Türkiye’de
Binalarda Deprem İzolasyon Uygulamalarının
Dünü, Bugünü ve Geleceği
Türkiye’de
Binalarda Deprem İzolasyon Uygulamalarının Dünü, Bugünü ve Geleceği
T: 0212-280 3514 M: 0532-321 7824 ersavas@superonline.com
TURGUT ERSAVAŞ
Ersavaş Sismik Cihazlar
• Bolu Viyadükleri
Türkiyede ilk sismik izolasyon uygulamaları 1999 depremi öncesinde
köprü ve viyadüklerde başlamıştır.
1991
Eğilmeli Çelik
Damper
• Tarsus – Adana – Gaziantep Ototyolunda (TAG) ATATÜRK KÖPRÜSÜ (V9) -
1997
LRB
Köprüler, Viyadükler , Hastaneler, Binalar, ve Depolama Tankları Deprem ve Servis yüklerine karşı mutlaka
yalıtılmalıdır.
GÖLCÜK 1999
Köprüler, Viyadükler , Hastaneler, Binalar, ve Depolama Tankları Deprem ve Servis yüklerine karşı mutlaka
yalıtılmalıdır.
DÜZCE 1999
Atatürk Havaalanı Terminal Binası 2000
Yalıtım periyodu 3sn; deplasman kapasitesi 30 cm olan 130 ad FPS kolon üstlerinde, olmak üzere ve çatıda da dilatasyonlarda lock-up device’ lar kullanılmış, ayrıca betonarme elemanlarda güçlendirme
yapılmıştır.
Temel güçlendirmesi yapılmış, zemin kat kolonları mantolanmış ve 101 adet FPB Zemin kat kolonlarının üst kotuna döşeme altına yerleştirilmiştir.
Grand Tarabya Hoteli 2003
Kocaeli Üniversitesi Hastanesi 2004
265 adet FPB Bodrum kat kolonlarının üst kotuna döşeme altına yerleştirilmiştir.
Antalya Havaalanı Terminal Binası – Retrofit 2004
Bölge, 4.cü den 2.ci dereceye alınmış, bu yüzden güçlendirme yapılmıştır. 500 adet LRB, alt ve üst yüzeyleri epoksi ile B.A. yüzeye yapıştırılmıştır.
Türkiye Ekonomi Bankası 2005
87 adet LRB ve RB, Deplasman kapasitesi 40 cm Tasarım : Nikken Sekkei, Japonya
400 Yataklı Erzurum Eğitim ve Araştırma Hastanesi 2006
386 adet LRB ve RB; Tabanda 160x140 m. ; 29 m bina yüksekliği.
İzolatör sistemine karar verildikten sonra, üreticilerinden teklif alınarak açık ihale ile gerçekleşen ilk bina projesi.
Deprem İzolasyon Derneğinin Kuruluşu 2006
Deprem İzolasyon Derneğinin Yerel Organizasyonu ile ASISI 10.cu Dünya
Konferansı, İstanbul 2007
Söğütözü Kongre ve Ticaret Merkezi, Ankara
2007
•210,000 m2 inşaat alanı.
•Kuzey Anadolu Fayına 110 km
•Tasarım Deplasmanı: 12 cm
•İmar durumu sorunu nedeni ile montajı tamamlanan FPB ile birlikte bina tamamlanmadan yıkılmıştır.
Sabiha Gökçen Havaalanı Terminali 2008
252 adet FPB 160,000 m2 kat alanı
TurkCell Data Center 2011
160 adet FPB
Kuzey Anadolu fayına 10 km mesafede
Proje Uygulanmamıştır
2009 yılından itibaren, Sağlık Bakanlığı Hastane binalarının ve KÖO ‘nın sağlık Kampüsu binalarının sismik izolasyonlu olarak yapılması fikri yerleşmeye başlamış ve 2010 yılı için de bu düşünce kabul görerek o
şekilde gerçekleştirme kararı verilmiştir.
Sismik izolatörlü olarak yapılması kararı verilen Sağlık Bakanlığı Hastanelerinin uygulamaya geçmesi 2013
yılından itibaren gerçekleşmeye başlamıştır.
