni yasal dilzenleme ile kar amaCi gQtmeyen vaklflann 6zel yilksek6gretim kurumlan kurmalarma imkan saglanml§tlr. Bu tlir ilk Oniversite olan Bilkent Universitesi 1984'de kurularak faaliyete gecmi9tir. Ancak, Bilkent Universitesi'nin yasal konumu, Anayasa Mahkemesi'nde aCllan iki davanln sonucunda, Mahkeme'nin bu tlir universitelerin de kanunla kurulmalan gerektigine karar vermesi uzerine, 1992 Yllmda Clkanlan 3785 saYl1i Kanunla aClkllga kavu§mu§tur.

ODTU'ne bagll olarak laaliyet g6steren Gaziantep'teki lakOlte ve okullardan olu§an Gaziantep Universitesi'nin 1987'de kurulmasl ile ilniversite saYlsl yirmidokuza yukselmi9tir.

1992'de universite saYlslnda bilyilk bir artl9 gercekle§tirilmi9tir. 3785 saYll1 Kanunla Bilkent ile birlikte, KoC ve Kadir Has Universiteleri de kurulmu§, ancak, Kadir Has Universitesi bazl burokratik engeller nedeniyle maalesel laaliyete gecememi§tir.

3 Temmuz 1992'de Clkanlan 3837 saylll Kanunla (iogu daha 6nce 0 illerde mevcut olan birimlerin nuve te§kil ettigi yirmibir yeni universite ile iki yuksek teknoloji enstitlisunun Urla, Isparta, Aydin, Zonguldak, Mersin, Denizli, Ballkesir, Kocaeli, Sakarya, Manisa, Bolu, Hatay, Alyon, Kars, 9anakkale, Nigde, Kutahya, Tokat, Mugla, Kahramanmara§, izmir ve Klrikkale illerimizde kurulmasl ile yuksek6gretimin Anadolu'ya yaYllmasl buyuk 61cude tamamlanml§ ve universite saYlmlz elliuce yukselmi§tir.

1993'de Anadolu Universitesi'nin ikiye b61unmesi ile Eski§ehir'deki ikinci universite olan Osmangazi Universitesi (496 saYll1 KHK), 1994'de illkemizin ucuncu vakil universitesi olan Ba9kent Universitesi (Kanun No: ~961) ve vine 1994'de Franslzca egitim yapan Galatasaray Universitesi'nin (Kanun No: 3993) kurulmasl ile ulkemizdeki universite saYlsl ellialtlya yukselmi9tir.

Boylece, 1923-24 egitim-og retim Yllindan 1995-96 egiti m-ogretim Ylhna kadar geeen yetmi§iki Yllhk Cumhuriyet doneminde:

• Oniversite saYlsl 1 'den 56'ya,

• Ogrenci saYlsl 2.914'den 1.225.914'e,

• Yillik mezun saYlsl 321'den 140.773'e (1994-1995),

• Ogretim eleman! saYlsl 307'den 49.234'e

yukselmi§ olup, ogrenci saYlsmda 4000, yllhk mezun saYlsmda 450, ogretim eleman! saYlsmda ise 160 kathk artl§larm gereekle9tirildigi ve yuksekogretim kurumlarll1m istanbul'dan Anadolu'nun en ucra ko~elerine kadar yayllmasmm saglandlgl gorulmektedir.

(8)

5

Zaman zaman iginde bulunulan olumsuz siyasi ve ekonomik ~artlara

ragmen, yer yer verilen buyuk mucadeleler ve buyuk fedakarllklarla saglanan bu

geli~me Turkiye Cumhuriyeti'nin gurur tablolan ve gagda~ uygarllgl yakalama azim ve iradesinin onemli simgelerinden biridir.

Bu geli~menin aynl azim ve irade ile sOrdOrOlmesi, i"inde bulundugumuz uluslararasl konjonktUr ile hlzla geli~en teknoloji kar~lslnda daha da onem kazanml~tlr. Zira, yOksekogretim sisteminin ana OrOnleri olan yeni bilgiler ve bilgili insan gOcO artlk b.ir Olkenin uluslararasl rekabet gucOnu belirleyen temel unsurlardlr. Bu baklmdan 7.6.1996 tarih ve 4142 saYlii Kanunla istanbul'da be~ yeni vakil universitesinin (1t;:lk, Fatih, 8abancl, Bilgi ve Yeditepe) kurulmu~ olmasl memnuniyet verici bir geli~medir. Bunlardan 8abanci Universitesi henOz laaliyete ge((memit;:tir. 1t;:lk, Fatih, Bilgi ve Yeditepe Universiteleri ise 1996-97 egitim-ogretim Ylil i((in ogrenci alarak laaliyete ge"mi~lerdir.

Ayflca, istanbul Kultor Universitesi, Atlilm Universitesi ve DOgU9 Universitesi adil

U"

vakil universitesinin kurulmasl 1996 YIII i((inde YOksekogretim Kurulu'nca uygun gorOlerek geregi i((in Milli Egitim Bakanilgl'na sunulmu9tur.

ilL VOKSEKOGRETiME GiRi~

111.1. iSTATisTiKi VERiLER

Ulkemizdeki "e9itli liselerden mezun olan ogrenci saYllaflnln Yillara ve lise tOrlerine gore degi9imi Tablo 1 'de gosterilmi~tir. Bu tabloda gorOldOgO gibi, 1982-83 ogretim Yllinda 179.004 olan lise mezunu saylsl, 1995-96 ders Yllinda 531.303'e yukselmi9tir. 1995-96 ders ylll itibariyle imam-hatip lisesi kokenlilerin toplam mezunlar i((indeki payl % 9,1, diger mesleki ve teknik lise mezunlaflnln pay I ise % 31,8'dir. Buna gore, genel lise mezunlarlnm top lam i"indeki payl % 59,1 'dir. Genel lise ve imam hatip lisesi mezunlaflnln toplam mezun saYlsl i"indeki paylafl 1994-95'de, SlraSI ile, % 57,3 ve % 8,8 idi.

Bir yuksekogretim kurumuna giremedikleri takdirde ge"imlerini saglayabilecek bilgi ve beceriden buyOk ol((Ode yoksun olan genel lise mezunlafl, Turk yuksekogretim sistemi Ozerinde

olu~an demogralik baskin In temel nedenlerinden biridir. Zira, Olkemiz i~ dOnyaslnda, ige yeni girenler i((in duzenlenen it;: egitimi (training) programlafl yaygm olmadlgl gibi, genel lise mezunlaflmlzln da egitimleri (education) itibafl ile bu tor programlara hazlr olup olmadlklafl tartl 9ma konusudur.

Ulkemizde uygulanan yOksekogretime giri9 sisteminin aYflntllafi Ek 1 'de verilmi9tir.

Ogrenci 8e"me ve Yerle9tirme Merkezi'nce (08YM) dOzenlenen yOksekogretime girit;:

smavlaflnln (Ogrenci 8e"me 8mavl-088 ile Ogrenci Yerle9tirme 8mavl-OY8) son ondort YII i"indeki sonu"lafi Tablo 2'de gosterilmi9tir. Bu tabloda goruldOgO gibi, 1983'de 361.158 olan aday saYlsl 1996'da 1.399.061'e yukselmi~tir. 1997 yllmda yapllacak slnav i"in ba~vuru

saYlsl ise 1.398.580'dir. Aday saYllafinda bir onceki Ylla gore artl9 oranlafl son altl YII i"inde slrasl ile % 12, % 18, % 8, % 1 ve % 11'dir. 1997'de ise artl~ hlzl eksiye ge"mi9tir. Ba9ka bir deyi~le, yOksekogretime ba9vurularda bir duraganla9ma egilimi gorulmektedir. Lise son slnl!

ogrencilerinin toplam ba9vuru i"indeki payl 1983'deki % 52,2 degerinden sOrekli azalarak 1995'de % 37,1'e dO~mO~, 1996'da ise ilk kez bir onceki Ylla gore artl~ gostererek % 39,1 degerinde ger"ekle~mi9tir.

