İmalat Sanayi PMI Verileri

(1)

BMD Araştırma 1 / 5 4 Mayıs 2021

İmalat Sanayi PMI

İmalat Sanayi PMI, Nisan’da 2,2 Puanlık Azalış ile 50,4’e geriledi…

İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat Satın Alma Yöneticileri Endeksi (Purchasing Manager Index - PMI), imalat sanayinin kaydettiği performansı sergilemek amacıyla tasarlanmış tek rakamlı, bileşik performans göstergesidir. 50 değerinin üzerinde ölçülen tüm rakamlar sektörde genel anlamda iyileşmeye işaret etmektedir.

ISO PMI, Nisan’da bir önceki aya göre 2,2 puanlık (%4,2) azalış ile 50,4’e geriledi. Covid-19 salgının etkilerinin derin şekilde yaşandığı Nisan 2020’de 15 puan düşüşle 33,4’e gerileyerek sert bir şekilde daralma yaşayan PMI Mayıs 2020’de bir miktar toparlanarak 40,9’a yükselmişti.

Kısıtlamalara bağlı olarak üretimin yavaşladığı Aralık 2020’de faaliyet koşullarındaki iyileşmenin sürdüğüne işaret etse de, Covid-19 kaynaklı daralmanın ardından Haziran’da başlayan toparlanma döneminin en düşük düzeyi gerçekleşmişti. Yeni açıklanan değer ile birlikte bundan önceki 9 ay boyunca 50,0’nin üzerinde ölçülen PMI sonuçları sektördeki iyileşmeye işaret etmektedir.

Yılbaşından bu yana açıklanan sonuçlarına göre de, Mart'ta kaydedilin 1,7%’lik aylık yükselişin ardından Nisan ayından yaşanan gerileme kısıtlama kararlarının üretimdeki toparlanmayı geciktirdiğini gösteriyor.

TCMB tarafından yayımlanan reel sektör güven endeksi ise, imalat sanayinde faaliyet gösteren işyerlerinin, ülke ekonomisine yön veren üst düzey yöneticilerinin, yakın geçmişe ilişkin değerlendirmelerinin, mevcut duruma ilişkin görüşlerinin ve geleceğe yönelik beklentilerinin izlenerek, imalat sanayinin kısa dönemdeki eğilimlerini yansıtacak bir gösterge olmaktadır. En son yayımlanan verilere göre reel sektör güven endeksi Nisan’da bir önceki aya göre 0,2 puanlık artışla 111 seviyesine yükseldi. Bununla birlikte, Nisan ayındaki, Şubat 2009’dan bu yana görülen en düşük veri olan 66,8 seviyesinden Mayıs 2020 ayı itibariyle toparlanma devam etmiş oldu.

İmalat Sanayi PMI Verileri

Periyodik Rap or Nisan 2021

ISO PMI Verileri

Aylar 2019 2020 2021 Yıllık Aylık

Ocak 44,2 51,3 54,4 %6,0 %7,1

Şubat 46,4 52,4 51,7 -%1,3 -%5,0

Mart 47,2 48,1 52,6 %9,4 %1,7

Nisan 46,8 33,4 50,4 %50,9 -%4,2

Mayıs 45,3 40,9

Haziran 47,9 53,9

Temmuz 46,7 56,9

Ağustos 48,0 54,3

Eylül 50,0 52,8

Ekim 49,0 53,9

Kasım 49,5 51,4

Aralık 49,5 50,8

Ortalama 47,5 50,0 52,3 %4,5 %12,9

Değişim

-35-30 -25-20 -15-10 -50 510 1520

30 35 40 45 50 55 60

Nis.17 Haz.17 Ağu.17 Eki.17 Ara.17 Şub.18 Nis.18 Haz.18 Ağu.18 Eki.18 Ara.18 Şub.19 Nis.19 Haz.19 Ağu.19 Eki.19 Ara.19 Şub.20 Nis.20 Haz.20 Ağu.20 Eki.20 Ara.20 Şub.21 Nis.21

PMI

Sanayi Üretimi Aylık Değ.&İmalat PMI

PMI Sanayi Üretimi, Aylık Değişim %

60 70 80 90 100 110 120

30 35 40 45 50 55 60

Mar.17 May.17 Tem.17 Eyl.17 Kas.17 Oca.18 Mar.18 May.18 Tem.18 Eyl.18 Kas.18 Oca.19 Mar.19 May.19 Tem.19 Eyl.19 Kas.19 Oca.20 Mar.20 May.20 Tem.20 Eyl.20 Kas.20 Oca.21 Mar.21