Sağlık Bakanlığının 1.ci ve 2.ci derece Deprem bölgelerinde 100 yatak ve üzeri hastane binalarının
sismik izolatörlü olarak yapılması için 2013 yılında
yayınladığı genelge ve kurallar sürecin başlamasında ve ilerlemesinde etkili olmuştur.
Sağlık Bakanlığının bu kararla sismik izolatörlü Hastane Binalarının yapım süreci hız kazanmış oldu
• 750 Yataklı Erzurum Sağlık Kompleksi
2012
•250,574 m2 inşaat alanı
•1248 adet FPB
•Van, Antalya, Çorum, Keşan, Biga, Gemlik, ve diğer ihale aşamasında ve tasarım sürecinde olanlar.
Aynı şekilde İstanbul Valiliğine bağlı, İPKB (İstanbul Proje
Koordinasyon Birimi) de uluslar arası kredilerle, İstanbulda ki birkaç büyük Hastane Binasının tasarımını izolatörlü olarak yaptırmış ve ihale etmiştir.
• Marmara Üniversitesi Başıbüyük Hastanesi 2012
• Kauçuk izolatörlerle güçlendirme (Retrofit),
832 adet kauçuk izolatör
•Okmeydanı Eğitim ve Araştırma Hastanesi - 2013 506 adet FPB
Şartnamede tekliflerin TPB fiyatı ile verilmesi istenmiştir.
• Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi - 2013 506 adet TPB
Şartnamede tekliflerin TPB fiyatı ile verilmesi istenmiştir
Kartal Lütfi Kırdar Eğitim ve Araştırma Hastanesi - 2013 855 adet FPB
Şartnamede tekliflerin TPB fiyatı ile verilmesi istenmiştir
•İPKB
ve İstanbul Özel idaresinin S.B. genelgesi kapsamında olmaması farklı ihale uygulamalarına sebep olmakta hatta kullanılacak izolatör tipiseçiminde, şartnameleri dış etkilere açık hale getirmektedir.
Sağlık Bakanlığı Sağlık Yatırımları Genel Müdürlüğüne Bağlı Kamu Özel İşbirliği Daire Başkanlığının Yönettiği “ Entegre Sağlık Kampüsleri ve Şehir Hastaneleri Projesi” ise 3000 yatağa kadar çıkabilen çok büyük Sağlık Kompleklerini kapsamaktadır.
Yasal sürecin uzaması yüzünden gerçekleşmesi geciken bu büyük proje Sorunların giderilmesi ile gereçekleşme aşamasına gelmiştir.
Bu süreçte:
• Ön Yeterlik süreci
• Teklif süreci,
• Nihai Teklif süreci,
• Sözleşme Süreci,
• Yapım Süreci aşamaları yer almaktadır.
Farklı uygulamakar yüzünden, örneğin TOKİ tarafından yapılan Hastane binalarının Sağlık Bakanlığı
genelgesinden bağımsız olması yüzünden; aynı deprem riski altında olan bölgede yapılan aynı büyüklükteki iki ayrı hastanenin biri sismik izolatörlü yapılırken diğeri sismik izolatörsüz yapılabilmektedir.
Kurumlar arası bir koordinasyon eksikliği görülmektedir.
• Önümüzdeki Dönemde yapılması gerekenler:
• 2008 yılında DİD’ de başlattığımız standart şartname çalışmalarının sonuçlandırılması gerekmektedir.
•Bu şartname çıkıncaya kadar; daha sonra içinde yer alması şartıyla acil olarak,
•Üreticiler arasında adil rekabet dışındaki uygulamalardan kaçınılması gerekmektedir.
• Şartnamelerde, Üreticiden istenen bilgi ve belgelerin standart hale getirilmesi. (küçük bir nümune vb.!)
• Projede kullanılacak izolatör tiplerinin standart olarak belirlenmesi.
(HDRB, LRB, RB, SLB, FPS, TPS, Damperler gibi .)
• Prototip testlerinin yapılacağı Bağımsız Laboratuar lardaki sıra bekleme sorununa alternatif çözüm aranmalıdır.
Turgut Ersavaş
ersavas@superonline.com
Teşekkür ederim