Ateroskleroz inflamatuvar bir hastal›kt›r (1). Komple- man proteinleri de akut miyokard infarktüsü esnas›nda oluflan inflamatuvar yan›tta önemli rol oynar (2). Miyo- kard infarktüsünde; infarktl› alandaki komplemen akti- vasyonu, infarkt alan› ve prognozla iliflkili bulunmufltur
(3). ‹nflamatuvar yan›tta rol alan aktive kompleman fragmanlar› yaln›zca dolafl›mdan de¤il, ayn› zamanda kardiyak miyositlerden kaynaklan›r (4). Kompleman sis- temi 30’dan fazla serum proteininden oluflur. Bu prote- inler organizmada hem proinflamatuvar hem immüno- protektif durumlarda rol al›r (5).
Çal›flmam›zda; STM‹'nde infarkt alan› ile iliflkili oldu¤u bilinen zirve CK-MB düzeyinin kompleman aktivasyo- nu ile iliflkisini araflt›rmak amaçlanm›flt›r.
MATERYAL ve METOD
Çal›flmaya, ST yükselmeli miyokard infarktüsü (STM‹) tan›- s›yla koroner yo¤un bak›m ünitesi (KYBÜ)'ne kabul edilen 40 hasta al›nd›. STM‹ tan›s›, kreatinin fosfokinaz MB (CK-MB) seviyesinde tipik yükselme ve düflmeyle birlikte; tipik gö¤üs a¤r›s›, ST segment elevasyonu veya koroner arterlere giriflim- den en az birisinin olmas›yla konuldu.
Venöz kan örnekleri; hasta KYBÜ’ne kabul edildikten sonra;
CK-MB için 6. saatte, C3 ve C4 için 12. saatte antekubital venden al›nd›. Örnekler al›nd›ktan sonra santrifüjle serumu ayr›larak, kompleman inaktivasyonunu önlemek için buzlu kaplarda tafl›narak laboratuvara nakledildi. C3 ve C4; Beck- man Coulter Immage cihaz›yla nefelometrik olarak ölçüldü.
CK-MB düzeyi; Beckman Coulter Synchoron LX 20 cihaz›yla ölçüldü. Atefli, sedimantasyon yüksekli¤i, infeksiyon hastal›¤›
bulgular›, kronik steroid olmayan antiinflamatuvar ilaç kulla- n›m›, bilinen otoimmün veya neoplastik hastal›¤›, major trav-
ST yükselmeli miyokard infarktüsünde zirve CK-MB düzeyi ile kompleman aktivasyonunun iliflkisi
Fatma AL‹BAZ ÖNER (*), Habip GED‹K (**), Nesrin ÜNALAN (***), Mehmet Emin P‹fiK‹NPAfiA (****), Mecdi ERGÜNEY (*****)
SB ‹stanbul E¤itim ve Araflt›rma Hastanesi 2. Dahiliye Klini¤i Asist. Dr.*; Mikrobiyoloji Klini¤i Asist. Dr.**; Uz. Dr.***; fief Yard›mc›s›****; Kl.
fiefi*****
KL‹N‹K ARAfiTIRMA ‹ç Hastal›klar›
ÖZET
Ateroskleroz, inflamatuvar bir hastal›kt›r. Akut miyokard in- farktüsünde oluflan inflamatuvar yan›tta, kompleman sistemi- nin önemli rolü, birçok çal›flmayla ispatlanm›flt›r. Ayr›ca, kompleman aktivasyonunun infarkt alan› ve prognozla ile ilifl- kisi de aç›kça saptanm››flt›r.
Çal›flmam›zda; ST elevasyonlu miyokard infarktüsü (STM‹)'n- de zirve kreatin-fosfokinaz MB (CK-MB) düzeyi ile komple- man aktivasyonunun iliflkisi araflt›r›ld›. Hem C3 ve zirve CK- MB düzeyi hem de C4 ve zirve CK-MB düzeyi aras›nda istatis- tiksel olarak ileri derecede anlaml› iliflki saptand›. Bu bilgi, kompleman aktivasyonuyla infarkt alan›n›n iliflkili oldu¤unu göstermektedir. Bu nedenle, akut miyokard infarktüsündeki kompleman aktivasyonunun, infarkt alan›n›n büyüklü¤ünü göstermede ve do¤rudan tedavi hedeflerini araflt›rmada, CK- MB düzeyi gibi yararl› bir yöntem olabilece¤i sonucuna var›l- d›.