(9)

TABLO 1

LisELERDEN MEZUN OLAN OGRENCi SAYILARININ LisE TORLERiNE VE YILLARA GORE DEGi~iMi

VI L L A R

EGiTiM TOR VE KADEMESi 1982-83 1983-84 1984-85 1985-86 1986-87 1987-88 1988-89 1989-90 1990-91 1991-92 1992-93 1993-94 1994-95 1995-96 GENEL LisELER

Use 99729 122008 107007 121163 119645 131263 136393 144698 176463 192162 262551 247749 229951 279299

Anadolu Usesi 1830 2161 2822 2824 3159 3959 4498 4722 6640 7611 10799 10971 18300 14785

Ak"am Usesi 1756 775

--

-

⁵²⁸ ⁵²⁴ ⁶⁶³ ⁶⁵⁸ ⁷⁵⁶ ⁷⁸² ¹¹²⁰ ¹¹⁹³ ⁹⁸⁶

Fen lisesi 90 92 188 282 377 393 421 505 478 770 747 1132 1098 968

Anadolu Ogretmen Usesi 2275 1791 2353 2588 3293 3250 2892 2565 2966 1348 2452 2967 3839 4256 MESLEKi VE TEKNiK LiSELER

Erkek Teknik Ogretim 26696 31823 35115 42500 47935 47118 48839 58419 68617 72991 94317 66512 75733 92109

0>

K,z Teknik Ogretim 9599 9212 8956 9277 10317 11146 11768 12130 12695 13132 16134 16008 28471 23879 Ticaret ve Turizm Ogretimi 21327 22215 22772 21218 20382 24790 23661 30701 38783 41029 48637 42332 56350 53003 imam-Hatip Liseleri 10982 13573 13896 15727 15974 17574 17280 17060 18323 20658 26285 46137 41386 48480 Resmi Useler Toplam, 174284 203650 193109 215579 221082 240021 246276 271463 325623 350457 462704 434928 456321 "518225 Ozel Useler Toplam, 4720 4542 4711 5362 5371 6337 6867 7593 9921 11411 12278 13834 16517 13078 GENEL TOPLAM 179004 208192 197820 220941 226453 246358 253143 279056 335544 361868 474982 448762 472838 531303

" Anadolu GUzel Sanatlar Useleri mezunu 460 ogrenci dahil edilmi"tir.

Kaynak T.C. Milli Egitim Bakanhgmdan alman bilgiler.

(10)

TABLO 2

OSYM'CE OUZENLENEN YUKSEKOGRETiME GiRi$ SINAVLARININ YILLARA GORE SONUCLARI (LiSANS VE ONLisANS OUZEYiNOEKi PROGRAMLAR)

1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993

OSYS'ye Ba.!fvuru 5aY15. 361158 436175 480633 503481 628089 693277 824128 892975 876633 979602 1154571 Lise Son Simf Duzeyinde Ba§vuru Say 151 188536 199280 220162 229328 257858 277419 303077 336651 351941 375432 457476 Lise Son 81nlf Ogr.nin Top. Ba~. I~indeki Pay., % 52.2 45,7 45.8 45.5 41,1 40,0 36,B 37,7 40.1 38,3 39,6 Lise Mezunu SaYI5' 179004 208192 197820 220941 226453 246358 253143 279056 335544 361868 474982 FakUlte ve 4 Yllhk YO. 'lara Yerle§tirilenler 67881 72931 67916 68139 68202 70485 76484 78707 81335 87086 114388 2 Yllllk Meslek YO.'lanna Yerle$lirilenler 22373 27946 28515 28883 33065 36868 32338 34158 35633 40856 58658 argOn Ogretime Yerle§tirilenler Toplaml 90254 100877 96431 97022 101267 107333 108822 112865 116988 127742 173046

A~lk(jgretime Yerle~irilenler(Lisans) 14982 47999 80000 68911 73828 81356 85058 83388 82767 80917 130606

A~lkijgretime Yerle$lirilenler(Onlisans) -

- -

^- ^-

- - -

^- ⁵¹⁶⁴⁴ ¹¹¹⁰⁸⁰

AClkogretime Yerle§f:irilenler Toplaml 14982 47999 60000 68911 73828 81356 85056 83388 82767 132561 241686 Toplam Yerle§tirilenler 105236 148876 158431 165933 175095 188689 193878 196253 199735 260303 414732 AOF'e Yerle§tirilenlerin Toplam Icindeki Pay., ^% 14,2 32,2 38,4 41,5 42,2 43,1 43,9 42,5 41,4 50,9 58,3 Lise Son Siolf Ogr.lerinin Toplam Yerl§. Icindeki Pay., % 59,5 49,1 46,6 45,3 40,2 41.5 36,6 37,6 39,4 31,5 23,8

Toplam Yerle~nlerin Ba§vurulara Oram, % 29,1 34,1 32,5 33,0 27.9 27,2 23,5 22,0 22,8 28,8 35,9

Toplam Yerle§enlerin lise Mezunlanna Oram, % 58,8 71,5 79,1 75.1 77,3 76,6 76,6 70,3 59,5 71,9 87,3

1994 1995 1996

1249965 1265103 1399061 486284 469245 547063

38,9 37,1 39,1

448782 472838 531303 130480 139744 137540 74513 76602 89578 204973 216346 227118 ...

86472 82895 96732 79381 84733 88404 165853 167628 185136 370826 383974 412254 44,7 43,7 44,9 28,9 21.9 22,6 29,7 30,4 29,5 82.6 81,2 _{7!._6}

(11)

8

1983-1996 doneminde bir yukseki:igretim kurumuna yerle~tirilen i:igrenci saYlsl 105.246'dan 412.254'e yukselmi~, aClkogretime yerle~tirilenlerin toplam yerle~tirilenler

icindeki payl, 1993'de % 58,3'e yukseldikten sonra 1994'de % 44,Tye, 1995'de % 43,Tye, 1996'da ise % 44,9'a du~mu~tOr.

Yerle~tirilen ogrencilerin ba~vurulara oranl 1983'de % 29,1 iken, 1989-1991 doneminde % 23 civanna du~mu§, 1995'de ise % 30,4'e yukseldikten sonra, 1996'da % 29,5'e du§mu§tOr.

1996 ylll rakamlanna baklldlgrnda iki Yllhk onlisans ve dort veya daha cok Yllilk lisans duzeyindeki orgun i:igretim programlanna yerle§tirilenlerin 0 yllki lise son srnl! i:igrencilerinin

% 42'sine, aClki:igretimle birlikte toplam yerle§tirilenlerin ise 0 yllki lise son slnl!

i:igrencilerinden ba§vuranlarrn % 76'srna kar§1 geldigi gi:irUlmektedir.

