Türkiye’de yapılması planlanan 2 binin üzerindeki Hidroelektrik Santrallere (HES) karşı “Derelerimizi şirketlere peşkeş çekmeyeceğiz” diyerek mücadeleyi her geçen gün yükselten yaşam alanı savunucuları, bir yandan şantiyelerde engelleme girişimlerinde bulunurken, diğer yandan ise hukuk mücadelesini sürdürmek için ineğini satarak avukata koşuyor. Çevre mevzuatına hakim avukat sayısının yetersizliği ise vatandaşların hukuk mücadelesini eksik bırakıyor. Halkın en büyük sorunlarından biri de yargıya taşınan davalarda savunacak avukat bulamamak. Ü;stelik sürekli güncellenen çevre mevzuatına hakim olan avukat sayısı da oldukça az. Şimdiye kadar bahçesinde üretmiş, köyünde tüketmiş köylüler, hukuki boyutta ne yapmaları gerektiği konusunda sıkıntı yaşıyorlar.
BÜROKRASİ İLE MÜCADELE ENGELLENİYOR
Antalya Akseki Gümüşdamla köyü sınırlarında Erenler Enerji Üretim ve Ticaret AŞ tarafından Değirmen Regülatörü ve HES inşaatına karşı dava açmak isteyen köylüler Akseki Kaymakamlığından, ‘Dava açmak için dosyaya konulması gereken belgeler’ gelmediği için halen hukuki süreci başlatmış değil. Hukuksal boyutu başlatamadıklarını çünkü bürokrasiyi bir türlü geçemediklerini anlatan Türkiye Tabiatını Koruma Derneği Antalya Şubesinden Hediye Gündüz, bölgede suların kesildiğini heyelanın olduğunu, insanların HES inşaatı nedeniyle tam bir rezalet yaşadıklarını söyledi. Şirketin neden olduğu bu sorunları bile gündeme taşıyamadıklarını anlatan Gündüz’e göre, davaları takip edecek avukat bulmakta zorlandıklarını söyledi. Gündüz, “Hukuksal anlamda destek alamamak yaşam alanı savunucularının yaşadığı en büyük sıkıntılardan biri. Özellikle köylülerin hukuksal desteğe çok ihtiyacı var. Dava açmak için çok fazla paraya ihtiyaç var. Gönüllü avukatlık yapacak birini bulsanız bile dava açmak için mahkemeye yatıracağız para ile ilgili sorun yaşıyorsunuz” diye konuştu.
‘İNEĞİNİ SATAN KÖYLÜLER VAR’
HES yapmak isteyen şirketlerin göz diktiği yerlerden biri de Artvin. Doğal güzellikleri ile ünlü Artvin’deki dereler üzerinde toplam 170 tane HES projesi planlanıyor. Artvin’e bağlı Hopa’da HES yapmak isteyen kot üreticisi Little Big şirketine karşı mücadele eden Yaşam Alanı Savunucularından Cemil Aksu, 170 projeye karşı ayrı ayrı dava açılması gerektiğini belirterek, bölgede avukatların çevre mevzuatına tam hakim olmadıklarını ifade ediyor. Hatta bazı yerlerde avukat olmadığı için dava bile açılamadığını anlatan Aksu, dava açmak için en az 3-4 milyar gibi bir meblağa da ihtiyaç olduğunu anlattı.
‘AVUKATLAR HES DAVALARINA YETİŞEMİYOR’
Bölge dışından gelen avukatların ise gönüllü olarak davaları takip ettiğini ifade eden Aksu’ya göre, HES karşıtı çalışan platformlar biran önce, gönüllü avukatlar grubu oluşturmalı. Rize’ye bağlı Andon’da yaşayan bir köylünün Andon’da yapılacak olan bir HES projesine karşı dava açmak için ineğini sattığını anlatan Aksu, “Derelerin Kardeşliği Platformu gönüllü avukatlar grubu kurulması yönünde bir çalışma yaptı. Ama maalesef hem Karadeniz’de hem de tüm Türkiye’de o kadar çok sayıda HES planlanıyor ki avukatların bu davalara yetişmesi mümkün değil. Üstelik çevre mevzuatına hakim avukat sayısı da oldukça az” diye konuştu.
GÖNÜLLÜ AVUKATLIK GRUBU KURULSUN
Karadeniz türkülerinin en önemli figürlerinden olan Giresun’da bulunan Gelevera Deresi üzerinde de HES projesi planlanıyor. Giresun’daki HES karşıtı mücadelenin önemli isimlerinden Davut Geçir, HES karşıtı mücadelenin en büyük sorunlarından birinin avukat bulamamak olduğunu söyleyenlerden. Geçir, avukatların gönüllü olarak davalar ına bakması yönünde çağrı yaparken, gönüllü avukatlar grubu kurulmasını da öneriyor.
