SENDİKA ÜYELİĞİ
giriş
• Sendika üyeliği ya kurulu bir sendikaya başvuru ve sendika organın kabulüyle
• Ya da
• Sendika daha kuruluyken kurucular arasında yer almakla gerçekleşir.
– Ayrıca, üye olunan sendikanın başka bir sendikaya katılması – veya
– başka bir sendika ile birleşmesi ile de üyeliğin kazanılması mümkündür.
– Biz bu noktada sendikaya sonradan üye olma şartlarına bakacağız.
A-İşçi Sendikası Üyeliğinin Koşulları
1. STİSK’na göre İşçi Olmak 2. 15 yaşını doldurmuş olmak
3. Tüzükte öngörülen niteliklere sahip olmak 4. Aynı işkolunda çalıyor olmak
B-İşveren Sendikası Üyeliğinin Koşulları
1. STİSK’na göre İşveren veya İşveren Vekili Sayılmak 2. Reşit ve Mümeyyiz Olmak
3. Tüzükte Öngörülen Niteliklere Sahip Olmak 4. Aynı İşkolunda Faaliyette Bulunmak
C-Üyeliğin Kazanılması Prosedürü
• Kanun üyeliğin kazanılması prosedürünü işçi ve işveren için hiçbir farklılık yapmadan benzer bir biçimde
düzenlemiştir.
C-Üyeliğin Kazanılması Prosedürü
1.Başvuru
• Daha öncede ifade ettiğimiz gibi,
• Sendikaya üye olmak serbesttir. Hiç kimse sendikaya üye olmaya veya olmamaya zorlanamaz.
C-Üyeliğin Kazanılması Prosedürü
1.Başvuru
• Sendikaya üyelik,
• Bakanlıkça sağlanacak elektronik başvuru sistemine e-Devlet kapısı üzerinden üyelik başvurusunda bulunulması ve
• sendika tüzüğünde belirlenen yetkili organın kabulü ile e-Devlet kapısı üzerinden kazanılır.
C-Üyeliğin Kazanılması Prosedürü
1.Başvuru
• Üyelik başvurusu,
• sendika tarafından otuz gün içinde reddedilmediği takdirde üyelik talebi kabul edilmiş sayılır.
– Haklı bir neden gösterilmeden üyelik başvurusu kabul edilmeyenler, bu kararın kendilerine tebliğinden itibaren otuz gün içinde dava açabilir.
– Mahkemenin kararı kesindir.
– Mahkemenin davacı lehine karar vermesi hâlinde üyelik, red kararının alındığı tarihte kazanılmış sayılır.
C-Üyeliğin Kazanılması Prosedürü
2. Yetkili Organın Kabulü
• Uygulamada genellikle tüzüklerde sendika yönetim
kurullarının üyeliğe kabule yetkili olduğu belirtilmektedir.
C-Üyeliğin Kazanılması Prosedürü
3. Üyeliğin Bildirimi
• Gerek işçi, gerekse işveren sendikasına üyelik e-Devlet kapısı üzerinden kazanılmaktadır.
– Kanunda üyeliğin herhangi bir makama bildirilmesi öngörülmemiş olmakla birlikte,
– üyeliğin kazanılmasına ilişkin usul ve esasların Aile, Çalışma ve Sosyal
Hizmetler Bakanlığı tarafından yönetmelikle düzenleneceğine değinilmiştir.
D-Üyelikten Doğan Hak ve Borçlar
1-Üyelik Hakları
• Bunlar sendika ile üye arasındaki ikili hukuki ilişkiden üye yararına doğan haklardır.
• Üç grupta toplayabiliriz:
D-Üyelikten Doğan Hak ve Borçlar
2- Üyelik Borçları
• Sendika-üye ilişkisi üye lehine haklar yarattığı gibi üyeye bazı yükümlülükler de yükler:
a-sendika düzenine uyma borcu
b-aidat ödeme borcu (En önemli borçtur)
ba-aidat miktarının tüzükte gösterilmesi bb-check-off usulü
E-Sendika Üyeliğinin Güvencesi
1-
İşçi kuruluşu yöneticiliğinin güvencesi• İşçi kuruluşunda yönetici olduğu için çalıştığı işyerinden ayrılan işçinin iş sözleşmesi askıda kalır.
• Yönetici dilerse işten ayrıldığı tarihte iş sözleşmesini bildirim süresine uymaksızın veya sözleşme süresinin bitimini
beklemeksizin fesheder ve kıdem tazminatına hak kazanır.