1983-1996 di:inemindeki aClkogretim kontenjanlan ile bu programlara yerle§tirilen ve yerle§tirildigi halde kaydolmayan i:igrenci saYllan Tablo 3'de gi:isterilmi§tir. Bu tabloda gi:iruldOgO gibi, aClki:igretim kontenjanlan 1992'de ba§layarak bOyOk oranlarda artrrrlml§, buna kar§lhk aClkogretime olan talep bagll olarak azalml~tlr. Ornegin, 1995'de 979.595 aClkogretim kontenjanr ilan edilmesine kar§lllk, sadece 167.605 i:igrenci yerle§tirilmi§, bunlann da aneak 114.404'0 kaYlt yaptlrml§tlr.

1996 Yllrnda i:inee 575.220 aClki:igretim kontenjanr ilan edilmi§, daha sonra ek yerle§tirme esnasrnda 409.375 kontenjan daha ilan edilmi§tir. Buna kar§lllk, yukarrda da belirtildigi gibi, aClkogretime olan talebin azalmasrndan dolaYI, ancak 185.136 ogrenei yerle§tirilmi§, bunlardan da 138.356'sl kaylt yaptlrml§tlr.

1996 Yllinda yapllan srnav sonueunda, geciei rakamlara gi:ire, 384.885'i ilk

yerle~tirrtlede ve 27.369'u ek yerle§tirmede olmak uzere orgOn i:igretime ve aClkogretime yerle§tirilen ve kaydolan ogrenci saYllarr ile kaydolanlarrn yerle§tirilenlere oranl a§agldaki gibidir:

y erle~tirilen

(Y) Kaydolan

(K) KJY (%)

ORGUN OGRETiM

Lisans 137.540 124.353 90,4

Onlisans 89.578 69.286 77,3

TOPLAM 227.118 193.639 85,2

A<;:lK OGRETiM

Lisans 96.732 64.509 66,7

Onlisans 88.404 73.847 83,5

TOPLAM 185.136 138.356 74,7

GENEL TOPLAM 412.254 331.995 80,5

GoruldOgO gibi, i:irgOn ogretimdeki lisans programlanna yerle§tirilen i:igreneilerin bOyuk cogunlugu kaylt yaptlrmakta, orgun i:igretimdeki onlisans programlan ile aClki:igretimde ise yerle§tirilen ogrencilerin yakla§lk % 25'i kaydolmamaktadlJ.

(12)

9

TABLO 3

AGIKOGRETiM KONTENJANLARI iLE YERLESTiRiLEN VE KAYDOLAN OGRENCi SAYILARI

YIL KONTENJAN YERLEl;!TiRiLEN KAYDOLAN YER. HALDE KAYDOLMAYAN

1983 35000 14982 18898 -

1984 40000 47999 31003 16996

1985 50000 60000 40455 19545

1986 60000 68911 42722 26189

1987 55000 73828 54209 19619

1988 60000 81356 64289 17067

1989 65000 85056 69146 15910

1990 65000 83388 67022 16366

1991 65000 82767 66663 16104

1992 205917 132561 108730 23831

1993 616220 241686 139875 101811

1994 991661 165853 121383 44470

1995 979595 167605 114404 53201

1996 575220 185136 138356 46780

Not: 1996 kontenjamna ek kontenjan 409375'de eklendiginde toplam kontenjan 984595 olur. 1993, 1994 ve 1995 y,lIarma ek kontenjan dahil edilmi~tir.

(13)

10

1996 Yllmda -Kuzey Klbns TOrk Cumhuriyeti'ndeki be~ Oniversiteye 9.412, Hoca Ahmet Yesevi Uluslararasl TOrk Kazak Oniversitesi'ne ise 167 ogrenei yerle~tirilmi~tir. TOrkiye'de laaliyette olan vakil Oniversitelerine yerle~tirilen ogreneilerin Oniversitelere gore dokOmO ise

a~agldaki gibidir :

Universite Ogrenci

SaylSl

Bilkent 4.814

istanbul Bilgi 792

Yeditepe 744

Ba~kent

625 Fatih 495

I~lk

237 Ko.;: 200

TOPLAM 7.907

Buna gore vakil Oniversitelerinin toplam orgOn ogretime yerle~tirilenler i9indeki payl

% 3,5'tir.

1996 Yllmda bir yOksekogretim kurumuna yerle~tirilenlerin % 65'i genel lise, % 35'i meslek lisesi glkl~lt; % 40'1 ktz, % 60'1 ise erkektir.

111.2.

~E~iTLi

OGRENCi GRUPLARININ

BA~ARI

ORANLARININ iRDELENMESi

Ek 1 'de aynntllt olarak agtklandtgt gibi, yOksekogretime giri~te 1981 'den bu yana iki basamaklt bir stnav uygulanmaktadtr. Birinei basamak olarak bilinen Ogrenei Segme Stnavt'nda (OSS) adaylara sozel ve saytsal bolOmlerden olu~an eir stnav uygulanmaktadtr. Sozel bolOm Turkgeyi kullanma gOeO vesosyal bilimlerdeki temel kavram ve ilkelerde du~Onmeyi olyen sorulardan, saYlsal bolOm ise matematiksel ili~kilerden yararlanma gOeOnO ve len bilimlerindeki temel kavramve ilkelerde dO~Onmeyi 01gen sorulardan olu~maktadtr.

Birinei basamak stnavtndan (OSS) en az 105 puan alan ogrenciler, ikinei basamak stnaVI olarak bilinen Ogrenei Yerle~tirme Smavl'na (OYS) girmeye hak kazanmaktadlrlar. Ogrenciler,

ye~itli alan bilgisi testlerinden olu~an ikinei basamak smavi sonuylanna gore lisans dOzeyindeki orgOn ogretim programlanna yerle~tirilmektedir. Aylkogretim ve orgOn ogretim onlisans programlanna ise OSS slnav sonuylanna gore yerle~tirme yapllmaktadlr.

YOksekogretime giri~ iyin:

• Lise son stnll ogreneileri (beklemeli ve dl~ardan bitirenler dahil),

• Oaha once girip de sinavi kazanamayanlar,

• Oaha once stnaVI kazantp da bir yOksekogretim programma yerle~tirildigi halde tekrar slnava girenler (Slnavl kazantp kaydolmayan, ogrenimini sOrdOrmekte olan, mezun olan),

olmak Ozere ba~ltea Oy grup ogrenei OSYM'ne b~vurmaktadlr.

1996 Yllmdaki OSYM'ne ba~vuran 1.399.061 ogreneiden 1.348.126'sl birinei basamak smavma girmi~tir. Smava giren her bir aday grubundaki ogrenei saYlsl ile bunlann birinei basamak smavmdaki ba~an oranlan a~agldaki gibidir:

(14)

1 1

AdayGrubu Smava Giren Ba~an Yiizdesi

Lise son slmf ogrencisi 543.692 63,1

Daha once kazanamayan 572.775 75,0

Daha once kazanan 231.659 96,5

TOPLAM 1.348.126 73,9

Goruldugu gibi, stnava giren adaylann ancak % 73,9'u, yani 995.681 aday, ilk basamakta 105

ve

daha !azla puan alarak, ikinci basamak, yani Ogrenci Yerle~tirme Stnavl'na girmeye hak kazanmaktadlr.