Anahtar kelimeler:ST elevasyonlu miyokard infarktüsü, kompleman, CK-MB
SUMMARY
Relation of complement activation and peak CK-MB level at ST elevation myocardial infarction Atherosclerosis is an inflammatory disease. The important ro- le of complement system in the inflammatory response at acu- te myocardial infarction, is proved with a lot of studies.
Complement activation's correlation with the infarct area and prognosis is clearly appointed.
In our study, complement activation's relation with the peak CKMB level was investigated at STMI. Very significantly cor- relation between both C3 and peak CKMB, and C4 and peak CKMB, was found. This data shows that complement activati- on is related with infarct size. Because of this, It was conclu- ded that to eveluate complement activation in acute myocardi- al infarction can be useful like CK-MB to detect infarct size and to direct therapeutic targets.
Key words:ST elevation myocardial infarction, complement, CK-MB
Göztepe T›p Dergisi 21(1):18-19, 2007 ISSN 1300-526X
18
ma hikayesi olan hastalar çal›flmaya al›nmad›.
Verilerin de¤erlendirilmesinde SPSS for Windows 10.0 is- tatistik paket program› kullan›ld›. Çal›flmada Pearson Korela- yon analizi testi uyguland›.
BULGULAR
Çal›flmaya kat›lan 40 hastan›n 33'ü (% 82.5) erkek, 7'si (% 17.5) kad›nd›. Tüm hastalar›n yafl da¤›l›m›
56.08±9.89; erkeklerin yafl da¤›l›m› 55.15±7.98, kad›n- lar›n yafl da¤›l›m› 60.43±16.44 olarak bulundu. Olgula- r›n 29’u (% 72.5) 5 y›l veya daha uzun süredir sigara kullan›yordu. Befl (% 12.5) hastada diabetes mellitus ve 19 (% 47.5) hastada ailede erken yaflta aterosklerotik damar hastal›¤› anamnezi bulunmaktayd›. Hastalar›n C3 de¤eri 133.08±38.47 mg/dl, C4 de¤erleri 26.11±
9.05mg/dl, CK-MB de¤erleri 95.67±95.37 U/l idi. 40 hastan›n C3 seviyesi ile zirve CK-MB seviyesi aras›n- daki ba¤›nt› istatistiksel olarak ileri derecede anlaml›
bulundu (Pearson korelasyon analizinde k:0.274 p:0.0005). Yine 40 hastan›n C4 seviyesi ile zirve CK- MB seviyesi aras›ndaki ba¤›nt› istatistiksel olarak ileri derecede anlaml› bulundu (Pearson korelasyon anal- izinde k:0.253 p:0.0005).
TARTIfiMA
Kompleman sistemi, koroner arter hastal›¤›n›n fizyopa- tolojisinde önemli rol oynamaktad›r (6). ‹skemik miyo- karddaki inflamatuvar yan›tta kompleman aktivasyonu, ilk olarak Hill ve Ward taraf›ndan gösterilmifltir (7). Ay- r›ca, daha önce yap›lm›fl çal›flmalarda akut miyokard in- farktüsünde, infarkt alan›nda kompleman depolar›n›n varl›¤› da tespit edilmifltir (8).