RSGE&İmalat Sanayi PMI

Reel Sektör Güven Endeksi PMI

54,4 51,7 52,6 50,4

%6

-%1

%9

%51

%7

-%5

%2

-%4

-%10

%0

%10

%20

%30

%40

%50

%60

30 35 40 45 50 55 60

Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık

2019-2021 İmalat PMI

2019 2020 2021 Değişim Yıllık Değişim Aylık

(2)

Kurdaki değişim ekonomiye duyulan güveni çok ciddi biçimde etkilemektedir. Dolar/TL kurunda TL aleyhine yaşanan değişimden güven endeksi de negatif etkilenmektedir. 2017 yılından başlayarak hızlanan enflasyonla birlikte mevduat olarak bankalarda tutulan paralarda da yabancı para mevduatın ağırlığı artış göstermiş ve 2014 yılında %33 olan döviz mevduatının toplam mevduat içindeki payı %50’nin üzerine çıkmıştır.

Üretimi önemli ölçüde ithal girdilere bağlı olan ve o nedenle kur artışlarının enflasyona yansıdığı Türkiye’de kur değişimi imalat sanayiinin de seyri üzerinde etki etmektedir. Üretim maliyetleri artınca sanayi sektöründe de daralmalar yaşanmaktadır. Tahvil faizlerinin yükselişe geçtiği dönemlerde İmalat sanayi PMI verileri zayıflamaktadır.

…..

….

5%

10%

15%

20%

25%

30%

30 35 40 45 50 55 60

PMI

Enflasyon & İmalat Sanayi PMI

PMI Yıllık Enflasyon, %

5%

10%

15%

20%

25%

30%

30 35 40 45 50 55 60

PMI

Tahvil Faizi & İmalat Sanayi PMI

PMI Tahvil

-%10 -%5

%0

%5

%10

%15

%20

%25

30 35 40 45 50 55 60

PMI

Dolar/TL Aylık Değişim& İmalat Sanayi PMI

PMI Dolar Aylık Değişim,%

-%70 -%40 -%10

%20

%50

%80

%110

%140

30 35 40 45 50 55 60

Mar.17 May.17 Tem.17 Eyl.17 Kas.17 Oca.18 Mar.18 May.18 Tem.18 Eyl.18 Kas.18 Oca.19 Mar.19 May.19 Tem.19 Eyl.19 Kas.19 Oca.20 Mar.20 May.20 Tem.20 Eyl.20 Kas.20 Oca.21 Mar.21

PMI

Tahvil Faizi Yıllık Değişim & İmalat Sanayi PMI

PMI Tahvil Yıllık Değişim

(3)

Ekonomik büyümenin -%2,3 olduğu 2019’un ilk çeyreğinde, PMI ortalamada 45,9 değerini almıştı. Yılın ikinci çeyreğine 46,8 ile başladıktan sonra Mayıs verisi ile yükselişe geçen PMI verisi ikinci çeyrek ortalaması 46,6 seviyesinde yer aldı.

PMI verisi Mart 2018’den bu yana ilk kez 2019 Eylül ayında 50 eşik değerine ulaşırken, 3. çeyrekte ortalama 48,23 oldu ve GSYH büyümesi %1 ile pozitife geçmiş oldu. Dördüncü çeyrekte %6’lık büyüme yaşanırken PMI ortalaması 49,33’e yükseldi. Büyüme 2020 yılı ilk çeyreğinde ise 4,5 olarak gerçekleşirken PMI ortalaması ise Ocak ve Şubat ayı verileri öncülüğünde 50,6’ya yükseldi. Covid-19 salgınının ekonomi üzerindeki olumsuz etkileri Mart ayının ikinci yarısından sonra başlarken, yansımaları 2020 yılı ikinci çeyreğine %9,9’luk daralma ile yansıdı. Adı geçen dönemde birçok iş yerinin faaliyetlerini yavaşlatması ya da durdurması, istihdamda görülen gerileme ve gelirin düşmesi birçok ülkede olduğu gibi Türkiye’de de ekonominin yavaşlamasına neden oldu. İkinci çeyrekteki bu daralmanın ardından, Temmuz ve Ağustos aylarına yönelik öncü veriler ekonominin yeniden büyümeye başladığına işaret ediyor. Dolayısıyla ikinci çeyrekteki kayıpların kısmen telafi edildiği görülüyor. 2020 yılı üçüncü çeyreğinde ekonomik büyüme %6,7, PMI ortalaması 52 olarak gerçekleşti. Ekonomi, 2020 yılının son çeyreğini 5,9% büyüme ve 52 PMI ortalaması ile tamamladı. Normalleşme adımı kapsamında iktisadi faaliyette toparlanmanın başlamasıyla birlikte iç talep kaynaklı bu toparlanma salgın döneminde alınan likidite destekleri ve kredi genişlemesinin bir yansıması oldu.