Daha once her iki basamagl da ba~ararak bir yuksekogretim kurumuna girmeye hak kazanlp da, ye~itli nedenlerle tekrar ba~vuran adaylann toplam saYlsl 231.659, bu gruptaki adaylann slnava giren toplam aday saYlstna oranl ise % 17·,2'dir. Ba~ka bir deyi~le,

yOksekogretime daha once girmeye hak kazanml~ ogrencilerin yakla~lk olarak be~te biri girdikleri programdan ye~itli nedenlerle memnun kalmayarak tekrar smava girmektedir. Bu gruptaki adaylartn ilk basamaktaki ba!?an oranlntn % 95. civannda olmaslria kar~llik, bu oran daha once girip de smavi kazanamayanlarda ortalama % 75'e, smqva ilk kez giren 1996 Ylli lise son slnll ogrencilerinde ise ortalama % 63'e dO!?mektedir. Smava ilk kez giren 0 Yllki lise son slnl! ogrencilerinin, ilk basamak gibi oldukya kolay bir smavdaki ba!?an oranmm bu kadar dO!?Ok olmasl uzerinde onemle durulmaya deger bir husustur.

1996 Ogrenci Yerle!?tirme Slnavl'na (OYS, ikinci basamak) girmeye hak kazanan 950.487 adaydan 880.615'i smava girmi!?tir. Sadece birinci basamak smavi sonueu ile yerle!?mek isteyen adaylarla birlikte 944.391 aday ilk yerle!?tirme i!?lemine alinml!?tlr. ilk yerle!?tirme i!?lemi sonucunda 384.885 aday yerle!?tirilmi~tir. Yukanda sozO edilen her bir aday grubundan bir yOksekogretim programma yerle!?tirilen ogrenci saylsl, 0 aday grubundan smava giren toplam aday saYlslna bolundOgOnde elde edilen ba~an oranlan a~agldaki gibidir :

AdayGrubu OSS'ye Giren ilk Y erle~tirmede Y erle~en Ba~arI Yiizdesi

Lise son smlf ogrencisi 543.692 84.139 15;5

Daha once kazanamayan 572.775 209.331 36,5

Daha once kazanan 231.659 91.415 39,5

TOPLAM 1.348.126 384.885 28,5

Goriildiigii gibi, nihai ba~arl oranma gore, ilk slraYI % 39,5 ba~arl

oranlyla daha onceki Yillarda smavi kazananlar almakta, bu grubu % 36,5 ile daha onceki Yillarda smava girip kazanamayanlar izlemekte ve 0 Yllki lise son Slnlf ogrencileri % 15,5 ba~arl oranl ile en sonda gelmektedir. Gerek ilk basamak gerekse her iki basamak sonucunda ortaya ylkan slralama, ortaogretimle yiiksekogretime giri~ arasmdaki kopuklugun aylk gostergesidir.

Bir yuksekogretim kurumuna yerle~tirilen, yani iki basamak sonucunda smavi kazanan ogrencilerin ait olduklan aday grubuna gore dagllimlan ise ~oyledir:

(15)

12

AdayGrubu Yerle~enler i~indeki Yiizdesi

Lise son sm!f ogrencisi 21,9

Daha once kazanamayan 54,4

Daha once kazanan 23,7

Yukanda sunulan istatistiki bilgiler ile slnavagiren ogrenci gruplan ve bunlann ba9an oranlan gozonOne allndlQlnda 9U sonu¢lar ylkmaktadlr :

a) 0 Yllki lise son simi ogrencilerinin slnavlara giren toplam ogrenci saYlslna oranl % 30'lara kadar d09m09tOr. 90k bOyOk saYldaki ogrenci kitlesi slnava ilk kez deneme iyin girmekte ve mezun olduktan sonra en az bir YIII slnavlara hazlrlanarak geyirmektedir.

b) 1983-1996 doneminde ba9vuru saYlslnda meydana gelen yakla91k 3,5 misli artl91n ba911ca nedenleri, vag nOlusundaki, yani lise son simi ogrencilerindeki 2,5 misli artl91n yanlnda, daha once SlnaVI kazanamaYlp da tekrar girenler ile kaYltll oldugu halde program degi9tirmek isteyenlerin saYlslndaki artl9tlr.

c) Aylkogretime olan talep bagll olarak bOyOk olyOde dO~m09tOr. Bunun ba911ca nedeni, derece ve kademe ilerlemesi almak amaclyla aylkogretime ba9vurandevlet memurlanmn bu talebinin zaman iyinde kar~llanml9 olmasldlr.

d) 1983-1 996d·oneminde orgOn ogretimde lisans dOzeyindeki kontenjanlar yakla~lk 2, onlisans dOzeyindeki kontenjanlar ise yakla91k 3,5 misli artlrllml~tlr. Ancak, onlisans dOzeyindeki programlar lisans dOzeyindeki programlar kadar cazip degildir. Bunun muhtemel nedenleri ise meslek yOksekokulu mezunlanna yedek subayllk hakkl verilmemesi ve lakOite diplomas Ina atfedilen sosyal statOdOr.

YOksekogretime giri9 iyin ba9vuran ogrenci saYlslnda son Yillarda bir duraganla9ma gorOidOgOne yukanda deginilmi9ti. Buntin yanlnda, Devlet istatistik EnstitOsO'nOn a9aglda ozetlenen projeksiyonlanna gore yOksekogretim vag nOlusu da 1995'den itibaren azalma egilimine girmi~tir:

YII

Cag

Niifusu (18-21 Ya~)

1994 5.093.000

1995 5.228.000

1996 5.184.000

1997 5.142.000

1998 5.102.000

1999 5.063.000

2000 5.025.000

Buna kar911lk, ortaogretimdeki okulla9ma oranl ise sOrekli olarakartmaktadlr. Bu oran 1985-86'da % 32 iken, 1994-95'de % 48'e, 1995-96'da ise % 53'e yOkselmi~tir. Ba9ka bir deyi9le, yOksekogretiine aday ogrenci say lSI artmaya devam edecektir.

(16)

13

Ote yandan, Devlet istatistik Enstitusu'nun son bir yayrnrna gore (Turkiye Nufusu, 1923-1994 Demografik Yapisl ve Geli~imi, 21. YuzY11 Ortasrna Kadar Projeksiyonlar), nOfus cografi olarak batlya kaydlgl gibi, deger yargllan itiban ile de "batllila~maktadlr".

Bu geli§me gergekle~tigi takdirde yOksekogretime olan talebin de nitelik degi§tirerek, her ne ~ekilde olursa olsun diplomadan, istihdam potansiyeli yuksek alanlar ile bu alanlardaki kaliteli programlara kaymasl beklenmektedir. Toplam ba~vuru saYlsrndaki artl~rn lise mezunu saYlslndaki artl§1n Ozerinde seyretmesi bu egilimin belki de ilk gostergesidir.

Nihayet, 1983-1996 doneminde TOrk yOksekogretim sisteminin kontenjanlara gore orgOn ogretimde 2,5, aQlkogretimde ise yakla~lk 10 misli bUyOtOlmesine ragmen, argOn egretimdeki okulla§ma oranl 1995'de ancak % 12,2'ye, 1996'da ise % 13,5'e, a91kogretim dahil toplam okulla§ma oranl ise 1995'de ancak % 21,0'e, 1996'da ise % 22,4'e yukseltilebilmi§tir. Turkiye, ergun ogretimdeki okulla§ma oranrna gore rakibi olan Olkelerin halen 0lduk9a gerisindedir. Bu baklmdan, TOrk yuksekogretim sisteminin kalite ile istihdam

ili~kisini one 91kartmak kaydlyla bOyOmeye devam etmesi ka9mllmazdlr.

