Geleneksel Kültürde
Çocuk Oyunları ve Oyuncakları
-Türkiye Örneği-
Türkiye’de Çocuk Oyunları
Nedir?
«Kültür: Yer ve zamanı oynayanlara göre değişse de belli kuralları olan;
ebe, eş, takım seçimi, sayışma, ödül ve ceza gibi kendisini bütünleyen öğelere yer veren, zaman zaman müzik ve araç gereçten yararlanan, genellikle grupla gerçekleştirilen eylemlerdir.»
«Eğitim: Belli bir amaca yönelik olan ve olmayan, kurallı ya da kuralsız gerçekleştirilen, fakat her durumda çocuğun isteyerek ve hoşlanarak yer aldığı, fiziksel, bilişsel, dil, duygusal ve sosyal gelişimini temel alan gerçek hayatın bir parçası ve çocuk için en etkin öğrenme süreci»
Türkiye’de Çocuk Oyunları
Ebe, eş veya takım belirlenirken çeşitli uygulamalar yapılır.
Ebe seçiminde;
- sayışmaca,
Takım ya da eş seçiminde;
- adımlama, taş tutma, yaş-kuru, yazı-tura, çöp çekme, ellerin açık kapalı durumlarına bakılır.
Oyunda ödül ve ceza vardır.
Oyuna çağırma ve oyunu bitirme usulleri vardır.
Türkiye’de Çocuk Oyunları
Ülkemizde oynanan belli başlı oyun türleri;
Aşık-bilye oyunları
Atlama-sekme-sıçrama oyunları (sek sek, biridir bir vb.)
Değnek oyunları (çelik-çomak vb. )
Dilsiz-şaşırtmaca-zeka ayonları (el kızartması vb.)
Dramatik nitelikli oyunlar (evcilik vb.), ritüel nitelikli oyunlar (yağmur duası gibi)
Ezgili oyunlar (aç kapıyı bezirgan başı gibi)
Koşma-kovalamaca-kapma oyunları (mendil kapmaca gibi)
Saklama-saklanma (saklambaç gibi)
Taş oyunları (üç taş, dokuz taş gibi)
Top oyunları (yakan top gibi=
Tekerlemeler
Nedir?
“birbiriyle uyumlu hazır söz kalıbı”.
Bir çeşit söz cambazlığı
Karga fındık getirdi, Fare yedi bitirdi, Kedi fareyi yedi, Miyav dedi kedi, Hav dedi köpek, Kediyi yedi köpek
Türkiye’de Çocuk Oyuncakları
Oyuncak:
Tek başına oyunu oynamayı sağlayan nesne.
Geleneksel oyuncaklar:
Etrafta kolaylıkla bulunabilecek doğal ya da atık malzemelerle,
Genellikle usta olmayan kişilerce üretilen oyuncaklardır.
Malzemelerine göre sınıflandırılırsa;
ahşap, taş, toprak, bez, bitkisel, hayvansal, kağıt, cam oyuncaklar vardır.
Oyunların İşlevleri
Fiziksel, bilişsel, sosyal gelişimi ve yaratıcılığı arttırması
Kendini tanır
Başkalarıyla iletişim kurmayı, paylaşmayı, işbirliğini ve yardımlaşmayı, birlikte problem çözmeyi öğrenir
Sosyal kurallar ve etik değerleri öğrenir (oyun sırası bekleme, başkalarının haklarına saygı gösterme, sorumluluk alma, haklı-haksız, doğru-yanlış vb.)
Diğer çocuklarla birlikte zevk alma, geçinmeyi öğrenme,
El-parmak, kol-bacak kaslarının gelişimi, koşma, atlama, tırmanma ile vücut sistemlerini çalıştırmak
Mutlu olmak