2018 yılının Nisan ayına kadarki süreçte işsizlik oranlarındaki düşüş ile imalat sanayi PMI verileri birbirlerini olumlu anlamda desteklerken yılın sonuna doğru ve yeni yıl ile birlikte gerek işsizlik oranı gerekse de PMI verilerinde olumsuz bir seyir izlendiği görülmektedir.

İmalat sanayi kapasite kullanım oranı, Merkez Bankası’nın imalat sanayi sektöründe çalışan işyerlerine her ay uyguladığı İktisadi Yönelim Anketi’ne verilen cevaplara göre hazırlanıp yayımlanmaktadır. Nisan’da imalat sanayi kapasite kullanım oranı, bir önceki aya göre 1,2 puanlık azalışla %75,9 olarak açıklanmıştır. Kasım 2020 verisi ile birlikte Nisan 2020’de koronavirüs nedeniyle %61 ile tarihi seviyelere gerileyen kapasite kullanım oranı, Nisan 2020 ayından itibaren üst üste 7 ay yükselirken, Aralık 2020’den itibaren küçük azalışlar kaydetmişti.

Covid-19 tedbirleri kapsamında, üretimin aksaması imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranını etkilemişti. Özellikle Nisan 2020 ile birlikte gerileme gösteren kapasite kullanım oranıyla beraber sanayi üretim endeksinde de %30,2’lik ciddi bir düşüş görülmüştü. Ancak Mayıs 2020 itibariyle normalleşme adımları kapsamında çarkların yeniden dönmeye başlaması ve özellikle de Mayıs 2020 sanayi üretiminde yaşanan %18,3’lük artış ekonomik faaliyette toparlanmanın işaretini verdi. Mayıs ve Haziran aylarında yükseliş trendinin ardından, %1,1’lik Ekim verisi, Temmuz ayından itibaren üretimde yavaşlamanın belirginleştiğini ortaya koyuyor.

-%12 -%8 -%4

%0

%4

%8

%12

40 42 44 46 48 50 52 54 56 58 60

2016 Ç1 2016 Ç3 2017 Ç1 2017 Ç3 2018 Ç1 2018 Ç3 2019 Ç1 2019 Ç3 2020 Ç1 2020 3Ç

PMI

GSYH Büyümesi & İmalat Sanayi PMI

% Büyüme, Sağ Eksen PMI

9 10 11 12 13 14 15 16

30 35 40 45 50 55 60

PMI

İşsizlik Oranı & İmalat Sanayi PMI

PMI % İşsizlik Oranı, Sağ Eksen

-40 -30 -20 -10 0 10 20

30 35 40 45 50 55 60

PMI

Sanayi Üretim & İmalat Sanayi PMI

PMI İmalat San. Üretim. Ay. %Değ.

60 65 70 75 80 85

30 35 40 45 50 55 60

PMI

KKO & İmalat Sanayi PMI

PMI İmalat KKO, % Sağ Eksen

(4)

Çeşitli değişkenler ile imalat sanayi PMI endeksi verisinin ilişkisi korelasyon katsayısı ile tespit edilmeye çalışılmıştır.

İmalat sanayi PMI ile işsizlik oranı arasındaki korelasyon katsayısı negatif yönlü 0,29 olarak hesaplanmış olup negatif ve zayıf düzey bir doğrusal bir ilişki vardır.

İmalat sanayi PMI ile enflasyon oranı arasındaki korelasyon katsayısı negatif yönlü 0,49 olarak hesaplanmış olup negatif ve orta düzey bir doğrusal ilişki vardır. Bu tablodan çıkarılan sonuç ise enflasyon oranı azaldıkça imalat sanayi PMI verisi artış göstermektedir.

İmalat sanayi PMI ile dolar kuru arasındaki korelasyon katsayısı negatif yönlü 0,22 olarak hesaplanmış olup negatif ve zayıf düzey bir doğrusal ilişki vardır.

9 14 19 24

30 35 40 45 50 55 60

Oca.17 Mar.17 May.17 Tem.17 Eyl.17 Kas.17 Oca.18 Mar.18 May.18 Tem.18 Eyl.18 Kas.18 Oca.19 Mar.19 May.19 Tem.19 Eyl.19 Kas.19 Oca.20 Mar.20 May.20 Tem.20 Eyl.20 Kas.20 Oca.21

Korelasyon: -0,29

İmalat Sanayi PMI&İşsizlik Oranı

İmalat Sanayi PMI İşsizlik Oranı

30 35 40 45 50 55 60

9,0 10,0 11,0 12,0 13,0 14,0 15,0

PMI

İşsizlik Oranı, %

İmalat Sanayi PMI & İşsizlik Oranı

Korel asyon: -0,29

7%

12%

17%

22%

27%

30 35 40 45 50 55 60

Korelasyon: -0,49

İmalat Sanayi PMI&Enflasyon

İmalat Sanayi PMI Enflayon Yıllık Değ.