DolaYlsl ile sorun yOksekogretimin hangi yonde bOyOyecegidir. A91kogretimi bugunkO hali ile bOyOme alanl olarak gormek dogru degildir. Zira, yukanda da belirtilmi§ oldugu gibi, a91kogretime olan talep bagll olarak bOyOk 0190de dO§mO§tOr. A91kogretim tedrici olarak asli i§levi olan yeti§kinlerin teknolojik geli§melere uyumlu bir bi9imde sOrekli ve tekrar egitimine don O§tOrOlecektir.

Temel ilke, gen91erin bOyOk kitlesinin mOmkun olan en klsa sure i9inde i§ hayatma hlzla uyum saglayabilecek bir formasyona sahip kllinmasldlr. Bu itibarla TUrk yOksekogretim sisteminin dogal bOyOme alanl, tOm ileri ulkelerde oldugu gibi, iki Yllilk meslek yuksekokullandlr. Bu alanda ba§latllan 9all§malarla gerekli gorOlen yasal dOzen Ie meier V.3 no'lu klslmda ele almml§tlr.

111.3. 1996'DA VAPILAN DOZENLEMELER VE GELECEK ir;:iN ONERiLER

Ulkemizde halen uygulanmakta olan yOksekogretime giri§ sistemi surekli ele§tiri konusu olmaktadlr. Bu ele§tirilerin bir klsml da gegerlidir. Bu ele§tirilerin temelinde, uygulanmakta olan smav sisteminin ortaogretimi, yani lise egitimini neredeyse devreden Qlkardlgl, ogrencileri srnav stresine soktugu ve smava hazlrlik kurslannm ailelere bOyOk bir mali yuk getirdigi yatmaktadlr.

Ancak, yiiksekogretime olan talep ile arz arasmdaki biiyiik dengesizlik siirdiikge bu tiir merkezi giri~ smav sisteminin uygulanmasmm ka9mllmaz oldugu hususunda da birle~ilmektedir.

Egitimin temel amaCI, bireyleri iyi insan ve iyi vatanda§ olarak yeti§tirmek ve yeteneklerine gore mumkOn olan en klsa sOre i9inde, ya~amlannl sOrdOrebilecek bilgi ve becerilerle donatarak hayata hazlrlamaktlr. Bu hususlar goz onOne almarak yOksekogretime giri§ sisteminde 1996'da yapllan degi~ikliklerin aynntllan ve gerekQeleri Ek 1 'de verilmi§, anahatlarl ise a~aglda oze:lenmi§tir:

a) ikinci basamak, yani lisans dOzeyindeki program lara yerle§tirme smavma (OVS) girebilmek iQin gereken en dO§Ok birinci basamak (OSS) puanl 105'ten 120'ye yOkseltilmi~tir.

AQlkogretim, meslek yOksekokulian ve ozel yetenek smavlan ile ogrenci alman lisans programlanna giri§ i9in gereken en dO§Ok OSS puanl ise 105 olarak muhafaza edilmi§tir.

b) Birinci basamak smavmdaki sonsuz giri~ hakkl ba~anslz adaylar i9in 0ge indirilmi~tir.

Yani, 09 defa smava girip de 105 veya daha yukan puan alamayan ogrenciler artlk yOksekogretime giri§ i9in ba§vuramayacaklardlr.

(17)

14

c) Ogrencilerin OSS ve OYS puanlanna eklenen ortaiigretim ba§an puanlan (OBP) i9in uygulanan katsaymm, 0 Yllki lise son simi iigrencileri i9in daha yOksek; daha iinceki Yillarda mezun olan iigrenciler i9in ise kademeli olarak daha dO§Ok tutulmasma karar verilmi§tir.

Bu degi§ikliklerle 0 yllki lise son slnll iigrencilerine bir avantaj saglanmakta ve iigrencilerin yOksek6gretime giri§ kapisl iinOnde gereginden lazla zaman kaybetmeyerek, yeteneklerine giire mOmkOn olan en klsa sOre i9inde i§ hayallna atllmalan hedellenmektedir.

Halen uygulanmakta olan yOksekiigretime giri§ sistemine yiineltilen ele§tirilerin ba§mda, iki smavm smav stresini arllrdlgl ve 6grencilerin ortaiigretimi bir yana blrakarak daha 90k smava haZITllk i9in kurs ve dershanelere yiinelttigi gelmektedir.

Milli Egitim Bakanllgl'nca $ubat 1997'de yaYlmlanan "Milli Egitimde Hedeller" ba§lIkll kitap9lkta, YOksekiigretime Ge9i§ ba§lIgl altmda §u giirO§lere yer verilmektedir:

"Yiiksekogretime Gegi$

Ortaogretim programlanyla iiniversite giri$ smavlan arasmda rehberlik ve yoneltme esasma dayafl etkin bir bag kurulmasml, hem yiiksekogretime gegl$in sagflkfl ve tutarll o/masl, hem de ortaogretimde kazam/an biJgi ve beceri/erin onemli bir bo/iimiiniin yiiksekogretimde degerlendiriJerek egitimin bu kademesinde niteligin yiikseltilmesi baklmmdan gerekli goriiyor, boyle bir uygu/amaya gegmeyi hedefIiyoruz.

Ortaogretimde okul ve ogretmen aglr/lkfl bir model o/u$turu/arak sistemde "okuI"un odak noktasl o/masl sag/anacaktJr. Yiiksek ogretimde Ylgilma/an onlemek igin ortaogretimden yiiksekogretime gegillte lise ikinci ve iigiincii slmfta yan o/gunluk sma Vim, iiniversiteye giri$te de bir yetenek smavml ongoren bir sistemi hedeflemekteyiz.

Boy/ece, ogrencilerin iiniversiteye girmek igin dershaneye gitme/erine gerek kalmayacaktlr. Ancak, dershanelerin egitim sistemimiz iginde yer a/maya devam etmesi gereken kurum/ar oldugunu kabul ediyoruz. Bu kurum/anmlZln oze/ oku/a donii$tiiriiIme/erini veya mesleki beceri/erin kazam/dlgl kurslar o/arak faaliyet gosterme/erini ongoriiyoruz."

Burada belirtilen hedellere kalilmamak mOmkOn degildir. Ancak, iincelikle ilgili olarak a§agldaki hususlann altmm iinemle 9izilmesinde yarar vardlr:

a) Onerilerin haZITlanmasl ve varsa uygulamaya ili§ken aynntllann tespitinde Bakanhk ile YOK ve OSYM arasmda bir i§birligi yapllmaml§tlr.

b) Smav saYlsmm IHlen ikiden 0ge 91kanlmasl ve ortaiigretim ba§an puanmm aglrllgmm artlnlmasl iinerilmektedir.

c) Ortaiigretim programlanyla Oniversiteye giri§ smavlan arasmda rehberlik ve y6neltme esasma dayall etkin bir bagm kurulmasl iingiirOlmektedir.

A91kya giirOldOgO gibi, 6nerilen sistemin arzu edilen hedellere ula§llmasmda aray olabilmesi iyin ortaiigretimde kiiklO dOzeniemeler yapllmasl ka9mllmazdlr. Zira:

a) Olkemizde halen 40 tor lise vardlr. Qe§itli lOrdeki liselerde okuyan iigrencileri orta6gretimdeki ba§anlannln ortak bir temel Ozerinden ve amaca hizmet edebilecek §ekilde ilade edilmesi yok zordur.

b) Olkemizde etkin bir rehberlik ve yiineltme sistemi maalesel henOz kurulamaml§tlr.

ilke olarak smav saYlsmm artmasmda bir sakmca giirOlmemektedir. Ancak, istenen sonucun almabilmesi iyin ortaiigretimde a§agldaki dOzenlemelerin yapllmasmda yarar giirOlmektedir.