E-Sendika Üyeliğinin Güvencesi
1-
İşçi kuruluşu yöneticiliğinin güvencesi• İş sözleşmesi askıya alınan yönetici;
– sendikanın tüzel kişiliğinin sona ermesi, – seçime girmemek,
– yeniden seçilmemek veya
– kendi isteği ile çekilmek suretiyle
• görevinin sona ermesi hâlinde,
• sona erme tarihinden itibaren bir ay içinde ayrıldığı işyerinde işe başlatılmak üzere işverene başvurabilir.
E-Sendika Üyeliğinin Güvencesi
2-İşyeri sendika temsilciliğinin güvencesi
• İşveren, işyeri sendika temsilcilerinin iş sözleşmelerini haklı bir neden olmadıkça ve nedenini yazılı olarak açık ve kesin şekilde belirtmedikçe feshedemez.
• Fesih bildiriminin tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde, temsilci veya üyesi bulunduğu sendika dava açabilir.
E-Sendika Üyeliğinin Güvencesi
3-
Sendika özgürlüğünün güvencesi• İşçilerin işe alınmaları;
– belli bir sendikaya girmeleri veya girmemeleri,
– belli bir sendikadaki üyeliği sürdürmeleri veya üyelikten çekilmeleri – veya herhangi bir sendikaya üye olmaları veya olmamaları
• şartına bağlı tutulamaz.
E-Sendika Üyeliğinin Güvencesi
3-
Sendika özgürlüğünün güvencesi• İşverenin aykırı hareket etmesi hâlinde
• işçinin bir yıllık ücret tutarından az olmamak üzere sendikal tazminata hükmedilir.
F-Sendika üyeliğinin sona ermesi ve askıya alınması
• İşçi veya işveren, sendikada üye kalmaya veya üyelikten ayrılmaya zorlanamaz.
• Her üye, e-Devlet kapısı üzerinden çekilme bildiriminde bulunmak suretiyle üyelikten çekilebilir.
• E-Devlet kapısı üzerinden yapılan çekilme bildirimi elektronik ortamda eş zamanlı olarak Bakanlığa ve sendikaya ulaşır.
F-Sendika üyeliğinin sona ermesi ve askıya alınması
• Çekilme,
• sendikaya bildirim tarihinden itibaren bir ay sonra geçerlilik kazanır.
• Çekilenin bir aylık süre içinde başka bir sendikaya üye olması hâlinde yeni üyelik bu sürenin bitimi tarihinde kazanılmış sayılır.
F-Sendika üyeliğinin sona ermesi ve askıya alınması
• Sendika üyeliğinden çıkarılma kararı genel kurulca verilir.
• Karar, e-Devlet kapısı üzerinden Bakanlığa elektronik ortamda bildirilir ve çıkarılana yazı ile tebliğ edilir.
– Çıkarılma kararına karşı üye, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde mahkemeye itiraz edebilir.
– Mahkeme iki ay içinde kesin olarak karar verir.
– Üyelik, çıkarılma kararı kesinleşinceye kadar devam eder.
G-Üst kuruluşlara üyelik
• Üst kuruluş üyeliğine başvuru genel kurul kararına bağlıdır.
• Üst kuruluş üyeliği, tüzükte belirlenen yetkili organın kabulüyle kazanılır.
• Aynı zamanda birden fazla üst kuruluşa üye olunamaz.
H-Uluslararası işçi ve işveren kuruluşlarına üyelik
• Kuruluşlar tüzüklerinde gösterilen amaçlarını gerçekleştirmek üzere
– uluslararası işçi ve işveren kuruluşlarının kurucusu olabilir, – bu kuruluşlara serbestçe üye olabilir ve
– üyelikten çekilebilir, – iş birliğinde bulunabilir,
– üye ve temsilci gönderebilir – veya kabul edebilir ve
– dış temsilcilik açabilir.
I-Kuruluşların katılması veya birleşmesi
• Bir kuruluşun aynı nitelikteki bir kuruluşa katılması hâlinde,
• katılan kuruluşun bütün hak, borç, yetki ve çıkarları katıldığı kuruluşa kendiliğinden geçer.
• Aynı nitelikteki bir kuruluşla birleşen kuruluşların bütün hak,
borç, yetki ve çıkarları birleşme sonucu meydana getirdikleri yeni