30 35 40 45 50 55 60

6,0% 9,0% 12,0% 15,0% 18,0% 21,0% 24,0% 27,0%

PMI

Enflasyon

İmalat Sanayi PMI & Enflasyon

Korelasyon: -0,49

-10%-5%

0%5%

10%15%

20%25%

3035 40 4550 55 60

Korelasyon:-0,22

İmalat Sanayi PMI&Dolar Aylık Değ.

İmalat Sanayi PMI Dolar Aylık Değ.

30 35 40 45 50 55 60

-10% -5% 0% 5% 10% 15% 20% 25%

PMI

Dolar Aylık Değ., %

Dolar Aylık Değ. İmalat Sanayi PMI

Korelasyon: -0,22

(5)

Bizim Menkul Değerler A.Ş Araştırma Bölümü

Email : arastirma@bizimmenkul.com.tr Telefon : 0-216-547-1300 Önemli Uyarı

Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Burada yer alan bilgiler Bizim Menkul Değerler A.Ş. (BMD) tarafından okuyucuyu bilgilendirme amacı ile BMD’nin güvenilir olduğunu düşündüğü yayımlanmış bilgilerden ve veri kaynaklarından derlenerek hazırlanmıştır. Kullanılan bilgilerin hatasızlığı ve/veya eksiksizliği konusunda BMD hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz. BMD Araştırma raporları şirket içi ve dışı dağıtım kanalları aracılığıyla tüm BMD müşterilerine eşzamanlı olarak dağıtılmaktadır. Ayrıca, Burada yer alan tahmin, yorum ve tavsiyeler dökümanın yayınlandığı tarih itibariyle geçerlidir. BMD Araştırma Bölümü daha önce hazırladığı ya da daha sonra hazırlayacağı raporlarda bu raporda sunulan görüş ve tavsiyelerden farklı ya da bu raporda sunulan görüş ve tavsiyelerle çelişen başka raporlar yayınlayabilir. Çelişen fikir ve tavsiyeler bu raporu hazırlayan kişilerden farklı zaman dilimlerine işaret ediyor, farklı analiz yöntemlerini içeriyor ya da farklı varsayımlarda bulunuyor olabilir. Böyle durumlarda, BMD’nin bu raporlardaki tavsiye ve görüşlerle çelişen diğer BMD Araştırma Bölümü raporlarını okuyucunun dikkatine sunma zorunluluğu yoktur. BMD ve ilişkili olduğu firmalar bu raporda adı geçen pay senetlerinde pozisyon sahibi olabilir ve/veya raporun yayınlanma tarihinden sonra işlem yapabilir. Ayrıca yatırımcılar bu raporda adı geçen şirketlerle BMD ve/veya diğer ilişkili firmalarının iş ilişkisi içerisinde olabileceğini kabul ederler.

Bu çalışma kesinlikle tekrar çıkarılmak, çoğaltılmak, kopyalanmak ve/veya okuyucudan başkasına dağıtılmak üzere hazırlanmamıştır ve BMD Araştırma Bölümü’nün izni olmadan kopyalanamaz ve çoğaltılıp dağıtılamaz. Okuyucuların bu raporun içeriğini oluşturan yatırım tavsiyeleri, tahmin ve hedef fiyat değerlemeleri de dahil olmak üzere tüm yorum ve çıkarımların, BMD Araştırma Bölümü‘nün izni olmadan başkalarıyla paylaşmamaları gerekmektedir. BMD bu araştırma raporunu yayınlamaya, müşterilerine ve gerekli yatırım profesyonellerine dağıtmaya yetkilidir. BMD Araştırma Bölümü gerekli olduğunu düşündüğünde düzenli olarak yatırım tavsiyelerini güncellemekte ve temel analize dayalı araştırma raporları hazırlamaktadır. Bununla birlikte, bu çalışma herhangi bir hisse senedinin veya finansal yatırım enstrümanlarının alımı ya da satımı için BMD ve/veya BMD tarafından direk veya dolaylı olarak kontrol edilen herhangi bir şirket tarafından gönderilmiş bir teklif ya da öneri oluşturmamaktadır. Herhangi bir alım-satım ya da herhangi bir enstrümanın halka arzına talepte bulunma kararı bu çalışmaya değil, arz edilen yatırım aracı ile ilgili kamuya duyurulmuş ve yayınlanmış izahname ve sirkülere dayanmalıdır. BMD ya da herhangi bir BMD çalışanı bu raporun içeriğindeki görüş ve tavsiyelere uyulması sebebiyle doğabilecek doğrudan ya da dolaylı herhangi bir zarar ya da kayıpla ilgili olarak sorumlu tutulamaz.