(18)

15

a) Cografi olarak birbirine yakm degi~ik tUrdeki liseler tek bir yonetim altmda toplanarak

"~ok programh lise" niteligindeki "ortaogretim bolgeleri" olu~turulmalld I r.

b) Lisenin birinei Ylh sonunda yapllaeak smav ile bilgi, beeeri, yetenek ve biling duzeylerine gore, ozellikle lisans duzeyindeki yOksekogretim programlanna aday olmaya hazlr olan ve

olu~turan kitle tespit edilmelidir.

e) Bunun dl~mda kalan genel lise ogreneilerinin derslerinin bir klsmmm aynl ortaogretim bOlgesi iQindeki mesleki ve teknik liselerden almalarmln ozendirilmesi sureti ile, bu ogreneilere mOmkun olan en klsa sOre iginde bir mesleki beeeri kazandmlmalldlr. Bu amaQla, ozellikle genel liselerde etkin bir rehberlik ve yoneltme birimi kurulmalldlr.

d) Lisenin ikinei YIII sonunda ilk iki yllm ve OguneO Yilin sonunda da tUm Yiliann mufredatlnl kapsayan slnavlar yapllmall ve her uQ smavln sonuglan ile ortaogretim ba~an puanlan bellekte tutularak lisans duzeyindeki programlara yerle~tirme i~lemi yapllmahdlr.

e) Mesleki ve teknik liseler en yakmlanndaki meslek yOksekokulian ile irtibatlandlnlmall ve hatta tereihen birle~tirilmeli, sekiz yllhk temel egitim sonunda mesleki ve teknik egitim kulvanm segen ogreneiler ile lisen in birinei YIII sonunda klsmen veya tamamen bu alana yoneltilen ogreneilere, irtibatlandlrlldlklan meslek yuksekokulunun ilgili programlna SlnaVSIZ giri~ hakkl tamnmalldlr. Boyleee isteyen ogreneilere, en geQ lisenin birinei Ylh sonunda, ilgili mesleki ve teknik alanda ogrenimlerini ba~an ile sOrdOrdOkleri takdirde bir yuksekogretim diplomasl garanti edilmi~ olaeaktlr.

Buraya kadar sadeee yurti9inde yOksekogretime giri~ uzerinde durulmu~tur. Yurtdl~mda

yOksekogrenim gormekte olan ogreneilerimizin saYlsl klsmi olarak bilinmemekle birlikte, bu saylnm oldukQa yOksek oldugu tahmin edilmektedir. Ne yazlktlr ki, bugune kadar bu ogreneilerimize hig bir danl~manllk hizmeti verilmemi~tir. Bunun sonueunda halen kar~1

karlillya bulunulan balilliea sorunlan lilu ~ekilde ozetlemek mumkOndOr:

a) ileri Batl ulkelerine giden ogreneilerimizin bir klsml dahi, bilgi eksikliginden dolayl kalite duzeyi dUlilOk yuksekogretim kurumlanna gitmektedirler.

b) Sosyalist sistemden serbest pazar ekonomisine geQilil surecini henuz tamamlamamllil olan Glkelere giden ogreneilerin saYlsl buyilk boyutlara ulalilmlliltlr. Bu Olkelerde temel fen bilimleri, gOzel sanatiar, filoloji ve tarih gibi alanlarda bOyOk bir bilimsel birikim vardlr.

Aneak, lip, hukuk, mOhendislik, iktisat, i~letme, ogretmenlik ve ilahiyat gibi alanlarda, sistem farkllhklanndan kaynaklanan eiddi diploma denklik sorunlan yalilanmaktadlr.

Yurtdl~lnda yOksekogrenim gormekte olan ogreneilerin sorunlannl klsmen de olsa gozebilmek iQin 1996 Ylhnda gerQekle~tirilenler ve planlanan gall§malar a~aglda ozetlenmi~tir:

a) Resmi Gazete'nin 3.2.1996 tarih ve 22543 saYll1 nushaslnda yaYlmlanan ve Ek 3'de verilen Yurtdllill YOksekogretim Diplomalan Denklik Yonetmeligi ile, ozellikle serbest pazar ekonomisine gegi~ sOrecini halen yalilamakta olan Olkelerde mesleki alanlarda yGksekogrenim gormekte olan ogreneilere diploma denkligi verilmesi igin bir slnav sistemi getirilmi~ ve eksiklikleri tespit edilen ogrencilere eksiklerini tamamlama imkanl saglanml~tlr.

b) SozO edilen ulkelere gideeek ogrencilerin mesleki alanlan yerine, bu Olkelerin bilimsel olarak guglO olduklan alanlara yonlendirilebilmesi igin, bu Olkelerdeki bazl yOksekogretim kurumlannm OSYM sistemi igine almmalan igin temaslar ba~latllmlliltlr. ilk olarak Moldova'daki Devlet, Teknik ve Komrat universiteleri ile anla~ma saglanml~tlr.

e) Vine bu Olkelerde ogreneilerin mesleki alanlardaki yOksekogretim kurumlannln, temel bilimler klsmml orada, uygulama klsmlnl ise ulkemizdeki bir Oniversitede okuyaeak ~ekilde

elille~tirilmeleri ve bu e~le~tirilmelerin OSYM sistemi iQine ahnmasl yonOnde temaslar ba~latllmlliltlr. Bunun ilk ornegi Hoea Ahmet Yesevi Universitesi'nin TIp Fakultesi ile Gazi Universitesi TIp FakOltesi araslndaki e~le~tirmedir. Yukanda (b) ve (e) lillklannda sozu edilen uygulamalarm tUm Turk Cumhuriyetleri ile Karadeniz Ekonomik i~birligi kapsamlndaki illkeler ile Polonya ve Hindistan'daki segilmi~ Oniversitelere

yayglnla~tmlmasl igin temas ve giri~imler silrmektedir.

(19)

16

d) ileri batl ulkelerindeki yuksektigretim kurumlarmm egitim duzeyleri ve niteliklerine

i1i~kin elarak bu U1kelerdeki akademik degerlendirme ve akreditasyen kurulu~lannca

yapllan slralamalann tigrencilerimize geni~ bir ~ekilde duyurulmasl ic;:in hazlrllklar surmektedir.

I V . LisANS VE ONLisANS OOZEYiNOEKi OGRENCi VE OGRETiM ELEMANI SAYILARI

IV.1. OGRENCi SAYILARI

Her YII 6SYM tarafmdan yaYlmlanan Yuksektigretim istatistikleri'nden derlenmi~ elan Ii sans ve tinlisans duzeyindeki kaYltll tigrenci ve mezun saYllannm Yilian gtire degi~imi Table 4 ve S'de, dtirt Yllilk yuksekekullar ile iki Yllilk meslek yuksekekullarmm saYllan ile bu ekullara kayltll tigrenci saYllannin geli~imi ise Table 6'da gtisterilmi~tir.