Akut miyokard infarktüsünde kompleman seviyesinin art›fl›, kompleman sisteminin aktive oldu¤unu gösterir
(9). Kompleman›n alternatif yolu erken inflamatuvar ya- n›tta aktive olurken, klasik yolu daha geç aktive olur
(10). C3 ve C4, akut faz reaktanlar›d›r ve inflamatuvar yan›tta serumdaki seviyeleri artar (9,11). Kemotaktik faktörler, opsoninler gibi kompleman komponentleri miyokard hücre hasar›nda indirekt rol oynarken, mem- bran atak kompleksi ise hücre hasar›nda direkt rol oynar
(12). Kompleman sisteminin miyokard hasar›nda hem direkt hem indirekt rol oynamas›, miyokard infarktüsün- de önemli teröpötik hedefler olabilece¤ini düflündürür
(13). Iltimur ve ark., akut miyokard infarktüsünde C3 ve C4 seviyesini, sa¤l›kl› kontrollere göre istatistiksel ola-
rak anlaml› yüksek saptam›flt›r. ‹nfarktl› miyokard alan›ndaki inflamatuvar yan›t ve kompleman aktivasyo- nu, infarkt alan› ve prognozla iliflkili bulunmufltur (14). Klinikte; zirve CK-MB seviyesinin infarkt alan›n›n yak- lafl›k tahminini sa¤lad›¤› kabul edilmektedir (15). Çal›fl- mam›zda C3 seviyesi ile zirve CK-MB düzeyleri aras›n- da istatistiksel olarak ileri derecede anlaml› iliflki sap- tand›. Ayr›ca, C4 seviyesi ile zirve CK-MB seviyesi aras›ndaki iliflki de istatistiksel olarak ileri derecede an- laml›yd›.
Sonuç olarak bu bilgi; STM‹’nde C3 ve C4 düzeyinin, infarkt alan›n›n büyüklü¤üyle orant›l› oldu¤unu düflün- dürmektedir. Bu nedenle, miyokard infarktüsünde akut faz yan›t› olarak meydana gelen kompleman aktivasyo- nunun de¤erlendirilmesi, infarkt alan›n›n belirlenmesin- de ve tedavi hedeflerinin uygulanmas›nda yararl› olabi- lir.
KAYNAKLAR
1. Ross R: Atherosclerosis is an inflammatory disease. Am Heart J 138( 5 Pt 2):419-20, 1999.
2. Griselli M, Herbert J, Hutchinson W, et al: C-reactive protein and complement are important mediators of tissue damage in acute myocardial infarction. J ExpMed 190(12):1733-40, 1999.
3. Michael R, Cusack MB, Michael S, et al: Systemic inflammation in unstable angina is the result of myocardial necrosis. J Am Coll Car- diol 39:1917-23, 2002.
4. Tracy R. Inflammati›n in cardiovascular disease: cart, horse or both? Circulation 98:839-44, 1998.
5. Müller-Eberhard HJ: Molecular organization and function of the complement system. Ann Rev Biochem 57:321-47, 1988.
6. Shernan SK, Collard CD: Role of the complement system in isc- haemic heart disease: potential for pharmacological intervention. Bio Drugs 15:595-607, 2001.
7. Hill JH, Ward PA: The phlogistic role of C3 leukotactic frag- ments in myocardial infarcts of rats. J Exp Med 133:885-900, 1971.
8. Chakraborti T, Mandal A, Mandal M, et al: Complement activa- tion in heart diseases; role of oxidants. Cell Signal 12(9-10):607-617, 2000.
9. Steel DM, Whitehead AS: The major acute phase reactants: C-re- active protein, serum amyloid P component and serum amyloid A protein. Immunol Today 15(2):81-88, 1994.
10. Laufer J, Katz Y, Passwell JH: Extrahepatic synthesis of comp- lement proteins in inflammation. Mol Immunol 38(2-3):221-229, 2001.
11. Baumann H, Gauldie J: The acute phase response. Immunol To- day 15(2):74-80, 1994.
12. Ortmann C, Pfeiffer H, Brinkmann BA: A comparative study on the immunohistochemical detection of early myocardial damage.
Int J Leg Med 113(4):215-20, 2000.
13. Halas YA, Rahal E, Abdelnoor AM: Serum C- reactive protein and complement proteins in patients with acute myocardial infarction.
Immunopharmacology and Immunotoxicology 27:405-416, 2005.
14. Iltumur K, Karabulut A, Toprak G, et al: Complement activati- on in acute coronary syndromes. APMIS 113:167-74, 2005.
15. Zipes DP, Libby P, Bonow RO, et al: Braunwald's Heart Disea- se. 7th Edition. Elsevier Saunders, Philadelphia, Pennsylvania 1163, 2005.
F. Alibaz Öner ve ark., ST yükselmeli miyokard infarktüsünde zirve CK-MB düzeyi ile kompleman aktivasyonunun iliflkisi
19