1995·96 egitim-6gretim YIII itiban ile ulkemizdeki diger yiiksektigretim kurumlan dahil, 376 fakulte, 64 yuksekekul ve 378 meslek yuksekekulunda yurUtulen lisans ve tinlisans diizeyindeki pregramlara kayltll 6grencilerin d6kumii a~agldaki gibidir:

iJNiVERSiTELER

Orgiin Ogretim

• Fakillteler

• 4 Yllhk YUksekokullar

• 2 Yilhk Meslek YUksekokullan

• Ikinci Ogretim

Lisans

Onlisans

A'Ylkogretim

• Lisans

• Onlisans

Universiteler·Toplaml

niGER YUKSEKOGRETiM KURUMLARI

• Lisans

• Onlisans

TURKiYE TOPLAMI

462.677

22.988

126.347

56.082

22.583

177.125

282.335

1.150.137

9.099

1.152

1.160.388

Bu tigrencilerden 15.952'si yabanci uyruklu elup bunlann biiyuk c;:egunlugu Turl<

Cumhuriyetleri ile Turk ve Akraba Tepluluklanndan gelen tigrencilerdir. Bu tigrencilere i1i~kin

hususlann aynntllan Ek 2'de verilmi~tir.

(20)

TABLO 4

ONivERSiTELERDEKi KAYITLI OGRENCi VE OGRETiM ELEMANI SAYILARININ YILLARA GORE DEGiSiMi

KAYITLI OGRENCi SAYISI OGRETiM ELEMANI SAYISI

YIL FAK. 4YILYO. AOF 2YIL. YO. TOPLAM PROF. DOC;:. Y.DOC;:.

1983-84 233655 13231 40874 34560 322320 1823 2596

1984-85 271436 15793 65774 45182 398185 1891 2792

1985-86 280820 17017 99063 52514 449414 1877 2899

1986-87 284372 17679 124247 55302 481600 1911 3142

1987-88 288035 14830 133586 58730 495181 1970 3331

1988-89 294449 15665 175223 66381 551718 2772 2864

1989-90 311363 33964 228860 61642 635829 4433 2181

1990-91 328980 34967 260962 70801 695710 4678 2359

1991-92 342697 40580 289745 75828 748850 4738 3121

1992-93 397446 15173 347145 89056 848820 4932 3460

1993-94 433064 17359 516826 105063 1072312 5366 3432

1994-95 471495 21382 477315 125878 1096070 5831 3445

1995-96 518698 '---_22988 459460 148991 1150137 6581

_{- -}

3571

NOT: AOF saYllarma, 1992-1993 Ogretim Yllindan itibaren iki yllllk programlar da dahil edilmi§tir .

• Ogretim G6revlisi, Okutman, Uzman, \(evirici, Egitim Ogretim Pianiamacisi.

2407

2503

2484

2714

3384

3469

3555

3683

3632

4089

4823

5414

6165

DiGER" AR.GOR.

5023 7908

6312 8451

6659 9049

7088 9527

7383 10543

7796 11213

8340 12681

8815 14117

8957 13832

9572 15527

10309 17481

10769 17644

12390 20527

TOPLAM

19757

21949

22968

24382

26611

28114

31190

33652

34280

37580

41411

43103

49234

....

...

(21)

YIL FAK. 4 YIL.YO.

1983-84 233655 13231 1984-85 271436 15793 1985-86 280820 17017 1986-87 284372 17679 1987-88 288035 14830 1988-89 294449 15665 1989-90 311363 33964 1990-91 328980 34967 1991-92 342697 40580 1992-93 397446 15173 1993-94 433064 17359 1994-95 471495 21382 1995-96 518698 22988

VY: Veri yok

TABLO 5

ONivERSiTELERiN LisANS VE ONLisANS DOZEYiNDEKi PROGRAM LARINA KAYITLI OGRENCi VE MEZUN SAYILARI iLE ACIKOGRETiMiN BUNLAR iCiNDEKi PAYI

KAYITLI OGRENCi SAYISI MEZUN OGRENCi SAYISI

2YIL.YO. O.O.TOP. AOF TOP LAM ADFPAY,% FAK. 4 YIL.YO. 2YIL.YO. D.D.TOP. ADF 34560 281446 40874 322320 12,7 29358 1652 8845 39855 25 45182 332411 65774 398185 16,5 31243 1729 10862 43834 30 52514 350351 99063 449414 22,0 36116 2609 14253 52978 4870 55302 357353 124247 481600 25,8 42615 2343 17347 62305 6255 58730 361595 133586 495181 27,0 46764 2483 17228 66475 5675 66381 376495 175223 551718 31,8 47581 8199 12321 68101 5493 61642 406969 228860 635829 36,0 46976 8880 14589 70445 8406 70801 434748 260962 695710 37,5 47568 8009 16570 72147 9638 75828 459105 289745 748850 36,4 55148 2012 18590 75750 9396 89056 501675 347145 848820 40,9 60136 2182 19327 81645 12428 105063 555486 516826 1072312 48,1 64179 2584 24464 91227 23085 125878 618755 477315 1096070 43,5 66893 2720 29310 98923 34039

148991 690677 459460 1150137 28,5 VY VY VY VY VY

NOT: AOF say,larma. 1992-1993 Ogretim Y,hndan itibaren iki y,lhk programlar da dahil edilmi§tir.

TOPLAM 39880 43864 57848 68560 72150 73594 78851 81785 85146 94073 114312 132962 VY

ADF PAY,%

-

8,4 9,1 7,9 7,5 10,7 11,8 11,0 13,2 20,2 25,6 VY

....

()O

(22)

19

TABLO 6

YOKSEKOKULLAR VE BU OKULLARDA

OKUYAN OGRENCi SAYILARININ YILLARA GORE DEGiSiMi

A. DORT YILLIK YUKSEKOKULLAR (LisANS) YIL OKULSAYISI OGRENCi SAYISI

1983 - 84 35 13231

1984 - 85 40 15793

1985 - 86 41 17017

1986 - 87 43 17679

1987 - 88 39 14830

1988 - 89 42 15665

1989 - 90 69 33964

1990 - 91 70 34967

1991 - 92 74 40580

1992 - 93 36 15173

1993 - 94 52 17359

1994 - 95 56 21382

1995 - 96 59 22988

B. iKi YILLIK MESLEK YUKSEKOKULLARI (ONLiSANS) YIL OKULSAYISI OGRENCi SAYISI

1983 - 84 77 34560

1984 - 85 83 45182

1985 - 86 88 52514

1986 - 87 95 55302

1987 - 88 106 58730

1988 - 89 118 66381

1989 - 90 108 61642

1990 - 91 125 70801

1991 - 92 132 75828

1992 - 93 171 89056

1993 - 94 235 105063

1994 - 95 320 125878

1995 - 96 372 148991

Not: B tablosuna iki y,'hk tum yUksekokullar (Adalet YO., Saghk Hiz.Mes.Yo., v.b.) dahildir.

(23)

20

Devlet istatistik Enstitiisii verilerine gore iilkemizdeki 1996 YI"

yiiksekogretim ~ag niifusu 5.184.000'dir. Buna gore, iilkemizde yiiksekogretimdeki top lam okulla§lma oram % 22,4, orgiin ogretimdeki okulla§lma oram ise % 13,5'tir. Bu rakamlar, 1994-95 egitim-ogretim Ylllnda, sirasl ile

% 21,0 ve % 12,2 idi. Lisansiistii ogrenciler de dahil edildiginde orgiin ogretimdeki okulla§lma oram % 15,0'a yiikselmektedir.

Orgun yUksekogretimdeki okulla~ma oram ABD'nde % 75, Kore'de % 46, Arjantin'de % 41, Japonya'da % 39, Singapur'da % 38, isve9'te % 33, Almanya'da % 33, israil'de % 33, ispanya'da % 32, Yunanistan'da % 29, FHipinler'de % 27, $ili'de % 19, Portekiz'de % 17, Tayland'da % 16, Meksika'da % 14, Brezilya'da % 12, Malezya'da % Tdir.

iki yllilk meslek yuksekokullannln Ulkemizde orgun ogretimdeki pay I % 21,5, toplam i9indeki payl ise % 13'tUr. Bu pay ileri ulkelerin 90gunda % 30'larln uzerindedir (Avustralya'da % 66, Singapur'da % 63, Japonya'da % 44 ve ABD'nde % 37).

A91kogretimin sistemdeki payl ulkemizde % 39,7'dir. TUrkiye bu baklmdan dunya ulkeleri araslnda Tayland'dan (% 50) sonra ikinci olup, Turkiye'nin ardlhdan % 39 ile Urdun,

% 30 ile yin ve % 23 ile Namibya gelmektedir.

1995·96 ders ylll itibanyla ogretim elemanlan He orgun ogretimdeki ogrencilerin ogretim alanlanna gore ve universiteler araslndaki dagillmian Tablo 7, 8 ve 9'da

gosterilmi~tir.

Bilkent Universitesi'nde 8.164, Ko~ Universitesi'nde 615 ve Ba~kent Universitesi'nde 324 olmak uzere, vakil universitelerindeki toplam ogrenci saYlsln1n orgun ogretimdeki toplam ogrenci saYlslna oranl ulkemizde % 1,3'tUr. Bu oran Japonya'da % 81, Kore'de % 74, Hindistan'dli % 60, ABD'nde % 26, ispanya'da % 20, isvi9re'de ise % 10'dur.

Universitelere bagll 375 lakulte ve 59 yuksekokulda yurutUlen lisans programlanna (orgun) kayltll 6grencilerin 1995-96 doneminde ogretim alanlanna gore dagillmi a~aglda g6sterilmi~tir.

Ogretim Alam SaYI Yiizde

Dil ve Edebiyat 23.660 4,4

Sosyal Bilimler 164.378 30,3

Egitim 117.033 21,6

Temel Fen Bilimleri 51.855 9,6

Saghk Bilimleri 53.763 9,9

Miihendislik 93.174 17,2

Ziraat-Orman 29.488 5,5

Sanat 8.369 1,5

TOPLAM 541.747 100,0

(24)

IAI:3L.U (

OGRETiM ELEMANLARI iLE ORGON OGRETiMDEKi OGRENCiLERiN OGRETiM ALAN LARINA GORE DAGILIMI (1995-96)

ONLisANS PROGRAMLARI LiSANS PROGRAMLARI LisANSOSTO PROGRAMLARI

OGRETIM ALANI OGRENCI OG.UY. OG.GO.+OKT.+UZM. OGRENCI OG.UY. OG.GO.+OKT.+UZM. ORAN" Y.LlsANS OOKT. TIP.UZM. ORAW"

TURK Dill VE EDEBIYATI - - - 8037 163 196 49 866 384

--

⁸

BATI DILLERI VE EDEBIYATI

-

^- ²³⁹ ¹²²²⁰ ¹⁷³ ⁴³⁵ ⁷¹ ⁵⁶³ ²²⁰

-

⁵

DIGER

-

^- ^- ³⁴⁰³ ⁷⁴ ¹¹¹⁴ ⁴⁶ ¹³⁴ ⁴⁹

-

²

DIL VE EDEBIYAT TOPLAMI

--

^- ²³⁹ ²³⁶⁶⁰ ⁴¹⁰ ¹⁷⁴⁵ ⁵⁸ ¹⁵⁶³ ⁶⁵³

-

⁵

TEMEL SOSYAL BILIMLER - 11 55 11615 292 61 40 1725 567 - 8

TARIH -

-- --

⁷⁸⁹¹ ¹⁸⁸ ²²⁹ ⁴² ¹²¹² ⁵⁰² ^-- ⁹

SANAT TAR. VE ARKEOLOJI - - ^.

--

⁴⁰⁹⁹ ¹⁰⁴ ⁴⁹ ³⁹ ⁴⁹⁷ ⁸⁹² ^- ¹³

ILAHIYAT 725 10 10 10889 346 180 31 1794 632 - ⁷

IKTISAT - - - ²⁷⁶¹¹ ³³⁵ 76 82 2190 551 ^- 8

Sly. BIL. VE KAMU YON. 804 - - 8343 157 28 53 141 55 ^-- 1

ULUSLARARASIILl~. 198 - - 5198 65 22 80 594 183

--

¹²

I~LETME 47853 27 270 39840 550 205 72 6942 1408

--

^is

HUKUK 1665 2 5 19448 242 24 80 1009 373 ^- 6

DIGER 2704 29 141 29444 390 157 75 4525 1203 - ¹⁵

'"

^...

SOSYAL BiLIMLER TOPLAMI 53949 79 481 164378 2669 1031 62 20629 6366

--

¹⁰

EGITIM BILlMLERI - -

--

⁷²¹⁷ ²⁶⁶ ¹³⁴ ²⁷ ¹²⁹⁷ ⁴⁰⁰

--

⁶

ANAOKULU OGRT.

--

-

--

¹⁶³⁰ 7 8 233 28 - - 4

ILKOKUL OGRT.

--

- - 24471 49 253 499 19 - - ⁰

FEN BIL. OGRT. - - - 18119 209 142 87 549 143

--

³

SOSYAL BIL. OGRT. - - - 7902 86 93 92 244 93

-

⁴

YABANCI DIL. OGRT. - -

--

14692 136 373 108 509 133

-

⁵

TURK Dill EDB. OGRT.

--

- - ⁵⁹²² ⁸⁵ ⁸¹ 70 171 55

--

³

SANAT EGITIMI

--

^- - 5733 164 173 35 375 71

--

³

BEDEN EG. VE SPOR OGRT. - ^- - 11807 69 397 171 345 105

--

⁷

TEKNIK EGITIM

--

^-

^--

¹¹⁹⁴⁴ ⁸⁷ ²⁴⁹ ¹³⁷ ⁶⁷⁵ ¹⁸⁰

--

¹⁰

MESLEKI EGITIM -- -

-

⁶⁸⁵⁰ ⁷⁴ ¹⁴¹ ⁹³ ¹⁸² ⁴⁰

-

³

DIGER - -

-

⁷⁴⁶ ⁵⁵ ¹¹⁶ ¹⁴ ⁸ ¹

- ^--

EGITiM TOPLAMI

- ^- ^-

¹¹⁷⁰³³ ¹²⁸⁷ ²¹⁶⁰ ⁹¹ 4402 1221

-

⁴

MATEMATIK - - ^-- ¹³⁹⁵³ 394 100 35 562 235 ^- 2

FIZIK -- - ^-- 11452 433 76 26 769 329 - 3

KIMYA -

-

^- ¹¹²²² ⁴⁹⁶ ⁷⁰ ²³ ⁸³⁸ ⁴⁷⁸ ^- ³

BIYOLOJI -

-

^- ¹⁰²⁵⁸ ³⁸² ⁶⁹ ²⁷ ⁸²⁵ ⁴¹³ ^- ³

DIGER - -

--

⁴⁹⁷⁰ ¹⁰⁰ ²⁵ ⁵⁰ ⁴²⁷ ⁸⁸

^-

⁵

TEMEL FEN BiLiMLERi TOPLAMI

- - -

⁵¹⁸⁵⁵ ¹⁸⁰⁵ ³⁴⁰ ²⁹ 3421 1543

-

³